Bài giảng Kinh tế chính trị Mác-Lênin - Chương 4: Cạnh tranh và độc quyền trong nền kinh tế thị trường
6/21/2021
20
NỘI DUNG CHÍNH
4.1. Quan hệ giữa cạnh tranh và độc
quyền trong nền kinh tế thị trường
4.2. Độc quyền và độc quyền nhà nước
trong nền kinh tế thị trường
6/21/2021
121
4.1. Quan hệ giữa cạnh tranh và độc
quyền trong nền kinh tế thị trường
(1) Khái niệm cạnh tranh, độc quyền
(2) Mối quan hệ giữa cạnh tranh và độc quyền
(3) Các loại cạnh tranh
6/21/2021
122
4.1. Quan hệ giữa cạnh tranh và độc
quyền trong nền kinh tế thị trường
(1) Khái niệm cạnh tranh, độc quyền
* Cạnh tranh
* Độc quyền: là sự liên minh giữa các doanh
nghiệp lớn, nắm trong tay phần lớn việc sản
xuất và tiêu thụ một số loại hàng hóa, có khả
năng định ra giá cả độc quyền, nhằm thu lợi
nhuận độc quyền cao.
6/21/2021
123
4.1. Quan hệ giữa cạnh tranh và độc
quyền trong nền kinh tế thị trường
(2) MQH giữa cạnh tranh và độc quyền
Độc quyền sinh ra từ cạnh tranh tự do, Nhƣng
sự xuất hiện của độc quyền không thủ tiêu
cạnh tranh. Trái lại, độc quyền làm cho cạnh
tranh trở nên đa dạng, gay gắt hơn.
6/21/2021
124
4.1. Quan hệ giữa cạnh tranh và độc
quyền trong nền kinh tế thị trường
(3 ) Các loại cạnh tranh trong CNTBĐQ
Một là, cạnh tranh giữa các tổ chức độc quyền
với các doanh nghiệp ngoài độc quyền.
Hai là, cạnh tranh giữa các tổ chức độc quyền
với nhau
Ba là, cạnh tranh trong nội bộ các tổ chức độc
quyền
6/21/2021
125
4.2. Độc quyền và độc quyền nhà nước
trong nền kinh tế thị trường
4.2.1. Lý luận của V.I. Lênin về độc quyền
trong nền kinh tế thị trƣờng
4.2.2. Lý luận của V.I. Lênin về độc quyền
nhà nƣớc trong chủ nghĩa tƣ bản
6/21/2021
126
4.2.1. Lý luận của V.I. Lênin về độc
quyền trong nền kinh tế thị trường
4.2.1.1. Nguyên nhân hình thành và tác
động của độc quyền
* Nguyên nhân hình thành:
- Sự phát triển của LLSX
- Thành tựu khoa học kỹ thuật mới
- Sự tác động của các quy luật kinh tế
- Canh tranh gay gắt
- Khủng hoảng kinh tế
- Sự phát triển của HT tín dụng
6/21/2021
127
4.2.1. Lý luận của V.I. Lênin về độc
quyền trong nền kinh tế thị trường
4.2.1.1. Nguyên nhân hình thành và tác
động của độc quyền
* Lợi nhuận độc quyền
Là lợi nhuận thu đƣợc cao hơn lợi nhuận
bình quân, do sự thống trị của các tổ chức
độc quyền mang lại
* Giá cả độc quyền
Là giá cả do các tổ chức độc quyền áp đặt
trong mua và bán hàng hóa
6/21/2021
128
4.2.1. Lý luận của V.I. Lênin về độc
quyền trong nền kinh tế thị trường
4.2.1.1. Nguyên nhân hình thành và tác
động của độc quyền
* Tác động của độc quyền đối với nền
kinh tế
- Tác động tích cực
- Tác động tiêu cực
6/21/2021
129
4.2.1. Lý luận của V.I. Lênin về độc
quyền trong nền kinh tế thị trường
4.2.1.2. Những đặc điểm của độc quyền
trong chủ nghĩa tƣ bản
- Tập trung SX và các tổ chức ĐQ
- Tƣ bản tài chính và hệ thống tài phiệt chi
phối sâu sắc nền kinh tế
- Xuất khẩu tƣ bản trở thành phổ biến
- Sự phân chia thế giới về kinh tế giữa các
tập đoàn tƣ bản độc quyền
- Sự phân chia thế giới về mặt địa lý giữa
các cƣờng quốc tƣ bản
6/21/2021
130
4.2.2. Lý luận của V.I. Lênin về độc
quyền nhà nước trong CNTB
4.2.2.1. Nguyên nhân ra đời và phát triển
của độc quyền nhà nƣớc trong CNTB
- Tích tụ, tập trung vốn, sản xuất, xã hội
hóa
- Sự phát triển của PCLĐ
- Mâu thuẫn ngày càng sâu sắc
- Xu hƣớng quốc tế hóa
Khác: Chủ nghĩa thực dân mới và tác động
của CMKHCN hiện đại
6/21/2021
131
4.2.2. Lý luận của V.I. Lênin về độc
quyền nhà nước trong CNTB
4.2.2.2. Bản chất của độc quyền nhà
nƣớc trong CNTB
-Nhằm phục vụ lợi ích độc quyền tƣ nhân,
duy trì, phát triển CNTB
- Sự thống nhất của 3 quá trình
- Chủ sở hữu và nhà tƣ bản tập thể
- Can thiệp sâu vào các quá trình kinh tế
- Hình thức vận động mới của QHSX
TBCN
6/21/2021
132
4.2.2. Lý luận của V.I. Lênin về độc
quyền nhà nước trong CNTB
4.2.2.3. Những biểu hiện chủ yếu của độc
quyền nhà nƣớc trong CNTB
- Kết hợp về nhân sự giữa tổ chức độc
quyền và nhà nƣớc
- Sự hình thành và phát triển sở hữu nhà
nƣớc
- Sự điều tiết kinh tế của nhà nƣớc tƣ sản
6/21/2021
133
4.2.2. Lý luận của V.I. Lênin về độc
quyền nhà nước trong CNTB
4.2.2.4. Vai trò lịch sử của CNTB
* Vai trò tích cực
* Những giới hạn phát triển của CNTB
* Xu hƣớng vận động của CNTB
6/21/2021
134
15 trang
12/05/2022
12820
Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng Kinh tế chính trị Mác-Lênin - Chương 4: Cạnh tranh và độc quyền trong nền kinh tế thị trường", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- bai_giang_kinh_te_chinh_tri_mac_lenin_chuong_4_canh_tranh_va.pdf
