Bàn luận và đề xuất mô hình nghiên cứu các nhân tố tác động đến động lực nghiên cứu khoa học của giảng viên trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh
BÀN LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU
CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN ĐỘNG LỰC NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CỦA
GIẢNG VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM
TS.Hoàng Văn Long & ThS.Nguyễn Trọng Tín
Khoa Quản trị, Trường Đại học Luật TP.HCM
TÓM TẮT
Nhằm thúc đẩy hoạt động nghiên cứu khoa học (NCKH) nâng cao kỹ năng trong quá
trình công tác (giảng dạy và NCKH) của giảng viên, các nhà quản trị trường học cần có cái
nhìn tổng thể về những nhân tố tác động đến động lực NCKH từ đó đề ra các giải pháp, chính
sách thiết thực, cụ thể khi đã xác định, đo lường được các nhân tố trên. Bài báo đề xuất mô
hình nghiên cứu các nhân tố tác động đến động lực NCKH của giảng viên Trường Đại học
Luật TP. HCM dựa trên các cơ sở lý thuyết cũng như các công trình khoa học có liên quan, bên
cạnh đó phát triển các giả thuyết nghiên cứu cho mô hình nêu trên.
1. Giới thiệu tổng quan
Thực tiễn trong các tổ chức, doanh nghiệp, phát triển kinh tế - xã hội phải dựa trên nhiều
nguồn lực: nhân lực (nguồn lực con người), vật lực (nguồn lực vật chất) và tài lực (nguồn lực
về tài chính, tiền tệ), vv…song chỉ có nguồn lực con người mới tạo ra động lực cho sự phát
triển. Đối với tổ chức, việc tạo động lực lao động có tác dụng rất lớn trong việc khuyến khích
nhân viên làm việc hết mình. Tuy nhiên, các nhà quản lý lại quan tâm nhiều đến lợi nhuận của
công ty nên luôn mong muốn giảm thiểu mọi chi phí. Nhưng nếu các nhà quản lý có sự đánh
giá chính xác các yếu tố giúp nâng cao động lực lao động của nhân viên, doanh nghiệp sẽ thu
hút được nhiều lao động có trình độ tay nghề cao hơn trong thị trường lao động cạnh tranh.
Người lao động làm việc hăng say hơn sẽ tạo ra năng suất lao động cao hơn và sẽ gắn bó lâu
dài với doanh nghiệp, tổ chức có điều kiện làm việc tốt nhất.
Các cơ sở giáo dục cũng không ngoại lệ, để phát triển và khẳng định thương hiệu của
cơ sở giáo dục, ngoài những các công việc chính như đào tạo (giảng dạy) được đầu tư và ngày
càng nâng cao thì việc nghiên cứu khoa học đóng một vai trò quan trọng và luôn bổ trợ lẫn
nhau trong quá trình giảng dạy, hơn thế nữa động lực nghiên cứu khoa học và công bố kết quả
nghiên cứu khoa học trên các tạp chí uy tín trong cũng như ngoài nước góp phần khẳng định
trước hết là bản thân người làm công tác nghiên cứu khoa học và hơn thế nữa là cơ sở giáo dục,
đào tạo có số lượng cũng như chất lượng công bố quốc tế để lọt vào các bảng xếp hạng uy tín
80
nhằm nâng cao vị thế của đơn vị đào tạo trong nước cũng như trên thế giới.
2. Khái niệm và tổng qua tình hình nghiên cứu có liên quan
2.1. Khái niệm
Thứ nhất về động lực: Có rất nhiều khái niệm về động lực làm việc, mỗi khái niệm đều
có những quan điểm khác nhau nhưng nhìn chung đều nêu lên được bản chất của động lực làm
việc. Kreitner (1995) “Động lực là một quá trình tâm lý mà nó định hướng các hành vi cá nhân
theo mục đích nhất định”. Higgins (1994): “Động lực là lực đẩy bên trong cá nhân để đáp ứng
các nhu cầu chưa được thỏa mãn”. Bedeian (1993): “Động lực là sự cố gắng để đạt được mục
tiêu”. Trần Xuân Cầu và Mai Quốc Chánh (2008): “Động lực làm việc là sự khát khao và tự
nguyện của con người nhằm tăng cường sự nỗ lực để đạt được mục đích hay một kết quả cụ
thể”. Nói cách khác động lực bao gồm tất cả những lý do khiến con người hành động. Khi con
người ở những vị trí khác nhau, với những đặc điểm tâm lý khác nhau sẽ có những mục tiêu
mong muốn khác nhau. Chính vì những đặc điểm này nên động lực của mỗi con người là khác
nhau vì vậy nhà quản lý cần có những cách tác động khác nhau đến mỗi người lao động.
Trần Kim Dung (2009): “Động lực của người lao động là những nhân tố bên trong kích
thích con người nỗ lực làm việc trong điều kiện cho phép tạo ra năng suất, hiệu quả cao. Biểu
hiện của động lực lao động là sự sẵn sàng nỗ lực, say mê làm việc nhằm đạt được mục tiêu của
tổ chức, cũng như bản thân người lao động”.
Từ những định nghĩa trên ta có thể đưa ra cách hiểu chung nhất về động lực như sau:
Động lực của con người là sự tác động tổng hợp các yếu tố (vật chất và tinh thần) có tác dụng
thúc đẩy, kích thích sự hăng say, nỗ lực hoạt động, làm việc của mỗi người nhằm đạt được mục
tiêu của cá nhân và mục tiêu tổ chức. Khi con người có động lực tốt, họ sẽ quyết tâm hơn và tự
giác hơn, có sự hăng say, nỗ lực hơn trong quá trình làm việc nhằm đạt được những mục tiêu
cá nhân và của tổ chức. Nguyễn Vân Điềm và Nguyễn Ngọc Quân (2007): “Động lực là một
tập hợp các thái độ ảnh hưởng đến một người hoạt động theo một cách có định hướng vào mục
tiêu cụ thể”. Động lực do vậy là một trạng thái bên trong để tiếp sinh lực, chuyển đổi, và duy
trì hành vi con người để đạt được các mục tiêu. Động lực làm việc gắn với các thái độ chuyển
hành vi của con người hướng vào công việc và ra khỏi trạng thái nghỉ ngơi giải trí hoặc các
lĩnh vực khác của cuộc sống. Động lực làm việc có thể thay đổi giống như những hoạt động
khác trong cuộc sống thay đổi.
Thứ hai về công tác tạo động lực làm việc: Các nhà quản lý trong tổ chức muốn xây
dựng công ty, xí nghiệp mình vững mạnh thì phải dùng mọi biện pháp kích thích người lao
động hăng say làm việc, phát huy tính sáng tạo trong quá trình làm việc. Đây là vấn đề về tạo
động lực cho người lao động trong doanh nghiệp. Nguyễn Thanh Hội (2002): “Tạo động lực
81
làm việc là tất cả những hoạt động mà doanh nghiệp có thể thực hiện được đối với người lao
động, tác động đến khả năng làm việc tinh thần thái độ làm việc nhằm đem lại hiệu quả cao
trong lao động”. Tạo động lực gắn liền với lợi ích hay nói cách khác là lợi ích tạo ra động lực
trong lao động. Song trên thực tế động lực được tạo ra ở mức độ nào, bằng cách nào điều đó
phụ thuộc vào cơ chế cụ thể để sử dụng nó như là một nhân tố cho sự phát triển của xã hội.
Muốn lợi ích tạo ra động lực phải tác động vào nó, kích thích nó làm gia tăng hoạt động có
hiệu quả của lao động trong công việc, trong chuyên môn hoặc trong những chức năng cụ thể.
Tạo động lực cho người lao động là trách nhiệm và mục tiêu của người quản lý. Điều quan
trọng nhất là thông qua các biện pháp chính sách có thể khai thác, sử dụng có hiệu quả và phát
huy tiềm năng nguồn nhân lực của doanh nghiệp. Một khi người lao động có động lực làm việc
thì sẽ tạo ra khả năng nâng cao năng suất lao động và hiệu quả công tác. Mà nó còn tạo ra sự
gắn bó và thu hút lao động giỏi về với tổ chức.
Từ phân tích trên có thể hiểu: Công tác tạo động lực làm việc là tất cả các biện pháp mà
nhà quản trị áp dụng vào người lao động nhằm tạo ra động cơ cho người lao động, tác động
đến tinh thần và thái độ làm việc của họ, nhằm mang lại hiệu quả cao trong lao động. Tuy
nhiên, tùy vào mỗi tổ chức với những cơ chế đặc thù riêng sẽ tạo ra động lực lao động cho
nhân viên ở những mức độ khác nhau, bằng nhiều cách khác nhau. Tạo động lực làm việc có
vai trò vô cùng quan trọng trong việc hình thành nên hành vi của người lao động. Khi có được
động lực làm việc, người lao động sẽ có những hành vi tích cực trong công việc.Người lao
động có động lực tích cực sẽ đạt được tâm lý làm việc thoải mái, nhẹ nhàng đồng thời cũng
góp phần làm tăng năng suất lao động cho doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp phát triển tốt hơn.
Thứ ba về nghiên cứu khoa học: Từ những khái niệm, quan điểm về động lực và tạo
động lực như phần trên, việc nghiên cứu khoa học của giảng viên mang tính đặc thù về nghề
nghiệp, vậy khoa học bao gồm một hệ thống tri thức phản ánh bản chất, quy luật của các sự vật
hiện tượng xuất hiện trong đời sống tự nhiên và xã hội. NCKH là quá trình nghiên cứu nhằm
khám phá ra những kiến thức mới, học thuyết mới… về tự nhiên và xã hội. Những kiến thức
hay học thuyết mới này có thể thay thế dần những kiến thức, học thuyết cũ không còn phù hợp
với bối cảnh thực tiễn, nhằm mục đích nâng cao chất lượng cuộc sống, cải thiện môi trường tự
nhiên và xã hội theo hướng có lợi nhất cho con người. NCKH là các thức mà con người tìm
hiểu các hiện tượng khoa học một cách có hệ thống (Babbie, 1969; Nguyễn Đình Thọ, 2011).
NCKH gồm chuỗi các hoạt động liên tiếp bắt đầu từ việc quan sát, tổng hợp, phân tích, đánh
giá, đúc rút ra một cách có căn cứ về bản chất, quy luật của các hiện tượng xuất hiện trong tự
nhiên và đời sống, kinh tế - xã hội.
2.2. Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan
82
Tổng lược một số tình hình nghiên cứu về động lực làm việc cũng nhưng nghiên cứu
khoa học, nhóm tác giả tiếp cận theo các nghiên cứu trong nước và nghiên cứu nước ngoài, cụ
thể:
Nghiên cứu trong nước: Động lực nghiên cứu khoa học là một vấn đề cấp thiết được
nhiều nhà khoa học và quản lý giáo dục đặt ra trong thời gian gần đây, tuy nhiên, chủ yếu các
nhà khoa học chỉ mới dừng lại ở mức tổ chức các hội thảo/tọa đàm để bàn luận về vấn đề này.
Cụ thể, cho đến nay, chưa có nghiên cứu nào được thực hiện tại trường Đại học Luật TP.HCM,
các nghiên cứu khác về chủ đề này tại Việt Nam cũng đã được công bố với số lượng rất hạn
chế.
Nghiên cứu của Huỳnh Thanh Nhã (2016) dựa vào lý thuyết Hành vi tự định (TPB -
Theory of Planned Behavior) của Azjen (1991) để phát triển mô hình nghiên cứu các nhân tố
ảnh hưởng đến khả năng tham gia nghiên cứu khoa học của giảng viên, bao gồm nhóm các
biến về Nhận thức và động cơ về việc thực hiện NCKH, Chuẩn chủ quan Cảm nhận về kiểm
soát hành vi trong NCKH (Năng lực cá nhân; Điều kiện và môi trường làm việc). Ngoài ra, các
biến nhân khẩu học và năng lực của giảng viên cũng được thêm vào mô hình như: giới tính,
tuổi, trình độ học vấn, thâm niên công tác. Kết quả khảo sát 125 giảng viên tại các trường cao
đẳng công lập của thành phố Cần Thơ cho thấy, Môi trường làm việc và Nhận thức của giảng
viên có tác động nhiều nhất đến khả năng tham gia nghiên cứu khoa học của các giảng viên tại
nhóm các trường này.
Nghiên cứu của Cao Thị Thanh và Phạm Thị Ngọc Minh (2018) về động lực nghiên
cứu của 183 giảng viên trường Đại học Công nghiệp Hà Nội. Kết quả cho thấy có ba nhân tố
chính tác động đến động lực nghiên cứu là: Sự thích thú NCKH, Nhu cầu bản thân và Nhận
thức về khả năng NCKH. Từ kết quả nghiên cứu, nhóm tác giả đã đề xuất một số giải pháp để
gia tăng động lực nghiên cứu cho giảng viên, bao gồm: tạo dựng niềm đam mê NCKH, có cơ
chế ghi nhận, khen thưởng đúng mức và nâng cao khả năng NCKH cho giảng viên.
Danh mục các nghiên cứu có liên quan đến đề tài đã được xuất bản trong nước:
Cao Thị Thanh và Phạm Thị Ngọc Minh (2018). Động lực nghiên cứu khoa học của
giảng viên trường Đại học Công nghiệp Hà Nội. Tạp chí Khoa học & Công nghệ.
Huỳnh Thanh Nhã (2016). Các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng tham gia nghiên cứu
khoa học của giảng viên các trường cao đẳng công lập ở thành phố Cần Thơ. Tạp chí Khoa học
Trường Đại học Cần Thơ, 20-29.
Lại Thị Phan Mai (2016). Các nhân tố ảnh hưởng đến động lực làm việc của giảng viên
trường Đại học kinh tế-Đại học Huế. Tạp chí Khoa học và Công nghệ.
83
Phạm Thị Tú Nga (2013). Thực trạng và các biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động
nghiên cứu khoa học của giảng viên Đại học Huế. Hue University Journal of Science (HU
JOS).
Nghiên cứu ngoài nước: Trên thế giới đã có nhiều nghiên cứu có liên quan như về động
lực nghiên cứu khoa học, sau đây là một số nghiên cứu quan trọng:
Nghiên cứu của Blackburn và Lawrence (1995) đã đưa ra mô hình về động cơ, sự mong
đợi và sự thỏa mãn trong công việc của các giảng viên. Kết quả nghiên cứu đã chỉ ra các nhân
tố ảnh hưởng đến động lực nghiên cứu của giảng viên là: các yếu tố nhân khẩu học (giới tính,
chủng tộc, tuổi tác …), chuyên môn nghề nghiệp (trường nơi giảng viên được đào tạo, thành
tích nghiên cứu, kinh nghiệm, cấp bậc chuyên môn …) và môi trường làm việc (văn hóa
nghiên cứu tại nơi làm việc, kinh phí, chế độ khen thưởng, hệ thống đánh giá năng lực làm việc
của trường đại học đối với cá nhân …)
Nghiên cứu của Sax và cộng sự (2002) đề xuất mô hình 5 nhân tố có thể tác động đến
năng suất nghiên cứu của các giảng viên tại các trường đại học, bao gồm: các biến nhân khẩu
học, đặc điểm nơi công tác, đặc điểm cá nhân (học hàm, lương bổng, định hướng nghiên cứu,
stress, thái độ đối với nghiên cứu, sự mong mỏi có được sự công nhận từ người khác …), lĩnh
vực nghiên cứu và nhóm các yếu tố về gia đình. Kết quả khảo sát của 8544 giảng viên của 57
trường đại học toàn nước Mỹ cho thấy có 2 nhóm yếu tố tác động mạnh nhất đến động lực
nghiên cứu của giảng viên là đặc điểm môi trường làm việc và đặc điểm cá nhân.
Nghiên cứu của Chen và cộng sự (2006) về động lực thực hiện nghiên cứu của các
giảng viên ngành quản trị kinh doanh cho thấy các giảng viên chưa vào biên chế (untenured)
được động viên nhiều hơn bởi các phần thưởng có giá trị vật chất, trong khi những giảng viên
biên chế (tenured) được động viên nhiều hơn bởi các phần thưởng có giá trị tinh thần. Trong
nghiên cứu này, các giảng viên được xem như là có điều kiện như nhau và có đầy đủ các nguồn
lực và môi trường làm việc thích hợp để thực hiện nghiên cứu.
Nghiên cứu của Azad và Seyyed (2007) nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến năng
suất nghiên cứu của 233 giảng viên tại các Tiểu vương quốc Ả Rập (GCC). Kết quả cho thấy
có 4 nhóm nhân tố ảnh hưởng đến năng suất nghiên cứu là: các biến nhân khẩu học, năng lực
cá nhân, môi trường làm việc và các mối quan tâm khác ngoài xã hội của giảng viên. Bên cạnh
đó chúng tôi có tham khảo một số các nghiên cứu có liên quan đến đề tài đã được xuất bản ở
nước ngoài, cụ thể:
Azad, A. N., & Seyyed, F. J. (2007). Factors influencing faculty research productivity:
Evidence from AACSB accredited schools in the GCC countries. Journal of International
Business Research; Blackburn, R. T., & Lawrence, J. H. (1995). Faculty at work: Motivation,
84
expectation, satisfaction. Johns Hopkins University Press; Bland, C. J., Center, B. A., Finstad,
D. A., Risbey, K. R., & Staples, J. G. (2005). A theoretical, practical, predictive model of
faculty and department research productivity. Academic Medicine; Long, R., Crawford, A.,
White, M., & Davis, K. (2009). Determinants of faculty research productivity in information
systems: An empirical analysis of the impact of academic origin and academic
affiliation. Scientometrics; Sax, L. J., Hagedorn, L. S., Arredondo, M., & DiCrisi, F. A. (2002).
Faculty research productivity: Exploring the role of gender and family-related
factors. Research in higher education.
3. Phương pháp nghiên cứu
Thứ nhất về quy trình nghiên cứu, từ việc thừa kế của Nguyễn Đình Thọ và Nguyễn Thị
Mai Trang (2007), nghiên cứu định lượng được thực hiện bằng cách thu thập dữ liệu thông qua
khảo sát bằng câu hỏi soạn sẵn. Dữ liệu thu thập được sẽ xử lý sẽ xử lý bằng phần mềm thống
kê SPSS. Thang đo được kiểm định bằng hệ số Cronbach’s Alpha và phân tích nhân tố khám
phá EFA. Mô hình lý thuyết được kiểm định bằng phương pháp hồi quy tuyến tính, từ đó xác
định mức độ tác động của các yếu tố tác động đến động lực NCKH của giảng viên Trường ĐH
Luật TP. HCM. Sau cùng, kiểm định T - test, Anova được thực hiện để đánh giá sự khác biệt
về mức độ tác động đến động lực NCKH của các nhóm giảng viên có những đặc điểm cá nhân
khác nhau.
Kích thước mẫu và phương pháp chọn mẫu: Theo các nhà nghiên cứu Hair (1998), thì để
chọn kích thức quan sát nghiên cứu phù hợp đối vơi phân tích nhân tố khám phá EFA cỡ quan
sát tối thiểu N>5*x (x: là tổng số biến quan sát). Theo Tabachnick và Fideel (1966) để tiến
hành phân tích hồi quy một cách tốt nhất thì cỡ quan sát tối thiểu cần đạt được tính theo công
thức N>50+8m (trong đó m là biến độc lập). Còn theo Bentlou và Chou (1987) thì số lượng
quan sát cho mỗi tham số ước là 5 quan sát.
Như vậy trong nghiên cứu này để phù hợp với các nghiên cứu của các tác giả trên và phù
hợp với nghiên cứu của mình, tác giả sử dụng số quan sát tương ứng với 35 biến quan sát và 6
biến độc lập (dự kiến) là: N > max (5x35; 50+6x6) = (175,86) = 175 quan sát. Dự đoán, quá
trình phát bảng khảo sát để thu thập dữ liệu thì có những bảng không hợp lệ, vì để đảm bảo cho
quá trình nghiên cứu, tác giả chọn số lượng quan sát tối thiểu là 200. Bên cạnh đó, mẫu được
lấy theo phương pháp thuận tiện ngẫu nhiên bằng cách phát bảng câu hỏi cho những đối tượng
nghiên cứu nêu trên. Đối với những câu hỏi nào mà giảng viên Trường ĐH Luật TP. HCM vẫn
chưa rõ nghĩa thì nhóm khảo sát tiến hành giải thích cho việc đánh giá được chính xác hơn.
85
Mô hình nghiên cứu
Nhận thức khả năng
NCKH của giảng viên
Nhận thức về lợi ích của
việc NCKH
H1
H2
H3
Nhận thức về hoạt động
NCKH của giảng viên
Động lực
nghiên cứu
Đam mê NCKH
H4
khoa học
của giảng viên
Trường ĐH
Luật TP. HCM
H5
H6
Thủ tục hành chính về
NCKH
Điều kiện về vật chất
Môi trường nghiên cứu
H7
Hình 1: Mô hình nghiên cứu
Nguồn: Nhóm tác giả đề xuất
Giả thuyết nghiên cứu: Dựa vào mô hình nghiên cứu đề xuất (Hình 1), nhóm tác giả đưa
ra các giả thuyết liên quan đến nghiên cứu như sau:
H1 - Nhận thức khả năng NCKH của giảng viên: Những giảng viên có nhận thức cao về
khả năng NCKH thì sẽ làm gia tăng động lực NCKH hay nói cách khác sẽ có mối quan hệ
dương (+) với động lực nghiên cứu khoa học;
86
H2 - Nhận thức về lợi ích của việc NCKH: Những giảng viên có nhận thức tốt về lợi ích
NCKH thì sẽ làm gia tăng động lực NCKH hay nói cách khác sẽ có mối quan hệ dương (+) với
động lực nghiên cứu khoa học;
H3 - Nhận thức về hoạt động NCKH của giảng viên: Những giảng viên có nhận thức tốt
về hoạt động NCKH thì sẽ làm gia tăng động lực NCKH hay nói cách khác sẽ có mối quan hệ
dương (+) với động lực nghiên cứu khoa học;
H4 – Sự đam mê NCKH: Những giảng viên có sự đam mê NCKH thì sẽ làm gia tăng
động lực NCKH hay nói cách khác sẽ có mối quan hệ dương (+) với động lực nghiên cứu khoa
học;
H5 – Thủ tục hành chính về NCKH: Những đơn vị có thủ tục hành chính về nCKH phù
hợp, đơn gian sẽ làm gia tăng động lực NCKH hay nói cách khác sẽ có mối quan hệ dương (+)
với động lực nghiên cứu khoa học;
H6 – Điều kiện về vật chất: Những đơn vị có điều kiên về vật chất tốt sẽ làm gia tăng
động lực NCKH hay nói cách khác sẽ có mối quan hệ dương (+) với động lực nghiên cứu khoa
học;
H7 – Môi trường nghiên cứu: Những đơn vị có môi trường nghiên cứu thuận lợi sẽ làm
gia tăng động lực NCKH hay nói cách khác sẽ có mối quan hệ dương (+) với động lực nghiên
cứu khoa học;
4. Phương pháp phân tích dữ liệu
Đánh giá hệ số tin cậy Cronbach’s Alpha: Để đánh giá độ tin cậy Cronbach’s Alpha
cho một thang đo thì phải có tối thiểu là 3 biến đo lường. Hệ số Cronbach’s Alpha có giá trị
biến thiên trong khoảng [0,1]. Về mặt lý thuyết, Cronbach’s Alpha càng cao thì càng tốt tức là
thang đo có độ tin cậy cao. Tuy nhiên điều này thực sự không phải như vậy. Cronbach’s Alpha
quá lớn (> 0,95) cho thấy có nhiều biến trong thang đo không có sự khác biệt gì nhau, nghĩa là
chúng cùng đo lường một nội dung nào đó của khái niệm nghiên cứu. Hiện tượng này gọi là
hiện tượng trùng lắp trong đo lường.Các biến đo lường dùng để đo lường cùng một khái niệm
nghiên cứu nên chúng phải có mối tương quan chặt chẽ với nhau. Vì vậy khi kiểm tra từng biến
đo lường chúng ta sử dụng hệ số tương quan biến tổng. Hệ số này lấy tương quan của biến đo
lường xem xét với các biến còn lại trong thang đo. Một biến thiên đo lường có hệ số tương
quan tổng r ≥ 0,3 thì biến đó đạt yêu cầu (Nunnally & Bernstein, 1994). Tuy nhiên nếu r =1 thì
hai biến đo lường chỉ là một và chúng ta chỉ cần dùng một trong hai biến là đủ. Vì vậy, theo
Nunnally & Bernstein (1994) một thang đo có độ tin cậy tốt khi nó biến thiên trong khoảng
[0,7-0,8]. Nếu Cronbach’s Alpha ≥ 0,6 thì thang đó có thể chấp nhận được về mặt độ tin cậy
(Nguyễn Đình Thọ, 2011).
87
Kiểm định thang đo bằng phương pháp EFA: Phân tích nhân tố khám phá là tên chung
của một nhóm các thủ tục được sử dụng để thu nhỏ và tóm tắt dữ liệu (Hoàng Trọng & Chu
Nguyễn Mộng Ngọc, 2008). Phương pháp trích hệ số sử dụng là “Principal components” với
phép xoay “Variamax” và điểm dừng khi trích các yếu tố “Eigenvalue” =1. Bằng phương pháp
này cho phép rút gọn nhiều biến số có tương quan lẫn nhau thành một đại lượng được thể hiện
dưới dạng mối tương quan theo đường thẳng gọi là nhân tố. Phân tích nhân tố khám phá quan
tâm đến các tham số sau:
Hệ số KMO (Kaiser-Meyer-Olkin): Là một chỉ số được dùng để xem xét sự thích hợp
của phân tích nhân tố. Trị số KMO lớn (giữa 0,5 và 1) là điều kiện đủ để phân tích nhân tố
thích hợp. Nếu chỉ số KMO nhỏ hơn 0,5 thì phân tích nhân tố có khả năng không thích hợp với
các dữ liệu. Kiểm định Bartlett’s xem xét giả thuyết về độ tương quan giữa các biến quan sát
bằng không trong tổng thể. Nếu kiểm định này có ý nghĩa (Sig< 0,05) thì các biến quan sát có
tương quan trong tổng thể. (Hoàng Trọng & Chu Nguyễn Mộng Ngọc, 2008).
Hệ số tải Nhân tố (Factor loading): Là hệ số tương quan giữa các biến và các nhân tố.
Hệ số này càng lớn thì cho biết các biến và các nhân tố càng có quan hệ chặt chẽ với nhau.
Theo Hair và cộng sự (1998), hệ số tải nhân tố lớn 0,3 được xem là đạt mức tiểu thiểu, lớn 0,4
được xem là quan trọng và lớn 0,5 được xem là có ý nghĩa thực tế. Đồng thời theo Nguyễn
Đình Thọ (2011), trong thực tiễn nghiên cứu hệ số tải nhân tố ≥ 0,5 là chấp nhận. Tuy nhiên
nếu hệ số tải nhân tố nhỏ nhưng giá trị nội dung của nó đóng vai trò quan trọng trong thang đo
thì khi đó hệ số tải nhân tố bằng 0,4 thì không nên loại bỏ. Trong nghiên cứu này, chỉ chọn
những biến quan sát có hệ số tải nhân tố ≥ 0,5.
Phần Tổng phương sai trích: Tổng này được thể hiện các nhân tố trích được bao nhiêu
phần trăm của các biến đo lường. Tổng phương sai trích phải đạt từ 50% trở lên, tức là phần
chung phải lớn hơn hoặc bằng phần riêng và sai số (Nguyễn Đình Thọ, 2011). Phương pháp
trích “Principal Component Analysis” với phép quay “Varimax” được sử dụng trong phân tích
nhân tố thang đo các thành phần độc lập.
Hệ số Eigenvalue (đại diện cho phần biến thiên được giải thích bởi mỗi nhân tố): Chỉ
những nhân tố nào có Eigenvalue lớn hơn 1 mới được giữa lại trong mô hình phân tích. Nếu
nhỏ hơn 1 sẽ không có tác dụng tóm tắt thông tin tốt hơn một biến gốc, vì sau khi chuẩn hóa
mỗi biến gốc có phương sai là 1.
Kiểm định sự phù hợp của mô hình
Trước hết hệ số tương quan Pearson giữa động lực làm việc chung với các yếu tố ảnh
hưởng đến động lực làm việc sẽ được xem xét. Tiếp đến, phân tích hồi quy tuyến tính đa biến
bằng phương pháp bình phương nhỏ nhất thông thường (Ordinal Least Squares – OLS) cũng
88
được thực hiện, trong đó biến phụ thuộc là động lực làm việc nói chung và các biến độc lập.
Phương pháp lựa chọn biến Enter được tiến hành. Hệ số xác định R2 điều chỉnh được dùng để
dùng để xác định độ phù hợp của mô hình, kiểm định F dùng để khẳng định khả năng mở rộng
mô hình áp dụng cho tổng thể cũng như kiểm định t để bác bỏ giả thuyết các hệ số hồi quy của
tổng thể bằng 0. Phương trình hồi tuyến tính bội có dạng:
Y = β0 + β1H1 + β2H2+ β3H3 + β4H4+ β5H5 +β6H6+ β7H7 + u
Trong đó: Y là biến phụ thuộc ; β0 là hằng số; β1, β2, β3,β4, β5, β6, β7 lần lượt là hệ số hồi
quy của các yếu tố H1, H2, H3, H4, H5, H6, H7; u là phần dư.
Cuối cùng, nhằm đảm bảo độ tin cậy của phương trình hồi quy được xây dựng cuối cùng
là phù hợp, một loạt các dò tìm sự vi phạm của giả định cần thiết trong hồi quy tuyến tính cũng
được thực hiện. Các giả định được kiểm định trong phần này gồm liên hệ tuyến tính (dùng biểu
đồ phân tán Scatterplot), phân phối chuẩn của phần dư (dùng Histogram và P-P plot), tính độc
lập của phần dư (dùng đại lượng thống kê Durbin-Watson), hiện tượng đa cộng tuyến (tính độ
chấp nhận Tolerance và hệ số phóng đại VIF), giả định phương sai của sai số không đổi (dùng
kiểm định tương quan hạng Spearman).
5. Kết luận
Nghiên cứu khoa học là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của giảng viên bên cạnh
công tác giảng dạy, tuy nhiên làm thế nào để giảng viên tham gia vào công tác nghiên cứu
khoa học với tinh thần và nhiệt huyết cao ngoài yếu tố nội tại của giảng viên thì một trong các
yếu tố quan trọng đến từ môi trường nơi giảng viên công tác và đặc biệt là sự quan tâm đúng
mức, đúng thời điểm của lãnh đạo Nhà trường.
Để có cái nhìn khoa học và khách quan cũng như cơ sở khoa học trong việc thúc đẩy
nghiên cứu khoa học của giảng viên nói chung và giảng viên Trường Đại học Luật TP. Hồ Chí
Minh nói riêng, nhóm nghiên cứu đề xuất thực hiện một đề tài NCKH cấp trường “Động lực
NCKH của giảng viên Trường Đại học Luật TP. Hồ Chí Minh” bước đầu nghiên cứu cơ sở lý
thuyết cũng như mô hình, giả thuyết nghiên cứu và phương pháp tiếp cận, phân tích số liệu sau
khi khảo sát từ đó có những ý kiến đóng góp cho lãnh đạo Nhà trường về công tác tạo động lực
cho giảng viên trong công tác NCKH hiên nay của Nhà trường.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Trần Kim Dung và Nguyễn Ngọc Lan Vy (2011). ''Thang đo động viên nhân viên''. Tạp
chí Phát triển Kinh tế số 244 năm: 2/2011.
2. Trần Xuân Cầu và Mai Quốc Chánh (2008). "Giáo trình Kinh tế nguồn nhân lực."
89
3. Nguyễn Vân Điềm và Nguyễn Ngọc Quân (2007). "Quản trị nhân lực."
4. Hoàng Trọng & Chu Nguyễn Mộng Ngọc (2008), “Phân tích nghiên cứu dữ liệu với
SPSS”, NXB Hồng Đức.
5. Nguyễn Đình Thọ và Nguyễn Thị Mai Trang (2007). Nghiên cứu khoa học Marketing -
Ứng dụng mô hình cấu trúc tuyến tính SEM trong quản trị kinh doanh. Nxb Đại học
Quốc Gia, TP. HCM.
6. Cao Thị Thanh và Phạm Thị Ngọc Minh (2018) về động lực nghiên cứu của 183 giảng
viên trường Đại học Công nghiệp Hà Nội
7. Cao Thị Thanh và Phạm Thị Ngọc Minh (2018). Động lực nghiên cứu khoa học của
giảng viên trường Đại học Công nghiệp Hà Nội. Tạp chí Khoa học & Công nghệ.
8. Huỳnh Thanh Nhã (2016). Các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng tham gia nghiên cứu
khoa học của giảng viên các trường cao đẳng công lập ở thành phố Cần Thơ. Tạp chí
Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 20-29.
9. Lại Thị Phan Mai (2016). Các nhân tố ảnh hưởng đến động lực làm việc của giảng viên
trường Đại học kinh tế-Đại học Huế. Tạp chí Khoa học và Công nghệ.
10. Phạm Thị Tú Nga (2013). Thực trạng và các biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động
nghiên cứu khoa học của giảng viên Đại học Huế. Hue University Journal of Science
(HU JOS).
11. Bedeian, A. G. (Ed.). (1993). Management laureates: A collection of autobiographical
essays (Vol. 3). JAI Press (NY).
12. Sax, L. J., Hagedorn, L. S., Arredondo, M., & DiCrisi, F. A. (2002). Faculty research
productivity: Exploring the role of gender and family-related factors. Research in
higher education, 43(4), 423-446.
13. Chen, Y., Gupta, A., & Hoshower, L. (2006). Factors that motivate business faculty to
conduct research: An expectancy theory analysis. Journal of Education for
Business, 81(4), 179-189.
14. Azad, A. N., & Seyyed, F. J. (2007). Factors influencing faculty research productivity:
Evidence from AACSB accredited schools in the GCC countries. Journal of
International Business Research, 6(1).
15. Blackburn, R. T., & Lawrence, J. H. (1995). Faculty at work: Motivation, expectation,
satisfaction. Johns Hopkins University Press;
16. Bland, C. J., Center, B. A., Finstad, D. A., Risbey, K. R., & Staples, J. G. (2005). A
theoretical, practical, predictive model of faculty and department research
productivity. Academic Medicine;
90
17. Long, R., Crawford, A., White, M., & Davis, K. (2009). Determinants of faculty
research productivity in information systems: An empirical analysis of the impact of
academic origin and academic affiliation. Scientometrics
91
12 trang
18/05/2022
400
Bạn đang xem tài liệu "Bàn luận và đề xuất mô hình nghiên cứu các nhân tố tác động đến động lực nghiên cứu khoa học của giảng viên trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- ban_luan_va_de_xuat_mo_hinh_nghien_cuu_cac_nhan_to_tac_dong.pdf
