Tiểu luận Mối quan hệ giữa quan hệ sản xuất và trình độ phát triển của lực lượng sản xuất trong quá trình phát triển kinh tế
TiÓu luËn triÕt häc
A. Lêi nãi ®Çu
Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ë n-íc ta nãi riªng vµ ë c¸c n-íc kh¸c
nãi chung, sù ph¸t triÓn kinh tÕ ë mçi n-íc tuy kh¸c nhau nh-ng ®Òu cã mét
sè ®iÓm chung, dùa trªn mét sè quy t¾c c¬ b¶n ®Ó x©y dùng vµ ph¸t triÓn kinh
tÕ. mét trong nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n trong ph¸t triÓn kinh tÕ ë mçi n-íc lµ
quan hÖ s¶n xuÊt ph¶i phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l-îng s¶n xuÊt,
mçi ®Êt n-íc ®Òu cã vÞ trÝ ®Þa lý, ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ sù ph©n bè d©n c-
kh«ng gièng nhau dÉn ®Õn quan hÖ s¶n xuÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l-îng s¶n xuÊt
ë mçi vïng còng kh¸c nhau. Do tÝnh ®Æc thï trªn nÒn khi quan hÖ s¶n xuÊt ë
mét vïng, mét tr×nh ®é ph¸t triÓn nµo ®ã phï hîp víi t×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc
l-îng s¶n xuÊt th× nã sÏ kÐo theo sù ph¸t triÓn vÒ kinh tÕ nhanh chãng, nh-ng
nÕu quan hÖ s¶n xuÊt kh«ng phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l-îng s¶n
xuÊt th× nã sÏ cã t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ, v× vËy quan hÖ s¶n
xuÊt vµ tr×nh ®ä ph¸t triÓn cña lùc l-îng s¶n xuÊt cã t¸c ®éng lÉn nhau lµ hai
mÆt cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ.
Nghiªn cøu vÒ ®Ò tµi nµy sÏ phÇn nµo gióp chóng ta hiÓu râ ®-îc mèi
quan hÖ gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l-îng s¶n xuÊt
trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ.
1
NguyÔn Hång D-¬ng - Líp : K38
TiÓu luËn triÕt häc
B. Néi dung
TriÕt häc lµ bé m«ng khoa häc cña mäi khoa häc, triÕt häc cã nhiÖm vô
nghiªn cøu vÒ c¸c nguyªn lý (quy luËt) chung nhÊt, ë ®©y ta nghiªn cøu vÒ
mèi quan hÖ gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc
l-îng s¶n xuÊt xÐt trong lý luËn h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi.
I. NhËn thøc lý luËn h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi
1. Vai trß cña s¶n xuÊt vËt chÊt trong ®êi sèng x· héi.
s¶n xuÊt vËt chÊt lµ qu¸ tr×nh con ng-êi c¶i t¹o c¶i biÕn giíi tù nhiªn
lµm biÕn ®æi nã cho phï hîp víi nhu cÇu cña con ng-êi cña x· héi loµi ng-êi.
2. Vai trß cña ph-¬ng thøc s¶n xuÊt ®èi víi nÒn s¶n xuÊt cña x· héi
§Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt cÇn cã 3 nh©n tè c¬ b¶n
a. §iÒu kiÖn tù nhiªn
* §iÒu kiÖn tù nhiªn toµn bé nguån lùc cña giíi tù nhiªn, ®-îc khai
th¸c sö dông vµo c¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh gåm c¸c yÕu tè nh- ®Êt ®ai,
khÝ hËu, s«ng ngßi…
b. §iÒu kiÖn d©n c-
* §iÒu kiÖn d©n c- toµn bé nh÷ng con ng-êi sinh sèng ho¹t ®éng trªn
mét khu vùc ®Þa lý nhÊt ®Þnh, ®©y lµ ®iÒu kiÖn thiÕt yÕu vµ quan träng cña c¸c
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, v× s¶n xuÊt kh«ng thÓ thiÕu lùc l-îng lao ®éng vµ cßn lµ c¬
së ph©n bè vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt, lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh cho tr×nh ®é lao ®éng
s¶n xuÊt vµ ph¸t triÓn.
c. ph-¬ng thøc s¶n xuÊt
Ph-¬ng thøc s¶n xuÊt lµ c¸ch thøc mµ 1 x· héi sö dông ®Ó tiÕn hµnh
s¸ng t¹o cña c¶i vËt chÊt bao gåm hai mÆt thèng nhÊt víi nhau vÒ c¸ch thøc,
vÒ mÆt kü thuËt c«ng nghÖ.
3. Quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi t×nh ®é ph¸t triÓn cña
c¸c lùc l-îng s¶n xuÊt
a. VÞ trÝ
Lµ quy luËt c¬ b¶n nhÊt cña toµn bé ®êi sèng x· héi, bëi v× nã lµ quy
luËt cña sù vËn ®éng ph¸t triÓn cña ph-¬ng thøc s¶n xuÊt x· héi, sù t¸c ®éng
2
NguyÔn Hång D-¬ng - Líp : K38
TiÓu luËn triÕt häc
cña quy luËt nµy dÉn ®Õn sù biÕn ®æi cña ph-¬ng thøc s¶n xuÊt. vµ ®©y còng
chÝnh lµ ®Ò tµi mµ chóng ta nghiªn cøu ®Ó lµm râ sù ¶nh h-ëng cña nã ®Õn ®êi
sèng s¶n xuÊt cña con ng-êi.
Trong t¸c phÈm gãp phÇn phª ph¸n khoa kinh tÕ chÝnh trÞ n¨m 1959 C¸c
M¸c viÕt "trong sù s¶n xuÊt x· héi ra ®êi sèng cña m×nh, con ng-êi ta cã
nh÷ng quan hÖ nhÊt ®Þnh tÊt yÕu kh«ng phô thuéc ý muèn cña hä tõ nh÷ng
quan hÖ s¶n xuÊt. Nh÷ng quan hÖ nµy phï hîp víi mét tr×nh ®é ph¸t triÓn nh¸t
®Þnh cña lùc l-îng s¶n xuÊt vËt chÊt cña hä.
b. Kh¸i niÖm lùc l-îng s¶n xuÊt
Lµ tæng thÓ c¸c nh©n tè vËt chÊt kü thuËt c«ng nghÖ cña mét qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh nµo ®ã, nã ph¶n ¸nh tr×nh ®é chinh phôc tù nhiªn cña con
ng-êi, bao gåm 2 nhãm c¬ b¶n
- T- liÖu s¶n xuÊt
C«ng cô lao ®éng lµ yÕu tè ph¶n ¸nh râ nhÊt tr×nh ®é con ng-êi chinh
phôc tù nhiªn nh- thÕ nµo
- Ng-êi lao ®éng
Trong lao ®éng s¶n xuÊt hiÖn ®¹i tri thøc kü n¨ng cña ng-êi lao ®éng
ngµy cµng quan träng. Nh- Lªnin ®· viÕt "lùc l-îng s¶n xuÊt hµng ®Çu cña
toµn thÓ nh©n lo¹i lµ c«ng nh©n, lµ ng-êi lao ®éng" (Lªnin toµn tËp).
Trong hai nhãm trªn nh©n tè ng-êi lao ®éng lµ quan träng nhÊt bëi v×
c¸c t- liÖu s¶n xuÊt ®Òu lµ s¶n phÈm cña lao ®éng, nh÷ng t- liÖu ®ã chØ cã t¸c
dông, cã gi¸ trÞ trong s¶n xuÊt mét khi ®-îc ng-êi lao ®éng sö dông, còng
chÝnh v× vËy trong x· héi cong nghiÖp hiÖn ®¹i th× lùc l-îng s¶n xuÊt sè mét
lµ ng-êi c«ng nh©n c«ng nghiÖp, nhu cÇu cña 1 nÒn s¶n xuÊt hiÖn ®¹i cïng sù
ph¸t triÓn cña khoa häc c«ng nghÖ, c¸c tri thøc khoa häc ngµy cµng trë thµnh
lùc l-îng s¶n xuÊt trùc tiÕp cña x· héi, nã kh«ng ph¶i lµ nh©n tè thø 3 kÕt tinh
trong t- liÖu s¶n xuÊt, v¸ ng-êi lao ®éng th«ng qua c¸c qu¸ tr×nh s¸ng chÕ kü
thuËt, s¸ng chÕ kü thuËt ph¶i th«ng qua nh©n tè ng-êi lao ®éng.
3
NguyÔn Hång D-¬ng - Líp : K38
TiÓu luËn triÕt häc
c. Kh¸i niÖm quan hÖ s¶n xuÊt
Quan hÖ s¶n xuÊt lµ mèi quan hÖ s¶n xuÊt gi÷a con ng-êi víi nhau trong
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt quan hÖ s¶n xuÊt nµy ®-îc ph©n tÝch trªn 3 ph-¬ng diÖn
- Quan hÖ së h÷u vÒ t- liÖu s¶n xuÊt quan hÖ quyÕt ®Þnh c¸c mèi quan
hÖ kh¸c.
- Quan hÖ tæ chøc qu¶n lý, vi m«, vÜ m«, tuú thuéc vµo quan hÖ s¶n xuÊt,
thùc chÊt lµ líp quan hÖ tæ chøc kÕt hùop gi÷a t- liÖu s¶n xuÊt víi søc lao
®éng trong c¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cô thÓ
- Ph©n phèi s¶n phÈm tuú thuéc vµo mèi quan hÖ së h÷u ng-êi c«ng
nh©n së h÷u søc lao ®éng, ng-êi chñ së h÷u t- liÖu s¶n xuÊt.
- Vai trß cña lùc l-îng s¶n xuÊt víi quan hÖ s¶n xuÊt
Lùc l-îng s¶n xuÊt gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh víi quan hÖ s¶n xuÊt bëi v× lùc
l-îng s¶n xuÊt lµ nh©n tè thuéc nh©n tè néi dung vËt chÊt, ®¶m b¶o cho sù duy
tr× kÕt hîp c¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. TÝnh quyÕt ®Þnh ®ã thÓ hiÖn víi mét tr×nh ®é
ph¸t triÓn cña lùc l-îng s¶n xuÊt hiÖn cã nã ®ßi hái c¸c quan hÖ së h÷u c¸ch
thøc gi¶i quyÕt vµ mé chÕ ®é t-¬ng øng víi nã nh÷ng biÕn ®æi trong lùc l-îng
s¶n xuÊt ®Æt ra nhu cÇu ph¶i thay ®æi quan hÖ s¶n xuÊt cho phï hîp víi nã.
V× vËy, yªu cÇu c¬ b¶n cña quy luËt nµy trong viÖc quy ®Þnh hoµn thiÖn
hÖ thèng quan hÖ s¶n xuÊt th× ph¶i c¨n cø vµo thùc tr¹ng cña nhu cÇu ph¸t
triÓn lùc l-îng s¶n xuÊt, mçi ng-êi cÇn liªn hÖ thùc tiÔn quan hÖ s¶n xuÊt
ViÖc chuyÓn tõ quan hÖ s¶n xuÊt lçi thêi lªn cao h¬n nh- C¸c m¸c nhËn
xÐt "kh«ng bao giê xuÊt hiÖn tr-íc khi nh÷ng ®iÒu kiÖn tån t¹i vËt chÊt cña
nh÷ng quan hÖ ®ã ch-a chÝn muåi"
d. Vai trß cña quan hÖ s¶n xuÊt víi lùc l-îng s¶n xuÊt
Quan hÖ s¶n xuÊt gi÷ vai trß lµ c¸c h×nh thøc kinh tÕ cña c¸c qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt, nã cã vai trß t¸c ®éng ®Õn viÖc sö dông khai th¸c, sö dông ph¸t triÓn
c¸c lùc l-îng s¶n xuÊt nh- thÕ nµo, cã thÓ lµ tÝch cùc khi phï hîp víi nhu cÇu
cña lùc l-îng s¶n xuÊt, cã thÓ t¸c ®éng tiªu cùc trong tr-êng hîp kh«ng phï
hîp.
4
NguyÔn Hång D-¬ng - Líp : K38
TiÓu luËn triÕt häc
BiÖn chøng cña mèi quan hÖ trªn ®-îc thÓ hiÖn theo logic sau ®©y lùc
l-îng s¶n xuÊt lµ yÕu tè ®éng c¸ch m¹ng, lao ®éng s¶n xuÊt lµ yÕu tè tÝnh
chËm ph¸t triÓn, chÝnh ®iÒu ®ã t¹o kh¶ n¨ng m©u thuÉn gi÷a hai mÆt cña
nh÷ng ph-¬ng thøc s¶n xuÊt, m©u thuÉn nµy béc lé râ khi lùc l-îng s¶n xuÊt
®· ph¸t triÓn ®Õn 1 giíi h¹n nhÊt ®Þnh nã ®Æt ra nhu cÇu ph¶i thay ®æi quan hÖ
s¶n xuÊt, sù thay ®æi nµy chØ thùc hiÖn ®-îc th«ng qua c¸c cuéc c¸ch m¹ng do
®ã t¹o sù biÕn ®æi cña ph-¬ng thøc s¶n xuÊt x· héi.
II. ViÖp ¸p dông quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tr×nh ®é
ph¸t triÓn cña lùc l-îng s¶n xuÊt trong ph¸t triÓn kinh tÕ ë
ViÖt Nam.
1. Quan hÖ s¶n xuÊt hµng ho¸ ë ViÖt Nam
Nh- chóng ta ®· biÕt c¸c quan hÖ s¶n xuÊt ë n-íc ta rÊt phong phó ®a
d¹ng, do ®iÒu kiÖn ®Þa lý ®Êt n-íc ta kÐo dµi tõ B¾c xuèng Nam dÉn ®Õn ®iÒu
kiÖn khÝ hËu, s«ng ngßi, sù ph©n bè d©n c- gi÷a c¸c vïng trong c¶ n-íc rÊt
kh¸c nhau dÉn tíi mèi quan hÖ s¶n xuÊt rÊt ®a d¹ng mang yÕu tè ®Æc thï.
MiÒn Nam do cã l-îng n-íc dåi dµo rÊt ph¸t triÓn vÒ trång trät cã tæng s¶n
l-îng cao nhÊt, miÒn B¾c do lµ vïng tËp trung ®«ng d©n c- vµ cã truyÒn thèng
canh t¸c l©u ®êi nªn s¶n xuÊt cã s¶n l-îng lín, miÒn Trung cã khÝ hËu kh¾c
nghiÖt th-êng xuyªn cã b·o lò nÒn kh«ng ph¸t triÓn ®-îc nh- hai miÒn B¾c vµ
Nam, chØ nãi vÒ mÆt n«ng nghiÖp phÇn nµo cho ta thÊy sù kh¸c biÖt râ rÖt vÒ
mèi quan hÖ s¶n xuÊt ë 3 miÒn víi nh÷ng ®Æc thï riªng.
a. Nh÷ng quan hÖ s¶n xuÊt ë ViÖt Nam
nÒn kinh tÕ hµng ho¸ ë ta lµ mét nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ®-îc
Nhµ n-íc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn nh»m ®a d¹ng ho¸ c¸c quan hÖ s¶n xuÊt cña
Nhµ n-íc trong c¸c lÜnh vùc quan träng phôc vô c¸c nhu cÇu thiÕt yÕu cña ®êi
sèng.
Nh- ®iÖn, n-íc, c¸c c«ng tr×nh c«ng céng…§èi víi c¸ch thµnh phÇn
kinh tÕ t- b¶n t- nh©n vµ kinh tÕ c¸ thÓ thùc hiÖn chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch
ph¸t triÓn, nh-ng víi thµnh phÇn kinh tÕ nµy ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p tõ
chÝnh s¸ch cña Nhµ n-íc ®Ó quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt tr×nh ®é
5
NguyÔn Hång D-¬ng - Líp : K38
TiÓu luËn triÕt häc
ph¸t triÓn cña lùc l-îng s¶n xuÊt, thóc ®Èy lùc l-îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Thùc
hiÖn quan ®iÓm tõ §¹i héi VI khi kh¼ng ®Þnh kh«ng nh÷ng kh«i phôc thµnh
phÇn kinh tÕ t- b¶n t- nh©n vµ kinh tÕ c¸ thÓ mµ ph¶i ph¸t triÓn chóng réng
r·i theo chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n-íc.
b. Sù h×nh thµnh quan hÖ s¶n xuÊt trong nÒn kinh tÕ ë n-íc ta
Nh- ta ®· biÕt tr-íc ®©y n-íc ta lµ mét n-íc phong kiÕn kinh tÕ chñ yÕu
lµ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, tù cung tù cÊp. Sau n-íc ta trë thµnh thuéc ®Þa cña
Ph¸p, hµng ho¸ tuy cã phong phó h¬n tr-íc ®©y nh-ng vÉn kh«ng cã c¸c
ngµnh s¶n xuÊt ë tr×nh ®é khoa häc, hµng ho¸ chñ yÕu phôc vô cho c¸c nhu
cÇu c¬ b¶n cña ®êi sèng. Sau mét thêi gian ng¾n hoµ b×nh, ®Êt n-íc ta b-íc
vµo cuéc ®Êu tranh khèc liÖt víi ®Õ quèc Mü víi môc tiªu thèng nh©tý ®Êt
n-íc. B-íc ra tõ hai cuéc chiÕn tranh ¸c liÖt nÒn kinh tÕ s¶n xuÊt cña ta gÇn
nh- kh«ng cã g×, nÒn s¶n xuÊt nhá tr×nh ®é khoa häc kÐm ph¸t triÓn, sau khi
giµnh ®éc lËp n-íc ta chñ tr-¬ng qu¸ ®é ®i lªn x· héi chñ nghÜa nh-ng kh«ng
qua t- b¶n chñ nghÜa, nh-ng do trong thêi gian ®ã chóng ta ®· cã nh÷ng quan
niÖm kh«ng ®óng cho r»ng ®-a quan hÖ s¶n xuÊt ®i tr-íc ®Ó më ®-êng cho sù
ph¸t triÓn lùc l-îng s¶n xuÊt, thiÕt lËp c«ng h÷u së h÷u toµn d©n trong khi
tr×nh ®é s¶n xuÊt vµ qu¶n lý yÕu kÐm dÉn ®Õn m©u thuÉn s©u s¾c n¶y sinh
kh«ng l-êng tr-íc ®-îc. §Êt n-íc r¬i vµo t×nh tr¹ng trÞ trÖ kh«ng ph¸t triÓn
c¸n bé tham «, ng-êi c«ng nh©n víi n«ng d©n kh«ng h¨ng h¸i tham gia s¶n
xuÊt, cuéc sèng khã kh¨n, kinh tÕ gi¶m sót ®Êt n-íc r¬i vµo khñng ho¶ng trÇm
träng. NhËn thøc ®-îc sai lÇm ®ã §¶ng vµ Nhµ n-íc ta ®· ®-a ra nh÷ng chÝnh
s¸ch míi, cho phÐp phôc håi vµ ph¸t triÓn chñ nghÜa t- b¶n, bu«n b¸n tù do
réng r·i cã lîi cho sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt, ®-a ra ph-¬ng h-íng ph¸t triÓn nÒn
kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn cã ®Þnh h-íng x· héi chñ nghÜa, dÇn dÇn ®-a n-íc ta
ra khái khñng ho¶ng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, gi¶m dÇn sù tôt hËu so víi c¸c nÒn
kinh tÕ ph¸t triÓn.
c. Sù ®a d¹ng cña quan hÖ s¶n xuÊt trong thêi kú ®æi míi
C«ng cuéc ®æi míi ë n-íc ta b¾t ®Çu tõ n¨m 1986 cho ®Õn nay tuy
kh«ng ph¶i lµ mét thêi gian dµi, nh-ng ®· t¹o ra sù thay ®æi m¹nh mÏ vÒ kinh
6
NguyÔn Hång D-¬ng - Líp : K38
TiÓu luËn triÕt häc
tÕ dÉn ®Õn sù biÕn ®æi vÒ c¸c quan hÖ s¶n xuÊt. Ngµy nay, quan hÖ s¶n xuÊt ë
n-íc ta rÊt phong phó ®a d¹ng nh»m phôc vô cho mét nÒn kinh tÕ hµng ho¸
ph¸t triÓn víi nhiÒu thµnh phÇn thm gia, c¸c quan hÖ s¶n xuÊt biÕn ®æi m¹nh
mÏ vµ nhanh chãng nh»m phôc vô cho c¸c tr×nh ®é c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt hµng
ho¸ kh¸c nhau. Víi sè l-îng c¸c c«ng ty t¨ng lªn nhanh chãng víi cÊp sè
nh©n ®· t¹o ®éng lùc m¹nh mÏ cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hµng ho¸, t¹o ra nguån
vèn, t¹o viÖc lµm, t¨ng c¶ chÊt vµ l-îng cña lùc l-îng lao ®éng, ®-a ®Êt n-íc
ph¸t triÓn víi tèc ®é cao, t¨ng thu nhËp c¶i thiÖn ®êi sèng, gi¶m ®ãi nghÌo thu
hÑp kho¶ng c¸ch víi c¸c n-íc ®i tr-íc n©ng cao vÞ thÕ cña ®Êt n-íc
2. C«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ lµ vËn dông tuyÖt vêi quy luËt
quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc
l-îng s¶n xuÊt trong sù nghiÖp ®æi míi ë n-íc ta hiÖn nay
§Ó lµm mét viÖc g× ®ã tr-íc hÕt chóng ta ph¶i cã nguån lùc cã sù hiÓu
biÕt phÇn nµo vÒ lÜnh vùc c«ng viÖc ®ã, tr-íc khi ®i vµo c«ng nghiÖp ho¸ -
hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc th× chóng ta ph¶i cã tiÒm lùc vÒ kinh tÕ vÒ con ng-êi.
Trong ®ã lùc l-îng lao ®éng lµ mét yÕu tè quan träng, ngoµi ra cã sù phï hîp
gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn lùc l-îng s¶n xuÊt
®Êy lµ nh©n tè c¬ b¶n nhÊt.
§Êt n-íc ta ®ang trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ víi
tiÒm n¨ng lao ®éng lín cÇn cï, th«ng minh vµ kh¶ n¨ng s¸ng t¹o, nh-ng m¸y
mãc cña ta cßn l¹c hËu vµ t- liÖu s¶n xuÊt cña chóng ta rÊt nghÌo nµn ®· cã
t¸c ®éng rÊt lín ®Õn s¶n xuÊt hµng ho¸ phôc vô cho nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ
ë n-íc ta. §¶ng ta ®ang triÓn khai m¹nh mÏ mét sè vÊn ®Ò cña ®Êt n-íc vÒ
c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ tr-íc hÕt trªn c¬ së t¹o ra mét c¬ cÊu phï hîp,
®Ó ph¸t huy ®-îc hiÖu qu¶ cña quan hÖ s¶n xuÊt trong bèi c¶nh nÒn kinh tÕ víi
nhiÒu thµnh phÇn ®a d¹ng ë n-íc ta. Quy luËt s¶n xuÊt phï hîp víi tr×nh ®é
ph¸t triÓn cña lùc l-îng s¶n xuÊt lµ quy luËt quan träng cÇn ®-îc nhËn thøc
vµ thùc hiÖn ®óng ®¾n theo ®-êng lçi chØ huy cña §¶ng vµ Nhµ n-íc. Thêi c¬
lín ®ang tíi cïng nh÷ng thö th¸ch míi còng ®· tíi buéc chóng ta ph¶i cã
nh÷ng gi¶i ph¸p mang tÝnh chiÕn l-îc phï hîp víi c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸
7
NguyÔn Hång D-¬ng - Líp : K38
TiÓu luËn triÕt häc
®Êt n-íc ®-a ®Êt n-íc ®i lªn x· héi chñ nghÜa, d©n giµu, n-íc m¹nh, x· héi
c«ng b»ng v¨n minh lµ môc tiªu mµ §¶ng ta toµn d©n ta h-íng tíi vµ quyÕt
t©m thùc hiÖn cho ®-îc.
3. Häc thuyÕt M¸c vÒ h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi c¬ së lý luËn cña sù
nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸
Tõ tr-íc tíi nay c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ lµ khuynh h-íng ph¸t
triÓn tÊt yÕu cña c¸c n-íc. §èi víi n-íc ta ®i lªn tõ mét nÒn kinh tÕ tiÓu n«ng
muèn tho¸t khái nghÌo nµn l¹c hËu, nhanh chãng ®¹t tíi tr×nh ®é cña mét
n-íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn th× tÊt yÕu chóng ta ph¶i ®Èy m¹nh sù c«ng
nghiÖp ho¸, coi ph¸t triÓn ®Êt n-íc trong lÜnh vùc kinh tÕ lµ mét cuéc c¸ch
m¹ng toµn diÖn vµ s©u s¾c. §¹i héi ®¹i biÓu lÇn thø VIII cña ®¶ng ta ®· kh¼ng
®Þnh "x©y dùng n-íc ta thµnh mét n-íc c«ng nghiÖp cã c¬ së vËt chÊt kü thuËt
hiÖn ®¹i, c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý, quan hÖ s¶n xuÊt tiÕn bé phï hîp víi tr×nh ®é
ph¸t triÓn cña lùc l-îng s¶n xuÊt, ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cao, quèc
phßng an ninh ®¶m b¶o v÷ng ch¾c, d©n giµu, n-íc m¹nh x· héi c«ng b»ng v¨n
minh". Theo quan ®iÓm cña c¸c nhµ s¸ng lËp chñ nghÜa M¸c lÞch s÷ cña con
ng-êi ®· h×nh thµnh mét c¸ch rÊt phæ biÕn trong ®êi sèng, con ng-êi lu«n cã
mèi quan t©m g¾n bã víi tù nhiªn ®Ó phôc vô cho ®êi sèng cña m×nh vµ còng
c¶i t¹o, t¸c ®éng vµo giíi tù nhiªn.
C¸c M¸c ®· ®-a ra kÕt luËn r»ng x· héi loµi ng-êi ph¸t triÓn qua nhiÒu
giai ®o¹n kh¸c nhau víi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau øng víi mçi mét giai ®o¹n
®ã. Mçi mét mèi quan hÖ s¶n xuÊt l¹i chÞu nh÷ng t¸c ®éng kh¸ch quan kh¸c
nhau. M¸c vµ ¡nghen ®· ®-a ra nh÷ng lý luËn, t- t-ëng kh¸c nhau vÒ c¸c
h×nh th¸i kinh tÕ x· héi chÝnh, lµ c¬ së cho chóng ta kh¼ng ®Þnh sù c«ng
nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ theo ®Þnh h-íng XHCN ë n-íc ta hiÖn nay lµ phï
hîp víi quy luËt kh¸ch quan vµ tr×nh ®é lao ®éng s¶n xuÊt ë n-íc ta. Do xuÊt
ph¸t ®iÓm cña chóng ta ë tr×nh ®é thÊp nªn ®Ó tiÕn kÞp víi c¸c n-íc ph¸t triÓn
h¬n chóng ta ph¶i thùc hiÖn cïng lóc hai môc tiªu quan träng ®ã lµ c«ng
nghiÖp ho¸ ph¶i ®i ®«i víi hiÖn ®¹i ho¸, thùc hiÖn mét c¸ch tuÇn tù cña c¸c
b-íc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nh-ng còng ph¶i cã nh÷ng b-íc ®ét ph¸ ®i t¾t,
8
NguyÔn Hång D-¬ng - Líp : K38
TiÓu luËn triÕt häc
®ãn ®Çu, h×nh thµnh vµ tËp trung ph¸t triÓn nh÷ng ngµnh mòi nhän víi tr×nh ®é
khoa häc tiªn tiÕn t¨ng c-êng søc c¹nh tranh. Nh-ng chóng ta còng ph¶i chó
träng ®Õn viÖc x©y dùng nÒn kinh tÕ s¶n xuÊt hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn theo
®Þnh h-íng x· héi chñ nghÜa cã sù ®iÒu tiÕt cña nhµ n-íc. Hai vÊn ®Ò trªn ph¶i
®-îc thùc hiÖn ®ång thêi gióp chóng hç trî nhau trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn
kinh tÕ, thóc ®Èy nhau ph¸t triÓn nh»m ®-a n-íc ta ph¸t triÓn m¹nh vÒ kinh tÕ,
víi mét nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn nh- vËy c¸c quan hÖ s¶n xuÊt rÊt cÇn
thiÕt vµ ph¶i g¾n bã mét c¸ch chÆt chÏ mËt thiÕt ®-a n-íc ta ®Õn gÇn víi môc
tiªu cña §¶ng vµ Nhµ n-íc ta cã mét nÒn c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®ñ
søc c¹nh tranh trªn tr-êng quèc tÕ, gióp con tµu ViÖt Nam ®i ®Õn ®-îc môc
tiªu mµ §¶ng vµ Nhµ n-íc ta mong muèn vµ ®ang dïng mäi c«ng søc, cña c¶i
nh»m ®¹t ®-îc, thùc hiÖn c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Çy khã
kh¨n nµy.
9
NguyÔn Hång D-¬ng - Líp : K38
TiÓu luËn triÕt häc
KÕt luËn
Qua nh÷ng ®iÒu ®· nãi ë trªn ®· phÇn nµo gióp ta hiÓu râ ®-îc t×nh h×nh
quan hÖ s¶n xuÊt ë n-íc ta hiÖn nay vÒ c¸c mÆt, quan hÖ s¶n xuÊt, lùc l-îng
lao ®éng, tr×nh ®é ph¸t triÓn x· héi. ë ®©u còng kh«ng cã ®-îc mét quan hÖ
s¶n xuÊt hoµn toµn phï hîp víi tr×nh ®é s¶n xuÊt mµ ta ph¶i chän ®-îc mét
mèi quan hÖ s¶n xuÊt thËt phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l-îng s¶n
xuÊt. Tïy vµo t×nh h×nh ph¸t triÓn ë mçi n-íc quan hÖ s¶n xuÊt vµ tr×nh ®épt
cña lao ®éng còng kh¸c nhau, t×m hiÓu ®-îc mèi liªn hÖ gi÷a lùc l-îng s¶n
xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt sÏ gióp ta t×m ra ®-îc ph-¬ng h-íng cho sù ph¸t
triÓn kinh tÕ, mét quan hÖ phï hîp víi lùc l-îng s¶n xuÊt sÏ gióp kinh tÕ ph¸t
triÓn nhanh, quan hÖ s¶n xuÊt kh«ng phï hîp víi lùc l-îng s¶n xuÊt sÏ lµm
cho ph¸t triÓn kinh tÕ bÞ tôt hËu, s¶n xuÊt bÞ ngõng trÖ. Trong qu¸ tr×nh c«ng
nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ë n-íc ta hiÖn nay nhµ n-íc ®· vµ ®ang thùc hiÖn
chÝnh s¸ch ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc s¶n xuÊt, víi mét nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn
nhiÒu thµnh phÇn tham gia cã ®Þnh h-íng x· héi chñ nghÜa, phÊn ®Êu ®Ó c¬
b¶n trë thµnh mét n-íc c«ng nghiÖp vµo n¨m 2020 nh- NghÞ quyÕt cña §¶ng
vµ Nhµ n-íc ®· ®Ò ra.
§Ó trë thµnh n-íc c«ng nghiÖp nh- mong muèn toµn d©n ta ph¶i cïng
nhau cè g¾ng phÊn ®Êu ®¹t ®-îc môc tiªu ®-a ®Êt n-íc trë nªn giµu m¹nh, x·
héi c«ng b»ng d©n chñ v¨n minh, ®êi sèng Êm no h¹nh phóc. Muèn vËy quan
hÖ s¶n xuÊt ph¶i phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l-îng s¶n xuÊt vµ ph¶i
coi ®©y nh- ®iÒu then chèt ®Ó thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ë n-íc
ta.
Tuy nhiªn, do tr×nh ®é hiÓu biÕt vÒ mäi mÆt cßn h¹n chÕ nªn kh«ng
tr¸nh khái nh÷ng sai sãt. Em mong nhËn ®-îc sù gãp ý cña thÇy c« ®Ó bµi tiÓu
luËn ®-îc hoµn thiÖn h¬n.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n!
10
NguyÔn Hång D-¬ng - Líp : K38
TiÓu luËn triÕt häc
Môc lôc
A. Lêi nãi ®Çu ............................................................................................1
B. Néi dung..................................................................................................2
lùc l-îng s¶n xuÊt....................................................................................2
a. VÞ trÝ ..................................................................................................2
KÕt luËn ....................................................................................................10
11
NguyÔn Hång D-¬ng - Líp : K38
11 trang
26/04/2022
6080
Bạn đang xem tài liệu "Tiểu luận Mối quan hệ giữa quan hệ sản xuất và trình độ phát triển của lực lượng sản xuất trong quá trình phát triển kinh tế", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- tieu_luan_moi_quan_he_giua_quan_he_san_xuat_va_trinh_do_phat.doc
