Tác động của hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Liên minh châu Âu EVFTA đến pháp luật trong thanh toán điện tử tại Việt Nam
TÁC ĐỘNG CỦA HIỆP ĐỊNH THƢƠNG MẠI TỰ DO VIỆT NAM –
LIÊN MINH CHÂU ÂU EVFTA ĐẾN PHÁP LUẬT TRONG
THANH TOÁN ĐIỆN TỬ TẠI VIỆT NAM
Phạm Thị Thương
Hoàng Xuân Anh Thành1
Tóm tắt: Trong bài viết ày, ú tô đã t ểu khái quát về sự tá động
của Hiệp định EVFTA tới nền kinh tế Việt N và đặc biệt là sự tá động tới pháp
lu t về t toá đ ện tử. Tiếp đó ú tô ê ứu và làm rõ nhữ ội và
thách thức mà Hiệp đị EVFTA đã ại cho pháp lu t Việt Nam trong thanh
toá đ ện tử. Cuố ù ú tô đ r ững giải pháp, kiến nghị để giải quyết
những thách thức mà Hiệp định EVFTA mang lại.
Từ khóa: Hiệp định EVFTA, thanh toán điện tử.
Đặt vấn đề:
Trong nhữ ă qu , V ệt N đã đạt đ ợc nhiều thành tựu quan trọng về
phát triển kinh tế nhờ vào việ đẩy mạnh mở cửa, hội nh p kinh tế thế giới, tích cực
tham gia mạ ới các hiệp đị t ại tự do đ tầng nấ . Tí đến nay, Việt
N đã và đ tham gia nhiều hiệp đị t ạ t do. C í v ẽ đó ũ tạo
ra cho Việt Nam nhiều ội và thách thức mớ , đặc biệt là trong vấ đề về pháp
lu t. Và ó tá động trực tiếp tới pháp lu t về t toá đ ện tử, đ r o V ệt
Nam nhiều thách thức trong việc hoàn thiện pháp lu t về t toá đ ện tử. Một
trong số các hiệp đị tá động trực tiếp tới pháp luât về t toá đ ện tử là
EVFTA. Hiệp định EVFTA sẽ à ộ để ta tiếp tục cải cách thể chế - pháp lu t
t eo ớng tiệm c n với chuẩn mực quốc tế, hoàn thiệ ô tr ờng kinh doanh theo
ớng thông thoáng, minh bạch và dễ dự đoá , từ đó t ú đẩy cả đầu t tro
ớc l đầu t ớ oà ũ á oạt động kinh doanh khác, bao gồm các
giao dịch xuyên quốc gia, các loại hình dịch vụ cung cấp qua biên giớ … Để hiểu rõ
thêm, chúng tôi tiến hành nghiên cứu nhữ ội, thách thức mà Hiệp định mang
lại trong pháp lu t của Việt Nam về t toá đ ện tử. Từ đó ó á tổng quan
1 Lớp K43B Lu t Hà í , Tr ờ Đại học Lu t – Đại học Huế.
Email: phamthithuong2451@gmail.com
84
về sự tá động của Hiệp định tới pháp lu t trong thanh toán đ ện tử và sẽ có
những giải pháp mớ để đáp ứ đ ợc nhu cầu đổi mới, phát triển của pháp lu t về
t toá đ ện tử trong quá trình hội nh p các hiệp đị t ại tự do.
1. Tác động của hiệp địn EVFTA đ n sự pháp triển của Việt Nam
Hiệp đị t ại tự do Liên minh châu Âu – Việt N (EVFTA) đ ợc
hiểu là một thỏa thu t ại tự do giữa Việt N và 27 ớc thành viên EU.
Nội dung của EVFTA bao gồ á quy đị t ại hàng hóa (xóa bỏ thuế
nh p khẩu), quy tắc xuất xứ, hải quan và thu n lợi hàng ó t ại (tạo thu n
lợi hoạt động cho doanh nghiệp bê )….V ệc ký kết và tham gia hiệp định
EVFTA sẽ ó tá động lớ đến nền kinh tế Việt Nam thông qua việc mở rộng thị
tr ờng xuất nh p khẩu, t eo đó, ạch xuất nh p khẩu s á ớ đối tác sẽ
tă , ủng cố thị tr ờng truyền thố , t ô ều thị tr ờng tiề ă trê
sở t ú đẩy quan hệ vớ á đối tác chiế ợc kinh tế quan trọng.
1 1 Tác động của hiệp địn đ n nền kinh t
Thứ nhất, tá độ đến hoạt động xuất nh p khẩu: Việc cam kết mở cửa thị
tr ờng mạnh mẽ trong Hiệp đị EVFTA đã t ú đẩy mối quan hệ Việt Nam - EU,
giúp mở rộng thị tr ờng cho hàng xuất khẩu của Việt Nam. Những mặt hàng Việt
Nam có lợi thế nhờ Hiệp đị EVFTA dệt may, giày da, nông thủy sản bao
gồm gạo, đ ờng, m t ông, rau củ quả,… H ệp định EVFTA sẽ giúp kim ngạch xuất
khẩu của Việt N s EU tă t ê oả 42,7% vào ă 2025 và 44,37% vào
ă 2030 so với không có Hiệp đị . Đồng thời, kim ngạch nh p khẩu từ EU ũ
tă với tố độ thấp xuất khẩu, cụ thể là khoả 33,06% vào ă 2025
và 36,7% vào ă 20302. Cụ thể:
“N à dệt may: Dự báo kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may vào thị tr ờng
EU sẽ tă với mức khoả 67% đế ă 2025 so với kịch bản không có
Hiệp định. Về sả ợng, nhìn chung Hiệp đị EVFTA ó tá động tích cực tới sản
ợng với tố độ tă 6% (với ngành dệt) và 14% (vớ à y) vào ă 2030.
Ngành da giày: Hiệp định khi có hiệu lực sẽ góp phầ à tă đá ể
xuất khẩu giày da vào EU. Tố độ tă xuất khẩu vào EU dự báo sẽ gấp đô vào
2 Lê Quang Thu n – Viện Chiến lực và Chính sách tài chính (2019), “Cá ệp đị t ại tự do thế hệ
85
2025, và tổng xuất khẩu ày d ũ sẽ tă oảng 34%, sả ợng của toàn
à tă ở mức 31,8%3”.
Thứ a , tác động trong việc t út đầ tƣ F I từ Liên minh Châu Âu
EU: Việc cắt giảm thuế quan theo EVFTA sẽ tá động 2 chiều đến nguồn thu ngân
sá à ớc (NSNN). Thứ nhất là giảm thu NSNN do giảm thuế nh p khẩu và
thuế xuất khẩu. Thứ hai là thu do có thu do có thu thêm từ thu nộ đị d ớ tá động
tích cực củ t ạ , đầu t và tă tr ởng kinh tế. “T eo tí toá bản của
qu Hả qu , đối với nguồn thuế nh p khẩu, dự kiến tổng mức giảm thu từ
NSNN từ giảm thuế, thuế nh p khẩu theo lộ trình của Hiệp định EVFTA khoảng
1.100 tỷ đồ / ă . Mứ tă sẽ tă dần theo mứ độ tá động của Hiệp định tới
tă tr ởng.
Dự kiến tổng mức giảm thu NSNN từ giảm thuế xuất khẩu, thuế nh p khẩu
theo lộ trình của hiệp định là 2.537,3 tỷ đồng. Mặt á , t u â sá à ớc
tă ê do t u ộ địa từ tá độ tă tr ởng của EVFTA là 7.000 tỷ đồng trong
đoạn 2020 - 2030. Tro ă đầu tiên, thu ngân sách có thể tă t ê 150 tỷ
đồng. Hiệp đị EVFTA đ ợc dự báo sẽ úp tă t ê v ệc làm khoảng
146.000/ ă , t p trung vào những ngành thâm dụ o động và có tố độ xuất
khẩu cao sang thị tr ờ EU. Tro đó, dệt y tă 71.300 ( ă 2025) và 72.600
( ă 2030)”4. Đối vớ tá động của Hiệp định tớ đầu t trực tiếp ớc ngoài, mặc
dù tí toá đ ợc con số chính xác, tuy nhiên kỳ vọng về đổi mới thể chế, cải
thiệ ô tr ờ đầu t do t ực hiện Hiệp định sẽ tạo ra sức hấp d đối với các
à đầu t ớc ngoài.
Cụ thể, các cam kết về thu n lợ ó đầu t ù với tố độ tự do hóa các
ngành dịch vụ của Việt Nam dành cho các nhà cung cấp dịch vụ củ EU tă ê ,
đặc biệt là dịch vụ kinh doanh, dịch vụ ô tr ờng, dịch vụ b u í , ân hàng
3
Vụ C í sá