Tiểu luận Những giá trị lớn lao về nhân tố con người

Lêi nãi ®Çu

Con ng-êi ®èi víi vai trß lµ hai thùc thÓ , thùc thÓ tù nhiªn vµ

th-c thÓ x· héi . Hai thùc thÓ nµy thèng nhÊt víi nhau cã m©u

thuÉn ®èi lËp nh-ng l¹i lµ nh÷ng m©u thuÉn vµ ®èi lËp hç trî cho

nhau cïng ph¸t triÓn . Theo Ph Anghen “cïng víi tù nhiªn cung

cÊp nh÷ng vÇt liÖu cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt , lao ®éng lµ nguån gèc

cña mäi cña c¶i vµ lao ®éng lµ s¶n xuÊt .S¶n xuÊt ®iÒu ®ã chØ cã ë

con ng-êi lµ ®Æc tr-ng riªng cña con ng-ßi vµ ngµy cµng ph¸t triÓn

hoµn thiÖn trong x· héi loa× ng-êi”. Còng theo Anghen : “®iÓm

kh¸c biÖt gi÷a x· héi loµI ng-êi víi x· héi loµI vËt ë chç loµI vËt

may m¾n chØ h¸I l-îm trong khi con ng-êi cã s¶n xuÊt”.

S¶n xuÊt x· héi bao gåm s¶n xuÊt vËt chÊt , s¶n xuÊt tinh thÇn

vµ s¶n xuÊt ra b¶n th©n con ng-êi . Ba qu¸ trinh nµy kh«ng t¸ch

biÖt víi nhau trong ®ã s¶n xuÊt vËt chÊt gi÷ vai trß lµ sù tån t¹i vµ

ph¸t triÓn x· héi vµ xÐt ®Õn cïng toµn bé sù vËn ®éng cña ®êi sèng

x· héi Trong mäi thêi ®¹i s¶n xuÊt vËt chÊt lµ qu¸ tr×nh con ng-êi

sö dông c«ng cô lao ®éngt¸c dung trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp vµo tù

nhiªn , chÕ biÕn c¸c d¹ng vËt chÊt cña tù nhiªn ®Ó t¹o ra cña c¶I x·

héi nh»m th¶o m·n nhu cÇu tån t¹i vµ ph¸t triÓn nhu cÇu phong phó

vµ v« tËn cña con ng-êi . §ã lµ nh÷ng ph¸t triÓn vÜ ®¹i vÒ qu¸ tr×nh

tån t¹i cña x· héi loµI ng-êi cña c¸c nhµ triÕt häc næi tiÕng ThÕ

giíi cßn tån t¹i ë ViÖt Nam th× sao . VÉn biÕt r»ng lao ®éng n-íc ta

dåi dµo gi¸ lao ®éng rÎ so víi c¸c quèc gia trong khu vùc vµ trªn

thÕ giíi , giÇu tµI nguyªn thiªn nhiªn víi nh÷ng nguån kho¸ng s¶n

phong phó ®a d¹ng tr÷ l-îng lín, ng-ßi ViÖt Nam cã truyÒn thèng

®Êu tranh kiªn c-êng bÊt khuÊt vµ bÒn bØ trong c«ng cuéc tù thuû

th¸ng läi nh»m th¾ng thÕ víi mäi thiªn tai dÞch ho¹ .§øng tr-íc

mäi sù ph¸t triÓn nh- vò b·o cña c¸c thµnh tùu khoa häc kü thuËt

rÇm ré trªn thÕ giíi ,ViªtNam cã nguy c¬ tôt hËu so víi ngay c¶

nh÷ng quèc gia trong khu vùc chØ cã 1/3 diÖn tÝch víi sè d©n Ýt ái

nh- lµ: Malaixia ,MiÕn §iÖn,…

VËy ®Ó ®-a ®Êt n-íc tiÕn kÞp c¸c n-íc ®ang ph¸t triÓn , ®Èy lïi

nguy c¬ tôt hËu, dËp t¾t mäi ©m m-u cña chñ nghÜa ®Õ quèc nh»m

thùc hiÖn diÔn biÕn hoµ b×nh ë ViÖt Nam th× chóng ta cÇn tiÕn hµnh

c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ ,hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc .Héi nghÞ lÇn

thø VI Ban chÊp hµnh trung -¬ng ®¶ng céng s¶n ViÖt Nam kho¸

VII(24/11/1993- 1/12/1993)vµ §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc gi÷a

nhiÖm kú 20-25/1/1994)®· x¸c ®Þnh tíi ®©y n-íc ta “ chuyÓn dµI

sang mét thêi kú míi ,®Èy tíi mét b-íc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i

ho¸ ®Êt n-íc nh»m t¹o thªm nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm ,®Èy nhanh tèc

®é t¨ng tr-ëng kinh tÕ ,c¶I thiÖn h¬n n÷a ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh

thÇn cña nh©n d©n .§©y lµ nhiÖm vô trung t©m cã tÇm quan träng

hµng ®Çu trong thêi gian tíi “Nh-ng ®Ó thùc hiÖn thµnh c«ng vµ

kh«ng ®Ó x¶y ra nh÷ng sai lÇm ®¸ng tiÕc viÖc thùc hiÖn nh÷ng môc

tiªu ®Ò ra ph¶I cÇn cã nh÷ng nh©n tè nµo , c¸c b-íc ®I ra sao ,

§¶ng vµ nhµ n-íc cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch nµo ®Ó ®iÒu chØnh th×

®ã lµ nh÷ng vÊn ®Ò hÕt søc lín lao.

Ch-¬ng I

B¶n chÊt con ng-êi

I.

Con ng-êi sinh häc

Lµ con ng-êi phô th-éc vµo thÕ giíi t- nhiªn .Khi mµ con

ng-êi muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× con ng-íi cÇn cã nhu cÇu

nh-: ¨n ,ë vµ ®iÒu kiÖn sinh ho¹t §Ó cã ®-îc nh÷ng yÕu tè ®ã con

ng-êi ph¶I lao ®éng v× con ng-êi kh¸c loµI vËt ë chç con ng-êi

biÕt lao ®éng . Lao ®éng lµ nguån gèc cña mäi cña c¶I vËt chÊt .

Lao ®éng chÝnh lµ qu¸ tr×nh t¸c ®éng vµo tù nhiªn . Còng nh-

Anghen ®· nãi ë trªn “cïng víi t- nhiªn cung cÊp nh÷ng vËt liÖu

cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt, lao ®«ng lµ nguån gèc cña mäi cña c¶I vµ

lao ®éng lµ s¶n xuÊt . S¶n xuÊt ®iÒu ®ã chØ cã ë con ng-êi lµ ®Æc

tr-ng riªng cña con ng-êi vµ ngµy cµng ph¸t triÓn hoµn thiÖn

trong x· héi loµI ng-êi” §Ó hoµn thiÖn chÝnh b¶n th©n con ng-êi

ph¶I c¶I t¹o m×nh .C¶I t¹o chÝnh lµ con ng-êi häc tËp . Trong qu¸

tr×nh häc tËp th× giao tiÕp lµ mét yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu . ChØ cã

giao tiÕp míi lµm cho con ng-êi hiÓu nhau h¬n .B¶n chÊt bªn

trong cña con ng-êi chÞu sù chi phèi vµ nh÷ng t¸c ®éng cña

nh÷ng yÕu tè bªn ngoµi.

Tãm l¹i con sinh häc lµ kÎ phô vµo thÕ giíi tù nhiªn bÞ chi phèi bëi

nã.

II. Con ng-êi x· héi

Con ng-êi lµ sinh vËt cã tÝnh x· héi . §ã lµ con ng-êi sèng trong

mét thêi ®¹i nhÊt ®Þnh ,mét m«I tr-êng x·héi nhÊt ®Þnh ,cã nh÷ng

quan hÖ x· héi phong phó ,phøc t¹p vµ ngµy cµng phong phó víi sù

ph¸t triÓh cña v¨n minh nh©n lo¹i .

B¶n chÊt con ng-êi lµ mét sù tr×u tuîng khoa häc lµ sù kh¸I

qu¸t ®êi sèng cô thÓ , tõ thuéc tÝnh cña con ng-êi hiÖn thùc , thÕ hÖ

nµy qua thÕ hÖ kh¸c , b¶n chÊt con ng-êi ®-îc thÓ hiÖn th«ng qua

c¸c tæng thÓ c¸c quan hÖ x· héi . Muèn t×m b¶n chÊt con ng-êi

ph¶I t×m ë bªn trong chø kh«ng bªn ngoµI ®êi sèng hiÖn thùc cña

con ng-êi cña con ng-êi . Quan ®iÓm trªn ®-îc thÓ hiÖn râ trong

luËn ®Ò næi tiÕng cña C¸c M¸c “B¶n chÊt cña con ng-êi kh«ng ph¶I

lµ mét c¸I trõu t-îng cè h÷u c¸ nh©n riªng biÖt .Trong tÝnh hiÖn

thùc cña nã, b¶n chÊt con ng-êi lµ tæng hoµ nh÷ng quan hÖ x· héi”

.Qua luËn ®Ò næi tiÕng ®ã xuÊt ph¸t ®iÓm cña yÕu tè h×nh thµnh nªn

nh©n c¸ch con ng-êi chÝnh lµ c¸c mèi quan hÖ x· héi t¸c ®éng t¸c

®éng dÕn con ng-êi tõ khi b¾t ®Çu sinh ra ®Õn khi tr-ëng thµnh

chiÕm mét vÞ trÝ nµo ®ã trong x· héi ,®Ó kh¼ng ®Þnh ®-îc vÞ trÝ cña

minh trong x· héi th× con ng-êi kh«ng ngõng s¸ng t¹o vµ kh¼ng

®Þnh b¶n th©n m×nh mét c¸ch lÞch sö vµ kh«ng ngõng t¸I hiÖn b¶n

th©n m×nh ,tù gi¸o dôc b¶n th©n víi t- c¸ch con ng-êi . Nªn con

ng-êi x· héi lµ hÖ sang t¹o ra lÞch sö , s¸ng t¹o ra b¶n th©n m×nh

.ChÝnh v× vËy con ng-êi hoµn toµn mang tÝnh x· héi .

Ch-¬ng II

Vai trß cña con ng-êi trong qu¸ tr×nh c«ng

nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc

I. C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸:

Lµ qu¸ tr×nh x©y dung vµ ph¸t triÓn ®¹i c«ng nghiÖp . trong ®ã

nghµnh c«ng nghiÖp nÆng chiÕm mét vÞ trÝ lµm then chèt , bªn c¹nh

®ã -u tiªn phat triÓn nghµnh n«ng nghiÖp ,l©m nghiÖp nh»m cung

cÊp l-¬ng thùc , thùc phÈm cho sè d©n ngµy cµng gia t¨ng .TÝch

cùc ¸p dông s¶n xuÊt ,chÕ biÕn n«ng l©m thuû s¶n nh»m ®Èy m¹nh

tèc ®é trang bÞ khoa häc kü thuËt vµ n©ng cao n¨ng xuÊt lao ®éng .

Sù thµnh c«ng cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ , hiÖn ®¹i ho¸ ®ßi hái

ngoµI m«I tr-êng chÝnh trÞ æn ®Þnh , ph¶I cã c¸c nguån lùc cÇn

thiÕt nh- : nguån lùc con ng-êi , vèn , tµI nguyªn thiªn nhiªn , c¬

së vËt chÊt kü thuËt , vÞ trÝ ®Þa lý , nguån lùc n-íc ngoµI .C¸c

nguån lùc nµy cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau , cung tham gia vµo

qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ nh-ng møc ®é t¸c ®éng vµ

vai trß cña chóng ®èi víi toµn bé qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸,hiÖn

®¹i ho¸ kh«ng gièng nhau ,trong ®ã nguån lùc con ng-êi lµ yÕu tè

quyÕt ®Þnh .

III. Vai trß cña nguån lùc con ng-ßi

Vai trß con ng-êi ®-îc chøng minh trong lÞch sö ph¸t triÓn nÒn

kinh tÕ cña c¸c n-íc t- b¶n chñ nghÜa . §iÓn h×nh nh- c¸c n-íc

NhËt B¶n ,Mü …nhiÒu nhµ kinh doanh hµng ®Çu ®· rÊt chó träng

®Õn viÖc ¸p dông kü thuËt m¸y mãc ®Ó thay thÕ søc lao ®éng cña

con ng-êi . Nh-ng ®Ó ®i ®Õn thµnh c«ng trong viÖc ¸p dông nh÷ng

thµnh tùu ®ã th× nh©n tè con ng-êi vÉn gi÷ mét vai trß quyÕt ®Þnh

§èi víi nh÷ng n-íc l¹c hËu ®I sau tuy kh«ng cã kh¶ n¨ng , ®iÒu

kiªn ( nh-: tµI chÝnh ph-¬ng tiÖn…) ®Ó trùc tiÕp øng dông trùc tiÕp

nh÷ng thµnh tùu khoa häc kü thuËt hiÖn ®¹i. Nh-ng hä còng ®·

tõng b-íc tù m×nh tiÕp thu nh÷ng tiÕn bé khoa häc ®ã cña c¸c n-íc

ph¸t triÓn ®Ó ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh c«ng nghiªp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸

cña n-íc hä . §Ó ®¹t ®-îc nh÷ng thµnh c«ng b-íc ®Çu trong c«ng

cuéc ®-a ®¸t n-íc theo kip víi tiÐn tr×nh ph¸t triÓn cua c¸c quèc

gia trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi . Hä ®· vµ sÏ tiÕp tôc ph¸t huy

h¬n n÷a b»ng yÕu tè con ng-êi lµ chñ yÕu . Bªn c¹nh nh÷ng -u

®iÓm cña viÖc ¸p dông nh÷ng c«ng nghÖ tiªn tiÕn ®ã , th× còng cã

nh÷ng nh-îc ®iÓm ®ã lµ vai trß cña con ng-êi bÞ coi nhÑ , kh«ng

®-îc sö dông mét c¸ch co hiÖu qu¶ . §iÓn h×nh nh- thay thÕ m¸y

mãc cho con ng-êi sÏ lµm d- thõa lùc l-îng lao ®éng vµ sÏ dÉn tíi

n¹n thÊt nghiÖp gia t¨ng .

XÐt ®Õn cïng nÕu thùc sù hiÖn diÖn cña trÝ tuÖ vµ lao ®éng cña

con ng-êi th× mäi nguån lùc ®Ìu trë nªn v« nghÜa thËm chÝ kh¸I

niÖm “nguån lùc”còng kh«ng cßn lý do g× ®Ó tån t¹i . V× trong c¸c

yÕu tè cÊu thµnh lùc l-îng s¶n xuÊt , ng-êi lao ®éng lµ yÕu tè quan

träng nhÊt lµ lùc l-îng s¶n xuÊt hµng ®Çu cña toµn nh©n lo¹i .

Còng nh- c¸c quèc gia trªn toµn thÕ giíi ®eer thùc hiÖn thµnh

c«ng sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ , hiÖn ®¹i ho¸ ë ViÖt Nam . Còng

ph¶I phô thuéc vµo nguån lùc con ng-êi vµ do nguån lùc nµy quyÕt

®Þnh . Bëi v× sù thµnh c«ng trong c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn

®¹i ho¸ ®Êt n-íc víi ngu«n lùc chñ d¹o lµ con ng-êi ®· dÉn ®Õn

thµnh c«ng trong viÖc ®æi míi ë ViÖt Nam h«m nay.

- ViÖt Nam h«m nay cã ngu«n lùc lao ®éng dåi dµo víi 36,5

triÖu ng-êi trong ®é tuæi lao ®éng dù b¸o ®Õn nam 2000 con sè nµy

sÏ lµ 45,6 triÖu ng-êi .

-Tr×nh ®é nghiÖp vô chuyªn m«n cao chiÕm 9000 tiÕn sÜ vµ phã

tiÕn sÜ , trªn 800.000 ng-êi cã tr×nh ®é cao ®¼ng , ®¹i häc trªn 2

triÖu c«ng nh©n kü thuËt . §©y lµ ®iÒu ®iÒu kiÖn quan trong cho qu¸

tr×ng ph¸t triÓn khoa häc tiÕp thu , lµm chñ vµ thÝch nghi víi c¸c

c«ng nghÖ nhËp tõ n-íc ngoµi kÓ c¶ c«ng nghÖ cao .

- T- ch©t cña ng-êi ViÖt Nam lµ th«ng minh cÇn cï hiÕu häc vµ

ch¨m lao ®éng truyÒn thèng ®ã ®-îc h×nh thµnh vµ ®óc kÕt tõ bao

thÕ hÖ xa x-a .

-Nh-ng bªn c¹nh ®ã ngu«n nh©n lùc ViÖt Nam còng h¹n chÕ

tr×nh ®é mÆt b»ng d©n sè thÊp . Tû lÖ trÎ em mï ch÷ ë vïng nói

vïng s©u xa cßn kh¸ cao 45% em häc hÕt cÊp I 80% d©n sè tËp

trung trong lao ®éng n«ng nghiÖp , tiÓu thñ th« s¬ l¹c hËu . §©y lµ

trë ng¹i lín nhÊt khi tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ trong n«ng nghiÖp

kü thuËt n«ng th«n nãi riªng vµ trong nÒn kinh tÕ ViÖt Nam nãi

chung .

-ViÖc bè chÝ c¸n bé ch-a hîp lý , gi¸o viªn tËp chung ®«ng ë

§Ó thùc hiÖn tèt nh÷ng môc tiªu mµ sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ ,

hiÖn ®¹i ho¸ ®ßi hái ®¶ng vµ nhµ n-íc ban cÇn hµnh kÞp thêi nh÷ng

chÝnh s¸ch cã hiÖu qu¶ gi¸o dôc , y tÕ , xo¸ n¹n mï ch÷ , phñ cËp

gi¸o dôc tiÓu häc , t¹o ®iÒu kiÖn cho ®éi ngò tri thøc trÎ ph¸t huy

c¬ b¶n nh- thÕ ta ®· hoan thµnh cuéc “c¸ch m¹ng con ng-êi” biÕn

con ng-êi ViÖt Nam thµnh nguån lùc quyÕt ®Þnh ®-a sù nghiÖp

c«ng nghiÖp ho¸ , hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc ®i ®Õn thµnh c«ng .

KÕt luËn:

§Ó thùc hiÖn môc tiªu mµ ®¶ng vµ nhµ n-íc ®· ®Ò ra lµ thùc

hiÖn môc tiªu daan giÇu n-íc m¹nh x· héi c«ng b»ng vµ v¨n minh

th× c«ng nghiÖp ho¸ , hiÖn ®¹i ho¸ lµ mét yÕu tè kh¸ch quan ®ßi hái

®ãng vai trß quyÕt ®Þnh trong mäi thêi ®¹i mäi h×nh th¸I x· héi .

Trong nh÷ng ph¸t kiÕn vÜ ®¹i cña c¸c nhµ kinh ®iÓn cña chñ nghÜa

M¸c th× thùc tiÔn ngµy nay khi ®Êt n-íc ta ®ang ®èi mÆt víi mu«n

vµn nh÷ng khã kh¨n vµ thö th¸ch th× cµng kh¼ng ®Þnh ®óng ®¾n

trong quan niÖm cña M¸c vÒ vÞ trÝ vµ vai trßkh«ng g× thay ®æi ®-îc

x· héi loµI ng-êi. Trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ , hiÖn ®¹i ho¸

mµ chóng ta ®ang tõng b-íc thùc hiÖn víi nh÷ng thµnh c«ng b-íc

®éng lµnh nghÒ cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao , ®µo t¹o nh÷ng kü s-

cã chuyªn m«n v÷ng vµng n¨ng næ nhiÖt t×nh víi c«ng viÖc . §¶ng

n-íc.

Tµi liÖu tham kh¶o

T¹p chÝ triÕt häc sè 1 (2/1996)

- NguyÔn Thanh – Môc tiªu con ng-êi trong sù nghiÖp CNH,

H§H...

T¹p chÝ triÕt häc sè 5 (10/1996)

- §Æng H÷u Toµn – Ph¸t triÓn v× con ng-êi trong quan niÖm cña

M¸c vµ...

T¹p chÝ triÕt häc sè 1 (2/1997)

thuyÕt cña M¸c t¹p chÝ céng s¶n 1/1994

- Vâ §¹i L-îc – CNH, H§H ViÖt Nam ®Çu n¨m 2000.

- Ph¹m Khiªm Ých, NguyÔn §×nh Phan – CNH, H§H ë ViÖt Nam

vµ c¸c n-íc trong khu vùc

Môc lôc

Trang

Lêi nãi ®Çu

1

3

5

Ch-¬ng I. B¶n chÊt con ng-êi

I. Con ng-êi sinh häc

II. Con ng-êi x· héi

Ch-¬ng II. Vai trß cña con ng-êi trong qu¸ tr×nh c«ng

nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc

I. C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸

II. Vai trß cña nguån lùc con ng-êi

KÕt luËn

5

8

9

Tµi liÖu tham kh¶o