Bài giảng Xây dựng văn bản pháp luật - Bài 4: Xây dựng văn bản hành chính

XÂY DỰNG VĂN BẢN PHÁP LUẬT

Giảng viên: ThS. Nguyễn Đăng Tuấn

1

v1.0016101215

BÀI 4

XÂY DỰNG VĂN BẢN

HÀNH CHÍNH

Giảng viên: ThS. Nguyễn Đăng Tuấn

2

v1.0016101215

MỤC TIÊU BÀI HỌC

• Chỉ ra được những điểm chung về xây dựng văn

bản hành chính;

• Mô tả được thẩm quyền, thủ tục ban hành văn bản

hành chính;

• Trình bày được vai trò của văn bản hành chính;

• Trình bày được thể thức, nội dung của văn bản

hành chính từ đó thực hành soạn thảo được một số

văn bản hành chính điển hình.

3

v1.0016101215

CÁC KIẾN THỨC CẦN CÓ

Người học cần được trang bị trước một số kiến

thức cơ bản về:

• Triết học;

• Xã hội học;

• Tâm lí học;

• Sử học;

• Luật học.

4

v1.0016101215

HƯỚNG DẪN HỌC

• Xem lại bài giảng đầy đủ và tóm tắt những nội

dung chính của từng bài;

• Nắm chắc nội dung về trình bày thể thức văn bản,

tích cực phân tích ưu, nhược điểm về thể thức,

ngôn ngữ trong các văn bản đã ban hành và đặt

câu hỏi ngay nếu có thắc mắc;

• Làm các bài tập và luyện thi trắc nghiệm theo yêu

cầu từng bài.

5

v1.0016101215

CẤU TRÚC NỘI DUNG

4.1

4.2

Những điểm chung về xây dựng văn bản hành chính

Soạn thảo một số văn bản hành chính điển hình

6

v1.0016101215

4.1. NHỮNG ĐIỂM CHUNG VỀ XÂY DỰNG VĂN BẢN HÀNH CHÍNH

4.1.1. Khái niệm và

đặc điểm của văn bản

hành chính

4.1.2. Thẩm quyền

ban hành văn bản

hành chính

4.1.4. Vai trò

của văn bản

hành chính

4.1.3. Thủ tục

ban hành văn bản

hành chính

4.1.5. Thể thức của

văn bản hành chính

7

v1.0016101215

4.1.1. KHÁI NIỆM VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA VĂN BẢN HÀNH CHÍNH

• Khái niệm văn bản hành chính: Văn bản hành chính là những văn bản mang tính

thông tin điều hành nhằm thực thi các văn bản quy phạm pháp luật hoặc dùng để

giải quyết các công việc cụ thể, phản ánh tình hình, giao dịch, trao đổi, ghi chép

công việc… của cơ quan Nhà nước. Văn bản hành chính bao gồm nhiều hình thức

văn bản khác nhau, điển hình là: thông báo, báo cáo, công văn, công điện, tờ trình,

biên bản, giấy đi đường, giấy nghỉ phép, giấy giới thiệu, phiếu gửi…

• Đặc điểm của văn bản hành chính:

 Có nguồn gốc hình thành từ thực tiễn, xuất phát từ nhu cầu thực tế của hoạt

động quản lý Nhà nước mà không phải từ quy định của pháp luật;

 Có nội dung là truyền đạt thông tin quản lý, ghi nhận các sự kiện thực tế để phục

vụ và đáp ứng yêu cầu của quản lý Nhà nước;

 Được sử dụng để hỗ trợ cho việc thực hiện văn bản quy phạm pháp luật và văn

bản áp dụng pháp luật mà không có cơ chế bảo đảm thực hiện các nội dung

được nêu trong văn bản này.

 Đa dạng, phong phú về hình thức;

 Số lượng chủ thể ban hành văn bản hành chính rất nhiều, bao gồm tất cả các

chủ thể được giao nhiệm vụ tổ chức thực hiện và thực hiện hoạt động quản lý

nhà nước đều có quyền ban hành văn bản hành chính.

8

v1.0016101215

4.1.2. THẨM QUYỀN BAN HÀNH VĂN BẢN HÀNH CHÍNH

Trong quá trình điều hành đối với các cơ quan, đơn vị

trực thuộc trong cùng hệ thống, chủ thể quản lý hành

chính nhà nước có quyền ra một số văn bản hành

chính như: công điện, công văn, thông báo, tờ trình,

báo cáo, biên bản…

9

v1.0016101215

4.1.3. THỦ TỤC BAN HÀNH VĂN BẢN HÀNH CHÍNH

Thủ tục ban hành văn bản

hành chính

Soạn thảo văn bản

Thông qua văn bản

Ban hành văn bản

hành chính

10

v1.0016101215

4.1.4. VAI TRÒ CỦA VĂN BẢN HÀNH CHÍNH

Mỗi loại văn bản hành chính có vai trò riêng biệt so với những văn bản khác trong cùng

hệ thống:

• Công điện: Là loại văn bản dùng để truyền đạt những thông tin quan trọng trong

trường hợp khẩn cấp;

• Công văn: Được sử dụng để hướng dẫn về chuyên môn, nghiệp vụ đối với cấp

dưới và đôn đốc nhắc nhở cấp dưới thực hiện nhiệm vụ được giao. Ngoài ra công

văn còn được dùng để thực hiện các hoạt động thông tin, giao dịch, liên hệ công tác

nhằm phục vụ cho các hoạt động thường ngày của tổ chức;

• Thông báo: Được dùng để truyền đạt tin tức, một sự kiện, một mệnh lệnh quản lý

đơn giản hay thông tin nhanh những văn bản quan trọng của các cơ quan nhà nước

tới các đối tượng có liên quan biết;

• Tờ trình: Dùng để đề xuất với cấp trên, thuyết phục cấp trên chấp nhận một phương

án công tác, một giải pháp hay một chủ trương mới;

• Báo cáo: Dùng để phản ánh tình hình thực tế, trình bày kết quả thực hiện công việc

trong hoạt động của cơ quan giúp cho việc đánh giá tình hình quản lý, lãnh đạo từ

đó đề xuất những chủ trương mới;

• Biên bản: Dùng để ghi chép tại chỗ sự việc đang diễn ra hoặc vừa mới xảy ra làm

cơ sở để tiến hành hay kiểm tra hoạt động của các cơ quan nhà nước mới.

11

v1.0016101215

4.1.5. THỂ THỨC CỦA VĂN BẢN HÀNH CHÍNH

Nhìn chung, thể thức của văn bản hành chính phải thực

hiện theo mẫu quy định thống nhất do Bộ Nội vụ đã ban

hành. Tuy nhiên, do sự đặc thù hoạt động của một số

ngành nên trong thể thức của một vài loại văn bản, các

ngành đã quy định những nét riêng biệt (trên cơ sở quy

định chung của nhà nước). Vì vậy khi soạn thảo những

văn bản này, cần căn cứ vào hướng dẫn của cấp có

thẩm quyền để tạo ra sự thống nhất về hình thức chung.

12

v1.0016101215

4.2. SOẠN THẢO MỘT SỐ VĂN BẢN HÀNH CHÍNH ĐIỂN HÌNH

4.2.1. Công điện

4.2.2. Công văn

4.2.3. Thông báo

4.2.4. Tờ trình

4.2.5. Biên bản

13

v1.0016101215

4.2.1. CÔNG ĐIỆN

TÊN CƠ QUAN CHỦ QUẢN

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA ViỆT NAM

TÊN CƠ QUAN BAN HÀNH VĂN BẢN

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

____________________

_____________________________________

Số:…../ CĐ - CQST

Địa danh, ngày ….tháng…..năm…….

CÔNG ĐIỆN CỦA ………

Về việc …………………………….

_________________

Kính gửi::…………………………..

NỘI DUNG VĂN BẢN

Nơi nhận:

CHỨC VỤ

- Như nơi kính gửi

-…….

Kí tên

- Lưu: Văn phòng

Nguyễn Văn A

14

v1.0016101215

4.2.2. CÔNG VĂN

TÊN CƠ QUAN CHỦ QUẢN

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA ViỆT NAM

TÊN CƠ QUAN BAN HÀNH VĂN BẢN

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

____________________

_____________________________________

Số:…../ CQBH-CQST

Địa danh, ngày ….tháng…..năm…….

V/v……………

Kính gửi:…………………………..

NỘI DUNG VĂN BẢN

Nơi nhận:

CHỨC VỤ

Kí tên

- Như nơi kính gửi

-…….

- Lưu: Văn phòng

Nguyễn Văn A

15

v1.0016101215

4.2.3. THÔNG BÁO

TÊN CƠ QUAN CHỦ QUẢN

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA ViỆT NAM

TÊN CƠ QUAN BAN HÀNH VĂN BẢN

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

____________________

_____________________________________

Số:…../ TB - CQST

Địa danh, ngày ….tháng…..năm…….

THÔNG BÁO

Về việc …………………………….

_________________

NỘI DUNG VĂN BẢN

Nơi nhận:

CHỨC VỤ

-……. ………

Kí tên

- Lưu: Văn phòng

Nguyễn Văn A

16

v1.0016101215

4.2.4. TỜ TRÌNH

TÊN CƠ QUAN CHỦ QUẢN

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA ViỆT NAM

TÊN CƠ QUAN BAN HÀNH VĂN BẢN

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

____________________

_____________________________________

Số:…../ TTr - CQST

Địa danh, ngày ….tháng…..năm…….

TỜ TRÌNH

Về việc …………………………….

_________________

Kính gửi: …………..

NỘI DUNG VĂN BẢN

Nơi nhận:

CHỨC VỤ

Kí tên

-……. ………

- Lưu: Văn phòng

Nguyễn Văn A

17

v1.0016101215

4.2.5. BIÊN BẢN

CƠ QUAN CHỦ QUẢN

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

CƠ QUAN BAN HÀNH VĂN BẢN

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

_______________

_____________________________________

Số:…../ BB-CQST

BIÊN BẢN

Về việc ………………………….

_____________

Hội nghị khai mạc vào hồi …..ngày…tháng năm….. tại …..

- Thành phần hội nghị (ghi rõ hội nghị đại biểu hay toàn thể, tổng số, số có mặt, số vắng mặt,

đại biểu mời);

- Bầu chủ tịch và thư ký hội nghị cần phải ghi rõ hình thức bầu và người trúng vào chủ tịch

và thư ký đoàn; (ghi rõ họ và tên).

- Lý do hội nghị cần phải ghi rõ người tuyên bố lý do và lý do hội nghị;

- Nội dung hội nghị: Bắt đầu từ khi chủ tịch đoàn và thư ký hội nghị làm việc cho đến hết là

phần nội dung của hội nghị;

18

v1.0016101215

4.2.5. BIÊN BẢN (tiếp theo)

I. Chủ tịch (chủ trì ) đọc báo cáo……

- Nếu là biên bản chi tiết thì thư ký được dự kiến trước và được xem trước và viết trước tóm tắt báo cáo.

- Nếu là biên bản không chi tiết thì chỉ việc ghi: (có báo cáo kèm theo)

II. Phần thảo luận (Ý kiến phát biểu)

- Ghi tóm tắt các ý kiến đã phát biểu

III.Kết luận hội nghị

- Chủ trì hội nghị tót tắt các ý kiến đã phát biểu. Nếu là ý kiến quan trọng thì phải lấy biểu quyết từng ý kiến

- Thư ký đọc biên bản và cho thông qua biên bản-Biểu quyết

- Biên bản kết thúc hồi…giờ…ngày …tháng…năm

- Biên bản được ghi thành bao nhiêu bản và có giá trị như nhau

THƯ KÝ HỘI NGHỊ

Ký tên

CHỦ TỊCH HỘI NGHỊ

Ký tên

Nguyễn văn A

Nguyễn Văn B

Nơi nhận:

-……

- Lưu: …..

19

v1.0016101215

4.2.5. BIÊN BẢN (tiếp theo)

CƠ QUAN CHỦ QUẢN

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

CƠ QUAN BAN HÀNH VĂN BẢN

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

_______________

_____________________________________

Số:…../ BB-CQST

BIÊN BẢN

Về việc ………………………….

__________

Không gian, thời gian lập biên bản vào hồi …..ngày…tháng năm….. tại …..

- Thành phần tham gia lập biên bản (ghi rõ ràng, đầy đủ. Chức vụ, đại diện cơ quan, tổ chức nào, nhân

chứng, đương sự (ghi rõ họ và tên, địa chỉ, nguyên quán, trú quán, SCMND, ngày cấp, nơi cấp)

- Diễn biến sự việc: Ghi tất cả các số liệu, chi tiết liên quan tới vụ việc. Đặc điểm nơi xảy ra vụ việc, lời

khai của đương sự, lời nói của nhân chứng có mặt, tình trạng các vật thể cần ghi trong biên bản

ĐƯƠNG SỰ

NHỮNG NGƯỜI CÓ LIÊN QUAN

NGƯỜI LẬP BIÊN BẢN

( Chức vụ )

( Nhân chứng )

Ký tên

Họ và tên

Nơi nhận:

-…….

- Lưu:

v1.0016101215

20

Bài giảng Xây dựng văn bản pháp luật - Bài 4: Xây dựng văn bản hành chính - Nguyễn Đăng Tuấn