Thị trường đất đai đối với doanh nghiệp khu vực tư nhân ở Việt Nam

Thtrường đất đai đối vi doanh nghip  
khu vc tư nhân Vit Nam  
Nguyn Đình Hòa(*)  
Trn ThVit Hà(**)  
Tóm tt: Đất đai là mt trong nhng đu vào sn xut. Vic tiếp cn đt đai có ý nghĩa  
quan trng đi vi các thành phn kinh tế, nht là doanh nghip khu vc tư nhân. Bài viết  
đề cp đến quá trình ci cách, vn hành thtrường đt đai và thc trng tiếp cn đt đai  
ca doanh nghip khu vc tư nhân.  
Tkhóa: Thtrường đất đai, Doanh nghip, Doanh nghip khu vc tư nhân, Vit Nam  
Abstract: Land is among production inputs. Land access, therefore, is important to  
economic sectors, especially private enterprises. The paper focuses on the process of  
reforming and operating land market and reality of land access by private enterprises.  
Keywords: Land Market, Enterprises, Private Enterprises, Vietnam  
1
1. Mở đầu  
nghĩa vbình đẳng gia các đi tưng sử  
dng đất. Nhng ci cách này to ra môi  
trưng cnh tranh bình đẳng hơn và điu  
kin tiếp cn quyn sdng đất đi vi  
doanh nghip khu vc tư nhân.  
2. Khái quát khung pháp lý vthtrường  
đất đai cho sphát trin ca doanh nghip  
khu vc tư nhân  
Hình thành và phát trin thtrưng đất  
đai vn hành theo cơ chế thtrưng được  
xem là mt công cquan trng và giúp  
phân b, sdng hiu qungun lc này.  
Vit Nam, nhìn chung, khung khpháp  
lý về đất đai ngày càng được ci thin trên  
các phương din vquyn sdng đất, đi  
tưng sdng đất, quyn được giao và sử  
dng đất ngày càng bình đẳng và cnh tranh  
gia các thành phn kinh tế, và quá trình  
giao đất, thuê đất ngày càng minh bch  
hơn. Nhng ci cách này góp phn thúc đẩy  
Đất đai là mt trong nhng đầu vào sn  
xut. Hình thành và phát trin thtrưng đất  
đai vn hành theo cơ chế thtrường là mt  
trong nhng ni dung quan trng ca phát  
trin nn kinh tế thtrường định hưng xã  
hi chnghĩa. Vi vic chuyn đi tnn  
kinh tế kế hoch hóa sang nn kinh tế thị  
trường, đất đai chính thc được tha nhn  
là hàng hóa. Cùng vi đó, Nhà nưc tiến  
hành ci cách các chính sách về đất đai theo  
hướng tng bước xóa bbao cp về đất đai  
cho các thành phn kinh tế và chuyn sang  
đấu giá quyn sdng đất. Pháp lut về đất  
đai cũng có nhng điu chnh vquyn và  
(*) TS., Vin Kinh tế Vit Nam, Vin Hàn lâm Khoa  
hc xã hi Vit Nam;  
Email: nguyendinhhoaktpt@gmail.com  
(**) Vin Kinh tế Vit Nam, Vin Hàn lâm Khoa hc  
xã hi Vit Nam.  
Thtrường đất đai…  
33  
phát trin thtrường đất đai và hoàn thin cnh tranh hơn, qua đó góp phn nâng cao  
thchế kinh tế thtrường định hướng xã hi hiu qusdng đất.  
chnghĩa.  
Lut Đất đai (năm 2003 và năm 2013)  
Slượng các quyn đối vi sdng cho phép người sdng đất được la chn  
đất không ngng được bsung góp phn giao đất có thu tin sdng đất hoc thuê  
chuyn quyn sdng đất thành mt loi đất. Doanh nghip sdng đất có quyn  
tài sn, điu này thúc đẩy quá trình tái la chn hình thc trtin thuê đất mt  
phân phi li đất đai vi tư cách là ngun ln hoc nhiu ln. Vic đưa ra các la  
lc sn xut đến nhng nơi có năng sut chn này nhm to điu kin thun li để  
cao hơn, theo cơ chế thtrường. Trên cơ khuyến khích các chththam gia vào  
sLut Đất đai năm 1993, Lut Đất đai thtrường đất đai. Lut Đất đai năm 2013  
năm 2003 kế tha và bsung hình thành 9 tiếp tc xu hướng thu hp các trường hp  
quyn cơ bn đối vi quyn sdng đất. được Nhà nước giao đất không thu tin  
Trong giai đon 2003-2013, Lut Đất đai sdng đất, giao đất có thu tin sdng  
năm 2013 tiếp tc hoàn thin các quyn đất, chuyn cơ bn sang áp dng hình thc  
ca quyn sdng đất. Mc dù vy, quyn thuê đất; thc hin cơ chế đấu giá quyn  
thế chp bng quyn sdng đất mi chsdng đất khi giao đất có thu tin sử  
được pháp lut tha nhn vi các tchc dng đất, cho thuê đất.  
tín dng có tư cách pháp nhân ca Vit  
Nam, chưa được thc hin ti các tchc sdng đất được bình đẳng gia các đi  
tín dng nước ngoài. tưng sdng đất là doanh nghip trong  
Vic thc hin nghĩa vụ đối vi quyn  
Lut Đất đai đã có nhng bsung đối nưc và nưc ngoài. Lut Đất đai năm  
tượng sdng đất, góp phn tăng mc độ 2013 cho phép các doanh nghip trong  
bao phcác nhóm dân cư và các tchc nưc và nưc ngoài đều có quyn la chn  
kinh tế - xã hi trong nước cũng như quc thuê đất trtin hng năm hoc trtin mt  
tế. Lut Đất đai năm 2003 bsung đối ln. Lut cũng cho phép Vit kiu và doanh  
tượng là người Vit Nam định cư ở nước nghip có vn đầu tư nưc ngoài có thể  
ngoài; tchc, cá nhân nước ngoài đầu tư được kinh doanh bt đng sn, từ đó to  
vào Vit Nam theo pháp lut về đầu tư. Lut ra mt môi trưng kinh doanh cnh tranh,  
Đất đai năm 2013 bsung nhóm đối tượng đng thi nâng cao hiu qusdng đất.  
sdng đất bao gm các doanh nghip có  
Đim tiến btrong Lut Đất đai năm  
vn đầu tư nước ngoài, trong đó có doanh 2013 là thchế hóa nguyên tc cp giy  
nghip 100% vn đầu tư nước ngoài, doanh chng nhn quyn sdng đất (Điu 98),  
nghip liên doanh, doanh nghip Vit Nam các tài sn gn lin vi đất đai, bo vệ  
mà nhà đầu tư nước ngoài mua cphn, quyn li ca nhng ngưi có quyn sử  
sáp nhp, mua li theo quy định ca pháp dng đất khi giao dch. Lut Đất đai năm  
lut về đầu tư. Vic bsung đối tượng s2013 không quy định thi gian gii quyết  
dng đất có ý nghĩa trong vic tăng thêm đi vi tng thtc hành chính về đất đai,  
chththam gia vào thtrường đất đai, nhưng bsung quy định vcông khai thủ  
đặc bit là thtrường bt động sn. Vic tc hành chính về đất đai. Điu này giúp  
cho phép giao đất cho người nước ngoài ngưi dân và doanh nghip nm được quy  
sgiúp to ra mt môi trường kinh doanh trình và thi gian, trách nhim ca các cơ  
Thông tin Khoa hc xã hi, s7.2020  
34  
quan trong vic gii quyết tng loi thtc 66,6% năm 2003 và 79,7% năm 2013, đến  
hành chính. năm 2018 đạt 82,3%. Quy mô din tích đất  
Mc độ can thip ca Nhà nước vào thchuyn sang cho các hot đng phi nông  
trường đất đai cũng đã có sci thin theo nghip cũng tăng lên nhanh chóng. Tính  
hướng vn hành theo nguyên tc thtrưng. đến năm 2013, ttrng din tích đất phi  
Lut Đất đai năm 2003 và năm 2013 tng nông nghip tăng lên 11,41%, tương đương  
bước áp dng cơ chế định giá da trên khong 3,78 triu ha (tăng thêm 1,65 triu  
nguyên tc sát vi giá thtrường. Khung giá ha so vi năm 2003) và năm 2018 là 3,75  
đất và phương pháp xác định giá đất được triu ha (chiếm 11,3%) (Tng cc Thng  
Chính phban hành hng năm. Cơ chế hình kê, 2019).  
thành khung giá đất đã có stham chiếu  
- Thtrường đt sn xut nông nghip:  
vi giá tdo và phm vi áp dng khung Theo sliu tDin đàn Nông nghip mùa  
giá đất cũng đã có sthu hp, góp phn mthu 2019 do Liên minh Nông nghip Vit  
rng tm nh hưởng ca cơ chế thtrưng Nam phi hp vi Vin Nghiên cu kinh tế  
đi vi các loi hình giao dch.  
và chính sách (VEPR) tchc, din tích đất  
Bên cnh ci cách Lut Đất đai, các lut sn xut nông nghip bình quân đầu ngưi  
có liên quan như Lut Nhà , Lut Kinh Vit Nam là 0,25 ha. Trong thi gian qua,  
doanh bt đng sn, Lut Doanh nghip, thtrưng quyn sdng đất nông nghip  
Lut Đầu tư,... và các văn bn dưới lut là đã phát trin nhanh vi tldin tích đất  
hành lang pháp lý cũng được bsung, sa nông nghip được thuê, mua ngày càng  
đi to điu kin cho sphát trin ca thtăng. Tuy nhiên, vn còn nhiu rào cn  
trường đất đai, điu tiết thtrường bt đng chính sách trong tích tụ đất nông nghip,  
sn, bao gm cvic to lp, giao dch, như: i) hn mc nhn chuyn nhưng sử  
xác lp quyn shu, qun lý khai thác, sdng đất nông nghip vn còn hn chế,  
dng sn phm bt đng sn và qun lý các không quá 10 ln hn mc được giao; ii)  
chththam gia thtrường.  
3. Thtrường các loi đất phc vcho sn đất có thu tin sdng đất nông nghip mà  
xut kinh doanh ca doanh nghip chỉ được thuê đất để đầu tư sn xut nông  
doanh nghip trong nưc không được giao  
- Thay đi cơ cu sdng đt: Lut nghip; iii) doanh nghip nưc ngoài không  
Đất đai năm 2003, sa đi năm 2013 đã được phép nhn chuyn nhưng quyn sử  
đem đến sphát trin nhanh chóng cho dng đất. Đặc bit, quyn tài sn đi vi đất  
thtrường đất đai, thhin thông qua quy nông nghip chưa được đảm bo như các  
hoch và chuyn đi mc đích sdng đất loi đất khác (do chưa có shu). Trong  
đai. Công nghip hóa và đô thhóa dn khi đó, chưa có quy định rõ vai trò ca Nhà  
ti nhu cu chuyn đi mc đích sdng nưc trong vic htrdoanh nghip thuê  
đất tăng nhanh. Nếu như vào năm 1993 li hoc nhn góp vn bng quyn sdng  
Vit Nam có ti 32% din tích đất chưa đất nông nghip quy mô ln (Theo: Đỗ  
sdng (tương đương 10.498.300 ha), thì Hương, 2019). Din tích đất nông nghip  
con snày đã gim xung còn 26,9% vào được đưa vào các giao dch mua bán và  
năm 2003 và 8,9% vào năm 2013 và đến cho thuê vn còn thp so vi din tích đất  
năm 2018 là 6,4%. Cơ cu din tích đất nông nghip được sdng. Nguyên nhân  
nông nghip tăng, t62,3% năm 1993 lên là do vic cp giy chng nhn quyn sử  
Thtrường đất đai…  
35  
dng đất đạt tlchưa cao, nht là đất lâm trưng, trong đó din tích nhà riêng lẻ  
nghip và đất nuôi trng thy sn. Đặc vào khong 63.164.300 m2 và din tích nhà  
bit, vic gp chung tt ccác mnh đất chung cư vào khong 2.862.900 m2 (Tng  
vào mt giy chng nhn quyn sdng cc Thng kê, 2019).  
đất khiến các hgia đình mun bán hoc 4. Tiếp cn đất đai ca doanh nghip khu  
chuyn nhượng bt kmt mnh nào trong vc tư nhân  
snhng mnh đất được giao sgp khó  
Đất đai là ngun lc quan trng, có thể  
khăn, bi nếu thc hin giao dch sphi sdng làm tài sn thế chp để vay vn  
hy bgiy chng nhn quyn sdng đất ngân hàng. Do đó nếu không có khnăng  
đã cp và xin cp li, gây tn kém chi phí, tiếp cn đất đai vi chi phí và thtc hp lý,  
thtc tn thi gian.  
quyn sdng không được bo đảm slà  
- Thtrường cho thuê đất ti các bt li ln đi vi doanh nghip, đặc bit là  
khu công nghip: Thc hin chính sách đi vi các doanh nghip khu vc tư nhân.  
khuyến khích và thu hút đầu tư, thtrường Dù đã có nhiu ci thin nhưng các doanh  
bt động sn phc vsn xut công nghip nghip khu vc tư nhân vn gp nhiu khó  
đã bt đầu hình thành vi sra đời ca khăn trong quá trình tiếp cn đất đai.  
các công ty đầu tư kinh tế htng các  
- Tiếp cn thông tin và quy hoch sử  
khu công nghip. Ktkhi thành lp dng đt  
khu công nghip đầu tiên năm 1991 (khu  
Vvn đề tiếp cn quy hoch đất đai,  
công nghip Tân Thun), đến năm 2019 không ít doanh nghip tư nhân khó khăn  
cnước có 326 khu công nghip vi tng khi tìm các hng mc quy hoch về đất  
din tích đất tnhiên 95,5 nghìn ha; trong đai. Báo cáo vChshiu ququn trị  
đó, din tích đất công nghip có thcho và hành chính công cp tnh Vit Nam  
thuê đạt 65,6 nghìn ha. Bên cnh các khu (PAPI)1 cho thy, trong năm 2018, chưa  
công nghip, Vit Nam còn có hthng ti 25% sngưi trli được biết vquy  
các cm công nghip được thành lp bi hoch/kế hoch sdng đất khu vc mình  
các y ban nhân dân cp tnh để phc vsng. Chưa đến 30% cho biết hcó cơ hi  
các doanh nghip trong nước vi quy mô tham gia góp ý kiến cho kế hoch sdng  
va và nh. Tính đến năm 2018, đã có đất (CECODES, VFF-CRT, RTA & UNDP,  
650 cm công nghip vi tng din tích là 2019). Theo Jones Lang LaSalle (JLL,  
28.000 ha. Mc dù din tích đất khu công 2018), năm 2018 Vit Nam hin xếp thứ  
nghip tăng lên nhưng din tích có thcho 61/109 quc gia vtính minh bch trên thị  
thuê và din tích đã cho thuê còn thp. Cho trưng bt đng sn.  
đến năm 2019, tllp đầy các khu công  
Khó khăn đầu tiên mà các doanh nghip  
nghip đạt khong 74% (VQun lý Khu phi vượt qua là vic tiếp cn thông tin về  
kinh tế - BKế hoch và Đầu tư, 2019).  
- Thtrường bt đng sn: Giai đon  
2000-2019 chng kiến sbùng nca thị  
trường bt đng sn, nht là đất đô th. Din  
tích đất xây dng đô thca cnưc tăng  
nhanh. Bình quân hng năm có khong  
66.027.100 m2 đất ở được cung ng cho thị  
quỹ đất, quy hoch sdng đất, kế hoch sử  
1 ChsPAPI đo lường và so sánh tri nghim và  
cm nhn ca người dân vhiu quvà cht lượng  
thc thi chính sách và cung cp dch vcông ca  
chính quyn địa phương 63 tnh, thành phti  
Vit Nam.  
Thông tin Khoa hc xã hi, s7.2020  
36  
dng đất và các dán ca các địa phương.  
Vic không có quy hoch sdng đất càng  
làm tăng thêm thtc hành chính (vì phi  
xin chtrương vquy hoch) và tăng thêm  
khnăng ri ro ca cơ chế “xin - cho”.  
- Thc trng tiếp cn đt đai ca doanh  
nghip khu vc tư nhân  
Theo kết quả điu tra ca Báo cáo Chỉ  
snăng lc cnh tranh cp tnh (PCI) năm  
2018 đi vi 10.681 doanh nghip hot  
đng ti 63 tnh/thành năm 2018, doanh  
nghip đang gp nhiu khó khăn trong vic  
tiếp cn đất đai, mrng mt bng kinh  
doanh. Có ti 16% tng sdoanh nghip  
kho sát trli có khó khăn vtìm kiếm  
đất đai, mt bng kinh doanh phù hp. Đặc  
bit, các doanh nghip khu vc tư nhân có  
quy mô nh, nht là nhng doanh nghip  
va và nh, các doanh nghip non trgp  
khó khăn trong tiếp cn đất đai vi tlcao  
hơn (Hình 1 và Hình 2).  
Hình 2: Tldoanh nghip gp  
khó khăn theo snăm hot động  
ca doanh nghip (%)  
Các doanh nghip cho biết, sau khi  
nhn chuyn nhượng quyn sdng đất, họ  
gp rt nhiu phin hà trong các thtc về  
gii phóng mt bng, bi thường cho ngưi  
dân hay các thtc quy định khác ca tnh  
(44% sdoanh nghip trli). Khong 1/3  
sdoanh nghip đánh giá quy hoch đất  
đai ca tnh chưa đáp ng được nhu cu  
phát trin ca doanh nghip; 1/4 sdoanh  
nghip nhn định vic cung cp thông tin  
dliu về đất đai không thun li. Thiếu  
qũy đất sch, gii phóng mt bng chm,  
giá đất theo quy định ca Nhà nước cao…  
(Phòng Thương mi và Công nghip Vit  
Nam, 2019).  
Ngun: Phòng Thương mi và Công nghip  
Vit Nam (2019).  
doanh nghip nhà nưc. Thc tế vn tn ti  
trưng hp các tp đoàn và tng công ty  
nhà nước được cơ quan có thm quyn phê  
duyt ưu tiên trong tiếp cn đất đai hay còn  
được tiếp cn đất đai vi giá rhơn so vi  
giá thtrưng. Bên cnh các doanh nghip  
nhà nưc, các doanh nghip đầu tư trc  
tiếp nưc ngoài (FDI) cũng ddàng tiếp  
cn đất đai hơn các doanh nghip tư nhân  
trong nưc, nht là các dán ln. Chính  
quyn địa phương thưng dành ưu tiên cho  
vic thu hi, cp đất cho các dán FDI,  
đi vi chính quyn địa phương, thu hút  
FDI là ưu tiên hàng đầu do tim năng tăng  
trưng ca các dán đó. Không chvy,  
doanh nghip FDI còn được min tin thuê  
Nhìn chung, các doanh nghip nhà  
nước thường tiếp cn đất đai và mt bng  
sn xut kinh doanh ddàng hơn, thun  
li hơn so vi khi tư nhân; và 70% mt  
bng kinh doanh hin nay trong nn kinh tế  
đang thuc quyn qun lý và sdng ca  
Thtrường đất đai…  
37  
đất trong 3 đến 15 năm ktkhi xây dng bquy hoch đất đai nhưng không được  
xong nhà xưởng (tùy lĩnh vc, địa bàn). trin khai trong mt thi gian dài cũng như  
Doanh nghip FDI còn được min hoc nhiu quy hoch đất đai không được công  
gim tin sdng đất t30% đến 70% (Bkhai minh bch đã làm nh hưng ti tâm  
Kế hoch và Đầu tư, 2017). Da vào kết lý n định hot đng sn xut kinh doanh  
quả điu tra Chsnăng lc cnh tranh cp ca doanh nghip.  
tnh (PCI) năm 2018 có ththy, vn có ti 5. Kết lun và khuyến nghchính sách  
32,4% doanh nghip cho biết các tnh còn  
Khu vc kinh tế tư nhân, doanh nghip  
ưu tiên, ưu ái doanh nghip nhà nưc và khu vc tư nhân ngày càng được khng  
doanh nghip FDI hơn các doanh nghip tư định đóng vai trò quan trng trong nn kinh  
nhân, con snày đã gim so vi 41,2% năm tế Vit Nam. Tuy nhiên trong quá trình hot  
2017 (Phòng Thương mi và Công nghip đng, doanh nghip khu vc tư nhân vn  
Vit Nam, 2019).  
còn gp nhiu khó khăn, nht là trong vic  
- Thi gian, thtc và các chi phí đi tiếp cn đất đai. Nhm gii quyết vn đề  
vi vic tiếp cn đt đai ca doanh nghip này, trong thi gian ti cn tp trung vào  
khu vc tư nhân  
Thtc đất đai là mt trong nhng  
nhng vn đề cơ bn sau:  
Thnht, tdo hóa hơn na vthị  
thtc hành chính phc tp nht trong trưng đất đai (rút ngn thi gian, đơn gin  
các loi thtc hành chính. Chính vì vy hóa thtc và tng bưc xóa bcơ chế  
đến hơn 30% doanh nghip cho biết có kim soát giá hoc ni lng quyn định giá  
chi trchi phí không chính thc để đẩy ca doanh nghip) để các giao dch đất đai  
nhanh thtc đất đai. Tuy nhiên “tham din ra thun li, to điu kin cho doanh  
nhũng ln” có du hiu gim bt so vi nghip tiếp cn đất đai phc vsn xut.  
năm 2017. Năm 2018 có 48,4% doanh Trên thc tế hin nay, vic mua/bán, cho  
nghip đồng ý vi nhn định “chi tr‘hoa thuê đất, nht là đất sn xut nông nghip,  
hng’ là cn thiết để có cơ hi thng thu” vn gp không ít khó khăn. Nhà nưc cn  
(Phòng Thương mi và Công nghip Vit đẩy mnh hơn na vic phân bổ đất đai  
Nam, 2019), trong khi năm 2017 tlnày da theo cơ chế thtrưng (thông qua cnh  
là 54,9% (Phòng Thương mi và Công tranh, đấu giá quyn sdng đất) để ngun  
nghip Vit Nam, 2018).  
lc này đến được vi nhng ngưi sdng  
Theo kho sát ca Vin Nghiên cu hiu qu, bi các doanh nghip nhà nước  
Qun lý Kinh tế Trung ương và Tchc Trvà FDI vn được ưu đãi hơn trong tiếp cn  
giúp doanh nghip va và nh, mt doanh đất đai.  
nghip Vit Nam phi mt trung bình 230  
Thhai, cn minh bch vquy hoch  
ngày và 7 thtc để được giy chng đất đai để doanh nghip tiếp cn được các  
nhn quyn sdng đất (Dn theo: Trn thông tin vquy hoch hoch sdng đất.  
Ngc Hùng, 2018). Đây là thi gian quá Trước hết, đối vi nhng nơi đã có quy  
dài để doanh nghip có thđược giy hoch sdng đất, Nhà nước cn n định  
chng nhn quyn sdng đất, vì thế doanh quy hoch sdng đất để doanh nghip  
nghip thường sdng đất để sn xut kinh có thể định hướng địa đim xin phép đất  
doanh trong khi không có giy chng nhn đầu tư, kinh doanh. Đẩy mnh ng dng  
quyn sdng đất. Ngoài ra, vic công công nghthông tin theo hướng công bố  
Thông tin Khoa hc xã hi, s7.2020  
38  
các thông tin và quy hoch sdng đất trên  
mng Internet và các ng dng là gii pháp  
hu hiu để tăng cường tính minh bch  
Hành chính công cp tnh Vit Nam  
(PAPI) 2018: Đo lường tkinh nghim  
thc tin ca người dân, Hà Ni.  
này. Trin khai dch vcông trc tuyến 3. Đỗ Hương (2019), “Phát huy quyn sử  
(cp độ 3 và cp độ 4) trong vic gii quyết  
các hsơ, thtc và các giao dch về đất  
đai nhm gim thi gian, thtc và chi phí  
cho doanh nghip. Vic gn camera quan  
sát ti các khu vc gii quyết các thtc  
dng đất nông nghip nâng cao kinh  
tế”, Báo đin tChính ph, http://  
baochinhphu.vn/kinh-te/phat-huy-quyen-  
su-dung-dat-nong-nghiep-nang-cao-kinh-  
te/378208.vgp, truy cp ngày 20/6/2020.  
hành chính đất đai cũng giúp tăng cường 4. Jones Lang LaSalle (JLL) (2018),  
tính minh bch và hn chế các chi phí  
không chính thc.  
Thba, thay đi mô hình và cơ chế  
vn hành khu công nghip, cm công  
Global Real Estate Transparency Index.  
5. Phòng Thương mi và Công nghip Vit  
Nam (2018), Chsnăng lc cnh tranh  
cp tnh PCI năm 2017, Hà Ni.  
nghip cho các doanh nghip va và nh. 6. Phòng Thương mi và Công nghip Vit  
Hu hết các khu công nghip, cm công  
nghip được các doanh nghip kinh doanh  
Nam (2019), Chsnăng lc cnh tranh  
cp tnh PCI năm 2018, Hà Ni.  
htng tiếp nhn đất và xây dng htng, 7. Tng cc Thng kê (2019), Niên giám  
sau đó cho các doanh nghip khác thuê li.  
Cách làm này không phù hp vi các doanh  
Thng kê năm 2018, Nxb. Thng kê,  
Hà Ni.  
nghip va và nhbi các doanh nghip 8. Trn Ngc Hùng (2018), Tham lun Hi  
kinh doanh htng khu công nghip, cm  
công nghip tính đất thương phm (thm  
chí là địa tô chênh lch) đi vi doanh  
nghip sdng đất  
tho vPháp lut và thc tin vtiếp cn  
đt đai ca doanh nghip ti Vit Nam,  
Phòng Thương mi và Công nghip Vit  
Nam tchc, ngày 30/06/2018, Hà Ni.  
9. VQun lý Khu Kinh tế - BKế hoch  
Đầu tư (2019), Báo cáo tình hình  
thành lp và phát trin khu công nghip,  
khu kinh tế 6 tháng đu năm 2019, http://  
idTin=43533&idcm=54, truy cp ngày  
28/5/2020.  
Tài liu tham kho  
1. BKế hoch và Đầu tư (2017), Đề án  
tng thchính sách cnh tranh quc  
gia, Hà Ni.  
2. CECODES, VFF-CRT, RTA & UNDP  
(2019), ChsHiu quQun trvà  
pdf 7 trang Thùy Anh 18/05/2022 900
Bạn đang xem tài liệu "Thị trường đất đai đối với doanh nghiệp khu vực tư nhân ở Việt Nam", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

File đính kèm:

  • pdfthi_truong_dat_dai_doi_voi_doanh_nghiep_khu_vuc_tu_nhan_o_vi.pdf