›
›

Bài giảng Hóa vô cơ - Danh pháp các chất vô cơ

Download
Hoùa voâ cô  
Danh phaùp caùc chaát voâ cô  
Döï thaûo veà danh phaùp  
Hoäi hoùa hoïc Vieät Nam  
Moät soá quy taéc khi xaây döïng döï thaûo  
Danh phaùp laø danh töø rieâng neân giöõ nguyeân tieáng nöôùc  
ngoaøi khi vieát.  
Laáy teân Latin laøm chuaån ñoái vôùi danh phaùp ñôn chaát vaø  
teân tieáng Anh laøm chuaån khi vieát danh phaùp hôïp chaát.  
Giöõ nguyeân teân vieát Vieät cho nhöõng danh phaùp raát thoâng  
duïng.  
Thoáng nhaát caùch ñaët teân vôùi caùc ngaønh khoa hoïc khaùc.  
Taùch caùch vieát ra khoûi caùch ñoïc teân.  
Döï thaûo veà danh phaùp ñôn chaát  
Hoäi hoùa hoïc Vieät Nam  
Giöõ nguyeân teân 10 nguyeân toá hoaøn toaøn thuaàn  
tieáng Vieät ñaõ thoâng duïng:  
Fe/Saét(Ferrum)  
Au/vaøng(Aurum)  
Cu/ñoàng(Cuprum)  
Al/nhoâm(Aluminium)  
Ag/baïc(Argentum)  
Hg/Thuûy ngaân  
(Hydrargyrum/Mercury)  
S/löu huyønh(Sulfur)  
Zn/keõm(Zincum)  
Pb/chì(Plumbum)  
Sn/thieác(Stannum)  
Döï thaûo veà danh phaùp ñôn chaát  
Hoäi hoùa hoïc Vieät Nam  
Giöõ nguyeân teân Vieät 3 phi kim loaïi thoâng duïng:  
N/Nitô/nitrogen(Nitrogenium)  
O/Oxy(Oxygenium)  
H/Hydro(hydrogenium)  
Danh phaùp cuûa caùc ñôn chaát coøn laïi laáy cô sôû  
danh phaùp Latin với một số biến đổi như sau:  
a) Boû tiếp vĩ ngữ um  
Ví duï: Helium (He)→ Heli  
Döï thaûo veà danh phaùp ñôn chaát  
Hoäi hoùa hoïc Vieät Nam  
b) Möôøi moät nguyeân toá caùch vieát vaø ñoïc tieáng Vieät  
ñaõ raát thoâng duïng thì boû caû nguyeân aâm i (e) trong  
tiếp vĩ ngữ ium (eum) :  
N/Nitô;Nitrogen  
(Nitrogenium)  
Pr/Praseodim  
(Praseodimium)  
Si/Silic(Silicium)  
Ti/Titan(titanium)  
W/Wolfram(Wolframium) Cr/Crom(Chromium)  
Nd/Neodim(Neodimium) C/carbon(Carboneum)  
U/Uran;Urani(Uranium) Pt/Platin(Platinium)  
Döï thaûo veà danh phaùp ñôn chaát  
Hoäi hoùa hoïc Vieät Nam  
c) Boû h caâm: Ví duï: Cl: Chlorum → Clor  
d) Hai phuï aâm gioáng nhau liền kề, boû bôùt moät phuï  
aâm: Ví duï: Be: Berillium → Berili  
e) Hai nguyeân toá Cm vaø Tm giöõ nguyeân teân Latin  
ñeå kyù hieäu phuø hôïp vôùi teân nguyeân toá :  
Cm: Curium/Curium; Tm: Thulium/Thulium  
f) Hai nguyeân toá P vaø As boû ñaëc bieät:  
P: Phosphorous/phospho ; As: Asenicum/Asen  
g) Caùc nguyeân toá khaùc giöõ nguyeân teân Latin  
Ví duï: Kr: Kripton → Kripton  
Döï thaûo veà danh phaùp ñôn chaát  
Hoäi hoùa hoïc Vieät Nam  
h) 8 nguyeân toá coù hai caùch vieát teân Vieät:  
N: Nitrogenium → Nitô(1)/Nitrogen(2)  
Ca: Calcium → Canxi(1)/Calci(2)  
Co: Cobaltum → Coban(1)/Cobalt(2)  
Ni: Niccolum/Nickel→ Niken(1)/Nickel(2)  
Sb: Stibium → Antimon(1)/Stibi(2)  
Ho: Holmium → Honmi (1)/Holmi (2)  
Ta: Tantalum→Tantan(1)/Tantal(2)  
W: Wolframium→ Wonfram(1)/Wolfram(2)  
Một số đñieåm löu yù trong döï thaûo veà hợp chất  
Hoäi hoùa hoïc Vieät Nam  
1) Vieát teân cation (phaàn döông) tröôùc, anion (phaàn aâm)  
sau  
2) Moät soá thuaät ngöõ thoâng duïng coù theå duøng hai caùch:  
axit/acid ; xyanide/cyanide, axeton/aceton ;  
andehyd/aldehyd …  
3) Ñoái vôùi hôïp chaát baäc 2 khoâng duøng haäu toá – ua  
(yt,it), maø duøng haäu toá–ide  
Ví dụ NaCl – Natri cloride , NaCN – Natri cyanide ,  
NaOH – Natri hydroxide  
4) Caùc acid coù haäu toá ô coù theå thay ô baèng haäu toá - ous  
Ví dụ: H3PO3 acid phosphorơ hay acid phosphorous  
Một số đñieåm löu yù trong döï thaûo veà hợp chất  
Hoäi hoùa hoïc Vieät Nam  
MOÄT SOÁ ÑIEÅM KHOÂNG CHÍNH XAÙC TRONG BAÛN DÖÏ THAÛO  
1) Caùch vieát teân caàu noäi cuûa phöùc trong baûn döï thaûo  
thieáu söï nhaát quaùn, teân caàu noäi phaûi vieát lieàn. Ví duï:  
[Co(NH3)2(NO2)4]-  
Coù teân : tetranitritodiammincobaltat(III)  
Khoâng vieát: tetranitritodiammin cobaltat(III)  
2) Phaàn teân hôïp kim trong baûn döï thaûo thöïc teá laø hôïp  
chaát giöõa caùc kim loaïi.  
3) Muïc 5 phaàn hôïp chaát coù hôn 2 nguyeân toá phaûi söûa  
POCl2 thaønh POCl3.  
Một số đñieåm löu yù trong döï thaûo veà hợp chất  
Hoäi hoùa hoïc Vieät Nam  
MOÄT SOÁ ÑIEÅM KHOÂNG CHÍNH XAÙC TRONG BAÛN DÖÏ THAÛO  
4) Acid coù oxy theo quan nieäm phöùc chaát laø phöùc  
trung hoøa, khoâng phaûi laø moät phöùc coù caàu noäi laø  
anion, ví duï: H2SO4 laø [H2SO4] hay [SO2(OH)2], khoâng  
phaûi laø H2[SO4] neân:  
khoâng theå vieát : dihydro tetraoxidosulfat(VI)  
maø phaûi vieát: dihydroxidodioxidosulfur(VI)  
5) Danh phaùp phöùc chaát cuûa thuûy ngaân trong anion  
phöùc khoâng duøng goác latin Hydrargyrum maø duøng  
goác Mercury . Ví duï: K2[HgI4]  
Khoâng vieát: Kali tetraiodohydrargyrat(II)  
Phaûi vieát: Kali tetraiodomercurat(II)  
Danh phaùp cuûa caùc chaát voâ cô  
Phaàn 1:  
Danh phaùp truyeàn thoáng  
A- TEÂN CUÛA HÔÏP CHAÁT BAÄC 2  
+n -m  
(Am Bn )  
+n  
-m  
TEÂN CUÛA HÔÏP CHAÁT BAÄC 2 (Am Bn )  
+n  
Phaàn Am : goïi theo teân ñòa phöông, keøm theo soá oxy  
hoùa vieát baèng kyù hieäu La Maõ hay thaäp phaân ñeå trong  
ngoaëc ñôn (neáu A coù hôn 1 soá oxy hoùa thoâng duïng).  
Coù theå theâm caùc tieáp ñaàu ngöõ chæ soá m: di-, tri-, tetra-  
, penta-…  
Phaàn B-m: goïi theo teân goác Latin coäng ide(ua,yt).  
Coù theå theâm caùc tieáp ñaàu ngöõ chæ heä soá tyû löôïng n: di-,  
tri-, tetra- , penta-…  
Coù nhieàu caùch vieát teân hôïp chaát baäc 2  
+n -m  
TEÂN CUÛA HÔÏP CHAÁT BAÄC 2 (Am Bn )  
Ví duï:  
V2O3 a) vanadi(III) oxide/(-yt)  
b) divanadi trioxide/ (-yt)  
AlF3 a) nhoâm fluoride (aluminium fluoride)  
b) nhoâm trifluoride – (aluminium trifluoride)  
Pb3O4 (2PbO.PbO2)  
a) chì tetroxide (Lead tetroxide)  
b) di chì(II) chì(IV) oxide (dilead(II)lead(IV) oxide)  
c) tri chì tetroxide (trilead tetroxide)  
SCl4 a) löu huyønh (IV) cloride (sulfur(IV) chloride)  
b) löu huyønh tetrachloride (sulfur tetrachloride)  
+n -m  
TEÂN CUÛA HÔÏP CHAÁT BAÄC 2 (Am Bn )  
Tröôøng hôïp hôïp chaát oxide coù lieân keát O – O  
Theâm tieàn toá per (super)  
Ví duï: H2O2 – hydro peroxide  
BaO2 bari peroxide  
KO3 – kali superoxide  
+n -m  
TEÂN CUÛA HÔÏP CHAÁT BAÄC 2 (Am Bn )  
Tröôøng hôïp hôïp chaát baäc 2 chöùa daây löu  
huyønh (S – S )  
Duøng caùc tieàn toá di, tri… poly + sulfan  
Ví duï:  
H2S2 – hydro disulfan  
H2S9 - polysulfan  
Na2S2 – natri disulfan  
B. TEÂN CAÙC HÔÏP CHAÁT PHÖÙC TAÏP  
I. Teân anion laø goác cuûa acid chöùa oxy  
1) Tröôøng hôïp chaát taïo acid coù hai möùc oxy hoùa  
döông thoâng duïng:  
a) Möùc oxy hoùa treân:  
Acid – goác Latin coäng ic  
Muoái – goác Latin coäng at  
Ví duï  
H2SO4 : acid sulfuric ;  
Na2SO4 : natri sulfat  
B. TEÂN CAÙC HÔÏP CHAÁT PHÖÙC TAÏP  
I. Teân anion laø goác cuûa acid chöùa oxy  
1) Tröôøng hôïp chaát taïo acid coù hai möùc oxy hoùa  
döông thoâng duïng:  
b) Möùc oxy hoùa döôùi:  
Acid – goác Latin coäng ô/ous,  
Muoái – goác Latin coäng it  
Ví duï:  
H2SO3 : acid sulfurô/sulfurous;  
Na2SO3 : natri sulfit  
B. TEÂN CAÙC HÔÏP CHAÁT PHÖÙC TAÏP  
I. Teân anion laø goác cuûa acid chöùa oxy  
2) Tröôøng hôïp chaát taïo acid coù nhieàu möùc oxy hoùa  
döông thoâng duïng.  
a) Möùc oxy hoùa lôùn nhaát  
Acid : Per coäng goác Latin coäng ic  
Muoái: Per coäng goác Latin coäng at  
Ví duï: HClO4: acid percloric;  
NaClO4: natri perclorat  
B. TEÂN CAÙC HÔÏP CHAÁT PHÖÙC TAÏP  
I. Teân anion laø goác cuûa acid chöùa oxy  
2) Tröôøng hôïp chaát taïo acid coù nhieàu möùc oxy hoùa  
döông thoâng duïng.  
b) Möùc oxy hoùa lôùn keá caän:  
Acid : goác Latin coäng ic  
Muoái : goác Latin coäng at  
Ví duï: HClO3: acid cloric  
NaClO3: natri clorat  
B. TEÂN CAÙC HÔÏP CHAÁT PHÖÙC TAÏP  
I. Teân anion laø goác cuûa acid chöùa oxy  
2) Tröôøng hôïp chaát taïo acid coù nhieàu möùc oxy hoùa  
döông thoâng duïng.  
c) Möùc oxy hoùa thaáp hôn:  
Acid : goác Latin coäng ô/ous  
Muoái: goác Latin coäng it  
Ví duï: HClO2: acid clorô/clorous  
NaClO2: natri clorit  
Tải về để xem bản đầy đủ
ppt 54 trang Thùy Anh 28/04/2022 8500
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Hóa vô cơ - Danh pháp các chất vô cơ", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

File đính kèm:

  • pptbai_giang_hoa_vo_co_danh_phap_cac_chat_vo_co.ppt