Đề xuất tên gọi ở phạm vi quốc tế cho biển Đông

ĐỀ XUẤT TÊN GỌI Ở PHẠM VI QUỐC TẾ CHO BIỂN ĐÔNG

PGS. TS. Bành Quốc Tuấn¹, TS. Lê Anh Vân²

¹Khoa Luật, Trường Đại học Công nghệ TP. Hồ Chí Minh (HUTECH)

²Khoa Luật, Trường Đại học Thái Bình Dương (POU)

TÓM TẮT

Tranh chấp liên quan đến chủ quyền biển đảo trên Đông đang trở nên ngày càng phức tạp. Các quốc gia

đều đưa ra chứng cứ khẳng định yêu sách của mình. Trong đó, tên gọi của biển Đông dù không phải là

chứng cứ pháp lý cũng là một vấn đề cần phải quan tâm bởi chính bản thân tên gọi sẽ cho biết vùng biển

đó gắn bó chặt chẽ với quốc gia nào. Bài viết sau đây xin đóng góp một số ý kiến cá nhân liên quan đến

tên gọi biển Đông trên cơ sở tổng hợp nhiều công trình nghiên cứu có liên quan.

Từ khoá: Tên gọi biển Đông, tranh chấp chủ quyền biển đảo.

1. NGUỒN GỐC XUẤT HIỆN CỦA TÊN GỌI BIỂN ĐÔNG

Biển Đông là một biển rìa Tây Thái Bình Dương tương tự như biển Nhật Bản, Đông Hải, biển Alask... và

biển Đông không phải là tên gọi quốc tế mà biển này có tên gọi quốc tế là biển Nam Trung Hoa (South

China Sea). Cho đến thời điểm hiện tại chưa có công trình nghiên cứu nào một cách toàn diện, đầy đủ về

nguồn gốc xuất hiện, thời điểm xuất hiện cũng như các vấn đề khác có liên quan đến tên gọi biển Đông

được công bố. Trong khi đó, South China Sea lại là thuật ngữ tiếng Anh để chỉ vùng biển này và đây là tên

gọi được sử dụng phổ biến nhất trong đa số các ngôn ngữ châu Âu khác để chỉ vùng biển này. Tên gọi

quốc tế của biển Đông ra đời từ nhiều thế kỷ trước với nhiều lý giải khác nhau nhưng phổ biến nhất là giả

thiết vì thời bấy giờ Trung Quốc là nước rộng lớn nhất, phát triển nhất, nổi tiếng nhất trong khu vực và đã

có giao thương với phương Tây qua con đường tơ lụa. Thời Hán và Nam B ắ c tri ề u (khoảng thế kỷ thứ 2

trước công nguyên đến khoảng thế kỷ thứ 6 sau công nguyên) ngườ i Trung Qu ố c gọi biển này là “Trướng

Hải” (Hán văn phồ n th ể : 漲海, Hán văn giả n th ể : 涨海), “Phí Hải” (Hán văn: 沸海), từ thời Đườ ng (từ thế

kỷ thứ 7 sau công nguyên) dần dần đổi sang gọi là “Nam Hải” (南海). Từ thời cận đại, do tên gọi của biển

này trong nhiều ngôn ngữ mang ý nghĩa là biển nằm ở phía nam Trung Quốc nên khi dịch sang Trung văn

đã làm phát sinh thêm tên gọi “Nam Trung Quốc Hải” (Hán văn phồn thể: 南中国海, Hán văn giản thể: 南

中國海) và “Trung Quốc Nam Hải” (Hán văn phồn thể: 中國南海, Hán văn giản thể: 中国南海). Trong

các sách vở của Trung Quốc thường hay gọi tắt biển này là Nam Hải (南海). Trong ngành xuất bản hiện

nay của Trung Quốc, nó thường được gọi là Nam Trung Quốc Hải (南中國海), và cái tên này cũng

thường được dùng trong các bản đồ bằng tiếng Anh do Trung Quốc ấn hành.¹⁶

Như vậy, từ khi xuất hiện tên gọi quốc tế của biển Đông (biển Nam Trung Hoa) được sử dụng với ý nghĩa

biển ở phía Nam Trung Hoa. Tuy nhiên, khi một số công trình nghiên cứu của các nhà nghiên cứu Trung

Quốc sử dụng tên gọi này lại theo nghĩa đây là biển của Trung Quốc thì các cuộc tranh cãi liên quan đến ý

nghĩa của tên gọi này đã không ngừng diễn ra¹⁷. Và điều này đã kéo theo các nước xung quanh có liên

quan đến biển Đông cũng gọi biển Đông bằng những cái tên khác nhau nhằm phản ánh chủ quyền lịch sử

¹⁶Xem thêm: https://nguyentandung.org/bien-dong-hay-la-bien-nam-trung-hoa.html

¹⁷Xem thêm: https://tuoitre.vn/da-den-luc-nen-co-ten-quoc-te-moi-cho-bien-dong-1160320.htm

147