Đề cương ôn tập môn Chủ nghĩa xã hội khoa học
1
Môn CNXHKH
SỨ MỆNH LỊCH SỬ GCCN
1.Đặt vấn đề
Nghiên cứu lịch sử tư tưởng XHCN cho thấy vào thế kỷ 15 chế độ phong kiến ở
phương Tây suy tàn, CNTB nảy sinh và phát triển. CNTB ra đời với nền đại công nghiệp
phát triển là một bước tiến vĩ đại của nhân loại. Sự phát triển của nền công nghiệp ấy đã đưa
giai cấp tư sản từng bước trở thành giai cấp thống trị, đồng thời đã tạo lập được lực lượng
sản xuất khổng lồ làm cho sản xuất, kinh tế, xã hội, khoa học phát triển nhanh chóng. Hơn
thế nữa sự phát triển của nền đại công nghiệp đã tạo ra một nền văn minh mới - văn minh
dân chủ tư sản. Như thế sự phát triển của nền đại công nghiệp đã giúp giai cấp tư sản có
được thứ công cụ hữu hiệu để thiết lập một thể chế xã hội mới, xã hội tư sản
Lịch sử phát triển của chế độ tư bản đã chứng minh rằng chính nền đại công nghiệp ấy
đã làm cho giai cấp công nhân bị lâm vào cảnh bần cùng hóa nhưng đồng thời cũng làm cho
họ thay đổi cách nhìn nhận về một cuộc cách mạng. Vì sự sống còn của mình họ đã đứng dậy
đấu tranh. Sự phát triển của nền đại công nghiệp đã đưa tầng lớp vô sản từ một khối quần
chúng lao khổ trở thành một lực lượng xã hội, một giai cấp cách mạng. giai cấp công nhân.
2. Khái niệm giai cấp công nhân
Đó là giai cấp vô sản Đây là lực lượng những người lao động làm thuê , được ra đời
trong thế kỷ 19 gắn với sản xuất công nghiệp. Họ được tuyển mộ ở hầu hết các tầng lớp dân
cư và là sản phẩm của quá trình phát triển kinh tế, xã hội. Giai cấp công nhân có những đặc
trưng sau đây:
Một là: Những người lao động được hình thành ở thế kỷ 19, ra đời và phát triển gắn
liền với nền sản xuất đại công nghiệp, đây là bộ phận tiêu biểu cho giai cấp vô sản. Họ có
những bản chất tốt đẹp, có đức tính kỷ luật chặt chẽ tính đoàn kết , tính tổ chức cao và tính
quốc tế. Công nghiệp càng phát triển thì trình độ văn hoa, tay nghề, năng lực SX và nhận
thức chính trị, XH của người công nhân ngày càng cao. Họ trở thành nguời đại diện cho lực
lượng sản xuất tiên tiến của một phương thức sản xuất mới.
Hai là: “Giai cấp vô sản là một giai cấp xã hội hoàn toàn chỉ kiếm sống bằng việc bán
lao động của mình, chứ không phải sống bằng lợi nhuận của bất cứ tư bản nào, đó là một
giai cấp mà hạnh phúc và đau khổ, sống và chết toàn bộ sự sống còn của họ đều phụ thuộc
vào yêu cầu về lao động, tức là vào tình hình chuyển biến tốt hay xấu của công việc làm ăn,
vào những biến động của cuộc cạnh tranh không gì ngăn cản nổi”
Tất cả những điều đó đã khiến cho giai cấp công nhân trở thành giai cấp đối kháng với
giai cấp tư sản. Đây là lực lượng XH cánh mạng nhất, có ý thức tổ chức kỷ luật cao nhất, có
tinh thần tương trợ và hữu ái cao nhất, có khả năng tập hợp mọi tầng lớp nhân dân lao động
để đấu tranh, xóa bỏ chế độ tư bản , xây dựng một chế độ XH mới –phương thức SX CSCN.
Định nghĩa giai cấp công nhân trong xã hội hiện đại:
"Giai cấp công nhân là một tập đoàn xã hội, hình thành và phát triển cùng với sự phát
triển của nền công nghiệp hiện đại, với nhịp độ phát triển của của lực lượng sản xuất có tính
xã hội hóa ngày càng cao, là lực lượng sản xuất cơ bản, tiên phong, trực tiếp hoạc gián tiếp
tham gia vào quá trình sản xuất, tái sản xuất ra của cải vật chất và cải tạo các quan hệ xã hội;
là lực lượng chủ yếu của tiến trình lịch sử quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội. Ở
các nước tư bản chủ nghĩa, giai cấp công nhân là những người không có hoặc về cơ bản
không có tư liệu sản xuất phải làm thuê cho giai cấp tư sản và bị giai cấp tư sản bóc lột giái
những tư liệu sản xuất và cùng nhau hợp tác lao đông vì lợi ích chung của toàn xã hội trong
đó có lợi ích chính đáng của bản thân họ"
3. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
Các nhà kinh điển của chủ nghĩa Mác – LêNin đã khẳng định: xóa bỏ chế độ TBCN,
xây dựng xã hội cộng sản chủ nghĩa văn minh không có người bóc lột người, trên cơ sở công
hữi về TLSX, giải phóng mình và giải phóng toàn XH khỏi áp bức, bóc lột, bất công, “thực
hiện giải phóng thế giới ấy, đó là sứ mệnh lịch sử của giai cấp vô sản hiện đại”
1
2
Dưới sự lãnh đạo của đảng cộng sản, gia cấp công nhân sẽ thực hiện sứ mệnh lịch sử
của mình qua 3 thời kỳ sau đây:
+Thời kỳ đấu tranh lật đổ ách thống trị của giai cấp tư sản – giành chính quyền.
Trong thực tế ở nhiều nước thời kỳ này gắn liền với cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc
+Thời kỳ thiết lập chuyên chính vô sản, triển khai sự nghiệp cải tạo XHCN và xây
dựng CNXH. Đây là giai đoạn cải biến cách mạng toàn diện, triệt để và sâu sắc, thời kỳ của
những cuộc đấu tranh trên mọi lĩnh vực, hết sức quyết liệt và phức tạp
+Thời kỳ phát triển CNXH tiến lên CNCS
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân không phải thay thế chế độ tư hữu này bằng
chế độ tư hữu khác mà là xóa bỏ chế độ tư hữu. Trước hết là xóa bỏ chế độ tư hữu TBCN,
cội nguồn của mọi áp bức bóc lột. Ăngghen đã chỉ rõ: “chỉ có cải tạo xã hội hiện nay một
cách dần dần và chỉ khi nào đã tạo nên được một khối lương tư liệu sản xuất cần thiết cho
việc cải tạo đó, khi ấy mới thủ tiêu được chế độ tư hữu.”
Thực hiện sứ mệnh lich sử của gia cấp công nhân là thực hiện một cuộc cách mạng
“Vì lợi ích cho tuyệt đại đa số”. Bởi vì GCCN là người đại diện cho lợi ích của những người
lao động trong xã hội. Song để hoàn thành sứ mệnh lịch sử trên toàn thế giới, trước hết
GCCN phải thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình trong khuôn khổ từng dân tộc. Đây là mối
quan hệ biện chứng giữa cái chung và cái riêng, đòi hỏi mỗi nước phải kết hợp được lợi ích
dân tộc và lợi ích giai cấp, vừa thực hiện nghĩa vụ dân tộc vừa thực hiện nghĩa vụ quốc tế.
Tóm lại SMLS của GCCN là thủ tiêu chính quyền tư sản, thiết lập nhà nước XHCN;
cải tạo toàn bộ xã hội cũ; xây dựng thành công CNXH và CNCS trong phạm vi mỗi nước và
trên toàn thế giới. Tuy nhiên quá trình thực hiện sứ mệnh ấy là những cuộc đấu tranh hết sức
gay go, quyết liệt, lâu dài, gian khổ. Thực tiễn đã cho thấy các nhà cách mạng phải hết sức
tôn trọng và vận dụng đúng quy luật khách quan. Mọi cực đoan, đốt cháy giai đoạn, duy ý
chí sẽ làm cuộc đấu tranh đó trở nên khó khăn và có thể thất bại.
4. Điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của GCCN
a)Sứ mệnh lịch sử của GCCN được quy định bởi những điều kiện KT-XH khách quan
Sự ra đời và phát triển của giai cấp công nhân gắn liền với nền sản xuất đại công nghiệp.
Nó là sản phẩm của chính nền đại công nghiệp. Vì vậy GCCN gắn với lực lượng sản xuất tiên
tiến nhất dưới CNTB. Nhờ ứng dụng những thành tựu, tiến bộ khoa học, CNTB đã tạo ra bước
phát triển nhanh chóng của lực lượng sản xuất. Trong khi đó quan hệ SXTBCN dựa trên sở
hữu tư nhân ngày càng trở thành vật chướng ngại kìm hãm sự phát triển của lực lượng sản
xuất. mâu thuẫn giữa tính chất xã hội của LLSX với chế độ chiếm hữu tư nhân về TLSX đã trở
thànhg mâu thuân kinh tế cơ bản trong xã hội TBCN. Tính gay gắt của mâu thuẫn kinh tế càng
làm tăng thêm mâu thuẫn xã hội giữa giai cấp công nhân và nhân dân lao động với giai cấp tư
sản.. Đó là động lực căn bản để hướng tới lật đổ nhà nước tư sản, xây dựng nhà nước kiểu mới,
nhà nước của giai cấp vô sản. Như vậy tính khách quan quy định giai cấp công nhân là lực
lượng quyết định phá vỡ quan hệ sản xuất TBCN. Sau khi giành chính quyền, giai cấp công
nhân tiến hành xây dựng một phương thức sản xuất mới cao hơn phương thức TBCN. Cùng
với sự phát triển không ngừng của nền sản xuất đại công nghiệp, giai cấp công nhân ngày càng
tăng trưởng về số lượng và chất lượng, từng bước tham gia cuộc đấu tranh chống lại giai cấp
tư sản. Cuộc đấu tranh ấy đã hình thành ý thức giai cấp và chính đảng của giai cấp công nhân.
Thông qua chính đảng tiên phong ấy, giia cấp công nhân sẽ trở thành một lực lượng hùng
mạnh. Mặt khác trong chế độ TBCN mọi TLSX tập trung vào tay giai cấp tư sản, giai cấp công
nhân không có TLSX đã trở thành công cụ, tạo ra của cải cho CNTB còn mình trở thành nghèo
khổ, bần cùng. Đó là sự đối lập trực tiếp về lợi ích kinh tế giữa 2 giai cấp công nhân và tư sản
dưới chế độ TBCN.Sự đối lập ấy buộc giai cấp công nhân phải đưng lên đấu tranh, xóa bỏ sự
bất công ấy. Cuộc đấu tranh này chỉ có thể kết thúc khi mâu thuẫn đối kháng về lợi ích được
xóa bỏ. Điều đó đòi hỏi giai cấp công nhân phải thủ tiêu chế độ tư bản, thiết lập chính quyền
của mình, giành lại TLSX về tay nhân dân lao động. Mục tiêu và động lực cơ bản thúc đẩy
cuộc đấu tranh cách mạng ấy là giai cấp vô sản phải giai quyết mâu thuẫn lợi ích không điều
hòa giữa 2 giai cấp công nhân và giai cấp tư sản. Cuộc đấu tranh này còn tiếp diễn cho tới khi
2
3
chế độ tư bản hoàn toàn bị thủ tiêu. Để phong trào đấu tranh của công nhân xác định đúng mục
tiêu, điều kiện để giành thắng lợi, giai cấp công nhân phải được giác ngộ về chính trị, có tri
thức khoa học và lý luận cách mạng.
b)Sứ mệnh lịch sử của giia cấp công nhân được quy định bởi vai trò của lý luận cách
mạng và khoa học.
Lý luận cách mạng và khoa học là điều kiện khách quan để giai cấp công nhân thực
hiện thành công sứ mệnh lịch sử của mình. Lênin nói “không có lý luận cách mạng và khoa
học thì không thể có phong trào cách mạng”. Lý luận khoa học và cách mạng được nảy sinh
từ chính thực tiễn của cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản, là kết quả của sự phát triển lôgic từ
những tư tưởng tiến bộ xã hội loài người qua nhiều thế kỷ. Từ đó đã xây dựng một hệ thống
lý luận cách mạng xã hội khoa học để truyền bá vào phong trào công nhân, hình thành hệ tư
tưởng vững mạn, làm cho đội ngũ công nhân trở thành một khối thống nhất, luôn có được
những tri thức mới nhất trong cuộc đấu tranh cách mạng.
5. Những nhân tố chủ quan để GCCN thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình
Chỉ với những điều kiện khách quan, giai cấp công nhân không thể hoàn thành sứ
mệnh lịch sử của mình. Những nhân tố chủ quan có ý nghĩa quyết định để giai cấp công
nhân hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình:
-Một là: Sự giác ngộ của giai cấp công nhân là một nhan tố quan trọng giúp cho giai
cấp công nhân nhận thức đầy đủ, sâu sắc địa vị, vai trò lịch sử của mình và có được những tri
thức cần thiết để nắm bắt được quy luật của sự chuyển biến từ CNTB lên CNXH. Sự giác ngộ
sẽ làm cho mọi hoạt động của giai cấp công nhân trở thành tự giác, tích cực và sáng tạo, giúp
nó đứng vững trước những thử thách của lịch sử. Sự giác ngộ ấy cũng sẽ giúp giai cấp công
nhân có cơ sở khoa học hình thành chính đảng của mình.
-Hai là: Để thực hiện sứ mệnh lịch sử, giai cấp công nhân phải thành lập được chính
đảng của mình. Đảng cộng sản là sản phẩm của sự kết hợp giữa CN Máclenin với phong trào
công nhân. Đảng cộng sản là đội tiên phong chính trị có tổ chức chặt chẽ nhất, giác ngộ nhất
của giai cấp công nhân. Đảng là 1 bộ phận của giai cấp, hơn thế nữa còn là bộ phận ưu tú
nhất, có mối quan hệ máu thịt với giai cấp công nhân. Không có đảng, giai cấp công nhân
không thể thực hiện được sứ mệnh lịch sử của mình. Hình thức tổ chức cao nhất của giai cấp
công nhân là đảng cộng sản. Đảng cộng sản là nhân tố quyết định đảm bảo thắng lợi cho sứ
mệnh lịch sử của giai cấp công nhân. Là đội tiên phong của giai cấp vô sản, đảng cộng sản
được trang bị lý luận của CN Mac lenin, luôn đứng ở trung tâm của sự nghiệp đấu tranh giải
phóng giai cấp và dân tộc. Là lãnh tụ chính trị của giai cấp, dân tộc, đảng cộng sản đem lại cho
giai cấp và toàn thể nhân dân lao động một cương lĩnh cách mạng đúng đắn trên cơ sở nhận
thức và vận dụng những quy luật phát triển khách quan của lịch sử. Là bộ tham mưu chiến đấu
của giai cấp vô sản, đảng cộng sản vạch ra và chỉ đạo toàn bộ chiến lược, sách lược nhằm thực
hiện cương lĩnh cách mạng của giai cấp vô sản.
Trên tất cả những ý nghĩa đó, đảng cộng sản là nhân tố quyết định đảm bảo hoàn thành
thắng lợi sự nghiệp vĩ đại của giai cấp vô sản nhằm thủ tiêu CNTB, xây dựng CNXH và
CNCS.
-Ba là: Giai cấp vô sản phải giành được chính quyền và thiết lập chuyên chính vô
sản. Theo Mác, giại đoạn thứ nhất của cách mạng là: “Giai cấp vô sản tự xây dựng thành giai
cấp thống trị, là giai đoạn giành lấy dân chủ”. Chính quyền là vấn đề cơ bản, là mục tiêu tiên
quyết của tất cả các cuộc cách mạng do giai cấp vô sản lãnh đạo. Giai đoạn thứ 2 là tiến hành
công cuộc cải tạo xã hội cũ, xây dựng xã hội mới, thiết lập chuyên chính vô sản.
-Bốn là: Đoàn kết thống nhất trong phong trào công nhân là nhân tố có tính chất
quyết định để giai cấp này thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình. Sự đoàn kết thống nhất của
giai cấp công nhân có cơ sở khách quan ở sự thống nhất về mục tiêu đấu tranh và về lợi ích.
Sự đoàn kết thống nhất là khẳng định vai trò lãnh đạo chính trị của giai cấp công nhân và là
điều kiện tập hợp nhân dân lao động trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc.
- 5 là Xây dựng mối quan hệ quốc tế.
3
4
6. Liên hệ thực tiễn Việt Nam
a)Hoàn cảnh ra đời:
-Giai cấp công nhân việt nam ra đời vào những năm đầu thế ký 20, ở một nước thuộc
địa nửa phong kiến với nền công nghiệp què quặt nghèo nà và lạc hậu.
-GCCNVN ra đời không gắn với nền sản xuất đại công nghệp, song nó lại được sinh
ra trong lòng một dân tộc có truyền thống đấu tranh bất khuất, chống giặc ngoại xâm. Điều
kiện lịch sử ấy đã giúp cho GCCNVN sớm nhận thưc được kẻ thù của giai cấp, của dân tộc.
Lợi ích của giai cấp công nhân, giai cấp nôpng dân và của dân tộc là thống nhất. Đây là điều
kiện thuận lợi để GCCNVN xây dựng một khối liên minh công nông vững chắc
-GCCNVN ra đời vào thời kỳ mà phong trào cộng sản và công nhân quốc tế phát triển
mạnh. Đây là điều kiện thuận lợi để GCCNVN tiếp thu và hiểu được lý luận chủ nghĩa Mác
lenin. Thành lập được chính đảng và trở thành giai cấp duy nhất lãnh đạo cách mạng Việt nam.
b) Đặc điểm của giai cấp công nhân việt nam
-Về số lượng và chất lượng: GCCNVN khi mới ra đời có số lượng nhỏ bé, chất lượng
thấp. Tính năm 1929 cả nước mới có 22 vạn người. Do được hình thành trực tiếp từ nông
dân, nên GCCNVN có trình độ văn hóa thấp, số người mù chữ chiêm tỷ lệ cao. Lao động
chân tay là chủ yếu, tính tổ chức , kỷ luật và tay nghề còn non kém. Công nhân kỹ thuật
chiếm tỷ lệ rất thấp trong tổng số công nhân.
-Về cơ cấu: các bộ phận cấu thành của GCCNVN là khá đa dạng, trong đó công nhân
nhà máy có vị trí quan trọng và có trình độ cao nhưng lại chiêm tỷ trọng rất thấp. Đại đa số
là công nhân đồn điền và phu mỏ. Song GCCNVN đã khẳng định được sứ mệnh lịch sử của
mình, đã bước lên vũ đài chính trị, đưa phong trào đấu tranh của dân tộc từ chủ nghĩa yêu
nước truyền thống đến chủ nghĩa Maclenin chân chính, chủ nghĩa quốc tế vô sản
-Về năng lực hoạt động chính trị: GCCNVN đã sớm tiếp thu lý luận của chủ nghĩa
Maclenin, sớm giác ngộ ý thức giai cấp và tinh thần yêu nước. Do đó đã nhanh chóng hình
thành được chính đảng của mình, đồng thời đã xác định được mục tiêu và con đường cách
mạng. Độc lập dân tộc gắn liền với CNXH đã tạo ra động lực giúp giai cấp công nhân sớm
giành được chính quyền, trở thành giai cấp thống trị xã hội việt nam, nhanh chóng thực hiện
thành công giai đoạn thứ nhất của sứ mệnh lịch sử.
-GCCNVN có lãnh tụ thiên tài-chủ tịch HCM: Tư tưởng HCM soi đường cho cuộc
đấu tranh của nhân dân ta giành thắng lợi, là tài sản tinh thần to lớn của đảng và dân tộc ta.
Dưới sự lãnh đạo của đảng cộng sản và Chủ tịch HCM, GCCNVN đã thực hiện sứ mệnh lịch
sử của mình trong sự găn sbos chặt chẽ và hòa quện với sự nghiệp cách mạng của đất nước,
của dân tộc và thế giới.
c)Nội dung SMLS của GCCNVN
+ Lµ giai cÊp l·nh ®¹o c¸ch m¹ng th«ng qua ®éi tiÒn phong lµ ĐCSVN
+ Giai cÊp ®¹i diÖn cho ph-¬ng thøc s¶n xuÊt tiªn tiÕn.
+ Giai cÊp tiªn phong trong sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa x· héi, lùc l-îng ®i ®Çu trong
sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc v× môc tiªu d©n giµu, n-íc m¹nh, x· héi c«ng
b»ng, d©n chñ, v¨n minh.
+ Lùc l-îng nßng cèt trong liªn minh giai cÊp c«ng nh©n víi giai cÊp n«ng d©n vµ ®éi
ngò trÝ thøc d-íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng.
d)Quá trình thực hiện SMLS
Năm 1930 GCCNVN đã hình thành được chính đảng của mình, có được mục tiêu,
đường lối và phương pháp tiến hành cách mạng. Năm 1945 thông qua đảng lãnh đạo giành
chính quyền thành công, thiết lập nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á. Sau đó
GCCNVN thông qua chính đảng đã lãnh đạo toàn dân tộc tiến hành cuộc kháng chiến toàn
dân, toàn diện, đầy khó khăn gian khổ. Sau năm 1954, sứ mệnh lịch sử của GCCNVN được
thực hiện với 2 chức năng: Tổ chức xây dựng CNXH và trấn áp kẻ thù. Chức năng ấy được
thể hiện dưới 2 nhiệm vụ:
-Miền nam: GCCNVN và đảng CSVN tiến hành bạo lực cách mạng tiêu diệt kẻ thù
của CNXH, giải phóng miền nam thống nhất nước nhà năm 1975.
4
5
-Miền Bắc: GCCNVN và đảng CSVN đã tạo lập được tinh thần đoàn kết thống nhất
trong phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, đồng thời lãnh đạo nhân dân ta chống chiến
tranh phá hoại nhiều mặt, xây dựng và tạo lập cơ sở vật chất, xã hội, chi viện cho miền nam
kháng chiến chống đế quốc và tay sai.
Sau năm 1975: Đất nước thống nhất, GCCNVN đã cùng toàn thể nhân dân lao động
thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình trên các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, tư
tưởng nhằm xây dựng một nước việt nam thống nhất và giàu mạnh
Ngày nay bước vào giai đoạn cách mạng mới, GCCNVN vẫn đóng vai trò lực lượng
xã hội tiên tiến nhất, đã và đang tập hợp đông đảo nhân dân lao động thực hiện sự nghiệp
công nghiệp hóa HDH đất nước, phấn đấu cho mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội dân
chủ, công bằng và văn minh
E) Điều kiện cần và đủ (vấn đề 2): Đã có
- Ý thức giai cấp, ý thức vô sản biến cuộc đấu tranh tự phát thành cuộc đấu tranh
chống CNTB
- Tổ chức đội tiênphong của GCCN thành một đảng Macxit leninit.
- Sự thống nhất phong trào công nhân
Trong 3 điều kiện trên thì điều kiện 2 là quan trọng nhất
e)Nội dung xây dựng GCCN Việt Nam:
Thø nhÊt, tiÕp tôc nghiªn cøu, tæng kÕt thùc tiÔn, ph¸t triÓn lý luËn vÒ giai cÊp c«ng
nh©n trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr-êng ®Þnh h-íng x· héi chñ nghÜa, ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp
ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ.
Thø hai, ®Èy m¹nh vµ n©ng cao chÊt l-îng ®µo t¹o nghÒ, tõng b-íc trÝ thøc ho¸ giai
cÊp c«ng nh©n.
- §Èy m¹nh ®µo t¹o, ®µo t¹o l¹i vµ båi d-ìng n©ng cao tr×nh ®é häc vÊn, chuyªn m«n,
kü n¨ng nghÒ nghiÖp cho c«ng nh©n.
- Quan t©m quy ho¹ch, ®µo t¹o, båi d-ìng ®éi ngò nh÷ng nhµ kinh doanh cã tµi, cã
®øc, c¸c nhµ qu¶n lý, c¸n bé khoa häc - kü thuËt giái, nhÊt lµ nh÷ng ng-êi xuÊt th©n tõ c«ng
nh©n.
- Cã chÝnh s¸ch ®Ó c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia ®Çu t- c¸c c¬ së ®µo t¹o nghÒ cho
c«ng nh©n; chó träng ®µo t¹o ®éi ngò c«ng nh©n trong c¸c d©n téc thiÓu sè.
Thø ba, quan t©m båi d-ìng, n©ng cao tr×nh ®é chÝnh trÞ, ý thøc giai cÊp, tinh thÇn d©n
téc cho giai cÊp c«ng nh©n.
Thø t-, bæ sung, söa ®æi, x©y dùng vµ thùc hiÖn nghiªm hÖ thèng chÝnh s¸ch, ph¸p luËt
®Ó ®¶m b¶o quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p, chÝnh ®¸ng cña c«ng nh©n; ch¨m lo ®êi sèng vËt chÊt,
tinh thÇn cho c«ng nh©n.
Thø n¨m, t¨ng c-êng sù l·nh ®¹o cña §¶ng, ph¸t huy vai trß cña tæ chøc c«ng ®oµn
vµ c¸c tæ chøc chÝnh trÞ - x· héi kh¸c trong x©y dùng giai cÊp c«ng nh©n.
- KhÈn tr-¬ng x©y dùng vµ l·nh ®¹o thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ chiÕn l-îc vÒ giai cÊp
c«ng nh©n g¾n víi chiÕn l-îc ph¸t triÓn ®Êt n-íc trong thêi kú c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸,
héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ.
- TiÕp tôc ®æi míi, chØnh ®èn §¶ng, n©ng cao n¨ng lùc l·nh ®¹o vµ søc chiÕn ®Êu cña
tæ chøc c¬ së ®¶ng trong c¸c doanh nghiÖp.
- X©y dùng tæ chøc c«ng ®oµn lín m¹nh, ph¸t huy vai trß cña c«ng ®oµn trong
x©y dùng giai cÊp c«ng nh©n.
- §æi míi m¹nh mÏ tæ chøc, néi dung vµ ph-¬ng thøc ho¹t ®éng cña tæ chøc c«ng
®oµn, n©ng cao chÊt l-îng ho¹t ®éng cña tæ chøc §oµn Thanh niªn Céng s¶n Hå ChÝ Minh vµ
Héi Liªn hiÖp Thanh niªn ViÖt Nam trong c¸c doanh nghiÖp.
5
6
C3: Ñoàng chí phaân tích quan ñieåm cô baûn cuûa chuû nghóa Maùc - Leâ nin veà söù meänh lòch
söû cuûa giai caáp coâng nhaân noùi chung vaø vai troø söù meänh cuûa giai caáp coâng nhaân vieät
nam.(Tham khảo)
Giai caáp coâng nhaân laø löïc löôïng XH tieân tieán ra ñôøi töø neàn coâng nghieäp hieän ñaïi do
ñieàu kieän KT XH giai caáp coâng nhaân coù naêng löïc ñaëc bieät: khaû naêng xoùa boû XH tö saûn
xaây döïng XH môùi toát ñeïp hôn, cao hôn XH tö saûn – khoâng coøn aùp böùc boùc loät ñoù laø XH
coäng saûn. Theo hoïc thuyeát Maùc - Leâ nin , giai caáp coâng nhaân xeùt veà nguoàn goác ra ñôøi laø
con ñeû cuûa neàn ñaïi coâng nghieäp, sinh ra vaø phaùt trieån theo ñaø phaùt trieån cuûa kyõ thuaät vaø
coâng nghieäp vaø chæ trôû thaønh moät giai caáp oån ñònh khi SX ñaïi coâng nghieäp ñaõ thay theá veà
cô baûn neàn SX thuû coâng. Ñoù laø giai caáp ñaïi dieän cho löïc löôïng SX tieân tieán nhaát vaø cuõng
laø giai caáp bò giai caáp tö saûn boùc loät , coù lôïi ích KT ñoái laäp tröïc tieáp vôùi giai caáp tö saûn, laø
giai caáp coù tính CM vaø trieät ñeå nhaát , coù khaû naêng loâi keùo, taäp hôïp caùc giai caáp taàng lôùp
khaùc trong XH ñi theo mình ñeå ñaáu tranh xoùa boû cheá ñoä boùc loät TBCN , thöïc hieän chuyeån
bieán CM töø XH tö baûn leân XH XHCN vaø coäng saûn chuû nghóa vaø trôû thaønh laõnh tuï töï nhieân
ñoái vôùi caùc giai caáp, taàng lôùp khaùc trong XH ñoù laø söù meänh lòch söû cuûa giai caáp coâng nhaân.
Xuaát phaùt töø ñòa vò KT XH , giai caáp coâng nhaân laø giai caáp nhöõng ngöôøi lao ñoäng laøm
thueâ, hoï hoøan toøan khoâng coù tö lieäu SX phaûi baùn söùc lao ñoäng cho nhaø tö baûn ñeå kieám
soáng. Vì vaäy hoï bò nhaø tö baûn boùc loät giaù trò thaëng dö vaø laø giai caáp ñoái laäp tröïc tieáp veà lôïi
ích vôùi giai caáp tö saûn. Do vò trí , vai troø cuûa giai caáp coâng nhaân , chuû nghóa Maùc - Leâ nin
xaùc ñònh giai caáp coâng nhaân coù söù meänh lòch söû heát söùc to lôùn laø xoùa boû cheá ñoä boùc loät
TBCN ñeå xaây döïng XH môùi XH XHCN vaø CSCN. Söù meänh lòch söû aáy khoâng phaûi do yù
muoán chuû quan cuûa giai caáp coâng nhaân hoaëc do söï aùp ñaët cuûa caùc nhaø tö töôûng maø do
nhöõng ñieàu kieän KT XH khaùch quan qui ñònh.
Töù quan ñieåm duy vaät lòch söû , Maùc vaø AÊng Ghen ñaõ töøng chöùng minh raèng lòch söû
XH phaùt trieån nhö moät chuoåi hình thaùi KT XH noái tieáp nhau (töø thaáp ñeán cao). Trong quaù
trình ñoù oâng ñaõ chæ ra ñoäng löïc cuûa söï phaùt trieån aáy laø löïc löôïng SX vaø quan heä SX töông
öùng töø ñoù daãn ñeán vieäc hình thaønh hình thaùi KT XH môùi , ñoù laø qui luaät phaùt trieån cô baûn
cuûa XH loøai ngöôøi .
Maùc noùi: “Toâi coi söï phaùt trieån cuûa nhöõng hình thaùi KT XH laø moät quaù trình lòch söû töï
nhieân” .
Chuû nghóa tö baûn ra ñôøi vôùi neàn ñaïi coâng nghieäp , moät maët taïo ra cô sôû vaät chaát , maët
khaùc saûn sinh ra giai caáp coâng nhaân ñaïi dieän cho löïc löôïng SX môùi mang tính XH hoùa
ngaøy caøng cao so vôùi quan heä SX TBCN döïa treân cheá ñoä chieám höõu tö nhaân veà tö lieäu
SX , sôùm hay muoän giai caáp coâng nhaân ñaïi dieän cho löïc löôïng SX môùi cuõng laõnh ñaïo
nhaân daân lao ñoäng laät ñoå giai caáp tö saûn ñaïi dieän cho quan heä SX loãi thôøi , thieát laäp quan
heä SX môùi môû ñöôøng cho löïc löôïng SX phaùt trieån , trong cuoäc ñaáu tranh ñoù giai caáp coâng
nhaân laø laõnh tuï töï nhieân cuûa nhaân daân lao ñoäng khaùc, quaù trình ñaáu tranh trieån khai ngaøy
caøng roäng thì söùc eùp tö töôûng cuûa giai caáp tö saûn ñoái vôùi phong traøo coâng nhaân ngaøy caøng
tinh vi vaø xaûo huyeät. Vì vaäy nhieäm vuï giaùo duïc yù thöùc giai caáp hieän nay laø vaán ñeà khoâng
nhöõng cho giai caáp coâng nhaân ôû moïi nöôùc chöa giaønh ñöôïc chính quyeàn maø coøn ôû nhöõng
nöôùc ñaõ giaønh ñöôïc chính quyeàn, ñoù laø moät quaù trình ñaáu tranh quyeát lieät giöõa hai tö
töôûng tö saûn vaø voâ saûn .
6
7
Thời gian qua ñaõ coù nhöõng tö töôûng cho raèng : giai caáp coâng nhaân vieät nam ngaøy nay
khoâng coøn ngheøo khoù nhö tröôùc ñaây ñaõ ñöôïc caûi thieän ñieàu kieän sinh hoaït vaät chaát neân
khoâng coøn tính CM trieät ñeå , baûn thaân hoï ñang hoøa nhaäp vaøo XH tö saûn ñang ñoåi môùi . ñoù
laø moät luaän ñieäu sai traùi hoøan toøan , laø söï löøa doái neáu cho raèng ñieàu kieän cuûa tö baûn hieän
ñaïi , söï ngheøo ñoùi khoå cöïc cuûa giai caáp coâng nhaân ñaõ ñöôïc xoùa boû . thöïc teá ngay taïi caùc
nöôùc tö baûn phaùt trieån , beân caïnh söï baàn cuøng hoùa cuûa toøan theå giai caáp coâng nhaân vaø
nhaân daân lao ñoäng ngaøy caøng naëng neà haøng trieäu coâng nhaân vaãn soáng trong caûnh ngheøo
khoå hoaëc soáng beân leà cuûa caûnh ngheøo khoå.
Gaén lieàn vôùi ñieàu kieän thöù nhaát , ñieàu kieän voâ cuøng quan troïng thöù hai ñeå giai caáp
coâng nhaân hoaøn thaønh söù meänh lòch söû cuûa mình laø toå chöùc ñoäi tieân phong cuûa giai caáp
coâng nhaân thaønh moät Ñaûng Maùcxít Leâninnít , trung thaønh vôùi söù meänh lòch söû cuûa giai caáp
coâng nhaân . væ trong cuoäc ñaáu tranh giaønh chính quyeàn vaø laõnh ñaïo xaây döïng XH môùi ,
giai caáp coâng nhaân khoâng coù vuõ khí naøo quan troïng hôn laø toå chöùc , ñoù laø Ñaûng coäng saûn.
Khi khoâng coù Ñaûng theo hoïc thuyeát CM vaø khoa hoïc cuûa chuû nghóa Maùc - Leâ nin thì
khoâng nhöõng giai caáp coâng nhaân khoâng vöôn tôùi cuoäc ñaáu tranh co yù thöùc , maø cuõng
khoâng theå giaønh giai caáp laõnh ñaïo quaàn chuùng lao ñoäng bò aùp böùc boùc loät , laät ñoå giai caáp
tö saûn caûi taïo XH theo chuû nghóa XH.
Söï thoáng nhaát phong traøo coâng nhaân laø ñieàu kieän thöù ba co tính chaát quyeát ñònh ñeå giai
caáp coâng nhaân thöïc hieän söù meänh lòch söû cuûa mình . chuû nghóa Maùc - Leâ nin ñaõ phaân tích
roõ tính chaát phöùc taïp cuûa quaù trình naøy : moät maët giai caáp coâng nhaân khoâng coù tö lieäu SX ,
bò aùp böùc boùc loät, ñoái laäp vôùi giai caáp tö saûn vaø vôùi tö caùch laø moät löïc löôïng thuø ñòch. Maët
khaùc giai caáp coâng nhaân laïi do neàn SX TBCN sinh ra , gaén lieàn vôùi neàn SX aáy baèng taát caû
ñieàu kieän lao ñoäng vaø sinh soáng neân khoâng traùnh khoûi aûnh höôûng cuûa cheá ñoä tö höõu vôùi
tính caùch laø hình thöùc sôû höõu thoáng trò XH.
Söï toàn taïi vôùi tö caùch laø giai caáp nhöõng ngöôøi khoâng coù sôû höõu veà tö lieäu SX , baùn söùc
lao ñoäng vaø bò boùc loät laø yeáu toá khaùch quan laøm naûy sinh xu höôùng ñoøan keát ñaáu tranh
kieân quyeát khoâng thoûa hieäp vôùi CNTB. Do phaûi tham gia vaøo neàn SX TBCN ñeå möu
soáng vaø thöøa nhaän nhöõng ñieàu kieän cuûa phöông thöùc SX aáy, giai caáp coâng nhaân coù xu
höôùng chia reõ noäi boä, thoûa hieäp veà maët XH döôùi nhöõng hình thöùc naøy hay nhöõng hình
thöùc khaùc vôùi giai caáp tö saûn.
Nhö vaäy phong traøo coâng nhaân luoân luoân toàn taïi hai xu höôùng: ñoøan keát thoáng
nhaát vaø chia reõ noäi boä . nhöng theo söï phaùt trieån khaùch quan cuûa lòch söû thì xu höôùng
ñoøan keát thoáng nhaát giai caáp coâng nhaân laø xu höôùng chuû ñaïo .
Trong 3 ñieàu kieän noùi treân, vieäc toå chöùc löïc löôïng tieân tieán cuûa giai caáp coâng nhaân thaønh
Ñaûng Maùcxít Leâninnít coù vò trí raát quan troïng. Bôûi vì söù meänh lòch söû cuûa giai caáp coâng
nhaân laø xoùa boû XH cuõ, xaây döïng XH môùi – XH XHCN vaø CSCN. Söï nghieäp vó ñaïi aáy
phaûi do Ñaûng coäng saûn laõnh ñaïo thì giai caáp coâng nhaân môùi coù theå hoaøn thaønh ñöôïc.
Nhöng ñeå ñaûm ñöông ñöôïc nhieäm vuï aáy , Ñaûng coäng saûn phaûi thaät söï laø Ñaûng Maùcxít
Leâninnít chaân chính, moät Ñaûng thaät söï CM mang tính chaát tieân phong , tính chaát giai caáp
coâng nhaân vaø tính chaát quoác teá . vai troø ldada cuûa Ñaûng coäng saûn theå hieän ôû choã ñem lyù
luaän Maùc - Leâ nin giaùc ngoä cho giai caáp coâng nhaân vaø nhaân daân lao ñoäng , vaän duïng lyù
luaän vaøo hoaøn caûnh cuï theå ñeå ñeà ra cöông lónh chính trò , toå chöùc quaàn chuùng ñaáu tranh
7
8
giaønh chính quyeàn , khi ñaõ giaønh chính quyeàn thì laõnh ñaïo chính quyeàn vaø laõnh ñaïo xaây
döïng XH môùi. Ñeå thöïc hieän toát vai troø ñoù Ñaûng phaûi khoâng ngöøng ñoåi môùi veà tö töôûng
chính trò vaø toå chöùc , khoâng ngöøng naâng cao yù chí CM, taêng cöôøng laäp tröôøng giai caáp ,
naâng cao trình ñoä kieán thöùc nhaát laø trình ñoä lyù luaän ñoàng thôøi thöôøng xuyeân ñaáu tranh
choáng nhöõng tö töôûng sai laàm , giöõ vöõng baûn chaát CM khoa hoïc , trong saïch vaø tính chieán
ñaáu cuûa Ñaûng.
Töù tính chaát, vai troø cuûa Ñaûng coäng saûn cho thaáy Ñaûng coäng saûn laø nhta baûo
ñaûm cho giai caáp coâng nhaân thöïc hieän thaéng lôïi söù meänh lòch söû cuûa mình . do vaäy söù
meänh lòch söû cuûa giai caáp coâng nhaân gaén lieàn tuyeät ñoái vôùi vai troø cuûa Ñaûng coäng saûn
. Ôû vieät nam , töø moät nöôùc thuoäc ñòa nöûa PK neân giai caáp coâng nhaân ra ñôøi ñoàng thôøi vôùi
söï xaâm löôïc cuûa thöïc daân Phaùp , laø coâng cuï ñeå thöïc daân Phaùp khai thaùc taøi nguyeân nöôùc
ta phuïc vuï cho giai caáp tö saûn Phaùp.
Giai caáp coâng nhaân Vieät Nam laø moät boä phaän cuûa giai caáp coâng nhaân quoác teá neân coù ñòa
vò KT XH , coù söù meänh lòch söû vaø nhöõng ñaëc ñieåm nhö giai caáp coâng nhaân quoác teá nhöng
do ñieàu kieän lòch söû ñaëc thuø neân giai caáp coâng nhaân vieät nam coù nhöõng ñaëc ñieåm rieâng
cuûa mình ñoù laø:
Coù truyeàn thoáng yeâu nöôùc noàng naøn vaø tính caàn cuø saùng taïo , bò nhieàu taàng lôùp aùp böùc
boùc loät neân coù tính CM raát cao , giai caáp coâng nhaân ra ñôøi tröôùc giai caáp tö saûn daân toäc ,
sôùm coù Ñaûng coäng saûn laõnh ñaïo ñöôïc Chuû tòch Hoà Chí Minh reøn luyeän vaø giaùo duïc neân
giöõ ñöôïc ñoäc quyeàn laõnh ñaïo CM cuûa caû daân toäc.
Tuy nhieân, giai caáp coâng nhaân vieät nam coù nhöôïc ñieåm: veà soá löôïng coøn ít (khoaûn 6
trieäu) chieám 8% daân soá, chieám 16% löïc löôïng lao ñoäng , veà chaát löôïng nhieàu maët coøn laïc
haäu nhö laø trình ñoä lyù luaän thaáp, nhieàu ngöôøi coøn mô hoà veà laäp tröôøng giai caáp , trình ñoä
vaên hoùa khoa hoïc kyõ thuaät thaáp (coù 67% coù trình ñoä vaên hoùa caáp 2 vaø 3, trình ñoä tay ngheà
coâng nhaân baäc cao 2,5%, baäc 5 ñeán 6 chieám 23%, Ñaïi hoïc vaø Trung caáp chieám 1,2%),
trình ñoä quaûn lyù Nhaø nöôùc quaûn lyù XH ñaëc bieät laø quaûn lyù KT coøn non keùm, tính toå chöùc
coøn loõng leõo mang naëng taâm lyù taäp quaùn loái soáng cuûa noâng daân SX nhoû tieåu tö saûn vaø coøn
bò aûnh höôûng cuûa taøn dö PK. Hieän nay coâng nhaân thaát nghieäp chieám 7% caû nöôùc.
Vôùi thöïc traïng giai caáp coâng nhaân nhö theá , song Ñaûng coäng saûn vieät nam ñaõ laõnh ñaïo
nhaân daân ñaáu tranh giaønh laïi ñoäc laäp cho Toå quoác qua hai cuoäc khaùng chieán choáng thöïc
daân Phaùp vaø ñeá quoác Myõ. Vaø ngaøy nay ñang laõnh ñaïo (laø Ñaûng duy nhaát) nhaân daân ñònh
höôùng ñi leân chuû nghóa XH thöïc hieän coâng cuoäc ñoåi môùi toaøn dieän ñaát nöôùc . quaù trình ñoù
moãi böôùc thaéng lôïi ñeàu khoâng taùch rôøi söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng coäng saûn vieät nam. Töø khi
thöïc daân Phaùp ñaët chaân xaâm löôïc leân ñaát nöôùc ta, nhaân daân ta phaûi soáng trong caûnh noâ leä
laàm than, ch5u nhieàu taàng aùp böùc boùc loät. Trong boái caûnh ñoù nhieàu toå chöùc vaø phong traøo
khaùng chieán vaø noåi daäy nhöng taát caû ñeàu phaûi thaát baïi thaûm haïi do chöa coù toå chöùc tieân
phong tieán boä laõnh ñaïo, chöa coù lyù luaän khoa hoïc daãn ñöôøng. Ñeán khi coù giai caáp coâng
nhaân Vieät Nam ra ñôøi, nhaát laø töø khi Ñaûng Coäng Saûn Vieät Nam ra ñôøi (3/2/1930) laø ñoäi
tieân phong cuûa giai caáp coâng nhaân Vieät Nam, caùch maïng Vieät Nam khoâng ngöøng phaùt
trieån, ñaõ laõnh ñaïo giai caáp coâng nhaân vaø nhaân daân lao ñoäng ñaït ñöôïc nhieàu thaønh töïu to
lôùn coù yù nghóa thôøi ñaïi. Baèng lyù luaän khoa hoïc döïa treân tö töôûng cuûa chuû nghóa Maùc-
Leânin, Ñaûng ta ñaõ laõnh ñaïo caùch maïng Vieät Nam ñi ñeán thaéng lôïi vôùi caùch maïng thaùng 8
8
9
naêm 1945 laäp neân nhaø nöôùc coâng noâng ñaàu tieân ôû Ñoâng nam AÙ, môû ra moät kyû nguyeân
môùi kyû nguyeân ñoäc laäp daân toäc vaø CNXH ôû Vieät Nam. Tieáp theo ñoù Ñaûng ñaõ laõnh ñaïo 9
naêm khaùng chieán choáng Phaùp, laøm neân chieán thaêng Ñieän Bieân Phuû laøm chaán ñoäng ñòa
caàu, giaûi phoùng nöûa ñaát nöôùc ñöa Mieàn Baéc ñi vaøo xaây döïng CNXH vaø tieán haønh cuoäc
caùch maïng daân toäc daân chuû nhaân daân ôû Mieàn Nam, sau 20 naêm ñaõ ñaùnh thaéng ñöôïc ñeá
quoác Myõ xaâm löôït thoáng nhaát ñaát nöôùc ñöa caû nöôùc ñi leân xaây döïng CNXH, vôùi nhöõng
thaønh töïu quan troïng böôùc ñaàu thoâng qua coâng cuoäc ñoåi môùi toaøn dieän ñaát nöôùc.
Trong giai ñoaïn caùch maïng XHCN, tuy Ñaûng ta ñaõ maéc phaûi moät soá sai laàm do beänh
chuû quan duy yù chí, bieåu hieän trong caûi taïo XHCN, duy trì qua laâu cô cheá taäp trung quan
lieâu bao caáp, coâng taùc caùn boä coù moät soá maët haïn cheá... Song, qua thöïc tieãn coâng cuoäc ñoåi
môùi keå töø Ñaïi hoä VI cuûa Ñaûng cho ñeán nay, Ñaûng ta ñaõ nhìn thaúng vaøo söï thaät, nhìn nhaän
vaø phaân tích nhöõng sai laàm khuyeát ñieåm ñeà ra ñöôøng loái chuû tröông khaéc phuïc vaø ñònh
höôùng tieán leân CNXH ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu to lôùn böôùc ñaàu ñaùng keå, ñôøi soáng nhaân
daân ñöôïc caûi thieän, tieán haønh söï nghieäp ñaãy maïnh coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát
nöôùc, phaùt trieån löïc löôïng giai caáp coâng nhaân ngaøy caøng nhieàu, chaát löôïng töøng böôùc ñöôïc
naâng leân, ñoù laø moät ñöôøng loái ñuùng ñaén cuûa Ñaûng ta. Vaên kieän hoâò nghò trung öông 7 khoùa
VII coù ghi: “Caàn xaây döïng giai caáp coâng nhaân phaùt trieån veà soá löôïng, giaùc ngoä veà giai
caáp, vöõng vaøng veà chính trò, tö töôûng, coù trình ñoä hoïc vaán vaø tay ngheà cao, coù naêng löïc
tieáp thu vaø saùng taïo coâng ngheä môùi, lao ñoäng ñaït naêng suaát, chaát löôïng hieäu quaû cao,
vöôn leân laøm troøn söù meänh lòch söû cuûa mình” (trích vaên kieän hoäi nghò trung öông 7 khoùa
VII, trang 98).
Qua phaân tích treân cho thaáy chæ coù giai caáp coâng nhaân vôùi ñoäi tieân phong cuûa mình laø
Ñaûng Coäng Saûn laø giai caáp duy nhaát coù söù meänh lòch söû xoùa boû cheá ñoä tö baûn chuû nghóa
ñeå xaây döïng xaõ hoäi môùi- xaõ hoäi XHCN vaø CSCN, söù meänh ñoù khoâng coù giai caáp naøo thay
theá ñöôïc. Khaúng ñònh ñieàu ñoù, chuùng ta caàn kieân quyeát ñaáu traânh choáng luaän ñieäu sai traùi
cho raèng: giai caáp tieåu tö saûn, giai caáp noâng daân coù theå töï giaûi phoùng mình, giai caáp coâng
nhaân ngaøy nay ñaõ hoøa tan vaøo xaõ hoäi tö saûn hoaëc cho raèng taàng lôùp trí thöùc ngaøy nay vôùi
neàn ñaïi coâng nghieäp seõ thay theá giai caáp coâng nhaân naém vai troø laõnh ñaïo...
Naém vöõng hoïc huyeát cuûa chuû nghóa Maùc-Leânin veà söù meänh lòch söû cuûa giai caáp coâng
nhaân, chuùng ta seõ tin töôûng tuyeät ñoái vaøo söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam ñoái
vôùi giai caáp coâng nhaân vaø toaøn xaõ hoäi, nhaát ñònh chuùng ta seõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu
quan troïng trong thôøi gian tôùi, thôøi kyø coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc nhaèm thöïc
hieän muïc tieâu daân giaøu, nöôùc maïnh, xaõ hoäi coâng baèng, daân chuû, vaên minh vaø xaây döïng
thaønh coâng CNXH ôû nöôùc ta./.
9
10
Tuyên ngôn của ĐCS và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân hiện nay
Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản là cương lĩnh chính trị, kim chỉ nam cho hành động của
phong trào cộng sản và công nhân quốc tế; là ngọn cờ dẫn dắt giai cấp công nhân và nhân
dân lao động trên toàn thế giới trong cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa tư bản, giải phóng dân
tộc, giải phóng giai cấp và giải phóng con người, xây dựng chủ nghĩa xó hội và chủ nghĩa
cộng sản. Tuyờn ngụn là cương lĩnh đầu tiên đặt ra mục tiêu, chỉ rừ lực lượng, điều kiện và
phương thức đấu tranh nhằm giải phóng triệt để giai cấp công nhân, nhân dân lao động và
các dân tộc thoát khỏi mọi áp bức, bóc lột và nô dịch, đưa con người đến cuộc sống tự do,
hạnh phúc và phát triển toàn diện. Với ý nghĩa lớn lao đó, V.I.Lờ-nin khẳng định: “Cuốn
sách mỏng ấy có giá trị bằng hàng bộ sách, tinh thần của nó đến bây giờ vẫn cổ vũ và thúc
đẩy toàn thể giai cấp vô sản có tổ chức và chiến đấu trong thế giới văn minh”.
Phỏt hiện và làm sỏng tỏ sứ mệnh lịch sử của giai cấp cụng nhõn là một trong những cống
hiến vĩ đại của C.Mác, là một giá trị to lớn trong Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản. Tuyên
ngôn đó luận chứng một cỏch cú cơ sở khoa học, đầy thuyết phục về sứ mệnh lịch sử thế
giới của giai cấp công nhân; chỉ rừ sứ mệnh lịch sử thế giới đó là do chính địa vị kinh tế - xó
hội của giai cấp cụng nhõn trong xó hội quy định. Trong Tuyên ngôn, C.Mác và Ph.Ăng-
ghen chỉ rừ: “Trong tất cả cỏc giai cấp hiện đang đối lập với giai cấp tư sản thỡ chỉ cú giai
cấp vụ sản là giai cấp thực sự cỏch mạng. Tất cả các giai cấp khác đều suy tàn và tiêu vong
cùng với sự phát triển của đại công nghiệp, cũn giai cấp vụ sản lại là sản phẩm của bản thõn
nền đại công nghiệp”. Và khẳng định: “Sự sụp đổ của giai cấp tư sản và sự thắng lợi của giai
cấp vô sản đều là tất yếu như nhau”.
Trải qua mọi thử thách trong 162 năm qua, phong trào cộng sản và công nhân quốc tế đó cú
nhiều biến đổi, có nhiều vấn đề rất mới đặt ra cần phải giải quyết, nhưng những nguyên lý
mà C.Mỏc và Ph.Ăng-ghen trỡnh bày trong Tuyờn ngụn của Đảng Cộng sản vẫn cũn giỏ trị
và núng hổi tớnh thời sự. Chủ nghĩa Mỏc khụng hề lỗi thời, vẫn là cơ sở khoa học, phương
pháp luận cho việc luận giải các vấn đề thời đại; tiếp tục là kim chỉ nam, là ngọn cờ dẫn dắt
giai cấp công nhân và nhân dân lao động toàn thế giới trên con đường đi tới tương lai xó hội
chủ nghĩa.
Hiện nay, có không ít những luận thuyết, quan điểm khác nhau tiến công, phủ nhận giá trị
của Tuyên ngôn, đũi thay thế chủ nghĩa Mỏc - Lờ-nin; những lý thuyết hoài nghi, phủ nhận
sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân nở rộ ở nhiều nơi. Người ta cố tỡnh lập luận: C.Mỏc
đó gắn cho giai cấp cụng nhõn cỏi sứ mệnh mà nú khụng cú bởi vỡ ụng thương đó là giai cấp
nghèo khổ; rằng, chủ nghĩa tư bản đó thay đổi về chất, trở thành “chủ nghĩa tư bản nhân
dân”, khụng cũn dựa trờn sự búc lột lao động làm thuê nữa; rằng, công nhân ở các nước tư
bản không cũn bị búc lột, địa vị của họ đó thay đổi căn bản, cho nên không cũn sứ mệnh lịch
sử nữa?!... Thực chất đó là sự biện hộ cho địa vị thống trị và bóc lột của giai cấp tư sản, cho
sự tồn tại “vĩnh hằng” của chủ nghĩa tư bản, phủ nhận vai trũ lịch sử khỏch quan của giai cấp
cụng nhõn.
Mặc dù có những thay đổi và đạt được những thành tựu to lớn trong các thập kỷ gần đây, nh-
ưng trong lũng thế giới tư bản hiện đại, mâu thuẫn vốn có giữa lực lượng sản xuất hiện đại
và quan hệ sản xuất dựa trên chế độ chiếm hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa về tư liệu sản xuất
không những vẫn tồn tại, mà có mặt cũn sõu sắc hơn và lan ra phạm vi rộng hơn. “Chủ nghĩa
tư bản hiện đại đang nắm ưu thế về vốn, khoa học và công nghệ, thị trường, song không thể
khắc phục nổi những mâu thuẫn vốn có”.
Trong điều kiện mới, cho dù chủ nghĩa tư bản có thay đổi, thích nghi và phát triển như thế
nào, nhưng bản chất bóc lột, phản động của nó vẫn không thay đổi. Không những thế, sự bóc
lột và bản chất phản động đang được chủ nghĩa tư bản ra sức mở rộng đến các nước đang
phát triển bằng các hỡnh thức nụ dịch và chủ nghĩa cường quyền mới về chính trị, kinh tế và
cả quân sự. Dù có thể tận dụng những thành tựu cách mạng khoa học công nghệ hiện đại để
phát triển, nhưng chủ nghĩa tư bản không thể thích nghi mói được, dẫu nó đang cố gũ lực lư-
10
11
ợng sản xuất trong khuôn khổ chật hẹp của quan hệ sản xuất dựa trên cơ sở chiếm hữu tư
nhân tư bản chủ nghĩa về tư liệu sản xuất. Cuộc khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế
toàn cầu 2008-2009 đó núi lờn những hạn chế của chủ nghĩa tự do kinh tế, những mõu thuẫn
khụng thể khắc phục và giới hạn của chủ nghĩa tư bản hiện đại.
“Giai cấp tư sản không những đó rốn những vũ khớ sẽ giết mỡnh, mà nú cũn tạo ra những
người sử dụng vũ khí ấy-những công nhân hiện đại, những người vô sản”. Luận điểm nổi
tiếng này trong Tuyên ngôn càng trở nên có ý nghĩa trong điều kiện lịch sử mới. Chủ nghĩa
tư bản điều chỉnh là làm cái việc rèn giũa “vũ khí sẽ giết mỡnh” thờm sắc nhọn hơn; những
người đào huyệt chôn nó-giai cấp công nhân-càng nhận thức rừ hơn sứ mệnh lịch sử của
mỡnh là loại bỏ chủ nghĩa tư bản ra khỏi đời sống xó hội, xõy dựng chủ nghĩa cộng sản văn
minh, xác định rừ hơn con đường, biện pháp để thực hiện sứ mệnh lịch sử vĩ đại đó.
Ngày nay, giai cấp công nhân Việt Nam đó cú nhiều thay đổi và phát triển về số lượng, chất
lượng, cơ cấu và địa vị lịch sử, vai trũ trong xó hội. Dự cũn nhiều hạn chế, nhưng giai cấp
công nhân Việt Nam thông qua chính Đảng của mỡnh vẫn là giai cấp duy nhất lónh đạo cách
mạng, đưa sự nghiệp đổi mới đất nước đến thắng lợi hoàn toàn. Vai trũ lónh đạo, bản chất
cách mạng và tính tiền phong của giai cấp công nhân không hề thay đổi. Những tư tưởng của
Tuyên ngôn về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, cùng với thực tiễn lónh đạo cách
mạng hơn 8 thập kỷ qua là cơ sở cho phép chúng ta khẳng định và tin tưởng vào vai trũ và sứ
mệnh lịch sử của giai cấp cụng nhõn Việt Nam.
Nhận thức rừ vai trũ lịch sử của giai cấp cụng nhõn, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương
lần thứ sáu Khóa X của Đảng xác định: Chú trọng xây dựng giai cấp công nhân thực sự xứng
đáng là giai cấp lónh đạo cách mạng, là giai cấp tiờn phong trong sự nghiệp xõy dựng chủ
nghĩa xó hội, đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; là nũng cốt
trong liờn minh giai cấp cụng nhõn với giai cấp nụng dõn và đội ngũ trí thức dưới sự lónh
đạo của Đảng. Phải xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh, phát triển nhanh về số lượng,
nâng cao chất lượng, có cơ cấu đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước là cơ bản trở thành nước
công nghiệp vào năm 2020. Xây dựng giai cấp công nhân ngày càng được trí thức hóa, có
khả năng tiếp cận và làm chủ khoa học - công nghệ tiên tiến, hiện đại trong điều kiện phát
triển kinh tế tri thức; có tác phong công nghiệp và kỷ luật lao động cao; thích ứng nhanh với
cơ chế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế.
11
Bạn đang xem tài liệu "Đề cương ôn tập môn Chủ nghĩa xã hội khoa học", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- de_cuong_on_tap_mon_chu_nghia_xa_hoi_khoa_hoc.doc