SKKN Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác phòng cháy chữa cháy tại ký túc xá trường Cao đẳng Sư phạm Hòa Bình

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÒA BÌNH

TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM

---------

Nguyễn Thành Hưng (chủ trì)

Lê Thị Hồng Hải

Bùi Thị Ngọc Hải

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

“ Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác phòng cháy chữa cháy tại

ký túc xá trường Cao đẳng Sư phạm Hòa Bình ”

HÒA BÌNH - 2020

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn SKKN

Những năm gần đây công tác phòng cháy chữa cháy (PCCC) đóng vai trò quan

trọng trong việc bảo vệ tính mạng, tài sản của mọi gia đình và xã hội. Thực hiện tốt

công tác PCCC là đã bảo vệ được tính mạng, tài sản, giữ được bình yên, hạnh phúc

cho mọi gia đình và xã hội. Trong cuộc sống, nhiều lúc chỉ cần một phút lơ là, bất

cẩn là có thể để xảy ra cháy. Thời gian qua nhiều vụ cháy xảy ra đã gây thiệt hại nặng

nề về người và tài sản, ảnh hưởng lớn đến đời sống xã hội.

Hiện nay, nước ta đang trong giai đoạn phát triển nhanh về mọi lĩnh vực đặc

biệt là sự phát triển của nền kinh tế, chính sự phát triển kinh tế - xã hội dẫn đến tốc

độ đô thị hóa nhanh, nhiều khu dân cư, trường học, bệnh viện, nhiều cơ sở sản xuất,

kinh doanh nhanh chóng được hình thành và phát triển đã đem lại bộ mặt mới cho

nền kinh tế. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của đất nước đã kéo theo nhiều hệ lụy

đi cùng trong đó nguy cơ về cháy, nổ xảy ra cao. Mặc dù đã có nhiều biện pháp thông

tin, tuyên truyền và sự nỗ lực của các cấp, các ngành để chỉ đạo thực hiện công tác an

toàn vệ sinh lao động, phòng chống cháy nổ nhưng vẫn còn một số đơn vị, cá nhân

còn chủ quan chưa thực sự chú trọng công tác PCCC, dẫn đến xảy ra các vụ cháy, nổ

không được kiểm soát kịp thời gây hậu quả nghiêm trọng về tính mạng và tài sản.

Trường Cao đẳng Sư phạm Hòa Bình (CĐSP) là trung tâm giáo dục và đào tạo

nguồn nhân lực chất lượng cao cho tỉnh nhà và các tỉnh lận cận. Trong những năm

qua nhà trường luôn có số lượng đông đảo học sinh sinh viên trong tỉnh và các tỉnh

bạn về học tập và rèn luyện. Để đáp ứng nhu cầu lưu trú cho sinh viên nhà trường có

khu ký túc xá 4 tầng có thể đáp ứng nhu cầu trên 300- 400 sinh viên ở học tập và rèn

luyện.

Trường Cao đẳng Sư phạm Hòa Bình luôn quan tâm đến công tác PCCC tại

nhà trường nói chung và khu KTX nói riêng, trong những năm qua nhà trường không

xảy ra sự cố cháy, nổ đảm bảo an toàn về tính mạng và tài sản trong nhà trường và

KTX. Tuy nhiên, KTX xây dựng từ lâu hệ thống phòng ở đã xuống cấp, hệ thống

điện, hệ thống báo động PCCC, hệ thống van nước vách tường, hệ thống trang thiết

2

bị PCCC không có hoặc đã xuống cấp nếu xảy ra cháy, nổ rất khó khăn trong công

tác PCCC.

Ngoài hệ thống PCCC đã xuống cấp thì hệ thống điện trong ktx cũng chưa đáp

ứng nhu cầu sinh hoạt của sinh viên, các phòng không có hệ thống bình nước nóng

lạnh. Vào mùa đông một số sinh viên sử dụng trái phép các thiết bị điện để đun nước,

các thiết bị này không đảm bảo an toàn hệ thống điện dẫn đến nguy cơ gây chập, cháy

nổ cao. Vì vậy để bảo đảm công tác PCCC trong khu ktx là rất quan trọng nhằm bảo

vệ tính mạng, tài sản và môi trường sinh hoạt và học tập cho sinh viên.

Mặc dù công tác PCCC trong KTX là rất quan trọng nhưng từ trước đến nay

trong nhà trường chưa có đề tài hoặc sáng kiến kinh nghiệm liên quan đến công tác

PCCC tại nhà trường nói chung và KTX nói riêng. Với lý do trên chúng tôi đã chọn

sáng kiến kinh nghiệm “ Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác phòng cháy

chữa cháy tại ký túc xá trường Cao đẳng Sư phạm Hòa Bình” với những biện pháp

đưa ra sẽ góp phần vào nâng cao công tác PCCC tại KTX đảm bảo môi trường học

tập và rèn luyện cho sinh viên.

2. Mục tiêu của SKKN

Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng công tác PCCC từ đó đề xuất các

biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác PCCC tại KTX trường CĐSP Hòa Bình

3. Đối tượng nghiên cứu

Các biện pháp nâng cao hiệu quả công tác PCCC tại KTX trường SĐSP Hòa

Bình

4. Nhiệm vụ của SKKN

1.4.1. Xác định cơ sở lý luận, cơ sở thực tiễn của việc đề xuất các biện pháp

nâng cao hiệu quả công tác PCCC tại KTX trường Cao đẳng Sư phạm Hòa Bình.

1.4.2. Đánh giá, phân tích thực trạng công tác PCCC tại KTX trường Cao đẳng

Sư phạm Hòa Bình.

1.4.3. Đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả PCCC tại KTX trường Cao

đẳng Sư phạm Hòa Bình.

PHẦN NỘI DUNG

1. Cơ sở lý luận

3

1.2. Sơ lược lịch sử vấn đề nghiên cứu

Công tác phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ đóng vai trò vô cùng quan

trọng trong việc bảo vệ tính mạng, tài sản của mọi gia đình và xã hội. Thực hiện tốt

công tác phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ là đã bảo vệ được tính mạng, tài

sản, giữ được bình yên, hạnh phúc cho mọi gia đình và xã hội. Trong cuộc sống, nhiều

lúc chỉ cần một phút lơ là, bất cẩn là có thể để xảy ra cháy. Như chúng ta đã biết

những năm gần đây ở nước ta, cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, dẫn đến tốc độ

đô thị hóa nhanh, nhiều khu dân cư, nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh nhanh chóng

được hình thành và phát triển dẫn đến nguy cơ về cháy, nổ xảy ra cao. Mặc dù đã có

nhiều biện pháp thông tin, tuyên truyền và sự nỗ lực của các cấp, các ngành để chỉ

đạo thực hiện công tác an toàn vệ sinh lao động, phòng chống cháy nổ nhưng vẫn còn

một số đơn vị, cá nhân còn chủ quan chưa thực sự chú trọng công tác phòng cháy,

chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, dẫn đến xảy ra các vụ cháy, nổ không được kiểm soát

kịp thời gây hậu quả nghiêm trọng.

Có thể nói, trong bối cảnh đất nước không ngừng xây dựng và phát triển thì

công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ càng chiếm giữ một vai trò quan

trọng. Ít có loại tai nạn nào mà cùng lúc có thể gây thiệt hại lớn về tính mạng và tài

sản như trong các vụ hỏa hoạn. Tại các đô thị, sự xuất hiện ngày càng nhiều các công

trình nhà cao tầng, công trình ngầm, các trung tâm thương mại, bệnh viện, trường

học, các khu chế xuất, khu công nghiệp, khu công nghệ cao, các trạm xăng, dầu trong

nội đô… nguy cơ cháy, nổ là rất lớn và hậu quả khôn lường. Trong khi đó nguyên

nhân dẫn đến cháy, ban đầu chỉ bắt nguồn từ một đốm lửa nhỏ, một sự cố chập điện

bình thường hoặc từ những bất cẩn của con người… không được phát hiện, xử lý kịp

thời dẫn đến bùng phát thành đám cháy dữ dội.

Mục đích của công tác phòng cháy chữa cháy là giúp ngăn chặn, hạn chế đến

mức thấp nhất những vụ cháy nổ xảy ra; Phát hiến ớm những nguyên nhân làm cháy

nổ, giúp tránh những trường hợp xấu xảy ra làm thiệt hại người và tài sản của cá nhân,

cộng đồng. Ngoài ra, công tác phòng cháy chữa cháy giúp ngăn chặn những kẻ có ý

đồ xấu, lợi dụng cháy nổ để làm những việc trái với pháp luật, ảnh hưởng đến tính

4

mạng con người. Khi chúng ta phát hiện ra những trường hợp đó, cần báo ngay cho

cơ quan cảnh sát để có thể giải quyết nhanh chóng.

Việc đảm bảo các trang thiết bị, điều kiện nhân lực, vật lực về an toàn phòng

cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ tại các công sở, cơ quan, đơn vị, trường học, khu

dân cư một số nơi chỉ làm chiếu lệ, qua loa, mang tính đối phó. Không ít doanh

nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh, trường học nhiều khi chỉ chú trọng đến lợi nhuận

mà quên đi biện pháp bảo vệ an toàn cho tính mạng người lao động và tài sản của

mình. Vì vậy, để đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ là việc

phải được làm thường xuyên, liên tục, đồng đều, rộng khắp, việc phòng cháy vì thế

cần phải trở thành một nguyên tắc sống, ăn sâu bám rễ vào ý thức của từng người.

1.3. Trên toàn quốc

Hiện nay, tốc độ đô thị hóa tăng nhanh, nhiều khu dân cư, tổ hợp nhà cao tầng,

trường học, bệnh viên.. được xây dựng, nhiều loại vật liệu dễ cháy được sử dụng để

xây dựng các công trình này. Điều đó đồng nghĩa với nguy cơ cháy, nhất là cháy lớn,

cháy gây thiệt hại nghiêm trọng cũng ngày càng gia tăng.

Thực tế cho thấy, thời gian qua ở nước ta, cùng với sự phát triển đa dạng của

nền kinh tế thị trường, tình hình cháy, nổ cũng diễn biến hết sức phức tạp. Song song

với các yếu tố tích cực tác động đến công tác phòng cháy, chữa cháy, đã và đang xuất

hiện nhiều nguy cơ làm mất an toàn về phòng cháy, chữa cháy. Chỉ tính trong 05 năm

(2015 - 2019) trên toàn quốc đã xảy ra 11.461 vụ cháy, làm chết 360 người, bị thương

957 người, thiệt hại về tài sản do cháy gây ra ước tính trị giá hơn 6.147 tỉ đồng, trong

đó có 140 vụ cháy lớn, làm chết 03 người, bị thương 37 người, gây thiệt hại về tài sản

ước tính hơn 4.776 tỉ đồng. Trong 09 tháng đầu năm 2019, cả nước xảy ra 3.179 vụ

cháy, làm chết 73 người, bị thương 145 người, gây thiệt hại về tài sản ước tính 1.658

tỉ đồng. Trung bình mỗi năm xảy ra 2.230 vụ cháy, làm chết 72 người, bị thương 191

người, thiệt hại khoảng 1.229 tỉ đồng. Trung bình mỗi ngày xảy ra 6 vụ cháy gây thiệt

hại về tài sản khoảng 3,4 tỷ đồng; cứ 05 ngày có 01 người chết, 02 ngày có 01 người

bị thương do cháy, nổ gây ra. Giá trị thiệt hại do cháy, nổ gây ra ở các thành phố lớn

và các tỉnh có khu công nghiệp, đô thị phát triển chiếm tới trên 70% tổng giá trị thiệt

hại. Nếu tính cả thiệt hại gián tiếp (ngừng sản xuất kinh doanh; đầu tư khôi phục sau

5

cháy, nổ...) thì tổng thiệt hại sẽ tăng lên gấp nhiều lần. Nhiều vụ cháy đã để lại hậu

quả nặng nề cho con người, tác động xấu đến môi trường, ảnh hưởng đến trật tự, an

toàn xã hội.

Tình hình cháy, nổ có diễn biến phức tạp, khó lường là do nhiều nguyên nhân,

trong đó chủ yếu là do con người thiếu ý thức và kiến thức về phòng cháy, chữa cháy;

số vụ cháy, nổ do ý thức chủ quan của con người gây ra (do sơ suất, vi phạm quy định

về an toàn phòng cháy, chữa cháy, đốt...) chiếm tỷ lệ tới 56% tổng số vụ cháy, nổ.

Bên cạnh đó, những tồn tại, hạn chế trong công tác phòng cháy, chữa cháy cũng đã

và đang tác động đến tình hình cháy, nổ thời gian qua, cụ thể: Công tác phòng cháy,

chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ một số nơi chưa được người đứng đầu cấp ủy, chính

quyền, các bộ, ngành, người dân và doanh nghiệp quan tâm đúng mức. Một số người

đứng đầu cơ quan, tổ chức chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm của mình đối với công

tác phòng cháy, chữa cháy theo quy định của pháp luật; trang bị phương tiện tại chỗ

còn thiếu và kém về chất lượng; ý thức phòng chống cháy, nổ phòng cháy, chữa cháy

của một số người dân còn yếu. Ở nhiều nơi vẫn coi việc phòng cháy, chữa cháy là

của lực lượng Công an, lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy... Việc triển khai

thực hiện phương châm “4 tại chỗ” còn hạn chế, nhất là trong bố trí, đào tạo lực lượng

phòng cháy, chữa cháy cơ sở, trang bị phương tiện, thực tập phương án chữa cháy tại

chỗ. Quy hoạch mạng lưới hệ thống cơ sở hạ tầng về phòng cháy, chữa cháy, giao

thông phục vụ chữa cháy và mạng lưới cấp nước chữa cháy đô thị, công nghiệp phục

vụ chữa cháy chưa đồng bộ, chưa phát huy hiệu quả.

1.4. Trên địa bàn tỉnh Hòa Bình

Xác định ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác PCCC những năm qua tỉnh Hòa Bình

đã và đang đẩy mạnh công tác xây dựng lực lượng dân phòng theo quy định của Luật

PCCC, bước đầu đạt được những kết quả nhất định. Cùng với phong trào toàn dân

bảo vệ an ninh Tổ quốc được triển khai mạnh mẽ tại 210 xã, phường, thị trấn trên địa

bàn tỉnh. Lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH cùng Công an các huyện, thành phố

đã tham mưu cho UBND các xã, phường thị trấn thành lập và duy trì hoạt động hiệu

quả 10 đội dân phòng trên địa bàn thành phố và một số huyện, với 150 đội viên.

6

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác xây dựng và tổ chức hoạt động

PCCC của lực lượng dân phòng trên địa bàn tỉnh vẫn còn nhiều hạn chế, cụ thể: Tại

nhiều địa phương, lực lượng dân phòng chưa được quan tâm xây dựng; một số địa

phương đã thành lập lực lượng dân phòng, tuy nhiên hoạt động của lực lượng này

chưa thực sự hiệu quả, còn nhiều bất cập (chưa có quy chế hoạt động, về số lượng đội

viên, công tác bồi dưỡng, huấn luyện nghiệp vụ PCCC, trang bị phương tiện chưa

bảo đảm theo quy định; kinh phí hoạt động chưa được ngân sách bố trí, đầu tư....) đã

ảnh hưởng lớn tới chất lượng, hiệu quả công tác PCCC.

Thực tế trong những năm qua tình hình cháy, nổ và thiệt hại do cháy, nổ gây

ra trên địa bàn tỉnh đang có chiều hướng tăng cả về số vụ và thiệt hại, một số vụ cháy

gây thiệt hại lớn về tài sản, tác động xấu tới an ninh trật tự, môi sinh, môi trường;

theo thống kê, từ năm 2014 đến năm 2018, trên địa bàn tỉnh xảy ra 76 vụ cháy, 03 vụ

nổ, 10 vụ tai nạn, sự cố nghiêm trọng được thông báo tới cơ quan Cảnh sát PCCC và

CNCH, làm chết 25 người, bị thương 77 người, thiệt hại trực tiếp do cháy, nổ, tai nạn,

sự cố gây ra ước tính khoảng 22,6 tỷ đồng và 9,202 ha rừng, trong đó trên 30% số vụ

cháy được phát hiện và xử lý ngay từ khi mới phát sinh. Song nhiều vụ cháy tại khu

vực dân cư cách xa thành phố, việc chữa cháy tại chỗ không kịp thời đều gây thiệt hại

lớn về tài sản.

1.5. Khái niệm về sự cháy

Cháy là phản ứng hóa học có tỏa nhiệt và phát sáng. Phản ứng giữa chất cháy

và chất oxy hóa xảy ra rất nhanh và giải phóng ra một lượng nhiệt rất lớn. Lượng

nhiệt này tiếp tục nung nóng các sự vật xung quanh.

Nhiệt và ánh sáng chỉ là kết quả và biểu hiện bên ngoài của phản ứng. Ba dấu

hiệu đặc trưng để phân biệt sự cháy với các hiện tượng khác: 1 phản ứng hóa học, 2

tỏa nhiệt, 3 phát sáng.

Có 3 yếu tố chính: chất cháy, chất oxy hóa và nguồn nhiệt. Trong đó chất cháy

và chất oxy hóa đóng vai trò là những chất tham gia phản ứng, còn nguồn nhiệt đóng

vai trò là tác nhân cung cấp năng lượng cho các chất tham gia phản ứng.

7

-Chất cháy là những chất có khả năng tham gia phản ứng cháy với chất oxy

hóa. Chất cháy trong tự nhiên rất đa dạng. Có thể phân loại chất cháy theo khả năng

cháy hay theo trạng thái tồn tại của chúng

+ Nếu phân theo khả năng cháy: có 3 loại

Chất dễ cháy: là những chất có khả năng bắt lửa và cháy ngay trong điều kiện

bình thường. ví dụ như: bông, vải, giấy, xăng, dầu…

Chất khó cháy: là những chất chỉ có khả năng cháy ở những nơi có nhiệt độ

cao. Ví dụ: kim loại đồng, hợp kim thép….

Chất không cháy: là những chất không có khả năng cháy khi được đốt. ví dụ:

gạch, đá, bê tông…..

+ Nếu phân theo trạng thái tồn tại: có 3 loại

Chất cháy khí: là những chất tồn tại ở dạng khí như hydro, gas…

Chất lỏng cháy: là những chất tồn tại dưới dạng chất lỏng như xăng, dầu,

rượu….

Chất rắn cháy: là những chất tồn tại dưới dạng rắn như gỗ, cao su, than đá..

-Nguồn nhiệt

Trong phản ứng cháy, nguồn nhiệt cung cấp năng lượng cho phản ứng xảy ra

cháy, là yếu tố quan trong để sự cháy xảy ra

Nguồn nhiệt có thể là ngọn lửa của những vật đang cháy, tia lửa, vật thể đã bị

nung nóng

Sự cháy chỉ xảy ra khi có đủ 3 điều kiện trên. Muốn làm ngừng sự cháy cần

phải loại trừ một trong ba yếu tố trên.

2. Cơ sở pháp lý

8

- Một số văn bản liên quan đến công tác PCCC

- Luật phòng cháy và chữa cháy (Luật PCCC) được Quốc hội khóa X, Kỳ họp

thứ 9 thông qua ngày 29/6/2001, có hiệu lực từ 4/1/2001

- Luật số 40/2013/QH13: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật PCCC (

có hiệu lực từ ngày 01/7/2014).

- Nghị định số 79/2014/NĐ-CP ngày 31/7/2014 của Thủ tướng Chính phủ quy

định chi tiết thi hành một số điều của Luật Phòng cháy và chữa cháy và Luật sửa đổi,

bổ sung một số điều của luật PCCC

- Thông tư số 66/2014/TT-BCA ngày 12/11/2013 Quy định xử phạt vi phạm

hành chính trong lĩnh vực an ninh trật tự, an toàn, xã hội; Phòng chống tệ nạn xã hội;

Phòng cháy và chữa cháy; Phòng chống bao lực gia đình.

- Nghị định 96/2016/NĐ-CP ngày 01/7/2016 Quy định về điều kiện an ninh,

trật tự đối với một số ngành, nghề kinh doanh có điều kiện.

- Nghị định số 83/2017/NĐ-CP ngày 18/7/2017 Quy định điều kiện về công

tác cứu nạn, cứu hộ của lực lượng PCCC.

- Thông tư số 65/2013/TT-BCA ngày 26/11/2013 quy định chi tiết thi hành một

số điều của Quyết định số 44/2012/QĐ-TTg ngày 15/10/2012 của Thủ tướng Chính

phủ quy định về công tác cứu hộ, cứu nạn của lực lượng PCCC

- Nghị định số 23/2018/NĐ-CP ngày 23/02/2018 Quy định về Bảo hiểm cháy

nổ bắt buộc.

- Các quy chuẩn Quốc gia và tiêu chuẩn về PCCC

3. Cơ sở thực tiễn

- Nhà nước đã ban hành nhiều văn bản pháp luật quy định về về công tác PCCC

trong các cơ sở giáo dục.

Căn cứ vào các văn bản quy phạm pháp luật cho thấy các cơ sở giáo dục thuộc

các trường cao đẳng, đại học và các cơ sở giáo dục khác thì công tác PCCC được quy

định cụ thể, chi tiết nhằm đảm bảo an toàn về tính mạng và tài sản của người học khi

công tác, học tập tại các cơ sở giáo dục.

Tại trường CĐSP Hòa Bình hằng năm Phòng Cảnh sát PCCC và CHCN Công

an tỉnh Hòa Bình định kỳ kiểm tra công tác PCCC tại nhà trường nói chung và KTX

9

nói riêng. Qua các đợt kiểm tra đã thấy được những điểm yếu trong công tác PCCC

của KTX tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ, mất an toàn

Việc thường xuyên kiểm tra công tác PCCC để thấy những nhược điểm cần

khắc phục, bổ sung cơ sở vật chất về PCCC, các trang thiết bị PCCC góp phần thực

hiện tốt công tác PCCC trong nhà trường.

4. Phương pháp tiếp cận

Sáng kiến được thực hiện trên cơ sở sử dụng các cách tiếp cận sau:

- Phương pháp tiếp cận theo mục tiêu: Quản lý công tác PCCC là nhằm duy trì

an toàn về tài sản và tính mạng của người học khi ở KTX; Hoạt động quản lý công

tác PCCC phù hợp với các quy định của Nhà nước, quy định của nhà trường và KTX

nhằm đảm bảo an toàn về PCCC trong KTX.

- Phương pháp tiếp cận lý thuyết: Tổng hợp và phân tích các tài liệu, công trình,

vật liệu liên quan đến công tác PCCC. Hình thành giả thuyết, các phương pháp PCCC

để xây dựng khung lý luận của vấn đề nghiên cứu.

- Phương pháp tiếp cận từ thực tiễn: Sử dụng các kết quả thực tế trong đợt tập

huấn PCCC để triển khai các phướng án PCCC hiệu quả

- Các phương pháp hỗ trợ: Sử dụng các phương pháp tuyên truyền, tập huấn

các kỹ năng PCCC cho SV.

5. Mục tiêu cần đạt được

- Đánh giá thực trạng công tác PCCC trong KTX. Thấy được những yếu điểm

cần khắc phục, bổ sung nhằm thực hiện tốt công tác PCCC của KTX

- Đưa ra các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác PCCC

trong KTX, từng bước đưa công tác PCCC trong KTX ngày càng tốt hơn.

Chương II. MÔ TẢ SÁNG KIẾN

1. Thực trạng công tác PCCC trong KTX trường CĐSP Hòa Bình

1.1. Khái quát về KTX trường CĐSP Hòa Bình

10

Năm 2016 - 2017 Nhà trường chỉ sử dụng một khu nội trú 4 tầng bao gồm 52

phòng ở cho sinh viên với tổng số lượng sinh viên ở thường xuyên từ 300 đến 400

sinh viên.

Khu nội trú khép kín, hệ thống điện nước đảm bảo đáp ứng nhu cầu sinh hoạt

của sinh viên. Công tác an ninh trật tự an toàn cháy nổ được nhà trường và Ban quản

lý KTX rất quan tâm. Tuy nhiên, KTX sử dụng lâu ngày nhiều hạng mục đã xuống

cấp, đặc biệt hệ thống điện của KTX đã xuống cấp tiềm ẩn nhiều nguy cơ cháy, ảnh

hưởng đến việc học tập và rèn luyện của sinh viên.

Từ năm 2016 đến 2019 tại KTX đã xảy ra các vụ chập, cháy nhỏ mặc dù không

gây hậu quả về người và tài sản nhưng đã tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ lớn có thể xảy ra

1.2. Thực trạng công tác PCCC

Công tác PCCC của nhà trường nói chung và khu KTX nói riêng mặc dù được

Đảng ủy, Ban giám hiệu và các cơ quan có thẩm quyền quan tâm. Trong những năm

qua nhà trường không xảy ra sự cố cháy, nổ lớn trong nhà trường. Tuy nhiên hệ thống

điện, hệ thống PCCC, các thiết bị PCCC của nhà trường do sử dụng lâu ngày đã xuống

cấp tiềm ẩn nhiều nguy cơ cháy, nổ

Đối với KTX nhà trường, trước đây nhà trường có 02 khu KTX, tuy nhiên do

01 khu KTX đã xuống cấp không đảm an toàn cho SV. Từ năm 2016-2017 nhà trường

chỉ sử dung 01 khu KTX 4 tầng phục vụ nhu cầu ở cho SV.

Khu KTX 4 tầng được xây dựng từ năm 1993-1994 quá tình sử dụng và khai

thác đã làm cho khu KTX xuống cấp, hệ thống điện, nước đã được sửa chữa những

chưa thật sự đảm đảm về an toàn cho SV.

Hiện nay, các thiết PCCC trong khu KTX rất hạn chế không đảm bảo yêu cầu

về PCCC. Khu KTX không có hệ thống báo cháy, không có vách nước bức từng,

không có vòi chữa cháy và các thiết bị phục vụ công tác PCCC. Hệ thống bình cứu

hỏa số lượng ít, một số bình đã hết hạn sử dụng chính vì vậy khi có sự cố về chập,

cháy, nổ công tác PCCC gặp rất nhiều khó khăn.

Từ năm 2015-2019 tại KTX đã xảy ra các vụ chập, cháy gây ra những thiệt hại

nhất định về tài sản. Tuy nhiên các vụ chập, cháy chủ yếu là chập cháy nhỏ do SV sử

11

dụng các thiệt bị điện không theo quy định, đặc biệt sử dụng các thiết bị đun nước

như ấm siêu tốc, ấm nước và xạc điện thoại

Mặc dù chưa xảy ra các vụ cháy nổ quy mô lớn nhưng nếu không có các biện

pháp phòng chống thì nguy cơ xảy ra cháy nổ là rất cao, khi có thiệt hại về người và

tài sản là rất khó lường.

1.3. Các trang thiết bị phục vụ công tác PCCC

Hiện nay, Các trang thiết bị phục vụ công tác PCCC tại KTX rất hạn chế và

chưa đáp ứng được yêu cầu PCCC khi có sự cố xảy ra. Khu KTX không có hệ thống

báo cháy, không có vách nước bức tường, không có vòi chữa cháy và các thiết bị phục

vụ công tác PCCC. Hệ thống bình cứu hỏa số lượng ít, một số bình đã hết hạn sử

dụng, các thiết bị khác thì đã quá hạn sử dụng. Nhìn chung các thiết bị PCCC hạn chế

và đã xuống cấp gây khó khăn cho công tác PCCC nếu có sự cố xảy ra

2. Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác PCCC tại KTX

Xác định công tác PCCC trong KTX giữ vai trò quan trọng đối với an toàn cho

SV, để thực hiện tốt hơn nữa công tác PCCC cần thực hiện các biện pháp sau;

2.1. Biện pháp tuyên truyền, giáo dục về công tác PCCC

Công tác PCCC là nhiệm vụ của toàn trường, toàn thể cán bộ, nhân viên và

HSSV nhà trường. Để thực hiện tốt công tác PCCC tại khu KTX thì cần sử dụng

nhiều biện pháp trong đó quan trọng nhất là biện pháp tuyên truyền ý thức, trách

nhiệm cho SV đối với công tác PCCC.

Các vụ việc cháy, nổ, chập điện tại KTX chủ yếu do yếu tố chủ quan của SV gây ra.

Trong quá trình sinh hoạt tại KTX các em SV thường sử dụng các thiết bị điện không

đảm bảo, sử dụng quá tải, sử dụng các thiết bị bị cấm như ấm điện, sục điện và các

thiết bị khác không đảm bảo dẫn đến các sự cố chập, cháy, nổ. Đồng thời SV khi sử

dụng các thiết bị xạc điện thoại không đạt tiêu chuẩn, khi đi học thường không rút

xạc điện thoại và các thiết bị điện điều này dẫn đến các nguy cơ cháy nổ xảy ra.

Công tác tuyên truyền cho SV là rất quan trọng để các em thấy được tác hại và

hậu quả nếu sự cố cháy, nổ xảy ra. Tuyên truyền thông qua nhiều hình thức và phương

pháp khác nhau mục đích để SV thấy được vai trò của mình trong việc PCCC. Công

tác tuyên truyền PCCC không chỉ trong khu KTX mà cần phối hợp với Đoàn thanh

12

niên, Hội sinh viên, cán bộ lớp. Kịp thời khen thưởng những Sv thực hiện tốt, đồng

thời xử phạt các em vi phạm công tác PCCC

2.2. Biện pháp kỹ thuật

Để hạn chế sự cố cháy, chập, nổ xảy ra tại KTX cần thực hiện các biện pháp

kỹ thuật sau;

- Quản lý chặt chẽ chất cháy, nguồn nhiệt và các thiết bị có nguy có cháy, nổ

cao

- Đảm bảo an toàn cho mọi người và người tham gia chữa cháy

- Ngắt điện khu vực xảy ra cháy và các khu vực xung quanh

- Sử dụng các phương tiện chữa cháy, bảo hộ hiện có tại cơ sở; đặc biệt là hệ

thống chữa cháy được lắp đặt tại cơ sở.

- Thông báo cho mọi người biết có cháy xảy ra. Số điện thoại báo cháy 114.

- Người được giao nhiệm vụ ngăn chặn cháy lan và thoát khói sẽ sử dụng những

thiết bị cần thiết (thiết bị thở trong môi trường đám cháy, búa, rìu phá dỡ…) và chọn

những vị trí hợp lý trên cơ sở hướng gió để phá dỡ cấu kiện xây dựng nhằm thoát

khói. Sử dụng tia nước đặc từ các lăng chữa cháy để ngăn chặn sự lan truyền của đám

cháy, kết hợp phun mưa để làm mát chiến sỹ trực tiếp đứng chữa cháy và làm mát

cấu kiện xây dựng.

- Khi tham gia chữa cháy cần phải chú ý không gây cản trở đến quá trình thoát

nạn. Việc triển khai các đội hình chữa cháy có thể được thực hiện qua các cầu thang

bộ hở hoặc triển khai ngoài nhà qua ban công.

2.3. Các biện pháp kỹ thuật an toàn khi xảy ra đám cháy:

- Hướng dẫn mọi người thoát nạn an toàn.

Cần lưu ý hướng dẫn mọi người di chuyển từ tầng trên xuống dưới, tập kết mọi

người thành khối cán bộ, giáo viên, lớp học sinh, sinh viên. Trong trường hợp khẩn

cấp không thoát được theo cầu thang thì hướng dẫn thoát ra các lối ra ban công, ra

mái và thông báo mọi người biết để ứng cứu. Đặc biệt đối với các cháu thuộc các nhà

trẻ, trường mầm non khi có sự cố thường hoảng loạn có thể dẫn đến việc không thực

hiện theo hướng dẫn của giáo viên nên cần vừa kết hợp hướng dẫn tự thoát nạn đồng

thời vừa phải huy động người để cưỡng chế thoát nạn.

13

- Thực hiện công tác cứu người bị nạn như cấp cứu người bị nạn.

- Lực lượng PCCC cơ sở phải tổ chức triển khai các phương án và phương tiện

chữa cháy đã được trang bị.

- Sử dụng bình chữa cháy để dập tắt đám cháy khi phát hiện có cháy xảy ra,

cán bộ, giáo viên, sinh viên, học sinh cần chủ động lấy bình cứu hỏa dập tắt đám cháy.

2.4. Các phương pháp chữa cháy cơ bản

Đám cháy xảy ra với nhiều nguyên nhân khác nhau tuy nhiên khi đãm cháy

xảy ra mỗi người có thể sử dụng các phương pháp chữa cháy cơ bản sau đây để dập

tắt đám cháy làm giảm thiệt hại do đám cháy gây ra, cụ thể như sau;

a. Phương pháp làm loãng:

Là phương pháp làm giảm nồng độ hơi cháy để lượng hơi cháy không đủ kết

hợp với oxy trong không khí tạo thành hỗn hợp cháy ( sử dụng khí trơ, bột, hơi nước

để chữa cháy)

b. Phương pháp làm lạnh

Là phương pháp làm hạ thấp nhiệt độ đám cháy dưới nhiệt độ cháy của vật

cháy để làm dừng sự cháy ( sử dụng khí, nước để chữa cháy)

c. Phương pháp cách ly

Là phương pháp cách nguồn nhiệt với vật cháy và chất oxy làm cho vật cháy

tự tắt( sử dụng bột, khí, chất chữa cháy)

d. Phương pháp làm ngạt

Là phương pháp làm giảm nồng độ oxy trong không khí xuống dưới 14% thể

tích đám cháy sẽ tự tắt( sử dụng bình chữa cháy, bột chữa cháy, nước)

Bốn phương pháp trên đều có tác dụng cắt đứt một trong 3 yếu tố cấu thành

đám cháy, do đó đám cháy được dập tắt

2.5. Tập huấn nghiệp vụ PCCC cho đội PCCC cơ sở

Năm 2019 nhà trường thành lập đội PCCC cơ sở với 25 đội viên. Đội PCCC

được Phòng cảnh sát PCCC và cứu hộ cứu nạn công an tỉnh Hòa Bình tập huấn nghiệp

vụ PCCC. Đội PCCC cơ sở làm nòng cốt trong công tác PCCC để thực hiện tốt nhiệm

vụ hàng năm Đội PCCC cơ sở của nhà trương được tập huấn những kiến thức, kỹ

năng về công tác PCCC.

14

Để thực hiện tốt nhiệm vụ của mình các đội viên Đội PCCC cần tham gia các

đợt tập huấn, ngoài ra cần tự tìm hiểu, nghiên cứu các phương pháp PCCC phù hợp

với thực tế tại cơ sở, đáp ứng được số lượng và chất lượng thực hiện công tác PCCC

của nhà trường nói chung và khu KTX nói rieng khi có sự cố cháy, nổ xảy ra

2.6. Xây dựng các phương án xử lý tình huống cháy

Các tình huống cháy, nổ xảy có thể xảy ra với bất kỳ ai và bất kỳ thời gian nào

vì thế trong công tác PCCC cần có các phương án xử lý tình huống cháy, khi có

phương án tốt sẽ góp phần thực hiện tốt công tác chữa cháy, sau đây là hai phương

án chữa cháy cơ bản áp dụng trong KTX nhà trường

2.7. Các phương án xử lý tình huống cháy

a. Tình huống 1

* Nội dung giả định tình huống cháy tại KTX

-Thời điểm xảy ra cháy: Vào hồi 10h30 phút, ngày 20 tháng 5 năm 2019

- Địa điểm xuất phát cháy: Tại phòng 310 tằng 3 khu KTX 4 tầng

- Nguyên nhân xảy ra cháy: Do vi phạm việc sử dụng thiết bị điện

- Chất cháy: Thiết bị tiêu thụ điện, vải, gỗ, kết cấu công trình

+ Thời gian báo cháy: 02 phút

+ Thời gian lực lượng PCCC cơ sở triển khai phương tiện chữa cháy: 02 phút

+ thời gian cháy tự do: 04 phút

-Khả năng cháy lan rộng

+ Thời gian cháy tự do kéo dài nên đám cháy phát triển nhanh, lửa cháy lan

truyền theo các chất cháy. Vạn tôc cháy là 20-30m/phút

-Diện tích đám cháy:

Do kết cấu KTX nhiều vật dễ cháy, khi xảy ra sự cố cháy, đam cháy lan nhanh

theo các hướng lan rộng và hướng lên nóc nhà

-Đặc điểm nguy hiểm về cháy nổ

+ Đám cháy phát triển theo 02 hình thức do bức xạ nhiệt và truyền nhiệt. Đám

cháy tảo khói độc, đám cháy lan nhanh đe dọa tính mạng của SV và tiếp tục lan sang

các phòng, tầng khác rất nguy hiểm

15

+ Đám cháy tỏa nhiều khí độc, nhiệt độ cao làm cho công tác cứu hộ gặp nguy

hiểm và khó khăn nếu không kịp thời phát hiện và triển khai các phương án PCCC.

b. Tổ chức triển khai chữa cháy

Khi có sự cố cháy xảy ra thì Đội trưởng Đội PCCC cơ sở là người trực tiếp chỉ

huy chữa cháy. Nhanh chóng xác định đúng điểm cháy, quy mô, tốc độ, độ nguy hiểm

của đám cháy. Kịp thời phận công nhiệm vụ chữa cháy nhằm giảm thiệt hại thấp nhất

có thể xảy ra.

c. Nhiệm vụ của tổ PCCC cơ sở như sau;

- Công tác thông tin

+ Nhanh chóng phát tín hiệu báo động bằng mọi phương tiện nhanh nhất như

hô bằng miệng, đánh trống, kẻng, còi báo động

+ Gọi điện thoại báo cháy qua số điện thoại 114 hoặc số 02183. 855. 832

+ Nhanh chóng cắt điện toàn khu vực cháy và khu vực xung quanh

+ Thực hiện các nhiệm vụ khác liện quan đến PCCC

-Tổ chức cứu người bị nạn

+ Hướng dẫn mọi người thoát nạ theo hướng đã được quy định nhanh chóng di

chuyển ra nơi an toàn

+ Tiến hành tổ chức cứu người bị mắc kẹt , bị nạn trong đám cháy đưa ra khu

vực an toàn

+ Gọi điện báo Bệnh viện đa khoa hỗ trợ, nhanh chóng sơ cứu người bị nạn và

sơ cấp cứu ban đầu

-Tổ chức chữa cháy

+ Sử dụng các phượng tiện PCCC sẵn có để dập tắt đám cháy, tập trung dùng

bình cứu hóa phun vào khu vực cháy lớn nhất, khi đám cháy được dập tắt hoàn toàn

mới dừng việc phun chất chữa cháy và thực hiện các nhiệm vụ khác

+ Sử dụng xô, chậu và các thiết bị chứa nước để dập tắt đám cháy không để

đám cháy lan sang các khu vực khác

-Di chuyển tài sản

16

Huy động mọi người có mặt để di chuyển tài sản đưa ra khu vực an toàn và không để

đám cháy lan rộng. Khi di chuyển tài sản không được cản trở bộ phận PCCC đang

làm nhiệm vụ

-Tổ bảo vệ

+ Chốt chặt các cửa ra vào không để người không nhiệm vụ vào khu vực đang

cháy. Hướng dẫn các lực lượng cứu hỏa thực hiện nhiệm vụ

+ Tăng cường công tác bảo vệ tài sản khi cháy nổ đang xảy ra

+ Đón xe chữa cháy, cứu thương vào làm nhiệm vụ, hướng dẫn xe cứu hỏa đến

bể nước để lấy nước

+ Làm các nhiệm vụ khác theo yêu cầu của Đội PCCC

* Sơ đồ triển khai lực lượng, phương tiện tình huống1

b. Tình huống 2

* Nội dung giả định tình huống cháy tại KTX

-Thời điểm xảy ra cháy: Vào hồi 20h30 phút, ngày 12 tháng 9 năm 2019

- Địa điểm xuất phát cháy: Tại phòng 110 tầng 01 khu KTX 4 tầng

- Nguyên nhân xảy ra cháy: Do vi phạm việc sử dụng thiết bị điện

- Chất cháy: Thiết bị tiêu thụ điện, vải, gỗ, kết cấu công trình

+ Thời gian báo cháy: 02 phút

+ Thời gian lực lượng PCCC cơ sở triển khai phương tiện chữa cháy: 02 phút

+ thời gian cháy tự do: 04 phút

-Khả năng cháy lan rộng

+ Thời gian cháy tự do kéo dài nên đám cháy phát triển nhanh, lửa cháy lan

truyền theo các chất cháy. Vạn tôc cháy là 20-30m/phút

-Diện tích đám cháy:

Do kết cấu KTX nhiều vật dễ cháy, khi xảy ra sự cố cháy, đám cháy lan nhanh

theo các hướng lan rộng và hướng lên nóc nhà

-Đặc điểm nguy hiểm về cháy nổ

+ Đám cháy phát triển theo 02 hình thức do bức xạ nhiệt và truyền nhiệt. Đám

cháy tỏa khói độc, đám cháy lan nhanh đe dọa tính mạng của SV và tiếp tục lan sang

các phòng, tầng khác rất nguy hiểm

17

+ Đám cháy tỏa nhiều khí độc, nhiệt độ cao làm cho công tác cứu hộ gặp nguy

hiểm và khó khăn nếu không kịp thời phát hiện và triển khai các phương án PCCC.

* Tổ chức triển khai chữa cháy

Khi có sự cố cháy xảy ra thì Đội trưởng Đội PCCC cơ sở là người trực tiếp chỉ huy

chữa cháy. Nhanh chóng xác định đúng điểm cháy, quy mô, tốc độ, độ nguy hiểm của

đám cháy. Kịp thời phân công nhiệm vụ chữa cháy nhằm giảm thiệt hại thấp nhất có

thể xảy ra.

* Nhiệm vụ của tổ PCCC cơ sở như sau;

-Công tác thông tin

+ Nhanh chóng phát tín hiệu báo động bằng mọi phương tiện nhanh nhất như

hô bằng miệng, đánh trống, kẻng, còi báo động

+ Gọi điện thoại báo cháy qua số điện thoại 114 hoặc số 02183. 855. 832

+ Nhanh chóng cắt điện toàn khu vực cháy và khu vực xung quanh

+ Thực hiện các nhiệm vụ khác liện quan đến PCCC

-Tổ chức cứu người bị nạn

+ Hướng dẫn mọi người thoát nạn theo hướng đã được quy định nhanh chóng

di chuyển ra nơi an toàn

+Tiến hành tổ chức cứu người bị mắc kẹt, bị nạn trong đám cháy đưa ra khu

vực an toàn

+Gọi điện báo Bện viện đa khoa hỗ trợ, nhanh chóng sơ cứu người bị nạn sơ

cấp cứu ban đầu

-Tổ chức chữa cháy

+ Sử dụng các phượng tiện PCCC sẵn có để dập tắt đám cháy, tập trung dùng

bình cứu hóa phun vào khu vực cháy lớn nhất, khi đám cháy được dập tắt hoàn toàn

mới dừng việc phun chất chữa cháy và thực hiện các nhiệm vụ khác

+ Sử dụng xô, chậu và các thiết bị chứa nước để dập tắt đám cháy không đẻ

đám cháy lan sang các khu vực khác

+ Sử dụng các thiết bị chiếu sáng hỗ trợ công tác PCCC

-Di chuyển tài sản

18

Huy động mọi người có mặt để di chuyển tài sản đưa ra khu vực an toàn và

không để đám cháy lan rộng. Khi di chuyển tài sản không được cản trở bộ phận PCCC

đang làm nhiệm vụ

-Tổ bảo vệ

+ Chốt chặt các của ra vào không để người không nhiệm vụ vào khu vực đang

cháy. Hướng dẫn các lực lượng cứu hỏa thực hiện nhiệm vụ

+ Tăng cường công tác bảo vệ tài sản khi cháy nổ đang xảy ra

+ Đón xe chữa cháy, cứu thương vào làm nhiệm vụ, hướng dẫn xe cứu hỏa đến

bể nước để lấy nước

+ Làm các nhiệm vụ khác theo yêu cầu của Đội PCCC

* Sơ đồ triển khai lực lượng, phương tiện phương án 2

2.8. Đầu tư trang thiết bị PCCC

Trong công tác PCCC ngoài nhân tố con người thì các trang thiết bị phục vụ

PCCC là rất quan trọng. Việc đầu tư thiết bị PCCC đầy đủ, đúng chủng góp phần vào

thành công của công tác PCCC

Hiện nay tại KTX các trang thiết bị PCCC rất hạn chế, số lượng ít không đảm

bảo an toàn khi có sự cố cháy nổ xảy ra. Các trang thiết bị PCCC tại KTX hiện nay

mới chỉ có các bình cứu hỏa. Các bình cứu hỏa được trang bị tại các tầng, mỗi tầng

có từ 2 đến 3 bình. Tuy nhiên các bình cứu hỏa thì nhiều bình đã cũ, hết hạn sử dụng.

Trong KTX không có hệ thống báo cháy, không có họng nước vách tường,

không có van xả tự động điều này rất khó khăn trong công tác PCCC nếu có sự cố

xảy ra

Để đảm bảo công tác PCCC tại KTX cần trang bị các thiết bị sau;

- Thiết bị báo cháy: Thiết bị báo cháy là thiết bị cảm ứng khi có khói, tia lửa,

đám cháy xảy ra các thiết bị báo cháy sẽ báo động để mọi người được biết và nhanh

chóng thực hiện các biện pháp chữa cháy

- Van xả nước tự động: Van xả nước tự động có hệ thống cảm ứng khi có đám

cháy xảy ra van tự động sẽ kích hoạt hệ thống nước phun nước ra khắp xung quanh

để dập tắt đám cháy

19

- Họng nước vách tường: Họng nước vách tường là hệ thống ống nước được

kết lối với bể nước trên nóc của KTX. Khi có đám cháy xảy ra Đội PCCC hoặc người

có mắt sẽ thao tác lắp dây nước từ họng nước để phun vào đám cháy, nhanh chóng

dập tắt đám cháy

- Bình chữa cháy: Bình chữa cháy là những bình chứa các chất gây ra phản ứng

khi gặp tia lửa hay đám cháy. Khi phun trực tiếp vào đám cháy sẽ nhanh chóng dập

tắt đám cháy

-Xô, chậu, xẻng, cát, câu liêm: đây là những vật dụng hỗ trợ công tác PCCC

*Các thiết bị PCCC cơ bản

Các trang thiết bị chữa cháy cơ bản

3. Khả năng áp dụng, nhân rộng SKKN

Trong công tác PCCC thì công tác phòng cháy là chính, khi đã xảy ra cháy, nổ

thì thiệt hại về người và tài sản là rất nghiêm trọng. KTX trường CĐSP Hòa Bình là

nơi hàng năm đón tiếp khoảng 300-400 SV trong toàn tỉnh và một số tỉnh lận cận,

ngoài công tác học tập và rèn luyện thì công tác ăn, ở tại KTX là một phần rất quan

trọng cho các SV. Trong những năm qua nhà trường đã thấy được tầm quan trọng của

20