SKKN Nâng cao năng lực sử dụng Tiếng Anh cho học sinh thông qua các hoạt động tạo môi trường Tiếng Anh tại trường Phổ thông thực hành chất lượng cao Nguyễn Tất Thành

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÒA BÌNH

TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM HÒA BÌNH

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

NÂNG CAO NĂNG LỰC SỬ DỤNG TIẾNG ANH CHO HỌC SINH

THÔNG QUA CÁC HOẠT ĐỘNG TẠO MÔI TRƯỜNG TIẾNG ANH

TẠI TRƯỜNG PHỔ THÔNG THỰC HÀNH CHẤT LƯỢNG CAO

NGUYỄN TẤT THÀNH

Tác giả: Quách Thị Thúy Thiện

Năm học: 2019-2020

MỤC LỤC

Trang

CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN

1

1. Lý do chọn viết sáng kiến kinh nghiệm

2. Cơ sở lý luận

2

3. Phương pháp tiếp cận

4

CHƯƠNG 2. MÔ TẢ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

1. Vấn đề của sáng kiến kinh nghiệm

2. Giải pháp thực hiện

6

7

3. Khả năng áp dụng, nhân rộng sáng kiến kinh nghiệm

CHƯƠNG 3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

18

19

22

23

PHỤ LỤC

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN

1. Lý do chọn viết sáng kiến kinh nghiệm

Tiếng Anh một trong những bộ môn mũi nhọn tại các trường phổ thông,

tiếng Anh không chỉ là bộ môn giúp học sinh hình thành và phát triển công cụ

giao tiếp quốc tế quan trọng mà còn góp phần hình thành các năng lực và phẩm

chất của thế hệ trẻ năng động, linh hoạt với những chuyển biến của xã hội. Hiện

nay, mục tiêu chương trình bộ môn tiếng Anh tại các trường phổ thông chú trọng

đến năng lực giao tiếp của học sinh. Năng lực giao tiếp chính là năng lực đặc thù

của môn học này và được coi là mục tiêu của quá trình dạy và học tiếng Anh.

Chương trình nhấn mạnh một số quan điểm sau: Xây dựng dựa trên nền tảng lý

luận và thực tiễn, cập nhật thành tựu của khoa học hiện đại; năng lực giao tiếp là

mục tiêu của quá trình dạy học; kiến thức ngôn ngữ là phương tiện để hình thành

và phát triển các kỹ năng giao tiếp thông qua nghe, nói, đọc, viết; xây dựng theo

hướng mở; không quy định chi tiết về nội dung dạy học mà chỉ qui định những

yêu cầu cần đạt về năng lực giao tiếp nghe, nói, đọc và viết cho mỗi lớp và gợi ý

một số chủ đề, chủ điểm chính gắn với chuẩn đầu ra từng cấp học; đảm bảo lấy

hoạt động học của học sinh làm trung tâm trong quá trình dạy học; đảm bảo tính

liên thông và tiếp nối của việc dạy học Tiếng Anh giữa các cấp; đảm bảo tính linh

hoạt, mềm dẻo và tính mở nhằm đáp ứng nhu cầu và phù hợp với điều kiện dạy

học tiếng Anh đa dạng ở các địa phương.

Để hình thành được năng lực giao tiếp tiếng Anh học sinh cần có môi

trường học tiếng Anh. Môi trường tiếng Anh trong các trường phổ thông chính là

cơ sở để học sinh phát triển ngôn ngữ đang học trong các tiết học là công cụ giúp

học sinh ghi nhớ kiến thức và thực hành thành thạo các kỹ năng ngôn ngữ thông

qua ba loại hình mội trường chính là môi trường tĩnh, môi trường động và môi

trường kết hợp tĩnh-động. Môi trường giao tiếp được thực hiện sẽ tạo ra một môi

trường học tiếng Anh hữu ích cho học sinh, giúp các em có hứng thú với môn học,

luôn đổi mới cập nhật ngôn ngữ, ôn luyện kiến thức thường xuyên, liên tục và sử

dụng những kiến thức ngôn ngữ đã học vào trong các tình huống thực tiễn của

cuộc sống. Từ đó, học sinh trải nghiệm kiến thức bằng sự tự tin khi sử dụng tiếng

Anh khi giao tiếp với người nước ngoài. Ngoài ra, việc rèn luyện tiếng Anh thông

qua môi trường giao tiếp tiếng Anh giúp học sinh hình thành thói quen sử dụng

ngôn ngữ, ghi nhớ kiến thức một cách chủ động, " không học cũng nhớ và khống

biết cũng dần quen". Với học sinh lứa tuổi trung học cơ sở, các hoạt động môi

trường tiếng Anh sẽ thật sự hữu ích cho việc học của các em; các em sẽ chủ động

tiếp nhận kiến thức mà không cảm thấy nhàm chán. Tuy nhiên, năng lực giao tiếp

của học sinh trong trường Phổ thông thực hành chất lượng cao Nguyễn Tất Thành

còn khá hạn chế, học sinh còn rụt rè khi giao tiếp trong và ngoài lớp học và những

kiến thức ngôn ngữ mà học sinh đã học chưa được phát huy một cách trọn vẹn.

Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến những hạnh chế đó chính là vì môi

trường giao tiếp tiếng Anh trong trường học chưa được chú trọng xây dựng hoặc

các hoạt động không được thể hiện rõ ràng, chưa thu hút được hứng thú và niềm

đam mê của học sinh với môn học. Do đó, vai trò quan trọng và tính cần thiết để

xây dựng một môi trường tiếng Anh trong trường Phổ thông thực hành chất lượng

cao Nguyễn Tất Thành cần được chú trọng phát triển nhằm tạo ra một không gian

học tập tích cực, hiệu quả cho học sinh trong nhà trường. Xuất phát từ những lí

do trên đây, tôi thực hiện sáng kiến kinh nghiệm " Nâng cao năng lực sử dụng

tiếng Anh cho học sinh trường thông qua các hoạt động tạo môi trường tiếng Anh

tại trường Phổ thông thực hành chất lượng cao Nguyễn Tất Thành" trong năm học

2019-2020.

2. Cơ sở lý luận

2.1. Khái niệm về năng lực và năng lực sử dụng tiếng Anh.

Tiếng Anh là ngôn ngữ có thể được học sinh tiếp cận từ lứa tuổi mẫu giáo,

bắt đầu từ những câu giao tiếp đơn giản. Nhưng năng lực sử dụng tiếng Anh của

học sinh chưa cao do học sinh chưa có phương pháp học tiếng Anh. Tác giả Đặng

Thành Hưng cho rằng, về mặt thực hiện, kỹ năng phản ánh năng lực làm, tri thức

phản ánh năng lực nghĩ và thái độ phản ánh năng lực cảm nhận. Năng lực là “tổ

hợp những hành động vật chất và tinh thần tương ứng với dạng hoạt động nhất

định dựa vào những thuộc tính cá nhân (sinh học, tâm lý và giá trị xã hội) được

thực hiện tự giác và dẫn đến kết quả phù hợp với trình độ thực tế của hoạt động”.

Wikipedia đưa ra hai loại năng lực là năng lực chung và năng lực chuyên môn

trong đó cấu trúc năng lực gồm kiến thức, kỹ năng và thái độ. Điều này chỉ nghĩa

rằng năng lực sử dụng tiếng Anh chính là năng lực chuyên môn thuộc năng lực

ngôn ngữ, nhưng năng lực này sẽ được tạo thành từ kiến thức ngôn ngữ và sự yêu

thích đam mê ngôn ngữ tiếng Anh. Theo Chung Lợi và Chung Thị Thanh Hằng

(tạp chí Khoa học trường Đại học Cần Thơ-2014 cho rằng có bốn yếu tố ảnh

hưởng đến năng lực tiếng Anh của người học là yếu tố tự học, cơ hội tiếp xúc và

sử dụng ngôn ngữ, động cơ và thái độ học tập và phương pháp kiểm tra đánh giá.

1.2. Khái niệm về giao tiếp, môi trường giao tiếp tiếng Anh và

hoạt động tạo môi trường giao tiếp tiếng Anh.

Giao tiếp là hoạt động trao đổi, chia sẻ thông tin giữa hai hay nhiều đối

tượng. Giao tiếp có thể được thể hiện bằng giao tiếp lời nói và giao tiếp phi lời

nói như bằng hình ảnh, âm thanh, cử chỉ, ngữ điệu. Tác giả Đình Anh Vũ cho rằng

trong quá trình giao tiếp lời nói gồm 3 yếu tố chính là ngôn ngữ, cường độ giọng

nói và phi ngôn ngữ. Trong đó, ngôn ngữ góp phần nhỏ nhất với 7,01% tác động

đến người nghe, 37,98% là cường điệu giọng nói và phi ngôn ngữ trở nên quan

trọng nhất với 55,01%. Chức năng của giao tiếp phi ngôn ngữ là giúp cho thông

điệp được truyền tải nhanh chóng, dễ dàng, giúp người tham gia giao tiếp hiểu rõ

hơn về cảm xúc của người đối diện nhằm đạt được mục đích giao tiếp.

Môi trường là tập hợp tất cả các yếu tố tự nhiên và xã hội bao quanh con

người, ảnh hưởng tới con người và tác động đến các hoạt động sống của con người

như: không khí, nước, độ ẩm, sinh vật, xã hội loài người và các thể chế. Môi

trường của một điều kiện hoàn cảnh, các đối tượng khác hay các điều kiện nào đó

mà chúng bao quanh khách thể này hay các hoạt động của khách thể diễn ra trong

chúng. Một vài nhà nghiên cứu đưa ra khái niệm về môi trường học lý tưởng là

nơi mà học sinh được giao tiếp, tương tác với bạn, với thầy, được chơi, vận động,

hát, nhảy múa, kể chuyện, hay làm thủ công… việc học trong những môi trường

như vậy giúp người học nhớ hơn 80% những gì đã học trong một năm sau đó. Một

môi trường tối ưu đối với học tập là môi trường tối ưu về cả thể chất lẫn tinh thần

cho người học. Các yếu tố tạo nên môi trường tối ưu là Các trang thiết bị, cách

xắp xếp, ánh sáng, giáo cụ trực quan đáp ứng đúng nhu cầu của người học. Tác

giả Hoàng Giang (2015) trong sáng kiến kinh nghiệm Tạo môi trường thực hành

tiếng anh qua các hoạt động ngoại khóa nhằm phát triển kỹ năng giao tiếp cho

học sinh trưởng Trung học phổ thông cho rằng học tập trong môi trường thực

hành tiếng tích cực sẽ giúp cho học sinh tự tin trong giao tiếp và duy trì thái độ

tập trung. Tạo môi trường thực hành tiếng Anh tích cực sẽ giúp cho học sinh tự

tin, năng động trong rèn luyện và sử dụng ngoại ngữ thành thạo. Môi trường thực

hành tiếng lý tưởng sẽ giúp học sinh phát triển toàn diện các kỹ năng.

Môi trường tiếng Anh là môi trường học tập ngôn ngữ tiếng Anh với mục

đích phát triển ngôn ngữ hữu hiệu giúp bạn ghi nhớ các kiến thức, thực hành từng

kỹ năng một cách thành thạo. Vì vậy, hoạt động tạo môi trường giao tiếp tiếng

Anh tại trường phổ thông thực hành chất lượng cao Nguyễn Tất Thành chính là

hoạt động dạy học của giáo viên trên lớp học, giáo viên tạo ra các tình huống học

tập thực tế để học sinh tham gia xây dựng bà học một cách hứng thú, tiếp cận bài

học chủ động và tích cực hơn. Hoạt động tạo môi trường giao tiếp tiếng Anh ngoài

lớp học là hoạt động tạo sự giao tiếp bằng các giác quan như học sinh có thể nghe

và nhảy theo các bài hát trong các tiết mục tập thể toàn trường. Học sinh tiếp xúc

qua các poster, tranh ảnh minh họa các nội dung kiến thức đã học một cách cập

nhật, thường xuyên, liên tục. Học sinh được thỏa sức thể hiện sự đam mê với môn

học của mình với sự hứng khởi, sự tò mà và sự thôi thúc tìm hiểu thông tin và thu

thập kiến thức về những miền đất, con người, nền văn hóa và văn minh trên thế

giới.

3. Phương pháp tiếp cận

3.1. Phương pháp nghiên cứu lý thuyết

Nghiên cứu lý thuyết về giao tiếp, giao tiếp tiếng Anh , năng lực tiếng Anh

và môi trường giao tiếp và hoạt động tạo ra môi trường giao tiếp tiếng Anh. Từ

đó phân tích các yêu tố liên quan đến năng lực tiếng Anh của học sinh.

3.2. Phương pháp quan sát

Quan sát và tri giác sự hứng thú của học sinh đối với các hoạt động tạo ra

môi trường giao tiếp tiếng Anh và ảnh hưởng của các hoạt động đó đối với sự tiến

bộ về năng lực giao tiếp tiếng Anh của học sinh.

3.3. Phương pháp thực nghiệm

Triển khai các hoạt động tạo môi trường giao tiếp tiếng Anh trong và ngoài

lớp học và đánh giá hiệu quả của việc chú trọng xây dựng và nhiệm vụ thực hiện

các hoạt động đó. Đánh giá tính khả thi và sự hứng thứ của học sinh với các hoạt

động đó.

4. Mục tiêu của sáng kiến kinh nghiệm

Sáng kiến kinh nghiệm thực hiện nghiên cứu vấn đề thực hành giao tiếp

tiếng Anh của học sinh, từ đó đề ra một số hoạt động giao tiếp tiếng Anh nhằm

nâng cao năng lực tiếng Anh cho học sinh khối trung học cơ sở trường phổ thông

thực hành chất lượng cao Nguyễn Tất Thành. Các hoạt động giao tiếp tiếng Anh

kết hợp đa dạng các loại hình giao tiếp tạo cơ hội cho học sinh tham gia vào các

hoạt động chung của tập thể, theo nhóm, theo cặp, từng cá nhân học sinh tại môi

trường lớp học và ngoài lớp học nhằm mục đích giúp học sinh phát triển toàn diện

năng lực sử dụng tiếng Anh.Thông qua đó, học sinh học tập thói quen không chỉ

sử dụng tiếng Anh trong các giờ học mà còn thường xuyên sử dụng ngoại ngữ bất

cứ nơi nào có thể, học sinh được khuyến khích nâng cao tính tự giác, mạnh dạn

giao tiếp với, giáo viên nước ngoài, tận dụng mọi cơ hội để giao tiếp với người

bản ngữ nhằm hoàn thiện các kỹ năng thực hành tiếng Anh của bản thân.

CHƯƠNG 2: MÔ TẢ SÁNG KIẾN

1. Vấn đề của sáng kiến kinh nghiệm

Theo quan sáng của giáo viên bộ môn tiếng Anh cho thấy đa số học sinh có

năng lực sử dụng tiếng Anh và tự tin giao tiếp tốt với giáo viên bản ngữ. Tuy

nhiên, một số học sinh khác còn rụt rè ngại giao tiếp tiếng Anh do kiến thức ngôn

ngữ còn hạn chế. Mặc dù, học sinh lứa tuổi trung học cơ sở rất thích học môn học

này, các em luôn hứng thú trong các tiết học tiếng Anh sôi động, vui vẻ và sáng

tạo. Trong các giờ học tiếng Anh, học sinh chưa sử dụng ngôn ngữ tiếng Anh là

ngôn ngữ giao tiếp với thầy cô và bạn bè. Các em còn trao đổi với nhau bằng tiếng

Việt hoặc có thể hiểu bài nhưng không thể sử dụng ngôn ngữ mình đang học để

thảo luận và trình bày hay nêu quan điểm của mình. Ngoài ra, môi trường tiếng

Anh trong lớp học cũng chưa được xây dựng, do đó không tạo ra một thói quen

tri giác và tronư duy bằng tiếng Anh một cách thường xuyên chủ động cho học

sinh. Hơn nữa, do môi trường học tập chủ yếu của học sinh là giáo viên không

phải nguời bản ngữ và ít có cơ hội tiếp xúc giao tiếp với nguời bản ngữ, khi có cơ

hội giao tiếp thì học sinh còn sợ sai, lo ngại và không hiểu được nội dung của cuộc

giao tiếp dẫn tới hiệu quả giao tiếp chưa cao.

Không gian ngoài lớp học cũng hạn chế khả năng giao tiếp của học sinh

trường phổ thông thực hành chất lượng cao Nguyễn Tất Thành. Ở một vài khu

vực, học sinh được tiếp xúc với các khẩu hiệu tiếng Anh, nhưng các khẩu hiệu đó

ít và chưa tạo được sự chú ý và gây sự tò mò, kích thích sự học sinh khám phá,

tìm hiểu. Một trong những lí do dẫn tới hạn chế về môi trường tiếng Anh ngoài

lớp học là do nhà trường vừa mới thành lập, cơ sở vật chất trang bị và phục vụ

cho việc học tập các bộ môn đang trong quá trình hoàn thiện. Sự kết hợp giữa giáo

viên tiếng Anh với hoạt động Đoàn- Đội còn chưa nổi trội và chưa phát huy được

hết thế mạnh về bộ môn. Vì vậy, một môi trường tiếng Anh được xây dựng trong

các lớp học và ngoài lớp học thực sự rất quan trọng và cần thiết đối với chất lượng

dạy học bộ môn tiếng Anh và để nâng cao năng lực sử dụng tiếng Anh cho học

sinh trường phổ thông thực hành chất lượng cao Nguyễn Tất Thành.

2. Giải pháp thực hiện

2.1. Tạo tình huống giao tiếp tiếng Anh trong các tiết học.

Môi trường giao tiếp tiếng Anh trong các tiết học chính là việc học sinh đực

tham gia trải nghiệm kiến thức ngôn ngữ thông qua tất cả các kỹ năng nghe, nói,

đọc , viết và thực hành kiến thức ngôn ngữ như ngữ âm và ngữ pháp. Mục tiêu

của các tiết học thay đổi từ việc ghi nhớ máy móc từ vựng, cấu trúc ngữ pháp thay

bằng việc tăng cường và phát huy khả năng và năng lực giao tiếp ngôn ngữ đích.

Do đó, các hoạt động học tập và hình thức tổ chức dạy học của giáo viên cũng cần

chú trọng thay đổi như sau:

+ Tăng thời gian học sinh được nghe và nói nhiều hơn so với thời gian học ngữ

pháp hay làm bài tập ngữ pháp. Bởi vì nghe và nói là mục tiêu chính của việc học

ngôn ngữ vì vậy, học sinh cần nghe được thông tin từ những người tham giao giao

tiếp và sử dụng được kiến thức ngôn ngữ đã học để giao tiếp và trao đổi thông tin

một cách lịch sự, tế nhị và phù hợp.

+ Tăng cường các hoạt động làm việc theo cặp, nhóm tạo cơ hội cho học sinh có

thể thực hành nói cùng một lúc thay vì hoạt động của giáo viên chữa bài của một

giáo viên và một vài học sinh;

+ Giảm thời gian thuyết trình, giảng giải của giáo viên và tạo ra cơ hội cho học

sinh được trình bày hiểu biết, rèn luyện khả năng thuyết trình, hệ thống và khái

quát hóa kiến thức của học sinh;

+ Tạo nhiều tình huống giao tiếp cho học sinh các tiết dạy giáo viên nên trình bày

ngôn ngữ theo ngữ cảnh bằng cách sử dụng một tình huống hoặc một kịch bản,

ngôn ngữ mới trở nên dễ nhớ bài học dễ hiểu hơn. Đặc biệt, trong sách giáo khoa

tiếng Anh mới, học sinh được tiếp cận với rất nhiều cụm từ được dùng để thể hiện

bày tỏ quan điểm, tình cảm, sự đồng tình, khích lệ, ngạc nhiên… Việc giáo viên

bổ sung các tình huống sẽ tạo cơ hội cho học sinh sử dụng được các cụm từ đó

trong giao tiếp một cách tự nhiên, phong phú hơn trong lỗi giao tiếp và mở rộng

được vốn từ của các em.

Trong Unit 7 – Lesson 1: Getting started (SGk tiếng Anh 7- tập 2) có sử dụng các

cụm từ như hey, great idea, can’t wait.(Hoạt động 5-8 phút)

Step 1(2 mis): Elicit how to use this expressions from the conversation so that

student will know how and when to use these expressions.

Step 2 (2 mis): Give some situations and student have to decide when to use these

expressions.

- Hey: to have someone’s attention

- Great idea: When you strongly support or agree with something

- Can’t wait: very excited and keen to do something

Situation 1:Peter and Jane doesn’t know where to go tonight and then Peter say:

Peter: What about going to the cinema tonight, Jane?

Jane: …………………………

Situation 2: Mai is making a phone call to Nam

Mai: Can you go to the zoo with us?

Nam: Ok, I ……………..! what time shall we go?

Situation 3:

Nick: ………………….. Phong. How about cycling to school with me tomorrow?

Phong: …………………. Can you come to my house at 6:30?

Nick: Ok Phong. I ……………………. See you then.

Step 3 ( 3mis): Students make their own situation and their friend will give

respond. Teacher will give complements and correct their mistake while speaking

and their pronunciation.

+ Ứng dựng công nghệ thông tin cho học sinh nghe băng đài tiếng Anh thường

xuyên, các tiết học như Getting started, Pronunciation và Listening đảm bảo 100%

giáo viên sử dụng băng đài để học sinh nghe và luyện. Ngoài ra giáo viên cần sử

dụng các clip dạy phát âm bằng tiếng Anh, sử dụng hợp lý những nội dung dạy

học và hướng dẫn học trên Sachmem.com thay vì viết bảng quá nhiều.

+ Giáo viên nghiên cứu bài dạy lấy mục tiêu học sinh là trung tâm của tiết học,

khuyến khích học sinh tích cực, chủ động tham gia vào các tiết học một cách có

hiệu quả hơn

Dưới đây là ví dụ về việc tổ chức hoạt động học tập khi học sinh phần ngữ pháp

về can/can’t (SGK, tiếng Anh 6, unit 11-Lesson 1: Getting started)- Hoạt động

(10-12 phút)

Step 1 (2 mis): Elicite how to use and when to use can/can’t from the

conversation among Dr Alex, Nick and Phong.

(Teacher points out: We use can/can’t to talk about ability in the present)

Step 2 (3 mis):: Ask some students to stand in front of the class and do some

actions about what they can/can’t do. The rest have to say

She/He(or Trang) can……………

She/He (or Trang) can’t……………..

Step 3 (4’): Make a class survey: Ask student to go around the class and ask the

given questions and they can add more.

Survey questions

Friend … Friend …. Friend …

Yes No Yes No Yes No

1. Can you pkay table tennis?

2. Can you do karate?

3. Can you play chess?

4. Can you do judo?

5. Can you sing an English song?

6. Can you climb a moutain?

7.

8.

….

* Step 4 (2-3 mis): Ask student to report

- How many friend can you make survey in 4 minutes

- What can they all do?

- What can’t they all do?

Xây dựng môi trường giao tiếp tích cực trong các tiết học không chỉ khuyến

khích học sinh tham gia hoạt động học tập hiệu quả mà học sinh có thể phát huy

được năng lực sử dụng ngôn ngữ tiếng Anh một cách tự nhiên. Qua đó cá nhân

học sinh đoàn kết, hợp tác trong các hoạt động theo nhóm, theo cặp thông qua

việc được trao đổi, được góp ý và xây dựng ý kiến cho tổ nhóm của mình. Từ đó

củng cố được sức mạnh của tập thể, sự hỗ trợ lẫn nhau vì mục tiêu học tập chung.

Ngoài ra, giáo viên cũng sẽ chủ động hơn trong các bài dạy của mình, tiết kiệm

thời gian và công sức chuẩn bị cho tiết học mà còn gây được hứng thú cho học

sinh. Giáo viên không còn vất vả vì việc ghi bảng hay thuyết trình vấn đề mà học

sinh sẽ chủ động tiếp thu và rút ra kiến thức cho bản thân. Một tiết học có tính

giao tiếp và chú trọng giao tiếp sẽ giúp học sinh ghi nhớ kiến thức lâu hơn và thực

tế hơn, năng lực sử dụng ngôn ngữ tiếng Anh được cải thiện, nâng cao.

2.2. Tạo môi trường giao tiếp tiếng Anh tĩnh-động trong không gian

lớp học và ngoài lớp học.

Giao tiếp không chỉ là dùng ngôn ngữ để trao đổi thông tin. Ngoài ra việc

giao tiếp còn thể hiện thông qua môi trường tĩnh- động đó là các bảng biểu, logo,

poster, sơ đồ tư duy…. Tại trường phổ thông thực hành CLC Nguyễn Tất Thành

mỗi lớp đều có góc tiếng Anh riêng (English corner) ở đó giáo viên dạy tiếng Anh

sẽ trưng bày các sản phẩm môn học theo nội dung đã được cung cấp trên lớp.

Lớp 6: Khi học sinh học kiến thức there is (isn’t)/there are (aren’t) Giáo viên sẽ

trưng bày sản phẩm sơ đồ tư duy như sau:

Chủ đề: There is/There are

Chủ đề : Our Greener World

Học sinh giao tiếp gián tiếp qua thị giác để tiếp nhận thông tin và hiểu thông

tin và thông điệp từ những hình ảnh tại các góc học tập. Nếu trong tiết học các em

chưa kịp ghi chép nội dung có thể xem và ghi chép lại bất kỳ lúc nào. Những

thông tin đã được hệ thống giúp cho việc tóm tắt kiến thức và qua trình ôn tập cho

các bài kiểm tra trở nên dễ dàng hơn.Hơn nữa, học sinh cũng có khả năng tự tổng

hợp kiến thức không chỉ môn học tiếng Anh mà còn các môn học khác bằng việc

học hỏi, bắt trước và làm theo cách học của bộ môn tiếng Anh. Khi kiến thức ngôn

ngữ luôn được lặp đi lặp lại không không gian thị giác của học sinh có thể tăng

cường khả năng ghi nhớ thị giác. Học sinh không phải ghi nhớ máy móc hay học

thuộc mà gián tiếp học thuộc và tạo dựng được kiến thức linh hoạt và dần hình

thành được cơ bản kiến thức mà không bị gò ép và không tốn thời gian. Ngoài ra,

việc trưng bày các sản phẩm kiến thức tổng hợp của môn học đa dạng và thân

thiện sẽ giúp làm không gian lớp học lành mạnh, khuyến khích học sinh yêu

trường lớp hứng thú với việc học tập và rèn luyện kiến thức. Không chỉ việc tự ý

thức cá nhân, ý thức tập thể trong học tập và rèn luyện sẽ được nâng cao mà học

sinh còn ý thức được trách nhiệm với gia đình, nhà trường và thế giới từ những

thông điệp mà môi trường giao tiếp tĩnh-động mang lại.

2.3. Tạo môi trường giao tiếp tiếng Anh tĩnh-động ngoài không gian

lớp học.

Môi trường lớp học, không gian lớp học mang lại cho học sinh khuôn khổ

và sự tập trung nhất định. Các bài học trong không gian lớp học cung cấp cho học

sinh kiến thức cơ bản theo chuẩn kiến thức kỹ năng của Bộ Giáo dục và Đào tạo

đề ra. Tuy nhiên, môi trường đó sẽ hạn chế cho các hoạt động chung với sự tham

gia của số lượng lớn học sinh, hạn chế sự vận động của học sinh và hạn chế về

thời gian của tiết học vì thế mà giáo viên chỉ có thể tổ chức các hoạt động theo

sách giáo khoa. Với mục đích để học sinh có môi trường học rộng mở, có cơ hội

giao lưu kiến thức với các bạn cũng khối và học sinh khác trong nhà trường. Nhóm

giáo viên bộ môn tiếng Anh tạo cơ hội cho học sinh được tham gia vào các hoạt

động ngoại khóa trong và ngoài nhà trường như về chủ đề Festival, Christmas và

Halloween Festival. Năm học 2019-2020, hoạt động ngoại khóa chủ đề Halloween

Festival đã mang lại sân chơi bổ ích không chỉ là cơ hội để học sinh tìm hiểu về

một lễ hội truyền thống của các quốc gia nói tiếng Anh, am hiểu thêm về phong

tục tập quán và phát huy được năng lực sử dụng tiếng Anh thông qua các hoạt

động trong buổi ngoại khóa đó. Nội dung chương trình ngày hội Halloween 2019

của trường Phổ thông thực hành chất lượng cao Nguyễn Tất Thành được thực hiện

ngày 31 tháng 10 năm 2019 với của đề Halloween Festival có bản kế hoạch chi

tiết kèm theo.(Phụ lục)

Ngoài ra, môi trường giao tiếp ngoài không gian lớp học còn được giáo

viên bộ môn thực hiện tại bảng tin của nhà trường. Hàng tuần, học sinh khối tiểu

học và trung học cở sở của trường Phổ thông thực hành CLC Nguyễn Tất Thành

sẽ được trải nghiệm kiến thức và hiểu biết về trường học, bạn bè, thầy cô và nền

văn hóa của các nước sử dụng tiếng Anh đặc biệt là trải nghiệm kiến thức liên

môn qua kênh ngôn ngữ tiếng Anh. Học sinh sẽ ghi lại đáp án của mình rồi chuyển

cho giáo viên phụ trách. Đáp án đúng và nhanh nhất sẽ được tổng hợp và trao giải

vào các buổi sáng thứ hai hàng tuần. Một lần nữa, trong 10 phút dành cho bộ môn

tiếng Anh nhắc lại kiến thức cho toàn trường cùng biết và thôi thúc các em nỗ lực

giành giải và qua đó chiếm lĩnh kiến thức cho bản thân và khẳng định được mình.

2.4. Tạo câu lạc bộ tiếng Anh.

Qua 3 năm dạy học tiếng Anh tại trường Trung học cơ sở tôi thất rằng phần

lớn học sinh không thể vận dụng tiếng Anh trong các tình huống nhất định, các

em có thể hiểu được nhưng không thể dùng ngôn ngữ học để tham gia giao tiếp.

Do đó Câu lạc bộ của nhà trường cần được xây dựng và đưa vào hoạt động để góp

phần hoàn thiện năng lực giao tiếp của học sinh, giúp ngôn ngữ các em đang học

được sử dụng và sử dụng có hiệu quả. Từ những ngày đầu thành lập, Ban Giám

Hiệu nhà trường luôn chú trọng xây dựng Câu lạc bộ tiếng Anh và coi hoạt động

của câu lạc bộ tiếng Anh là một trogn những đặc trung của trường Phổ thông thực

hành CLC Nguyễn Tất Thành. Câu lạc bộ hoạt động vào thứ 5 hàng tuần do giáo

viên nước ngoài phụ trách hoạt động. Chủ đề hoạt động của câu lạc bộ là chủ đề

về văn hóa, về cuộc sống xung quanh thông qua game, quiz, các hoạt động nhóm

các dự án về Môi trường, Từ thiện và Kỹ năng sống. Câu lạc bộ tiếng Anh đã giúp

các em thấy tự tin hơn khi giao tiếp bằng tiếng Anh, tạo ra một khoảng thời gian

thư giãn, thoải mái cho các em đắm chìm trong môi trường thực hành tiếng với

các hình thức đa dạng phong phú để từ đó hoạt động giao tiếp ngôn ngữ trở nên

thiết thực hơn, hiệu quả hơn.

Để có một câu lạc bộ hoạt động hiệu quả thì cần có sự chỉ đạo và thống

nhất hoạt động trong tổ bộ môn tiếng Anh về phân công nhiệm vụ và chương trình

hoạt động. Các thành viên tham dự câu lạc bộ cần tuân thủ theo quy chế hoạt

động. Sự hoạt động tích của của các giáo viên trợ giảng nước ngoài và giáo viên

bộ môn tiếng Anh câu lạc bộ đã thu hút đông đảo sự tham gia đăng kí của các em

học sinh các khối, thúc đẩy được phong trào học tiếng Anh với các nội dung tạo

sự phần khích, vui nhộn trẻ trung đã khuyến khích các ý tưởng mới lạ từ các thành

viên của câu lạc bộ. Việc thực hiện câu lạc bộ hiệu quả cũng có sự ảnh hưởng

không nhỏ đến các tổ bộ môn khác và khuyến khích sự ra đời của các câu lạc bộ

khác trong nhà trường.

2.5. Khuyến khích học sinh tham gia các cuộc thi tiếng Anh trên mạng

Internet.

Trong năm học vừa qua và các năm học trước nhà trường luôn khuyến khích

học sinh tham gia các cuộc thi tiếng Anh, các cuộc thi giao lưu tiếng Anh trên

mạng Internet. Giáo viên bộ môn tích cực hướng dẫn và hỗ trợ học sinh trong suốt

quá trình rèn luyện và thi đấu qua các vòng thi. Việc khuyến khích học sinh tham

gia các cuộc thi tiếng Anh trên mạng không chỉ giúp các em tham gia thi kiến thức

và khẳng định mình mà còn là cơ hội cho học sinh giao lưu, học hỏi, để biết mình

còn thiếu sót năng lực ngôn ngữ ở đâu và cần khắc phục điểm yếu của mình như

thế nào thông qua bạn bè cùng thi trong nhà trường và của các bạn từ các trường

khác trong thành phố và khắp nơi trên đất nước ta. Qua các cuộc thi các em sẽ

được củng cố kiến thức đã học và tìm hiểu sâu hơn về đất nước và con người của

các quốc gia nói tiếng Anh trên thế giới bằng việc trải nghiệm kiến thức ngôn ngữ.

Học sinh sẽ có quá trình luyện tập sử dụng đúng ngữ pháp và ngữ nghĩa một cách

tích cực, chủ động và trải nghiệm vui vẻ qua các phần thi mà không hề bị căng

thẳng hay quá áp lực.

2.6. Các hoạt động khác

Mỗi học sinh đề có năng lực học riêng, do đó giáo viên cần nắm bắt thế

mạnh của học sinh và hướng dẫn học sinh phát huy năng lực giao tiếp của mình

bằng cách:

Luyện nghe qua các kênh CNN, BBC, StarMovies hay HBO, AXN,

Warner TV hoặc kênh cho trẻ em như CN, Disney sẽ là sự lựa chọn tốt cho học

sinh. Xem các chương trình nước ngoài trên ti vi ít nhất 30 phút mỗi ngày là cách

hiệu quả lại không tốn nhiều công sức để luyện nghe tiếng Anh. Ngoài ra, học

sinh có thể tham gia các hoạt động xem phim với phụ đề tiếng Anh và sau đó giáo

viên tổng hợp thu hoạch. Trong học kỳ I, học sinh toàn trường đã được xem bộ

phim “ Sur le Chemin de L’école – On the way to school” đã được học sinh trường

Phổ thông thực hành CLC Nguyễn Tất Thành đón nhận với đầy tình cảm yêu

thương, qua bộ phim các em vừa được học tiếng Anh vừa biết đồng cảm, sẻ chia

hiểu được giá trị của việc được đến trường học tập để từ đó phát triển bản thân và

tiến bộ hơn. Qua buổi xem phim, các em đã chia sẻ tình cảm của mình qua nhiều

hình thức. Những chia sẻ của cá em học sinh đã được Thạc sĩ Lê Thị Thu Hương

giảng viên bộ môn tiếng Anh tổng hợp và biên soạn. Điều đó cho thấy xem phim,

hay xem các kênh giải trí tiếng Anh, không chỉ mục đích giải trí mà mục đích giao

tiếp vẫn được chú trọng phát huy nếu người học được định hướng đúng đắn.

Luyện đọc: Ở trường học, ở nhà và ở mọi nơi hãy người học hãy chú ý đọc

thông tin nhất là các biển hiệu bằng tiếng Anh. Hoặc khi mua sản phẩm bất kỳ,

hãy đọc hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Anh. Hãy đọc báo bằng tiếng Anh và nếu

không hiểu hãy tìm các tra cứu bằng tiếng Việt. dần dần lượng từ vựng và khả

năng phán đoán từ sẽ được cải thiện mà thông tin kiến thức sẽ được bổ sung phong

phú hơn. Tại sân trường hay mọi góc của nhà trường học sinh sẽ dễ dàng nhìn

thấy các tiêu đề, khẩu ngữ bằng tiếng Anh. Các em chú ý tìm hiểu sẽ thu thêm

một phần kiến thức về ngôn ngữ cho bản thân mình.

Luyện nói: Học sinh sẽ gặp khó khăn khi thiếu môi trường thực hành. Nếu

không có thời gian đến các lớp học ngoại ngữ, học sinh nên tập hợp nhóm bạn

cùng luyện tập. Mỗi tuần hãy gặp nhau khoảng 1-2 lần, chọn chủ đề hấp dẫn để

thực hành như nói về sở thích cá nhân, hay kể các câu chuyện hằng ngày, hay tâm

sự bằng tiếng Anh, cùng hát những bài hát Tiếng Anh vui tươi, sôi động…. Học

sinh đừng sợ sai, bởi nếu vậy, học sinh sẽ không thể nói tốt được. Bên cạnh đó,

học sinh có thể tự ghi âm giọng nói của mình và gửi phần nghe cho giáo viên dạy

bộ môn tiếng Anh hoặc nhờ người giỏi ngoại ngữ sửa giúp. Sau mỗi lần nghe, mỗi

lần luyện tập học sinh sẽ rút ra được điểm thiếu sót và dần khắc phục cho chính

bản thân mình. Cách học này rất hiệu quả, giúp bạn nhanh cải thiện khả năng nói

và khả năng ngôn ngữ sử dụng sẽ được khắc sâu hơn.

Quá trình tự học, tự nghiên cứu được thực hiện thường xuyên sẽ giúp học

sinh phát triển vững chắc năng lực sử dụng tiếng Anh của mình, cá nhân học sinh

sẽ trở nên năng động và sáng tạo hơn nhờ kiên trì học hỏi và rèn luyện một cách

chủ động trong môi trường thực hành tiếng phù hợp với sự phát triển của mỗi cá

nhân người học.

3. Khả năng áp dụng, nhân rộng sáng kiến kinh nghiệm

Sau một năm thực hiện các hoạt động nhằm nâng cao năng lực sử dụng

tiếng Anh cho học sinh khối thông qua hoạt động tạo môi trường tiếng Anh tại

trường phổ thông thực hành chất lượng cao Nguyễn Tất Thành đã bước đầu cho

thấy hiệu quả của các phương pháp nhằm khuyến khích học sinh học tập bộ môn

tiếng Anh và sử dụng tiếng Anh. Những giải pháp mà sáng kiến đã đưa ra trên

đây đã góp phần tạo cơ hội cho các em học sinh thể hiện khả năng ngôn ngữ, tạo

động lực học tiếng Anh trong nhà trường, xóa đi những mặc cảm, những khó trong

việc học tiếng Anh. Giúp các em chủ động lĩnh hội kiến thức, tự tin vận dụng

tiếng Anh trong giao tiếp và học tập. Thông qua các hoạt động tạo môi trường

giao tiếp tiếng Anh, các em được trau dồi, nâng cao năng lực tin học, ngoại ngữ;

khơi dậy ở học sinh tính tích cực chủ động, sáng tạo, tinh thần trách nhiệm đối

với bản thân, đối với tập thể và cộng đồng; hình thành, củng cố và phát triển ở

học sinh kỹ năng hoạt động độc lập, kỹ năng giao tiếp, ứng xử trong các mối quan

hệ tập thể lớp và ngoài xã hội. Sáng kiến kinh nghiệm đã khích lệ phát triển những

năng lực sẵn có của học sinh, giúp các em rèn luyện và phát triển ý chí độc lập, tự

chủ, sáng tạo, hoàn thiện kỹ năng sống cho các em để đáp ứng được yêu cầu đổi

mới hiện nay. Vì vậy, sáng kiến kinh nghiệm tiếp tục được áp dụng trong nhà