Đổi mới tổ chức cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân trong mô hình chính quyền Thủ Đức thuộc Thành phố Hồ Chí Minh
CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG
ĐỔI MỚI TỔ CHỨC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN
TRONG MÔ HÌNH CHÍNH QUYỀN THÀNH PHỐ THỦ ĐỨC THUỘC
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Phan Nguyễn Phương Thảo*
*ThS. Khoa Luật Hành chính - Nhà nước, Trường Đại học Luật TP. Hồ Chí Minh
Tóm tắt:
Thông tin bài viết:
Việc thành lập Thành phố Thủ Đức thuộc Thành phố Hồ Chí Minh là
yêu cầu cần thiết giúp “giãn dân giảm áp lực cho khu vực trung tâm đô
thị, giúp tinh gọn bộ máy, hình thành “hạt nhân”, một “cực” tăng trưởng
kinh tế, phát huy thế mạnh tổng hợp của ba quận gồm quận 2, quận 9 và
quận Thủ Đức. Cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân (UBND)
thành phố Thủ Đức phải được tổ chức phù hợp với đặc thù, điều kiện tự
nhiên, dân số, tình hình phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố. Trong
phạm vi bài viết này, tác giả trình bày, phân tích thực trạng tổ chức cơ
quan chuyên môn thuộc UBND thành phố Thủ Đức thuộc Thành phố Hồ
Chí Minh và bàn về hướng đổi mới tổ chức cơ quan chuyên môn thuộc
UBND trong mô hình chính quyền thành phố Thủ Đức thuộc Thành phố
Hồ Chí Minh.
Từ khóa: Cơ quan chuyên môn
thuộc UBND, thành phố Thủ
Đức, Thành phố Hồ Chí Minh.
Lịch sử bài viết:
Nhận bài
Biên tập
Duyệt bài
: 21/01/2021
: 22/02/2021
: 25/02/2021
Abstract:
Article Infomation:
The establishment of Thu Duc city in Ho Chi Minh City is an essential
requirement to reduce the population density as well as reduce pressure
on the urban center, it is also a significant factor for streamlining the
government system, establishing an economic developing “center”, or in
another word, an economic developing “pole” of the City, and ultimately
promoting the combined strengths of former District 2, District 9 and Thu
Duc. Within the scope of this article, the author makes discussions and
analysis of the actual situation of the organization of specialized agencies
under the People's Committee of Thu Duc city in Ho Chi Minh City
and discusses the direction of reforming the organization of specialized
agencies under the People's Committee in the model. Government image
of Thu Duc city in Ho Chi Minh City.
Keywords: Specialized agency
under People's Committee, Thu
Duc city, Ho Chi Minh City.
Article History:
Received
Edited
: 21 Jan. 2021
: 22 Feb. 2021
: 25 Feb. 2021
Approved
Theo Nghị quyết số 111/NQ-
UBTVQH14 ngày 09/12/2020 của Ủy ban
thường vụ Quốc hội (UBTVQH), thành
phố Thủ Đức được thành lập trên cơ sở sáp
nhập ba quận ở phía Đông Thành phố Hồ
Chí Minh (TP. HCM) gồm quận 2, quận 9
và quận Thủ Đức. Việc thành lập Thành
phố thuộc Thành phố trực thuộc trung ương
chưa có tiền lệ ở nước ta, TP. HCM là địa
phương đầu tiên của cả nước có mô hình
Thành phố thuộc Thành phố trực thuộc
trung ương. Việc sáp nhập ba quận để thành
lập thành phố Thủ Đức phù hợp với yêu cầu
thực tiễn, góp phần tinh gọn bộ máy, tinh
giản biên chế phù hợp với chủ trương của
Đảng và Nhà nước trong giai đoạn hiện nay.
Số 11(435) - T6/2021
57
CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG
1. Thực trạng tổ chức cơ quan chuyên
môn thuộc Ủy ban nhân dân thành phố
Thủ Đức thuộc Thành phố Hồ Chí Minh
Mục tiêu của việc thành lập thành phố
Thủ Đức là nhằm phát triển nơi này trở
thành khu đô thị sáng tạo, tương tác cao,
hình thành “hạt nhân”, một “cực” tăng
trưởng mới, thúc đẩy kinh tế TP. HCM và
vùng kinh tế trọng điểm phía Nam trong
bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ
tư phát triển mạnh mẽ. Với kỳ vọng nơi
đây sẽ đóng góp 1/3 tổng sản phẩm trên
địa bàn (GRDP) của thành phố, tương
đương khoảng 7% tổng sản phẩm nội địa
(GDP) cả nước1. Đô thị sáng tạo là một ý
tưởng tổ chức đô thị mới xuất hiện trong
những năm gần đây, trước tiên từ những
thảo luận trong giới nghiên cứu chính
sách tại Hoa Kỳ. Khu đô thị sáng tạo là
những khu vực địa lý (trong đó) bao gồm
các trường - viện hàng đầu cùng với các
doanh nghiệp kết nối với các khởi nghiệp,
các vườn ươm và tăng tốc khởi nghiệp.
Những khu đô thị này thường có quy
mô nhỏ, giao thông thuận tiện với cơ sở
hạ tầng kết nối hiện đại cung cấp không
gian văn phòng, nhà ở, lẫn mua sắm2. Nơi
đây sẽ hội tụ các ngành nghề khác nhau,
hướng tới mục tiêu tăng cường các tương
tác đa ngành.
Nghị quyết số 111/NQ-UBTVQH14
ngày 09/12/2010 có hiệu lực thi hành từ
ngày 01/01/20213. Ngày 22/01/2021, Hội
đồng nhân dân (HĐND) thành phố Thủ Đức
trực thuộc TP. HCM khai mạc kỳ họp để
bầu các chức danh Chủ tịch, Phó Chủ tịch
HĐND, UBND thành phố Thủ Đức; đồng
thời chính thức kết thúc nhiệm vụ, quyền
hạn của bộ máy các UBND quận 2, quận 9
và quận Thủ Đức. Ngay khi các chức danh
lãnh đạo được sắp xếp, hoạt động của
thành phố Thủ Đức bắt đầu tính từ ngày
22/01/2021, với con dấu riêng cho các cơ
quan, đơn vị và các phường trên địa bàn.
Nhằm tạo cơ sở pháp lý cho việc tổ
chức cơ quan chuyên môn thuộc UBND
thành phố thuộc TP. HCM, ngày 29/3/2021
Chính phủ ban hành Nghị định số 33/2021/
NĐ-CP (Nghị định số 33) ngày 29/3/2021
quy định chi tiết và biện pháp thi hành Nghị
quyết số 131/2020/QH14 ngày 16/11/2020
của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô
thị tại TP. HCM (Nghị quyết số 131). Nghị
định số 33 quy định số lượng, tên gọi các
cơ quan chuyên môn thuộc UBND thành
phố thuộc TP. HCM là cần thiết, kịp thời
đáp ứng yêu cầu tổ chức của chính quyền
đô thị TP. HCM.
Việc sáp nhập ba quận gồm quận 2,
quận 9 và quận Thủ Đức thành thành phố
Thủ Đức sẽ mang lại nhiều cơ hội nhưng
kèm với đó là các thách thức, do vậy cần
được xem xét kỹ để tránh tình trạng không
có sự khác biệt với mô hình các quận,
huyện, gây lãng phí.
Theo quy định của khoản 1 Điều 15
Nghị định số 33, UBND thành phố thuộc
TP. HCM có các cơ quan chuyên môn sau:
1 Đề án thành lập thành phố Thủ Đức, tr.5.
2 Nguyễn Đăng Sơn, Hiểu thế nào cho đúng về khu đô thị sáng tạo - Thành phố Thủ Đức, https://tuoitre.vn/
hieu-the-nao-cho-dung-ve-khu-do-thi-sang-tao-thanh-pho-thu-duc-20200924114337909.htm, truy cập ngày
16/10/2020.
3 Điều 5 Nghị quyết số 111/NQ-UBTVQH14 ngày 09/12/2010.
58
Số 11(435) - T6/2021
CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG
Văn phòng HĐND và UBND, Phòng Nội
vụ, Phòng Tư pháp, Phòng Tài chính - Kế
hoạch, Phòng Lao động - Thương binh và
Xã hội, Phòng Văn hóa và Thông tin, Phòng
Quản lý đô thị, Phòng Tài nguyên và Môi
trường, Phòng Giáo dục và Đào tạo, Thanh
tra quận, Phòng Kinh tế, Phòng Y tế, Phòng
Khoa học và Công nghệ. Như vậy, trong cơ
cấu các phòng chuyên môn thuộc UBND
thành phố thuộc TP. HCM, ngoài 10 phòng
được tổ chức thống nhất ở các đơn vị hành
chính cấp huyện, 02 phòng được thành lập
ở các quận là Phòng Kinh tế, Phòng Quản lý
đô thị, có thêm 01 phòng đặc thù là Phòng
Khoa học và Công nghệ.
Về hoạt động, thành phố Thủ Đức được
thành lập có phạm vi đơn vị hành chính thuộc
quyền và nguồn lực dân cư tăng lên đáng kể.
Do vậy, khối lượng công việc mà các cơ quan
nhà nước nói chung và các cơ quan chuyên
môn thuộc UBND đảm nhiệm sẽ tăng lên đáng
kể. Do đó, hoạt động của các cơ quan này cũng
có những xáo trộn, khó khăn nhất định. Ví dụ,
tháng 01/2021, Sở Xây dựng TP. HCM thành
lập Đội Thanh tra địa bàn thành phố Thủ Đức
trực thuộc Thanh tra Sở Xây dựng (trên cơ sở
sáp nhập Đội Thanh tra địa bàn quận 2, quận 9
và quận Thủ Đức) để thực hiện quản lý trật tự
xây dựng trên địa bàn thành phố Thủ Đức4.
Đội thanh tra địa bàn thành phố Thủ Đức có
115 thành viên, trong đó có 01 Đội trưởng (do
Phó Giám đốc Sở Xây dựng Thành phố Hồ
Chí Minh kiêm nhiệm), 06 Đội phó. Trong
khi đó, tháng 01/2021 UBND thành phố Thủ
Đức thành lập Đội Quản lý trật tự đô thị thuộc
Phòng Quản lý đô thị thuộc UBND thành phố
Thủ Đức. Đội được thành lập từ trên cơ sở
sáp nhập nhân sự của Đội Quản lý trật tự đô
thị thuộc Phòng Quản lý đô thị quận 2, quận 9
và quận Thủ Đức. Bên cạnh đó, thực tế cho
thấy, các cơ quan nhà nước nói chung và các
cơ quan chuyên môn thuộc UBND thành phố
Thủ Đức nói riêng có hệ thống tổ chức riêng,
hoạt động tương đối độc lập với hệ thống tổ
chức của Đảng. Điều này dẫn tới hiện giữa
một số cơ quan trong hệ thống tổ chức Đảng
với cơ quan bên chính quyền (Ban Tổ chức
cấp ủy với Phòng Nội vụ, Ủy ban Kiểm tra cấp
ủy với Thanh tra quận, Văn phòng cấp ủy với
Văn phòng HĐND và UBND) có chức năng,
nhiệm vụ gần giống nhau. Từ thực tế đó, nếu
Việc có thêm một Phòng chuyên môn
là Phòng Khoa học và Công nghệ thuộc
UBND thành phố Thủ Đức là rất cần thiết
và phù hợp với mục tiêu xây dựng khu đô
thị sáng tạo. Bên cạnh đó, Nghị định số 33
không quy định cụ thể nhiệm vụ, quyền hạn
của các cơ quan chuyên môn thuộc UBND
thành phố thuộc TP. HCM, mà giao cho
HĐND, UBND thành phố Thủ Đức thuộc
TP. HCM quyết định trên cơ sở đề nghị của
UBND thành phố thuộc TP. HCM. Quy định
này phù hợp với nguyên tắc phân định thẩm
quyền của chính quyền địa phương. Thực
tế cho thấy, kể từ ngày 22/01/2021 các cơ
quan chuyên môn thuộc UNBD thành phố
Thủ Đức thuộc TP. HCM được tổ chức lại
theo hướng sắp xếp, sáp nhập một cách cơ
học 12 Phòng chuyên môn thuộc UBND
của ba quận gồm quận 2, quận 9 và quận
Thủ Đức trước đây.
4 Từ năm 2013, Chính phủ ban hành Nghị định số 26/2013/NĐ-CP quy định Thanh tra xây dựng chỉ tổ chức 02
cấp là Thanh tra Bộ và Thanh tra Sở. Theo đó, toàn bộ Thanh tra xây dựng tại Thành phố đưa về Sở Xây dựng
quản lý với 22 Đội Thanh tra địa bàn đặt tại 22 quận, huyện, thành phố trực thuộc Thanh tra Sở Xây dựng.
Số 11(435) - T6/2021
59
CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG
không có cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa công
tác tổ chức với công tác nội vụ, công tác kiểm
tra của Đảng với công tác thanh tra của chính
quyền sẽ dẫn đến tình trạng thiếu thống nhất,
chồng chéo, giải quyết vụ việc không kịp thời.
chóng kiện toàn tổ chức của 13 phòng
chuyên môn. UBND Thành phố HCM cần
khẩn trương trình HĐND thành phố ban
hành Nghị quyết về chức năng, nhiệm vụ,
quyền hạn các cơ quan chuyên môn của
UBND thành phố Thủ Đức, tạo cơ sở pháp
lý đồng bộ, thống nhất cho hoạt động của
các cơ quan chuyên môn nói riêng, UBND
thành phố Thủ Đức nói chung.
2. Hướng đổi mới tổ chức cơ quan chuyên
môn thuộc Ủy ban nhân dân trong mô
hình chính quyền thành phố Thủ Đức
thuộc Thành phố Hồ Chí Minh
Ngoài 13 phòng chuyên môn nêu trên,
UBND thành phố Thủ Đức nên thành lập
thêm Đội Quản lý trật tự xây dựng đô thị
trực thuộc. Điều này bảo đảm nguyên tắc
việc tổ chức cơ quan chuyên môn thuộc
UBND thành phố Thủ Đức sẽ vừa áp dụng
mô hình tổ chức thống nhất trên phạm vi
cả nước, vừa tính đến yếu tố đặc thù về
kinh tế, xã hội của địa phương, phù hợp với
loại hình đơn vị hành chính đô thị và điều
kiện tự nhiên, dân số, tình hình phát triển
kinh tế - xã hội. Bởi lẽ, theo báo cáo của
Sở Xây dựng TP. HCM, 06 tháng đầu năm
2019 xảy ra 1.550 trường hợp vi phạm trật
tự xây dựng. Trong đó, quận Thủ Đức đứng
đầu về vi phạm trật tự xây dựng với 144
vụ, tiếp theo là quận 9 có 111 vụ, quận 12
có 100 vụ, quận 2 có 59 vụ…8. Đặc biệt,
thành phố Thủ Đức được hình thành các dự
án bất động sản sẽ tăng, chính quyền thành
phố Thủ Đức cần thực hiện theo quy hoạch
được phê duyệt, kiên quyết không để xảy ra
Thành phố Thủ Đức được thành lập có
diện tích và quy mô dân số rất lớn so với
chuẩn quy định (hơn 211.56 km², đạt tỷ
lệ 141%; hơn 1.013.795 người, đạt tỷ lệ
675%5), với 34 phường (giảm 2 phường so
trước sáp nhập). Do đó, nếu không đi kèm
với việc phân cấp, ủy quyền đủ mạnh và cơ
chế, chính sách thực sự thu hút sẽ không
phát huy tác dụng6. Trước khi sáp nhập,
các cơ quan hành chính quận 2, quận 9,
quận Thủ Đức quản lý địa bàn có diện
tích, dân số nhất định (quận 2: diện tích
49.79 km², dân số 171.311 người, quận 9:
diện tích: 113.97 km², dân số: 310.107
người, quận Thủ Đức: 47.80 km², dân số:
532.377 người7), khi thành phố Thủ Đức
được thành lập với diện tích rộng và một
nguồn lực dân cư tăng lên đáng kể đòi hỏi
việc tổ chức cơ quan hành chính nhà nước
phải đổi mới phù hợp, đáp ứng được yêu
cầu, định hướng phát triển. Vì vậy, trong
thời gian tới thành phố Thủ Đức cần nhanh
5 Khoản 1 Điều 1 Nghị quyết số 111/NQ-UBTVQH14 ngày 09/12/2020 về việc sắp xếp các đơn vị hành chính
cấp huyện, cấp xã và thành lập thành phố Thủ Đức thuộc Thành phố Hồ Chí Minh.
6
html, truy cập ngày 16/10/2020.
7 Khoản 1 Điều 1 Nghị quyết số 111/NQ-UBTVQH14 ngày 09/12/2020 về việc sắp xếp các đơn vị hành chính
cấp huyện, cấp xã và thành lập thành phố Thủ Đức thuộc Thành phố Hồ Chí Minh.
8 https://thanhnien.vn/thoi-su/quan-thu-duc-dau-bang-xay-dung-khong-phep-sai-phep-1158637.html, truy cập
ngày 18/11/2020.
60
Số 11(435) - T6/2021
CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG
vi phạm trật tự xây dựng đô thị. Đội Quản
lý trật tự xây dựng đô thị thuộc UBND
thành phố được thành lập nhằm tham mưu,
giúp UBND thực thi các quy định của
pháp luật trong lĩnh vực trật tự xây dựng
đô thị góp phần khắc phục tình trạng xây
dựng không phép, trái phép. Đội Quản lý
trật tự xây dựng đô thị thuộc UBND thành
phố sẽ được thành lập trên cơ sở sáp nhập
các Đội Thanh tra của thành phố Thủ Đức
thuộc Thanh tra Sở Xây dựng và Đội Quản
lý trật tự đô thị thuộc Phòng Quản lý đô thị
của UBND thành phố. Đội sẽ tiếp nhận, bàn
giao số lượng công chức, người lao động,
cơ sở vật chất, trang thiết bị của hai đơn vị
trên nên sẽ bảo đảm không tăng biên chế
công chức. Việc thành lập Đội Quản lý trật
tự xây dựng đô thị nhằm quán triệt nguyên
tắc cơ quan nào cấp phép xây dựng9 thì cơ
quan đó sẽ quản lý sau cấp phép, khắc phục
những bất cập đã và đang tồn tại trong công
tác quản lý trật tự xây dựng đô thị thời gian
qua. Mô hình Đội Quản lý trật tự xây dựng
đô thị rất cần thiết đối với hai thành phố lớn
là thành phố Hà Nội và TP. HCM. Đội Quản
lý trật tự xây dựng đô thị đã được triển khai
thí điểm tại thành phố Hà Nội trong 02 năm
(từ ngày 10/8/2018 đến ngày 10/8/2020)
theo Quyết định số 26/2018/QĐ-TTg ngày
22/6/2018 thí điểm thành lập Đội Quản lý
trật tự xây dựng đô thị trực thuộc UBND
quận, huyện, thị xã tại thành phố Hà Nội.
Với những kết quả đạt được đặc biệt là
trong việc giảm đáng kể số lượng các công
trình xây dựng không phép, trái phép, nên
hiện UBND thành phố Hà Nội đang kiến
nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép thành
phố Hà Nội tiếp tục thực hiện mô hình
thí điểm trên trong 03 năm tiếp theo (đến
ngày 10/8/2023).
Bên cạnh đó, khi sáp nhập ba quận cũng
cần xem xét đến việc bố trí, sắp xếp các chức
danh lãnh đạo, quản lý, đội ngũ công chức,
người lao động tại các Phòng chuyên môn.
Phương án bố trí, sắp xếp nhân sự cần phải
phù hợp và bảo đảm quyền lợi và tránh tâm
lý hoang mang, bất ổn, bảo đảm việc sắp
xếp nhân sự công khai, minh bạch. Theo Sở
Nội vụ Thành phố Hồ Chí Minh, tổng số
cán bộ, công chức, viên chức ba quận được
giao năm 2020 là 1.221 người; số có mặt
đến ngày 30/6/2020 là 1.127 người. Sau khi
nhập ba quận, 882 người dự kiến được bố
trí ở thành phố mới, 399 người bị dôi dư10.
Theo đó, Sở Nội Vụ đưa ra phương án tham
mưu UBND Thành phố Hồ Chí Minh gửi
Chính phủ để trình Ủy ban thường vụ Quốc
hội xem xét, thông qua về bố trí, sắp xếp
nhân sự của UBND thành phố Thủ Đức như
sau: nhân sự UBND thành phố Thủ Đức
năm 2021 là 657 người, gồm: một Chủ tịch,
ba Phó chủ tịch và thủ trưởng các đơn vị:
Văn phòng HĐND và UBND, Nội vụ, Tư
pháp, Tài chính - Kế hoạch, Tài nguyên -
Môi trường, Lao động Thương binh và
9 Theo khoản 3 Điều 103 Luật Xây dựng năm 2014, Ủy ban nhân dân cấp huyện cấp giấy phép xây dựng đối
với các công trình, nhà ở riêng lẻ... Ủy ban nhân dân quận, huyện thuộc Thành phố Hồ Chí Minh 1 năm cấp
khoảng 55.000 đến 60.000 giấy phép xây dựng, trong đó chủ yếu là nhà ở riêng lẻ. Sở xây dựng mỗi năm cấp
khoảng 300 giấy phép xây dựng.
10 Trần Xuân Tình, Thành phố Hồ Chí Minh: gấp rút sắp xếp, tổ chức bộ máy thành phố Thủ Đức, https://ttbc-
hcm.gov.vn/tpho-chi-minh-gap-rut-sap-xep-to-chuc-bo-may-thanh-pho-thu-duc-14293.html, truy cập ngày
26/4/2021. 0.
Số 11(435) - T6/2021
61
CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG
Xã hội, Văn hóa Thông tin, Giáo dục và Đào
tạo, Y tế, Quản lý đô thị, Kinh tế, Thanh
tra. Sau năm 2025, nhân sự của khối này
giảm còn 459 người11. Đối với 399 người
dôi dư, để bảo đảm quyền lợi người lao
động, Thành phố Hồ Chí Minh có phương
án trước mắt trong năm 2021, TP. Hồ Chí
Minh sẽ sắp xếp, bố trí 66 cán bộ, công
chức và 26 viên chức, người lao động tại
các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc quận;
điều động sang quận khác hoặc sở, ngành,
thành phố; giải quyết chế độ nghỉ hưu (đúng
tuổi, trước tuổi) hoặc không đủ chuẩn để tái
cử sẽ giải quyết thôi việc. Việc tinh giảm
biên chế ưu tiên giảm từ các đồng chí tới
tuổi hưu, không đủ tái cử trong nhiệm kỳ
tới 2025-2030, khuyến khích các trường
hợp xin về hưu trước tuổi theo Nghị định
số 143/2020/NĐ-CP ngày 10/12/2020. Các
chuyên viên là công chức sẽ được phân
công công việc cụ thể từng khu vực, chấm
dứt các hợp đồng tạm tuyển, không đủ
điều kiện thi tuyển công chức năm 2020,
khuyến khích làm đơn xin nghỉ việc được
hưởng chế độ ưu đãi ngoài chế độ theo quy
định. Tương tự, thành phố sẽ sắp xếp những
trường hợp còn lại trong các năm từ 2022
đến 2025. Trường hợp dôi dư không bố trí,
sắp xếp được sẽ động viên thôi việc, hưởng
chính sách hỗ trợ theo quy định, chính
sách của Thành phố12. Đối với các Phòng
chuyên môn thuộc UBND thành phố Thủ
Đức, dự kiến tinh giảm từ 2021 đến năm
2025 sẽ giảm còn 1 Trưởng phòng, 3 Phó
Trưởng phòng. UBND thành phố Thủ Đức
xem xét, quyết định, sắp xếp lại số lượng
Phó Trưởng phòng theo quy định của Nghị
định số 33/2021/NĐ-CP, nhưng phải bảo
đảm không quá 03 người. Đối với các vị trí
lãnh đạo, có thể xét theo bằng cấp để xếp vị
trí Trưởng phòng, dựa vào trình độ học vấn
cao nhất, Phó trưởng phòng sẽ rà soát lại
bằng cấp theo tiêu chuẩn hiện nay. Về phân
công lại nhiệm vụ, đồng chí nào trước kia
phụ trách khu vực các phường thuộc quận
cũ sẽ hoán đổi lại khu vực các phường khác
của quận khác để nắm bắt địa bàn rộng hơn.
Vấn đề đặt ra là liệu các Phòng chuyên
môn thuộc UBND thành phố Thủ Đức có
thể thực hiện một cách hiệu quả chức năng,
nhiệm vụ, quyền hạn của mình trong khi
phạm vi đơn vị hành chính thuộc quyền
và nguồn lực dân cư tăng lên đáng kể.
Câu trả lời là có thể nếu đặt trong các giải
pháp tổng thể như tổ chức bộ máy hợp
lý, nâng cao nguồn nhân lực, chất lượng
hoạt động... So với thành phố thuộc tỉnh
có diện tích, dân số tương đương thành
phố Thủ Đức với 12 Phòng chuyên môn13
vẫn vận hành và hiệu quả như thành phố
Biên Hòa tỉnh Đồng Nai có tổng diện tích
tự nhiên là 264,08 km² 14, là thành phố
thuộc tỉnh đông dân nhất cả nước - gần
11 Tlđd (10).
12 Tlđd (10).
13
Phòng Kinh tế, Phòng Quản lý - Đô thị, Phòng Nội vụ, Phòng Tư pháp, Phòng Tài chính - Kế hoạch,
Phòng Tài nguyên - Môi trường, Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội, Phòng Văn hóa và Thông tin,
aspx?CatID=46, truy cập ngày 16/11/2020.
14 http://bienhoa.dongnai.gov.vn/Pages/gioithieu.aspx?CatID=2, truy cập ngày 16/11/2020.
62
Số 11(435) - T6/2021
CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG
1,1 triệu người15, là thành phố trực thuộc
tỉnh có nhiều phường nhất cả nước - 29
phường và 1 xã16. Để đáp ứng yêu cầu
nhiệm vụ của một đô thị đang trên đà
phát triển trong khi tinh gọn bộ máy hoạt
động, đòi hỏi con người trong bộ máy
hành chính cần phải nâng cao năng lực,
hiệu quả công việc, chất lượng công tác
để đáp ứng mọi yêu cầu đặt ra. Với quy
mô dân số hơn 1 triệu dân, đòi hỏi thành
phố Thủ Đức phải có bộ máy, nhân sự để
thực hiện nhiệm vụ chính trị và quản lý
nhà nước theo yêu cầu. Thành phố Thủ
Đức cần chú trọng đến việc đầu tư, thu
hút nguồn nhân lực chất lượng cao, tăng
cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, văn
hóa công vụ, quy tắc ứng xử của cán
bộ, công chức trong phục vụ Nhân dân.
Nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân
lực, thành phố Thủ Đức cần thực hiện tốt
chương trình đào tạo bồi dưỡng cán bộ,
công chức; bên cạnh đó, căn cứ vào đề án
vị trí việc làm, khảo sát trình độ chuyên
môn nghiệp vụ, tin học, ngoại ngữ của
từng cán bộ, công chức để xây dựng kế
hoạch đào tạo bồi dưỡng hàng năm. Cùng
với đó là chế độ tiền lương chi trả cho
các công chức cần tương xứng với khối
lượng công việc, sức lao động, phù hợp
điều kiện phát triển kinh tế - xã hội để
công chức trên địa bàn yên tâm công tác,
đồng thời thu hút được nguồn năng lực
trẻ giỏi vào công tác tại các cơ quan hành
chính nhà nước. Trong thời gian đầu thành
lập thành phố Thủ Đức nên tổ chức các
Phòng chuyên môn như trên. Tuy nhiên,
15
về lâu dài nhằm hướng tới mục tiêu tinh
gọn bộ máy, đáp ứng đòi hỏi thực tiễn, cụ
thể hóa các chủ trương, chính sách của
Đảng và Nhà nước về nhất thể hóa một
số tổ chức và chức danh lãnh đạo Đảng
với chính quyền, thành phố Thủ Đức cần
nghiên cứu và tiến hành hợp nhất một
số tổ chức Đảng với cơ quan bên chính
quyền có chức năng, nhiệm vụ gần giống
nhau như Ban Tổ chức cấp ủy với Phòng
Nội vụ thành cơ quan Tổ chức - Nội vụ,
thực hiện chức năng tham mưu, giúp việc
cho cấp ủy về công tác tổ chức, cán bộ
và tham mưu giúp UBND Thành phố
thực hiện chức năng quản lý nhà nước về
ngành, lĩnh vực nội vụ; hợp nhất Ủy ban
Kiểm tra cấp ủy với Thanh tra thành cơ
quan Thanh tra - Kiểm tra thực hiện chức
năng tham mưu, giúp việc cho cấp ủy
về công tác kiểm tra và tham mưu, giúp
UBND thực hiện chức năng quản lý nhà
nước về ngành, lĩnh vực thanh tra; hợp
nhất Văn phòng cấp ủy với Văn phòng
HĐND và UBND thành Văn phòng thành
phố thực hiện chức năng tham mưu, giúp
việc cho cấp ủy, HĐND và UBND Thành
phố về công tác văn phòng.
Thành phố Thủ Đức cần một bộ máy
hành chính nhà nước thống nhất, đồng bộ,
hiện đại và hiệu quả, sự chủ động cao để
phát huy tổng thể thế mạnh của ba quận,
thành phố, khu vực và cả nước; và có năng
lực quản lý, điều hành hiệu quả cao, biến
khu đô thị sáng tạo, tương tác cao phía
đông thành phố thành một “cực” tăng
Theo Cục Thống kê Đồng Nai, kết quả tổng điều tra dân số vào tháng 4/2019.
16 http://baodongnai.com.vn/kinhte/202001/ap-luc-dan-so-don-len-do-thi-bien-hoa-2983226/index.htm, truy cập
ngày 16/11/2020.
Số 11(435) - T6/2021
63
CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG
trưởng mạnh mẽ nhất, lớn nhất của thành
phố và khu vực17. Để đạt được mục tiêu
trên cùng với việc không tổ chức HĐND
ở phường thuộc thành phố Thủ Đức18, đòi
hỏi UBND phải thay đổi phương thức
hoạt động, khi đó vai trò và trách nhiệm
của người đứng đầu phải được đề cao hơn.
UBND thành phố Thủ Đức và UBND các
phường hoạt động theo cơ chế thủ trưởng.
UBND TP. HCM sẽ tăng cường phân cấp,
ủy quyền các nhiệm vụ cho UBND thành
phố Thủ Đức, đồng thời Chính phủ sẽ có
những quy định mới, những cơ chế, chính
sách đặc thù cho thành phố Thủ Đức.
Khi đó, vai trò tham mưu, giúp UBND
thành phố thực hiện chức năng quản lý
nhà nước của cơ quan chuyên môn thuộc
UBND phải càng được đề cao, nâng cao
chất lượng hoạt động để đáp ứng yêu cầu
trong bối cảnh mới.
vậy trực tiếp góp phần nâng cao hiệu quả
hoạt động quản lý, điều hành (ví dụ: ứng
dụng công nghệ thông tin, áp dụng tiêu
chuẩn ISO… trong hoạt động quản lý
nhà nước trên nhiều lĩnh vực khác nhau
ở tất cả các cấp chính quyền)19.
Cuối cùng, để tạo điều kiện thuận lợi
cho các cơ quan chuyên môn thuộc UBND
cấp huyện nói chung và cơ quan chuyên
môn thuộc UBND Thành phố thuộc thành
phố trực thuộc trung ương hoạt động,
Chính phủ và các Bộ ngành có liên quan
cần sửa đổi, bổ sung một số quy định của
pháp luật nhằm khắc phục tình trạng trùng
lắp, chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ,
quyền hạn của các cơ quan chuyên môn
thuộc UBND. Theo đó, pháp luật cần phân
định rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn
trong tham mưu, giúp UBND quản lý nhà
nước đối với ngành, lĩnh vực giữa các cơ
quan chuyên môn thuộc UBND bảo đảm
nguyên tắc: một việc chỉ giao một cơ quan
chủ trì, chịu trách nhiệm chính. Chính phủ
và các Bộ ngành có liên quan cần hướng
dẫn thống nhất về địa vị pháp lý, sử dụng
con dấu của cơ quan chuyên môn thuộc
UBND cấp huyện nói chung và thành phố
thuộc thành phố trực thuộc Trung ương nói
riêng, quy định thống nhất về chức năng,
nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy
Bên cạnh đó, với định hướng phát
triển thành phố Thủ Đức trở thành khu đô
thị sáng tạo, tương tác cao, các cơ quan
hành chính nhà nước nói chung và các
cơ quan chuyên môn thuộc UBND nói
riêng trên địa bàn cần tiếp tục chủ động
triển khai ứng dụng công nghệ thông tin
trong hoạt động quản lý và điều hành.
Việc áp dụng các tiến bộ khoa học, công
nghệ trong quản lý nhà nước giúp thu
hẹp khoảng cách không gian, rút ngắn
thời gian, giảm chi phí thực tế và nhờ
của Văn phòng HĐND và UBND
17 Tlđd (1), tr. 5.
18 Theo Nghị quyết số 131/2020/QH14, Chính quyền địa phương ở thành phố Thủ Đức thuộc Thành phố Hồ
Chí Minh là cấp chính quyền địa phương gồm có Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân. Chính quyền địa
phương ở phường thuộc thành phố Thủ Đức là UBND phường. UBND phường làm việc theo chế độ thủ
trưởng, bảo đảm nguyên tắc tập trung dân chủ.
19 Nguyễn Minh Phương, Bùi Văn Minh, “Các yếu tố tác động đến hiệu quả quản lý nhà nước ở nước ta hiện
nay”, Tạp chí tổ chức nhà nước, https://tcnn.vn/news/detail/41620/Cac-yeu-to-tac-dong-den-hieu-qua-quan-
ly-nha-nuoc-o-nuoc-ta-hien-nay.html, truy cập ngày 16/11/2020.
64
Số 11(435) - T6/2021
8 trang
18/05/2022
640
Bạn đang xem tài liệu "Đổi mới tổ chức cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân trong mô hình chính quyền Thủ Đức thuộc Thành phố Hồ Chí Minh", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- doi_moi_to_chuc_co_quan_chuyen_mon_thuoc_uy_ban_nhan_dan_tro.pdf
