›
›

Đề cương ôn tập môn Triết học - Câu 8 (Có đáp án)

Download
Câu 8: Xã hội học lãnh đạo quản lý  
VĐ1: Vai trò của XHH trong công tác lãnh đạo quản lý;  
1.Khái niệm xã hội học  
XHH đời vào giữa thế kỷ XIX, khoảng 1838 - 1892. Khi trong xã hội có những đảo lộn  
lớn về chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, tôn giáo, tư tưởng, tư duy và lối sống của con người.  
Xã hội học ra đời ở nước ta từ những năm 70 của thế kỉ XX. Khoảng 1990, XHH được dạy ở  
một số trường Đại học và trong hệ thống trường Đảng. Đến nay, XHH đã có những đóng góp đáng  
kể trong nghiên cứu, đào tạo, và trong đời sống chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội của đất nước.  
XHH Là khoa học nghiên cứu xã hội loài người và hành vi con người.là khoa học nghiên  
cứu về sự tương tác xã hội. Là khoa học nghiên cứu các nhóm xã hội. v.v.  
Định nghĩa đầy đủ: Xã hội học là khoa học về các điều kiện, tính quy luật hình thành và  
phát triển của con người xã hội, quan hệ xã hội của con người, và các hình thức tổ chức xã hội  
trong đời sống con người. Từ những góc độ khác nhau, mỗi một khoa học xã hội tập trung  
nghiên cứu một lĩnh vực nhất định của đời sống xã hội.  
2 Đối tượng nghiên cứu của xã hội học  
Một là: Nghiên cứu những hình thức và mức độ biểu hiện của các hiện tượng xã hội, các  
quá trình xã hội. Hai là: Nghiên cứu những nguyên nhân, động cơ của những hành động xã hội,  
những biến đổi xã hội, quá trình xã hội, v.v. Ba là: Chỉ ra xu hướng của những quá trình xã hội,  
từ đó đưa ra các dự báo về sự biến đổi xã hội.nBốn là: Chỉ ra những vấn đề mang tính quy luật  
trong các lĩnh vực của thực tại xã hội và trong các hành vi của quần chúng.  
3. Chức năng của xã hội học  
a. Chức năng nhận thức:  
Cung cấp hệ thống các tri thức khoa học (các khái niệm, lý thuyết, phương pháp nghiên cứu,  
phương pháp và kỹ thuật điều tra xã hội học) giúp ta nắm bắt và nhận diện đúng thực trạng xã  
hội. Góp phần bổ sung và hoàn thiện thế giới quan cho các nhà lãnh đạo quản lý; đồng thời giải  
thích những nguyên nhân, động cơ của hành động xã hội cũng như những biến đổi xã hội.  
Vạch ra những vấn đề mang tính qui luật về sự vận động và phát triển của xã hội.  
b. Chức năng thực tiễn:  
Cung cấp thông tin cho hoạt động quản lý, giúp họ nắm bắt và kịp thời phát hiện những mâu  
thuẫn, xung đột hay sai lệch xã hội để có những điều chỉnh cần thiết.  
Đưa ra các dự báo khoa học về triển vọng phát triển của xã hội; đưa ra các kiến nghị, đề xuất  
góp phần hoàn thiện và nâng cao tính khả thi của các chủ trương, chính sách, kế hoạch và quyết  
định quản lý. Đây được xem là công cụ để đánh giá hiệu quả công tác quản lý.  
Tác động có hiệu quả đến tư tưởng quần chúng, giáo dục, cảnh báo những điều nên làm, hay  
không nên làm. Giúp cán bộ, quần chúng hiểu rõ vị thế, vai trò, sức mạnh của mình.  
Giúp bồi bổ kỹ năng lãnh đạo, quản lý cho các nhà lãnh đạo và quản lý. Xây dựng tác phong cụ  
thể, sâu sát với cuộc sống. Tiến kịp xu hướng biến đổi xã hội tiến bộ.  
Góp phần phát triển tư duy khoa học, nâng tư duy ở trình độ thông thường, kinh nghiệm lên  
trình độ tư duy lý luận, khoa học.  
1
VĐ2 : Vấn đề cơ cấu xã hội  
Trinh bày khái niệm CCXH, các thành tố cấu thành CCXH, đặc biệt là cấu trúc "dọc" của  
CCXH và những động thái, phương thức tạo ra sự biến đổi CCXH. Là cơ sở cho việc nghiên cứu  
các chuyên đề khác.  
- Khái niệm CCXH, PTXH, một số thành tố cơ bản của CCXH  
- Từng bước vận dụng lý thuyết XHH về CCXH và PTXH, PT hợp thức và PTXH không hợp  
thức vào việc phân tích và lý giải những vấn đề phân tầng, phân hoá xã hội, hoạch định chính  
sách, tuyển chọn và bổ nhiệm cán bộ, cải cách và xây dựng mô hình cơ cấu xã hội tối ưu trong  
thời kỳ CNH, HĐH hiện nay ở nước ta.  
1. Khái niệm: (1) CCXH là kết cấu và hình thức tổ chức bên trong của một hệ thống XH nhất  
định; (2) Là sự thống nhất của 2 mặt: Các thành phần xã hội và các quan hệ xã hội. Trên cơ sở  
kế thừa, tiếp thu một cách có phê phán các khái niệm đã có, cộng với sự phát triển, các nhà KH  
Việt Nam đưa ra khái niệm sau đây về CCXH: Xã hội học về cơ cấu xã hội  
(3) Là "bộ khung" của mọi xã hội. Những thành tố cơ bản của bộ khung đó là các nhóm xã hội,  
vị thế - vai trò xã hội, thiết chế xã hội và mạng lưới xã hội. Chính sự xem xét này đã mang lại  
cái nhìn mới mẻ đối với CCXH - nghiên cứu cơ cấu để hiểu được đặc trưng, đặc tính của xã hội.  
Việc xem xét CCXH như là sự thống nhất của 2 mặt: (1) Các TPXH và các QHXH đã phan  
ánh được đúng đắn và toàn vẹn sự hiện diện của CCXH; (2) khắc phục được nhưng sai sót trong  
lịch sử khi đã chỉ nhưn thấy mặt này mà đã không thấy được mặt kia của CCXH.  
2. một số điểm đáng chú ý: Đã sử dụng giác độ tiếp cận của KHTN vào việc xem xét CCXH, coi  
xã hội là một khách thể vật chất đặc thù có kết cấu, và hình thức tổ chức bên trong của nó; Một xã  
hội hiện thực luôn là một hệ thống xã hội đa cơ cấu, CCXH-GC, CCXH- NN; CCXH-LT, CCXH-  
DS, CCXH-DT, CCXH -TG, trong đó CCXH-GC là cốt lõi; Cơ cấu xã hội như bộ khung của xã  
hội Việc coi CCXH như là "bộ khung" của mọi xã hội với việc coi nhóm là những đơn vị phân  
tích cơ bản đầu tiên để hiểu được xã hội đã mang lại một giác độ tiếp cận mới mẻ về CCXH.  
Các thành tố cơ bản: Nhóm: Là một tâp hợp người có liên hệ với nhau theo một kiểu nhất  
định ; Vị thế: Là một chỉ số tổng quát xác định vị trí của một cá nhân hay nhóm xã hội trong hệ  
thống các quan hệ xã hội; Vai trò: Là tập hợp các chuẩn mực hành vi, nghĩa vụ và quyền lợi gắn với  
một vị thế nhất địnhBiết được vị thế, tức là chỗ đứng của từng cá nhân, từng nhóm xã hội trong xã  
hội, vai trò của các cá nhân, các nhóm xã hội, chức năng của thiết chế xã hội, các mạng lưới xã hội.  
ý nghĩa trong quản lý xã hội. Quản lý XH suy cho cùng là quản lý nhóm. Quản lý nhóm ví mô. Quan  
điểm toàn diện về CCXH. Khắc phục được cái nhìn đơn giản về CCXH. CCXH với việc chỉ ra  
nhóm là đơn vị phân tích đầu tiên để hiểu XH đã mang lại cách tiếp cận đa chiều về một xã hội  
nhiều nhiều chiều cạnh đa hệ thống. Nắm bắt được trạng thái toàn vẹn những yếu tố cơ bản của  
CCXH hiện thực làm cơ sở cho sự phân tích, cơ sở để hoạch định chính sách xã hội  
* Tóm lại: Tiếp cận XHH về CCXH là một cách giai thích khoa học, nghiêm túc đồng  
thời được coi như là một khái niệm công cụ quan trọng để khaosát và khám phá nhưng CCXH  
hiện thực, được nhiều nhà khoa học thừa nhận và sử dụng.  
3. Xã hội học về cơ cấu xã hội  
2
Tiếp cận của XHH về CCXH đòi hỏi phải phân tích PTXH - tức là "bổ dọc" xã hội để xem  
xét cấu trúc bên trong của xã hội. Nhờ sự phân tích này, mà chúng ta hiểu được những khác biệt  
giữa các nhóm xã hội trong từng giai cấp, tầng lớp xã hội...  
Xã hội học về cơ cấu xã hội Là tổng thể hay tập hợp của các cá nhân có cùng một hoàn  
cảnh xã hội được sắp xếp theo trật tự thang bậc nhất định trong hệ thống xã hội. Các thành viên  
của tầng xã hội ngang nhau về địa vị kinh tế (hay tài sản), địa vị, chính trị , địa vị xã hội, khả  
năng thăng tiến cũng như những đặc quyền hay thứ bậc khác trong xã hội.  
* Tầng xã hội: Tầng xã hội ở đây được xem xét khác với tầng lớp xã hội mà chúng ta vẫn  
nói tới. PTXH là sự phân chia và hình thành cấu trúc các tầng xã hội .  
* Phân Tầng xã hội  
Đó là sự phân chia hay sắp xếp các cá nhân vào những tầng xã hội khác nhau về địa vị  
kinh tế (hay tài sản), địa vị chính trị (hay quyền lực), địa vị xã hội (hay uy tín) cũng như một số  
khác biệt khác về trình độ học vấn, nghề nghiệp, kiểu nhà ở, nơi cư trú, phong cách sinh hoạt,  
cách ứng xử, thị hiếu nghệ thuật...  
* Một số cách kiến giải về phân tầng xã hội  
Thuyết xung đột: Phân tầng xã hội là liên quan đến bất bình đẳng. Là tiêu cực, cần phải xóa bỏ  
phân tầng xã hội. Thuyết dung hòa: Trả lời một cách chiết trung câu hỏi trên.  
Tuy mỗi cách kiến giải đều có những hạt nhân hợp lý nhất định ở bên trong, song cả 3 lý thuyết  
đó đều chưa mang lại cho chúng ta một sự giải thích mang tính thuyết phục.  
* Cách kiến giải của các nhà khoa học Việt Nam về phân tầng xã hội  
Do có sự tồn tại của hiện tượng bất bình đẳng, hiểu theo nghĩa là sự không ngang bằng  
nhau giữa các thành viên trong xã hội về 3 khía cạnh chính sau: Năng lực thể chất, trí tuệ; điều  
kiện; cơ may. Do có sự phân công lao động trong xã hội biểu hiện ở 2 khía cạnh chính: Sự phân  
công về mặt vị thế xã hội chiếm ưu thế, Sự phân công về lao động nghề nghiệp.  
Kết luận: PTXH là một hiện tượng khách quan, phổ biến, tự nhiên và sẽ còn tồn tại lâu  
dài với thời gian. PTXH hợp thức: Hình thành tự nhiên. Do sự khác biệt về tài, đức; Sự cống  
hiến thực tế của mỗi cá nhân cho xã hội . PTXH khong hợp thức: Hình thành không tự nhiên. Do  
tham nhũng, làm ăn phi pháp, thủ đoạn, mánh khoé. Vai trò của PTXH hợp thức: Là động lực  
thúc đẩy xã hội, đảm bảo công bằng xã hội, Góp phần ổn định XH, Góp phần tạo ra bộ mặt NV-  
NB-NA của XH . Cần Tuyên truyền vận động để mọi người cùng chấp nhận. Kiến nghị đề xuất  
để tổ chức một XH trên cơ sở của PTXH hợp thức. PTXH không hợp thức: Bất công bằng xã hội  
- Thủ tiêu động lực- Tích tụ bất bìnhXH- Làm phương hại bộ mặt NV - NB - NA xã hội.  
Y nghĩa lý luận và thực tiễn của tiếp cận xã hội học về phân tầng xã hội: Là cơ sở  
khoa học cho việc hoạch định chính sách thích hợp với từng nhóm và tầng xã hội (nhóm doanh  
nhân, quản lý, giàu k hợp thức, nhóm nghèo, yếu thế..); Sự tuyển chọn và sắp xếp cán bộ; Góp  
phần tháo gỡ nhiều vấn đề lý luận ở nước ta hiện nay; Kết luận: Đây chỉ là những kiến giải  
"khung" về PTXH, khi vận dụng vào thực tế cần xem xét đến những yếu tố cụ thể khác.  
3
VĐ 3: ChÝnh s¸ch x· héi  
1. ý nghÜa cña viÖc nghiªn cøu X· héi häc nãi chung vµ chÝnh s¸ch x· héi nãi riªng  
®èi víi ng-êi l·nh ®¹o, qu¶n lý.  
Nghiªn cøu x· héi häc vÒ chÝnh s¸ch x· héi gióp nhµ qu¶n lý thu ®-îc nh÷ng th«ng  
tin ®óng ®¾n vÒ c¸c vÊn ®Ò x· héi kÓ c¶ c¸c sai lÖch vµ biÕn d¹ng trong qu¸ tr×nh ho¹ch  
®Þnh vµ thùc thi chÝnh s¸ch x· héi.  
Nghiªn cøu x· héi häc vÒ chÝnh s¸ch x· héi gióp chóng ta cã c¸ch nh×n kh¸ch quan,  
khoa häc h¬n vÒ c¸c vÊn ®Ò x· héi; biÕt ph©n tÝch, ®¸nh gi¸, nhËn diÖn c¸c vÊn ®Ò x· héi  
mét c¸ch ®óng ®¾n, cã c¬ së khoa häc, kh¾c phôc nÕp nghÜ ®¬n gi¶n, mét chiÒu, chñ quan,  
nãng véi, duy ý chÝ, quan liªu xa rêi cuéc sèng. Gióp nhµ qu¶n lý ph¸t hiÖn ra c¸c sai lÖch  
biÕn d¹ng trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch x· héi trong thùc tiÔn cuéc  
sèng, kiÓm tra ®¸nh gi¸ ®-îc qu¸ tr×nh x©y dùng vµ thùc thi chÝnh s¸ch x· héi, tiªn ®o¸n vµ  
dù b¸o ®-îc xu h-íng biÕn ®æi cña chÝnh s¸ch x· héi, cã tÇm nh×n chiÕn l-îc, cã kh¶ n¨ng  
bao qu¸t mét c¸ch hÖ thèng, vËn dông c¸c tri thøc x· héi häc ®Ó x©y dùng chÝnh s¸ch x·  
héi hîp quy luËt, s¸t víi thùc tÕ, ®óng ý ®¶ng lßng d©n...  
2. Kh¸i niÖm chÝnh s¸ch x· héi  
ChÝnh s¸ch x· héi lµ tæng thÓ c¸c quan ®iÓm, c¸c chñ tr-¬ng mµ chñ thÓ l·nh ®¹o vµ  
qu¶n lý x· héi (trong ph¹m vi quèc gia ®ã lµ §¶ng vµ Nhµ n-íc) nªu ra, thÓ chÕ ho¸ vµ cô  
thÓ ho¸ thµnh c¸c biÖn ph¸p, c«ng cô t¸c ®éng vµo con ng-êi, nhãm x· héi vµ c¸c céng  
®ång x· héi nh»m ®¹t ®-îc nh÷ng môc tiªu cña chiÕn l-îc con ng-êi vµ gi¶i quyÕt nh÷ng  
vÊn ®Ò thuéc lÜnh vùc x· héi, t¹o dùng m«i tr-êng tèt nhÊt cho sù ph¸t triÓn toµn diÖn con  
ng-êi trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh.  
3. Kh¸i l-îc hÖ thèng chÝnh s¸ch x· héi  
a) Các chính sách xã hội điều chỉnh cơ cấu xã hội  
Xuất phát từ những vấn đề trên, hệ thống chính sách xã hội tác động vào cơ cấu xã hội  
được chia thành:  
- Nhóm chính sách xã hội điều chỉnh cơ cấu xã hội - giai cấp, bao gồm các chính sách tác  
động vào quan hệ giữa các giai cấp, các tầng lớp trong xã hội và các chính sách nhằm vào cơ cấu  
nội tại của từng giai tầng xã hội. .  
- Chính sách xã hội tác động vào những nhóm xã hội đặc thù: Các chính sách xã hội này  
được chia thành các nhóm sau:chính sách xã hội đối với những nghề khác nhau, chính sách xã  
hội đối với người già, thanh niên, trẻ em..., chính sách xã hội đối với phụ nữ, chính sách xã hội  
đối với đồng bào các dân tộc ít người, chính sách xã hội đối với đồng bào theo đạo Thiên chúa,  
Tin lành, Phật giáo, Cao đài, Hoà hảo, chính sách xã hội đối với những người có học vấn cao,  
những tài năng khoa học và những nhóm người đang ở trình độ văn hoá thấp....  
b) Những chính sách tác động vào quá trình sản xuất và tái sản xuất xã hội  
- Nhóm chính sách xã hội tác động điều chỉnh quá trình sản xuất vật chất và tái tạo con  
người: Chính sách dân số, Chính sách việc làm, Chính sách bảo hộ lao động.  
- Nhóm chính sách xã hội tác động vào quá trình phân phối và phân phối lại thu nhập:  
Chính sách tiền lương, Chính sách phúc lợi xã hội, Chính sách bảo hiểm xã hội, Chính  
sách ưu đãi xã hội, Chính sách cứu trợ xã hội.  
4
- Nhóm chính sách xã hội tác động đến lĩnh vực hoạt động văn hoá tinh thần: gồm có  
chính sách giáo dục và chính sách khuyến khích phát triển văn hoá, nghệ thuật.  
4. C¬ së khoa häc cña viÖc ho¹ch ®Þnh vµ thùc thi chÝnh s¸ch x· héi  
ChÝnh s¸ch x· héi ®-îc xem lµ c«ng cô ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ x· héi, thùc hiÖn c«ng  
b»ng, b×nh ®¼ng, tiÕn bé x· héi vµ ph¸t triÓn toµn diÖn con ng-êi. §Ó thùc hiÖn môc tiªu  
trªn, qu¸ tr×nh ho¹ch ®Þnh vµ thùc thi chÝnh s¸ch x· héi, cÇn dùa trªn bèn c¬ së khoa häc.  
a) Coi con ng-êi lµ träng t©m, lµ ®Ých h-íng tíi cña mäi chÝnh s¸ch x· héi  
§èi t-îng cña chÝnh s¸ch x· héi lµ nh÷ng con ng-êi, c¸c nhãm x· héi, céng ®ång x·  
héi vµ c¸c quan hÖ x· héi cña hä. C¬ së khoa häc ®Çu tiªn ®Ó x©y dùng vµ thùc thi chÝnh  
s¸ch x· héi ph¶i xuÊt ph¸t tõ viÖc coi con ng-êi lµ träng t©m, lµ ®Ých h-íng tíi cña mäi  
chÝnh s¸ch x· héi. ChÝnh s¸ch x· héi ph¶i t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi nhÊt vÒ kinh tÕ,  
chÝnh trÞ, v¨n ho¸, t- t-ëng, ®Ó ph¸t triÓn toµn diÖn mçi c¸ nh©n con ng-êi, c¸c céng ®ång  
ng-êi, ®ång thêi x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, t¹o ®iÒu kiÖn cho mäi ng-êi, mäi nhãm vµ céng  
®ång ng-êi ®-îc h-ëng thô phóc lîi x· héi vµ an sinh x· héi.  
ChÝnh s¸ch x· héi ph¶i t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn vµ c¬ héi thuËn lîi ®Ó mäi ng-êi ph¸t  
triÓn vµ hoµ nhËp vµo céng ®ång. Tuy vËy, trong x· héi cßn kh«ng Ýt ng-êi r¬i vµo hoµn  
c¶nh vµ ®iÒu kiÖn bÊt lîi, chÞu nhiÒu thiÖt thßi. Cho nªn, chÝnh s¸ch x· héi ph¶i ®Æc biÖt  
chó ý nh÷ng nhãm ng-êi thiÕu hoÆc mÊt nh÷ng ®iÒu kiÖn sèng b×nh th-êng, tèi thiÓu,  
nh÷ng ng-êi cã c«ng lao, nhiÒu cèng hiÕn cho quèc gia, d©n téc ®ang ph¶i chÞu thiÖt thßi,  
nh÷ng ng-êi tµi n¨ng ®Æc biÖt cÇn ch¨m sãc.  
ChÝnh s¸ch x· héi mét mÆt t¹o nh÷ng ®iÒu kiÖn chung nhÊt cho sù ph¸t triÓn toµn diÖn  
cña mçi c¸ nh©n, cña tõng nhãm vµ cña toµn x· héi. MÆt kh¸c, nã cßn h-íng vµo trî gióp,  
t¹o ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó c¸c ®èi t-îng thiÖt thßi v-¬n lªn hoµ nhËp vµo céng ®ång x· héi.  
b) Ho¹ch ®Þnh vµ thùc thi chÝnh s¸ch x· héi ph¶i xuÊt ph¸t tõ c¬ cÊu x· héi  
Môc ®Ých cña chÝnh s¸ch x· héi lµ t¸c ®éng vµo nh÷ng mèi quan hÖ x· héi, ®iÒu chØnh sù  
ph¸t triÓn sao cho hîp quy luËt, thùc hiÖn c«ng b»ng, b×nh ®¼ng vµ tiÕn bé x· héi. §Ó thùc hiÖn  
®-îc ®iÒu ®ã, chÝnh s¸ch x· héi kh«ng thÓ kh«ng dùa trªn c¬ së cña c¬ cÊu x· héi.  
Nghiªn cøu c¬ cÊu x· héi kh«ng chØ gióp chóng ta x¸c ®Þnh cÊu tróc mang tÝnh lÞch sö cña  
mçi x· héi, mµ cßn c¶ xu h-íng biÕn ®æi cña nã cïng nh÷ng t¸c nh©n t¹o ra sù biÕn ®æi ®ã. C¬ cÊu  
x· héi kh«ng ph¶i bÊt biÕn, nã võa cã tÝnh æn ®Þnh võa cã tÝnh biÕn ®æi. Do ®ã, khi x©y dùng vµ  
thùc thi chÝnh s¸ch x· héi thÝch hîp, ph¶i chó ý nghiªn cøu m©u thuÉn gi÷a tÝnh æn ®Þnh vµ tÝnh  
n¨ng ®éng cña c¬ cÊu x· héi. ChÝnh s¸ch x· héi h-íng vµo gi¶i quyÕt nh÷ng sai lÖch x· héi ®ang  
tån t¹i trong céng ®ång. ChØ khi nµo, chÝnh s¸ch x· héi chØ ra ®-îc nh÷ng sai lÖch trong c¬ cÊu lîi  
Ých cña c¸c giai tÇng x· héi, sù mÊt c©n b»ng cña vÞ thÕ x· héi, sù thay ®æi cña chuÈn mùc gi¸ trÞ vµ  
®Ò ra ®-îc c¸c gi¶i ph¸p phï hîp ®iÒu chØnh hoÆc gi¶m bít hËu qu¶ cña nh÷ng kh¸c biÖt x· héi vµ  
sai lÖch x· héi trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, ph©n phèi, trao ®æi, tiªu dïng th× chÝnh s¸ch x· héi míi  
thùc sù ®i vµo cuéc sèng.  
Trong thùc tÕ, viÖc ®Ò ra hay ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch x· héi ®Òu nh»m ®-a ra c¸c gi¶i  
ph¸p khuyÕn khÝch c¸c xu h-íng vËn ®éng vµ biÕn ®æi phï hîp c¬ cÊu x· héi vµ quy luËt  
5
x· héi. §ång thêi, kh¾c phôc hËu qu¶ do sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu x· héi trong tõng thêi kú  
g©y ra.  
Nh- vËy, nÕu xuÊt ph¸t tõ c¬ cÊu x· héi nãi chung, chÝnh s¸ch x· héi sÏ cã sù t¸c  
®éng mét c¸ch toµn diÖn h¬n, s©u s¾c h¬n ®Õn ®êi sèng x· héi. §©y lµ c¬ së khoa häc hÕt  
søc quan träng trong viÖc ho¹ch ®Þnh vµ thùc thi chÝnh s¸ch x· héi.  
c) X©y dùng vµ thùc thi chÝnh s¸ch x· héi ph¶i phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn  
kinh tÕ, g¾n víi chÝnh s¸ch kinh tÕ  
X©y dùng vµ thùc thi chÝnh s¸ch x· héi ph¶i tu©n thñ nghiªm ngÆt c¸c quy luËt cña  
nÒn kinh tÕ, ph¶i phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cña mçi quèc gia, d©n téc.  
T¨ng tr-ëng kinh tÕ kh«ng tù nã gi¶i quyÕt ®-îc tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò x· héi, mÆc dï c¸c  
ch-¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ®-îc lång ghÐp, kÕt hîp ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi. Bëi  
vËy, c¸c chÝnh s¸ch x· héi cÇn ®-îc thùc hiÖn ®ång thêi víi chÝnh s¸ch kinh tÕ ®Ó t¹o ra  
søc m¹nh tæng hîp cña sù ph¸t triÓn. ChÝnh s¸ch kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch x· héi lµ hai lÜnh  
vùc kh¸c nhau, song kh«ng t¸ch rêi nhau mµ g¾n bã víi nhau, ®an xen vµo nhau, lµm ®iÒu  
kiÖn tån t¹i cho nhau. Trong mèi quan hÖ nµy, nh÷ng môc tiªu cña chÝnh s¸ch x· héi trë  
thµnh môc tiªu, ®éng lùc cña chÝnh s¸ch kinh tÕ. Tr¸i l¹i, sù ph¸t triÓn kinh tÕ lµ tiÒn ®Ò vµ  
®iÒu kiÖn vËt chÊt cho viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu x· héi: “T¨ng tr-ëng kinh tÕ g¾n liÒn víi  
®¶m b¶o tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi ngay trong tõng b-íc ph¸t triÓn”  
Gi¶i quyÕt chÝnh s¸ch x· héi ph¶i ®ång bé vµ song song víi chÝnh s¸ch ph¸t triÓn  
kinh tÕ. Ph-¬ng thøc lùa chän cña chóng ta lµ ph¶i kÕt hîp ngay tõ ®Çu t¨ng tr-ëng kinh tÕ  
víi tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi. Mèi quan hÖ hîp lý gi÷a chÝnh s¸ch kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch  
x· héi ph¶i ®-îc x¸c ®Þnh trong nh÷ng quan ®iÓm vµ ®Þnh h-íng lín ë tÇm vÜ m« vµ trong  
x©y dùng ph-¬ng ¸n chÝnh s¸ch cô thÓ.  
Bµi häc kinh nghiÖm cña nhiÒu n-íc cho thÊy, nÕu chÝnh s¸ch x· héi v-ît qu¸ kh¶  
n¨ng cho phÐp cña nÒn kinh tÕ, th× tr-íc hay sau nã còng sÏ k×m h·m sù ph¸t triÓn chung  
cña x· héi. Ng-îc l¹i, nÕu chÝnh s¸ch x· héi tôt hËu qu¸ xa so víi tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh  
tÕ th× nh÷ng bÊt ®ång vµ m©u thuÉn lîi Ých trong x· héi bïng næ, thËm chÝ tiÒm tµng nguy  
c¬ c¨ng th¼ng vµ khñng ho¶ng x· héi.  
d) X©y dùng vµ thùc thi chÝnh s¸ch x· héi cÇn xuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm lÞch sö  
vµ truyÒn thèng v¨n ho¸ cña mçi quèc gia, d©n téc  
X©y dùng vµ triÓn khai chÝnh s¸ch x· héi, ph¶i chó ý ®Õn ®Æc ®iÓm lÞch sö, truyÒn  
thèng v¨n ho¸ cña mçi quèc gia, d©n téc, vïng, miÒn...  
C¸c mèi quan hÖ x· héi Ýt nhiÒu ®Òu ®-îc x©y dùng trªn nh÷ng khu«n mÉu v¨n ho¸  
x¸c ®Þnh ®· trë thµnh truyÒn thèng cña mçi céng ®ång, b¶n s¾c v¨n ho¸ cña mçi d©n téc.  
Trong ®ã, nh÷ng ®Þnh h-íng gi¸ trÞ v¨n ho¸ chi phèi hµnh vi øng xö cña mçi c¸ nh©n,  
nhãm, tæ chøc x· héi vµ céng ®ång ng-êi kh¸c nhau.  
Thêi ®¹i ngµy nay lµ thêi ®¹i cña th«ng tin bïng næ, cña c¸ch m¹ng khoa häc - kü  
thuËt vµ c«ng nghÖ, thêi ®¹i cña kinh tÕ tri thøc. ThÕ giíi ®øng tr-íc nhiÒu vÊn ®Ò toµn cÇu  
mµ kh«ng mét quèc gia nµo cã thÓ tù gi¶i quyÕt nÕu kh«ng cã sù hîp t¸c ®a ph-¬ng. §iÒu  
®ã cho thÊy, viÖc ®¶m b¶o c«ng b»ng, b×nh ®¼ng vµ tiÕn bé x· héi chØ cã thÓ ®-îc thùc hiÖn  
6
trªn c¬ së võa kÕ thõa vµ ph¸t huy c¸c yÕu tè truyÒn thèng tèt ®Ñp, võa tÝnh ®Õn tiÕp biÕn  
v¨n ho¸, sù héi nhËp gi¸ trÞ quèc tÕ vµ thêi ®¹i vµo ®êi sèng céng ®ång d©n c-. ChÝnh s¸ch  
x· héi cÇn ®-îc x©y dùng dùa trªn héi nhËp v¨n ho¸ víi thÕ giíi mét c¸ch cã chän läc,  
®ång thêi ph¶i quan t©m ®Õn viÖc gi÷ g×n b¶n s¾c v¨n ho¸, truyÒn thèng cña d©n téc.  
N-íc ta b-íc vµo thêi kú ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸; bëi vËy, khi ®Ò ra  
vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch x· héi kh«ng thÓ kh«ng tÝnh ®Õn gi¸ trÞ v¨n ho¸ phï hîp víi yªu  
cÇu cña thêi ®¹i trong tõng nÊc thang ph¸t triÓn cña lÞch sö, võa mang b¶n s¾c d©n téc ViÖt  
Nam, kÕ thõa vµ ph¸t huy ®-îc truyÒn thèng ®¹o ®øc, nh©n v¨n s©u s¾c cña d©n téc: “TiÕp  
thu tinh hoa vµ gãp phÇn lµm cho phong phó thªm nÒn v¨n ho¸ cña nh©n lo¹i. §Êu tranh  
chèng sù x©m nhËp cña v¨n ho¸ ®éc h¹i  
Nh- vËy, chÝnh s¸ch x· héi cÇn xuÊt ph¸t tõ nghiªn cøu ®Æc ®iÓm lÞch sö vµ truyÒn thèng  
v¨n ho¸ cña mçi quèc gia, d©n téc vµ sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a sù kÕ thõa, ph¸t huy gi¸ trÞ b¶n s¾c  
v¨n ho¸ cña mçi quèc gia, d©n téc, tõng vïng, ®Þa ph-¬ng..., víi sù héi nhËp, ph¸t triÓn v¨n ho¸  
hiÖn ®¹i.  
5. ChÝnh s¸ch x· héi lµ ®éng lùc ph¸t triÓn KT-XH  
Thùc hiÖn tèt c¸c chÝnh s¸ch x· héi, chÝnh s¸ch tiÒn l-¬ng, chÝnh s¸ch lao ®éng viÖc lµm,  
chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi, an sinh x· héi... thóc ®Èy thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi trong thu nhËp,  
trong ph©n phèi, b×nh ®¼ng vµ tiÕn bé x· héi...lµ mét ®éng lùc quan träng cã tÝnh quyÕt ®Þnh ®Ó  
t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng x· héi, hiÖu qu¶ kinh tÕ, thùc hiÖn th¾ng lîi môc tiªu XHCN, mµ cßn  
thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch x· héi ®óng gãp phÇn thùc hiÖn c«ng  
b»ng x· héi. Mét khi c«ng b»ng x· héi ®-îc thùc hiÖn th× ng-êi lao ®éng sÏ nhËn râ tr¸ch nhiÖm,  
nghÜa vô cña m×nh ®èi víi x· héi, ®ång thêi còng hiÖn ®-îc mèi quan hÖ hµi hoµ gi÷a lîi Ých c¸  
nh©n vµ lîi Ých tËp thÓ. Thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi trong lµ ®ßn bÈy, ®éng lùc ®Ó thóc ®Èy ¸  
nh©n ph¸t huy hÕt mäi tiÒm n¨ng, søc m¹nh, khuyến khích sáng tạo, năng động, tích cực và chủ  
động cña c¸ nh©n, tËp thÓ trong qu¸ tr×nh lao ®éng, s¶n xuÊt.  
6. Liªn hÖ thùc tiÔn  
Nªu thùc tr¹ng thùc thi mét chÝnh s¸ch x· héi vÒ n«ng nghiªp, n«ng d©n, n«ng th«n ë ®Þa  
ph-¬ng. ChØ râ: Thùc tr¹ng chÝnh s¸ch : MÆt ®-îc, mÆt h¹n chÕ, bÊt cËp cña chÝnh s¸ch; Nguyªn  
nh©n bÊt cËp ; Dù b¸o xu h-íng biÕn ®æi cña chÝnh s¸ch; §Ò xuÊt gi¶i ph¸p, kiÕn nghÞ: Ph¸t  
huy mÆt ®-îc cña chÝnh s¸ch, kh¾c phôc h¹n chÕ mÆt bÊt cËp cña chÝnh s¸ch: “ LÊy chÝnh  
s¸ch hç trî trång rõng thay thÕ n-¬ng r·y cho ®ång bµo miÒn nói ®Ó liªn hÖ”  
7
doc 7 trang Thùy Anh 05/05/2022 7440
Download
Bạn đang xem tài liệu "Đề cương ôn tập môn Triết học - Câu 8 (Có đáp án)", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

File đính kèm:

  • docde_cuong_on_tap_mon_triet_hoc_cau_8_co_dap_an.doc