Bài giảng Văn hóa kinh doanh - Chương 4: Văn hóa doanh nhân

CHƯƠNG 4

Văn hóa doanh nhân

Các bộ phận của

Khái niệm văn hóa

doanh nhân

văn hóa doanh

nhân

4.1. Khái niệm văn hóa doanh

nhân

Doanh nhân là gì?

•Doanh: lãi, kinh doanh

Doanh

•Nhân: người

Nhân

Doanh

nhân

•Người làm kinh doanh

để kiếm lời

4.1.1. Khái niệm doanh nhân

• Doanh nhân là người làm kinh doanh, là

những người tham gia quản lý, tổ chức, điều

hành hoạt động sản xuất kinh doanh của

doanh nghiệp

• Doanh nhân Việt Nam hiện nay là một cộng

đồng xã hội gồm những người làm nghề kinh

doanh, gồm nhiều nhóm, nhiều người thuộc

giai tầng xã hội khác nhau

• Một số khái niệm liên quan: thương nhân,

thương gia, nhà quản lý, giám đốc doanh

nghiệp (CEO), người sáng lập doanh nghiệp,

chủ doanh nghiệp

Đặc điểm lao động của

doanh nhân

Lao động quản

Lao động sáng

tạo

lý

Nghệ thuật

trong kinh

doanh

Yếu tố may mắn

Vai trò của doanh nhân

Làm ra của cải, vật

chất, giải quyết công ăn

việc làm

Tham mưu cho nhà

nước về chính sách,

chiến lược kinh tế

Giáo dục đào tạo cho

những người dưới

quyền

Sử dụng các nguồn lực

tối ưu nhất

Sáng tạo sản phẩm,

phương thức sản xuất

mới

Mở rộng thị trường,

thúc đảy giao lưu kinh

tế, văn hóa

4.1.2 Khái niệm văn hóa doanh nhân

Văn hóa doanh nhân:

• Là một hệ thống các giá trị, các chuẩn

mực, quan niệm, hành vi của doanh nhân

trong quá trình lãnh đạo, quản lý doanh

nghiệp

• Là văn hóa của người làm nghề kinh

doanh, là văn hóa để làm người lãnh đạo

doanh nghiệp

• Là văn hóa của người đứng đầu doanh

nghiệp, văn hóa của “thuyền trưởng” dẫn

dắt con thuyền doanh nhân

• Là chuẩn mực của hệ thống giá trị hội tụ 4

yếu tố: Tâm, Tài, Trí, Đức

Vai trò của văn hóa doanh nhân

2

•Là hạt nhân của

•Có khả năng

thay đổi VH

doanh nghiệp

VH doanh

•Tạo môi trường

cho các cá nhân

khác phát huy

tính sáng tạo

nghiệp

1

3

Các nhân tố tác động đến văn hóa

doanh nhân

Nhân tố văn

hóa

1

Nhân tố kinh

2

tế

Nhân tố chính

trị- pháp luật

3

Nhân tố văn hóa

• Là cái nôi nuôi dưỡng văn hóa doanh nhân

• Là điều kiện để văn hóa doanh nhân tồn tại

và phát triển đồng thời là động lực thúc đẩy

doanh nhân doạt động kinh doanh

• Có vai trò như một hệ điều tiết quan trọng đối

với lối sống và hành vi của mỗi doanh nhân

• Tạo ra đặc trưng riêng biệt cho mỗi doanh

nhân

Nhân tố kinh tế

• Văn hóa doanh nhân hình thành và phát triển

phụ thuộc vào mức độ phát triển của nền

kinh tế và mang đặc thù của lĩnh vực mà

doanh nhân hoạt động kinh doanh

• Hoạt động của các hinh thái đầu tư cũng là

một trong những yếu tố kinh tế quyết định

đến văn hóa của doanh nhân

• Một nền kinh tế mở, thông thoáng từ bên

trong và hội nhập với bên ngoài là động lực

cho doanh nhân hoạt động

Nhân tố chính trị - pháp luật

• Các thể chế chinh trị - pháp luật cho phép lực lượng doanh nhân

phát triển hay không, được khuyến khích hay hạn chế phát triển

• Môi trường kinh doanh lành mạnh được bảo vệ bởi một hệ thống

pháp lý rõ ràng, công bằng

4.2 Các bộ phận cấu thành văn hóa

doanh nhân

Năng Phong

lực cách

Tố Đạo

chất đức

4.2.1 Năng lực của doanh nhân

Năng lực

lãnh đạo

Trình độ

quản lý

chuyên

môn

Năng lực

doanh

nhân

Trình độ chuyên môn

• Trình độ chuyên môn của doanh nhân bao

gồm: bằng cấp chuyên môn, kiến thức xã

hội, kiến thức, kỹ thuật nghiệp vụ, ngoại

ngữ,…

• Là tổng hòa những hiểu biết, nhận thức, kỹ

năng và khả năng giải quyết vấn đề của

doanh nhân

• Là yếu tố quan trọng giúp doanh nhân giải

quyết vấn đề trong điều hành công việc,

thích ứng và luôn tìm giải pháp hợp lý với

những vướng mắc có thể xảy ra

• Các doanh nhân luôn phải nâng cao trình độ

chuyên môn của mình

Năng lực lãnh đạo

• Doanh nhân không chỉ đưa ra đường lối, mục

tiêu mà còn biết cách chỉ dẫn người khác làm

theo cách của mình

• Doanh nhân là người đưa ra quyết định nên

tập trung nguồn lực của công ty ở đâu, đầu

tư vào lĩnh vực nào thì đem lại lợi nhuận tối

đa

• Doanh nhân là người chéo lái con thuyền

doanh nghiệp bằng cách tác động tới nhân

viên và thay đổi suy nghĩ của họ.

Năng lực lãnh đạo

Công cụ của lãnh đạo là “quyền lực”

Thế lực: khả năng tận

dụng vị thế xã hội

thuận lợi trong việc

Tài lực: khả năng trực

tiếp cận, khai thác và

tiếp khai thác, huy

động, điều khiển, sử

Trí lực: khả năng khai

thác tri thức, trí tuệ

sử dụng những yếu tố

phi vật chất như: mối

quan hệ, thông tin cần

thiết cho việc gây ảnh

hưởng đến quyết định

của người khác

dụng các yếu tố, nguồn vào việc ra quyết định

lực vật chất, tài chính

Bài tập tình huống

Vấn đề đạo đức tại công ty nước giải khát Tipico

• Ngày 7/7/2015, đoàn thanh tr liên ngành về vệ sinh an toàn thực phẩm bắt đầu

tiến hành kiểm tra tại công ty nước giải khát Tipico

• Khi đến kho nguyên liệu, đoàn kiểm tra phát hiện thấy tất cả nguyên vật liệu mà

công ty đang dùng để sản xuất đã hết hạn sử dụng 3 tháng so với những

hướng dẫn về hạn sử dụng trên các thùng đựng nguyên vật liệu

• Lãnh đạo Tipico đã thanh minh rằng việc sử dụng nguyên vật liệu quá hạn là

“bị oan” do quá trình vật chuyển nguyên vật liệu từ nước ngoài về đã làm hỏng

những con số của hạn sử dụng từ 17/08 thành 17/03, số nguyên vật liệu này

nếu ngửi bằng mũi thì vẫn còn thơm, chưa bị mốc

1. Phân tích vấn đề đạo đức kinh doanh trong tình huống trên

?

2. Phân tích các đối tượng hữu quan

Trình độ quản lý

• SA 8000: tiêu chuẩn về lao động trong các nhà máy sản xuất

• WRAP: trách nhiệm toàn cầu trong ngành sản xuất may mặc

• ISO 9001: hệ thống quản lý chất lượng

• ISO 14001: hệ thống quản lý môi trường trong doanh nghiệp