Phát triển sản phẩm mới tại các doanh nghiệp sản xuất châu Á: Tiếp cận ở góc độ thị trường

Download

ISSN 1859-3666

MỤCꢀLỤC

KINH TẾ VÀ QUẢN LÝ

1. Nguyễn Thị Phương Liên - Giải pháp phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam. Mã

số: 152.1FiBa.12

Solutions to Developing Non-Cash Payment in Vietnam

2. Nguyễn Hoài Nam - Cơ chế sử dụng nguồn lực tài chính từ ngân sách nhà nước cho xây dựng nông

thôn mới ở Tỉnh Nghệ An. Mã số: 152.1Deco.11

Mechanism of Using Financial Resources from the State Budget for New Rural Construction

in Nghe An Province

3. Phạm Văn Hồng và Phạm Minh Đạt – Chính thức hóa khu vực hộ kinh doanh cá thể: thực trạng

và kiến nghị. Mã số: 152.1SMET.12

Formalizing Household Sector: Situation and Suggestions

4. Phan Anh Tú và Hứa Thanh Nghị - Các nhân tố tác động đến vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài

tại Thành phố Cần Thơ. Mã số: 152.1IIEM.12

Factors Affecting FDI in Can Tho City

5. Nguyễn Đức Kiên - Nhân tố ảnh hưởng đến lựa chọn áp dụng mô hình sử dụng đất nông nghiệp

thích ứng biến đổi khí hậu: Nghiên cứu trường hợp của nông hộ ở vùng cát nội đồng tỉnh Quảng Bình.

Mã số: 152.1GEMg.12

Factors Influencing the Adoption of Agricultural Land Use Models Towards Adaptation to

Climate Change: A Case Study of Farmers in the Sandy Area of Quang Binh Province

QUẢN TRỊ KINH DOANH

6. Phan Chí Anh và Nguyễn Thu Hà - Phát triển sản phẩm mới tại các doanh nghiệp sản xuất Châu

Á: tiếp cận ở góc độ thị trường. Mã số: 152.2BMkt.22

Developing New Products in Asian Producing Enterprises: from Market Perspective

7. Lưu Thị Minh Ngọc - Tác động của đổi mới công nghệ ngân hàng lõi đến kết quả hoạt động của

ngân hàng thương mại - nghiên cứu trường hợp ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam.

Mã số: 152.2FiBa.21

Impact of Core Banking Technology Innovation on Commercial Bank Performance – Case

Study at Vietinbank

8. Đỗ Thị Vân Trang - Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến cấu trúc kỳ hạn nợ giữa các ngành kinh

doanh. Mã số: 152.2FiBa.22

Determinants of the Debt Maturity Structure in Different Sectors

9. Đàm Thị Thanh Huyền - Các yếu tố ảnh hưởng đến rủi ro tài chính tại các công ty thành viên thuộc

Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam. Mã số: 152.2FiBa.22

Factors Affecting Financial Risk at Member Firms of Vietnam Coal - Mineral Industry Group

Ý KIẾN TRAO ĐỔI

10. Phạm Hùng Cường và Hoàng Ngọc Bảo Châu - Ý định lựa chọn sàn thương mại điện tử của

người tiêu dùng khi mua sắm hàng hóa ngoài lãnh thổ Việt Nam. Mã số: 152.3BAdm.31

Intention to Select E-Commerce Products of Consumers Shopping Outside Vietnam

khoa học

thương mại

Số 152/2021

QUẢN TRỊ KINH DOANH

PHÁT TRIỂN SẢN PHẨM MỚI

TẠI CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT CHÂU Á:

TIẾP CẬN Ở GÓC ĐỘ THỊ TRƯỜNG

Phan Chí Anh

Trường ĐH Kinh tế, ĐHQG Hà Nội

Email: anhpc@vnu.edu.vn

Nguyễn Thu Hà

Trường ĐH Kinh tế, ĐHQG Hà Nội

Email: hant@vnu.edu.vn

Ngày nhận: 01/03/2021

Ngày nhận lại: 29/03/2021

Ngày duyệt đăng: 01/04/2021

hát triển sản phẩm mới được xem là phương pháp tạo lợi thế cạnh tranh mọi doanh nghiệp sản xuất

trên thế giới. Sản phẩm mới có chất lượng và tính sáng tạo vượt trội giúp doanh nghiệp gia tăng giá

trị cho khách hàng, tăng sự hài lòng của khách hàng, mở rộng thị phần và thị trường, hướng tới phát triển

bền vững doanh nghiệp. Bài viết trình bày kết quả nghiên cứu thực chứng phân tích ảnh hưởng của kiến

thức thị trường (bao gồm: kiến thức về khách hàng, kiến thức về nhà cung cấp, kiến thức về đối thủ cạnh

tranh) đến kết quả phát triển sản phẩm mới của doanh nghiệp sản xuất. Thông qua dữ liệu thu được từ 118

doanh nghiệp sản xuất ở 5 nước Châu Á bao gồm Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Lan và Việt Nam,

kết quả nghiên cứu không chỉ cho thấy sự mối tương quan chặt chẽ giữa thu thập và khai thác các kiến thức

thị trường và kết quả phát triển sản phẩm mới tại từng nước mà còn chỉ ra ảnh hưởng tích cực của yếu tố

kiến thức về nhà cung cấp và kiến thức về đối thủ cạnh tranh đến kết quả việc nâng cao chất lượng sản

phẩm, giảm chi phí sản xuất, rút ngắn thời gian thiết kế và tác nghiệp của các doanh nghiệp sản xuất tại

Việt Nam.

Từ khóa: phát triển sản phẩm mới, thị trường, khách hàng, đối thủ cạnh tranh.

JEL Classifications: M16, F10, F15

1. Giới thiệu

ty và các đối tác khác (Simatupang & Sridharan,

Ngày nay, trong môi trường kinh doanh cạnh 2002). Năng lực kiến thức thị trường bao gồm của

tranh và thay đổi nhanh chóng, vai trò của phát triển các hoạt động nghiên cứu và thu thập dữ liệu thông

sản phẩm ngày càng trở nên quan trọng. Dưới áp lực tin thị trường, đây là những nguồn thông tin quan

của việc mang lại giá trị vượt trội cho khách hàng, trọng, ảnh hưởng đến kết quả phát triển sản phẩm

các tổ chức luôn tìm cách nâng cao hiệu suất phát mới của doanh nghiệp. Thực vậy, phân tích dữ liệu

triển sản phẩm về thời gian phát triển, chi phí và khả thị trường sẽ góp phần giúp các doanh nghiệp hiểu

năng sinh lời (Neto và cộng sự, 2015). Do đó, chủ rõ về đặc điểm thị trường, xu hướng phát triển sản

đề làm thế nào để đạt được thành công trong việc phẩm và công nghệ, phản hồi của khách hàng về sản

phát triển Sản phẩm Mới đã được nghiên cứu trên phẩm, qua đó giúp doanh nghiệp hình thành ý tưởng

toàn cầu như một hoạt động kinh doanh quan trọng phát triển sản phẩm mới và cải thiện hiệu quả phát

trong công ty. Các nghiên cứu gần đây cho thấy rằng triển sản phẩm mới. Chính vì vậy, kiến thức thị

các thực hành hợp tác ảnh hưởng đáng kể đến quá trường đã nổi lên như là một chủ đề nghiên cứu quan

trình phát triển sản phẩm mới (Johnson & Filippini, trọng trong nghiên cứu đổi mới và phát triển sản

2010). Sự hợp tác này mở rộng từ các hoạt động nội phẩm mới.

bộ (trong chính công ty) sang các hoạt động bên

Bên cạnh đó, cũng đã có một số nghiên cứu chỉ

ngoài (trong chuỗi cung ứng). Sự hợp tác trong ra rằng việc tích hợp các chức năng khác nhau trong

chuỗi cung ứng đề cập đến hoạt động chia sẻ kiến một công ty có thể mang lại lợi ích cho công ty trong

thức, đồng phát triển giữa các chức năng trong một việc phát triển sản phẩm mới, ví dụ như hợp tác tiếp

công ty (Liker và cộng sự, 1996) hoặc giữa các công thị và R&D (Olson và cộng sự, 2001), tiếp thị và sản

khoa học

thương mại

Số 152/2021

QUẢN TRỊ KINH DOANH

xuất (Swink & Song, 2007), sản xuất và thiết kế cũng sẽ giúp công ty dự đoán xu hướng thị trường để

(Zhu và cộng sự, 2011). Bên cạnh đó, tích hợp với bắt kịp nhu cầu của khách hàng hoặc hiểu được sở

các đối tác bên ngoài được coi là hoạt động quan thích tiếp thị sản phẩm mới của khách hàng.

trọng để đạt được kết quả phát triển sản phẩm mới

cao hơn (Lau, 2011; Petersen và cộng sự, 2003).

Để tương ứng với nhu cầu đa dạng của khách

hàng, sự thay đổi của thị trường, các vấn đề chính trị

Các nghiên cứu từ trước đến nay tập trung nghiên xã hội hoặc lợi thế kỹ thuật, nghiên cứu của Sanchez

cứu cách thức hợp tác nội bộ hoặc thực hành hợp tác (2004) đã đề xuất bốn loại linh hoạt là nguồn lực cho

bên ngoài ảnh hưởng đến quá trình phát triển sản năm phương thức quản lý dựa trên năng lực, bao

phẩm mới. Đồng thời, hầu hết các nghiên cứu mới gồm tính linh hoạt về nhận thức đối với logic chiến

chỉ tập trung hướng tới nghiên cứu thực hành phát lược và quy trình quản lý, tính linh hoạt trong phối

triển sản phẩm mới được thực hiện trong một quốc hợp sử dụng tài sản vô hình và hữu hình, tính linh

gia và ngành cụ thể. Do bối cảnh khác nhau, kết quả hoạt về nguồn lực trong hoạt động và tính linh hoạt

giữa các nghiên cứu có thể trái ngược nhau. Do toàn trong hoạt động để cung cấp các sản phẩm khác biệt

cầu hóa, hoạt động kinh doanh ngày càng trở nên cho thị trường. Trong số bốn loại linh hoạt này, tính

quốc tế hơn, việc hiểu rõ quy trình phát triển sản linh hoạt về nguồn lực phụ thuộc mạnh mẽ vào mối

phẩm mới và các thực tiễn hợp tác giữa các quốc gia quan hệ với các nhà cung cấp và mạng lưới chuỗi

là điều cần thiết. Do đó, bài nghiên cứu này hướng cung ứng, trong khi các tính linh hoạt khác có thể

tới việc nghiên cứu mối quan hệ tương quan giữa được nâng cao nhờ quản lý nội bộ.

kiến thức thị trường và kết quả phát triển sản phẩm

mới tại các doanh nghiệp sản xuất Châu Á (Nhật

- Kiến thức về nhà cung cấp

Việc quan sát thị trường của các nhà cung cấp sẽ

Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Lan và Việt Nam) giúp các công ty tạo ra cơ sở nhà cung cấp tiềm năng

và phân tích ảnh hưởng của kiến thức thị trường với để đấu thầu cạnh tranh nhằm giảm chi phí sản xuất

các chỉ tiêu đo lường kết quả phát triển sản phẩm trong khi vẫn duy trì chất lượng. Đồng thời, một

mới tại các doanh nghiệp sản xuất tại Việt Nam.

2. Cơ sở lý thuyết

nhóm các nhà cung cấp cho một phần sản phẩm cụ

thể sẽ giúp sản xuất suôn sẻ khi các vấn đề không

thể đoán trước xảy ra tại nhà máy của nhà cung cấp

2.1. Cơ sở lý thuyết về kiến thức thị trường

Năng lực hiểu biết thị trường của doanh nghiệp như một phần của quản lý khủng hoảng. Hơn nữa,

thường được định nghĩa là “các quá trình tạo ra và kiến thức về các nhà cung cấp và đối thủ cạnh tranh

tích hợp thông tin thị trường vào hoạt động” (Claudy sẽ giúp các công ty tìm ra những hành động cần thiết

và cộng sự, 2016). Tạo ra thông tin thị trường chủ để cải thiện hoạt động của các nhà cung cấp, điều

yếu tập trung vào hai chiều: khách hàng và đối thủ này có tác động tích cực đến hoạt động của các công

cạnh tranh. Thông tin từ đối thủ cạnh tranh sẽ cung ty (Modi & Mabert, 2007; Humphreys và cộng sự,

cấp kiến thức về sản phẩm và chiến lược của đối thủ 2004). Hiểu biết sâu sắc về thị trường nhà cung cấp

cạnh tranh trong khi phân tích thông tin từ khách cũng giúp các công ty đạt được khả năng thương

hàng sẽ cung cấp cái nhìn sâu sắc về khách hàng và lượng trong đàm phán, cũng như đưa ra phương án

nhu cầu cuối cùng của người tiêu dùng. Từ đó, công cải tiến phù hợp với hoàn cảnh của nhà cung cấp để

ty có thể xác định sản xuất cái gì, cách tung sản phẩm đạt được sự liên kết trong chuỗi cung ứng hiệu quả.

ra thị trường hoặc cách xác định kế hoạch chiến lược

để tạo sự khác biệt sản phẩm của họ với đối thủ cạnh

- Kiến thức về đối thủ cạnh tranh

Đối với một ngành công nghiệp toàn cầu, vị thế

tranh để giành lợi nhuận, thị phần và phát triển bền cạnh tranh của một quốc gia dựa vào điểm mạnh và

vững (Li & Calantone, 1998). Trong nghiên cứu này, điểm yếu tương đối của các quốc gia khác (Porter,

kiến thức thị trường trong phát triển sản phẩm mới 1980; Zou & Cavusgil, 2002). Hơn nữa, các tổ chức

được xem xét dựa trên cấu trúc 3 chiều bao gồm: - mong muốn đề ra một chiến lược toàn cầu đang

kiến thức về khách hàng, kiến thức về nhà cung cấp phải đối mặt với sự cạnh tranh của cả nước ngoài và

và kiến thức về đối thủ cạnh tranh.

- Kiến thức về khách hàng

địa phương. Tuy nhiên, các công ty thường được

hưởng lợi từ các đối thủ cạnh tranh như là nguồn để

Kiến thức về khách hàng được tạo ra bởi chương đo điểm chuẩn (benchmarking) và chuyển giao các

trình quản lý quan hệ khách hàng chiến lược (CRM), phương pháp hay nhất (Drew, 1997). Do đó, kiến

bao gồm mối quan hệ với người dùng chính và khách thức về đối thủ cạnh tranh bao gồm các khả năng

hàng thân thiết cũng như khách hàng tiềm năng để chính của các công ty đối thủ. Hơn nữa, số lượng,

mở rộng kinh doanh (Campbell, 2003; Carbonell và tính kịp thời và độ chính xác của trí tuệ đối thủ cạnh

cộng sự, 2012). Ngoài ra, kiến thức về khách hàng tranh xác định khả năng của một công ty trong việc

khoa học

thương mại

Số 152/2021

QUẢN TRỊ KINH DOANH

phản ứng với các động thái cạnh tranh trên quy mô được tung ra thị trường vì thiếu một quy trình có cấu

toàn cầu. Tương tự như năng lực hiểu biết về khách trúc (Owens & Davies, 2000), mức độ không chắc

hàng, năng lực hiểu biết của đối thủ cạnh tranh có chắn và rủi ro cao, lượng thông tin cần thiết để

nghĩa là khả năng thu nhận, diễn giải và tích hợp chuyển qua nhiều chức năng (Almeida & Miguel,

thông tin về môi trường cạnh tranh toàn cầu. Do đó, 2007), cũng như chi phí liên quan cao. Gần đây, việc

kiến thức về đối thủ cạnh tranh là một trong những loại bỏ các rào cản trong giao tiếp ở phát triển sản

năng lực kiến thức thị trường cần thiết để đạt được phẩm mới đã được chú trọng hơn thông qua việc sử

thành công trên thị trường, năng lực đó được cho là dụng các phương pháp hợp tác như sự tham gia của

sẽ có tác động tích cực đáng kể đến hoạt động của nhà cung cấp và tích hợp giữa các chức năng (Lau

công ty (Kohli & Jaworski, 1990). Do đó, các nhà và cộng sự, 2011). Theo Klein (1995), quá trình phát

quản lý cần có sự hiểu biết thấu đáo về các đối thủ triển sản phẩm mới ngày càng trở nên hợp tác hơn

cạnh tranh của họ, cũng như luôn cảnh giác để xác do yêu cầu của sự tương tác giữa các bên khác nhau.

định cả các mối đe dọa và cơ hội trên thương trường.

Môi trường cạnh tranh hiện tại được đặc trưng

3. Khung phân tích và các giả thuyết nghiên cứu

Dựa trên các cơ sở lý thuyết và lập luận hình thành

bởi nhiều nguồn thông tin hơn, công nghệ thay đổi các giả thuyết nghiên cứu được đề cập ở trên, khung

nhanh chóng, thực hành quản lý mới, nhiều đối thủ phân tích của nghiên cứu được trình bày như sau:

cạnh tranh hơn và vòng đời

sản phẩm ngắn hơn - tất cả

đều làm nổi bật tầm quan

trọng của kiến thức tổ chức.

Các công ty có đủ năng lực,

quy trình và kiến thức sẽ có

thể phân biệt giá trị mà họ có

thể cung cấp cho khách hàng

từ đó cung cấp bởi đối thủ

cạnh tranh của họ.

Do đó, các công ty nên

phát triển thành công khả

năng của mình để thu thập

kiến thức ngầm bên ngoài

hoặc chuyển giao kiến thức

Hình 1: Khung phân tích của nghiên cứu

Kiến thức thị trường được phân tích theo ba lĩnh

ngầm hiện tại của họ cho các đơn vị nội bộ để đạt

được lợi thế cạnh tranh bền vững. Nghiên cứu của Li vực kiến thức về khách hàng, nhà cung cấp, đối thủ

và Calantone (1998) cũng chỉ ra rằng việc sử dụng cạnh tranh được đánh giá thông qua các yếu tố tóm

kiến thức của đối thủ cạnh tranh có ba giai đoạn sau: tắt như sau (bảng sau):

thu nhận, giải thích và tích hợp và những kiến thức

đó không được tạo ra tự động mà phụ thuộc vào khả

năng quản trị tri thức liên quan của tổ chức.

Các giả thuyết nghiên cứu:

Giả thuyết H1: Kiến thức về khách hàng có mối

quan hệ tương quan chặt chẽ với kết quả phát triển

2.2. Cơ sở lý thuyết về kết quả phát triển sản sản phẩm mới tại các doanh nghiệp sản xuất tại 5

phẩm mới của doanh nghiệp nước: Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan

Tỷ lệ thành công của sản phẩm mới có thể được và Việt Nam.

đo lường bằng mức độ chấp nhận của khách hàng,

Giả thuyết H2: Kiến thức về nhà cung cấp có

lợi nhuận mà sản phẩm mới mang lại và sự tồn tại mối quan hệ tương quan chặt chẽ với kết quả phát

của nó trên thị trường (Ateke và cộng sự, 2015). Sự triển sản phẩm mới tại các doanh nghiệp sản xuất tại

hài lòng của khách hàng và thị phần là hai phép đo 5 nước: Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài

quan trọng cho sự thành công của phát triển sản Loan và Việt Nam.

phẩm mới vì chúng chỉ ra cách thương hiệu mới của

Giả thuyết H3: Kiến thức về đối thủ cạnh tranh

tổ chức giành được thị trường trước các đối thủ. có mối quan hệ tương quan chặt chẽ với kết quả phát

Trong trường hợp dưới một mức thị phần nhất định, triển sản phẩm mới tại các doanh nghiệp sản xuất tại

một tổ chức có thể bị coi là không đủ sức sống 5 nước: Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài

(Ateke và cộng sự, 2015). Các nghiên cứu đã chỉ ra Loan và Việt Nam.

rằng hầu hết các ý tưởng mới đều thất bại khi chúng

khoa học

thương mại

Số 152/2021

QUẢN TRỊ KINH DOANH

Đại học Minnesota và

Đại học Bang Iowa với

mục đích khám phá

các phương pháp thực

hành tốt nhất cho các

công ty sản xuất để cải

thiện hiệu suất hoạt

động. Điều tra vòng 4

được thực hiện trong

giai đoạn 2013 - 2015

tại 304 doanh nghiệp

sản xuất tại 12 nước

trên thế giới. Dữ liệu

được sử dụng trong

nghiên cứu này bao

gồm 118 doanh nghiệp

sản xuất ở 5 nước bao

gồm Nhật Bản (JPN),

Trung Quốc (CHN),

Hàn Quốc (KOR), Đài

Loan (TWN) và Việt

Nam (VIE) với số

lượng doanh nghiệp

từng nước lần lượt là

19; 25; 25; 30 và 19.

Các doanh nghiệp này

thuộc 3 lĩnh vực sản

xuất là điện - điện tử,

cơ khí và ôtô. Đối

tượng trả lời khảo sát

nhóm câu hỏi liên

quan đến thang đo về

kiến thức về khách

hàng là đại diện bộ

phận quản trị dòng

xuôi chuỗi cung ứng

(downstream); nhóm

câu hỏi liên quan đến

Giả thuyết H4: Kiến thức về khách hàng có ảnh

hưởng tích cực đến kết quả phát triển sản phẩm mới

tại các doanh nghiệp sản xuất tại Việt Nam.

Giả thuyết H5: Kiến thức về nhà cung cấp có ảnh

hưởng tích cực đến kết quả phát triển sản phẩm mới

tại các doanh nghiệp sản xuất tại Việt Nam.

Giả thuyết H6: Kiến thức về đối thủ cạnh tranh có

ảnh hưởng tích cực đến kết quả phát triển sản phẩm

mới tại các doanh nghiệp sản xuất tại Việt Nam.

4. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu này sử dụng dữ liệu được thu thập

trong khuôn khổ Dự án Sản xuất Hiệu suất cao

(HPM) được khởi xướng vào những năm 1980 và

vẫn đang được tiếp tục kéo dài đến nay. Dự án quốc

tế HPM được khởi xướng bởi các nhà nghiên cứu tại

kiến thức về thị trường là đại diện bộ phận dòng

ngược chuỗi cung ứng (upstream); nhóm câu hỏi

liên quan đến kiến thức về đối thủ cạnh tranh là đại

diện bộ phận quản lý nhà máy; nhóm câu hỏi liên

quan đến kết quả phát triển sản phẩm là đại diện

nhóm phát triển sản phẩm mới của doanh nghiệp.

Nghiên cứu sử dụng 4 thang đo lường với 25 biến

quan sát, trong đó: (1) Kiến thức về khách hàng (5

biến quan sát); (2) Kiến thức về nhà cung cấp (5

biến quan sát); (3) Kiến thức về đối thủ cạnh tranh

(4 biến quan sát); (4) Kết quả phát triển sản phẩm

mới (11 biến quan sát). Thang điểm Likert 5 điểm

được sử dụng trong đánh giá mức độ 3 loại kiến thức

khách hàng, nhà cung cấp, đối thủ cạnh tranh (1 -

khoa học

thương mại

Số 152/2021

QUẢN TRỊ KINH DOANH

Rất không đồng ý và 5 - Rất đồng ý). Kết quả phát giá trị trung bình của các thang đo về kiến thức về thị

triển sản phẩm mới được đánh giá trên cơ sở so sánh trường và kết quả phát triển sản phẩm mới có sự

với đối thủ cạnh tranh cùng phân khúc thị trường tương đồng nhau tại các doanh nghiệp sản xuất của

theo thang đo 5 điểm (1 - Kém hơn đáng kể, 5 - Tốt 4 nước: Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc và Đài

hơn đáng kể).

Loan. Giá trị trung bình của thang đo kiến thức về

Quy trình phân tích dữ liệu được tiến hành theo nhà cung cấp và kiến thức về đối thủ cạnh tranh tại

các bước sau: (1) Kiểm tra độ tin cậy của thang đo; các doanh nghiệp sản xuất của Việt Nam hiện cao

(2) Thống kê mô tả giá trị trung bình của các thang hơn các nước còn lại. Các doanh nghiệp sản xuất của

đo và phân tích ANOVA để làm rõ điểm tương Nhật Bản cho thấy điểm thấp nhất ở khía cạnh về kết

đồng/khác biệt giữa 05 nước về 4 thang đo; (3) Phân quả phát triển sản phẩm mới. Các doanh nghiệp sản

tích tương quan giữa các biến độc lập (kiến thức về xuất của Hàn Quốc cho thấy có điểm số cao ở kiến

khách hàng, kiến thức về nhà cung cấp, kiến thức về thức về khách hàng và có điểm số thấp hơn so với

đối thủ cạnh tranh) và biến phụ thuộc - kết quả phát Việt Nam và Trung Quốc về kết quả phát triển sản

triển sản phẩm mới để kiểm định nhóm các giả phẩm mới. Các doanh nghiệp tại Trung Quốc cho

thuyết từ H1 đến H3; (4) phân tích hồi quy bội để thấy có điểm số khá tương đồng ở các thang đo, dao

kiểm định các giả thuyết nghiên cứu (H4 đến H6).

5. Kết quả phân tích và thảo luận

động trong khoảng từ 3,62 đến 3,95; trong đó thang

đo về kết quả phát triển sản phẩm mới có giá trị cao

hơn Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan.

5.1. Kiếm tra độ tin cậy và thống kê mô tả

Bước đầu tiên của quá trình phân tích là đánh giá

Tiếp đến, phân tích ANOVA được tiến hành để

chất lượng của dữ liệu thông qua việc tính toán hệ tìm hiểu có hay không sự khác biệt giữa doanh

số Cronbach’s Alpha của từng thang đo, với điều nghiệp sản xuất tại 5 nước về mức độ kiến thức về

kiện cần đạt là giá trị Cronbach’s Alpha của thang thị trường và kết quả phát triển sản phẩm mới. Kết

đo phải lớn hơn hoặc bằng 0,60 và giá trị quả phân tích trình bày trong Bảng 2 cho thấy: (i) Có

Cronbach’s Alpha của từng biến quan sát phải lớn sự khác biệt về kết quả phát triển sản phẩm mới giữa

hơn hoặc bằng 0,30. Kết quả cho thấy các biến quan các doanh nghiệp sản xuất Đài Loan và Việt Nam;

sát đều có hệ số lớn hơn 0,30 và hệ số Cronbach’s giữa Hàn Quốc và Việt Nam; (ii) Không có sự khác

Alpha của 4 thang đo trong khung phân tích đều lớn biệt đáng kể mức độ kiến thức về thị trường bao gồm

hơn hoặc bằng 0,70. Đồng thời, kết quả phân tích kiến thức về khách hàng, kiến thức về nhà cung cấp

nhân tố khẳng định cũng cho thấy hệ số tải nhân tố hay kiến thức về đối thủ cạnh tranh giữa 5 nước.

của các biến quan sát đều lớn hơn 0,45. Kết quả này

5.3. Phân tích tương quan giữa kiến thức thị

cho thấy của dữ liệu thu thập đảm bảo độ tin cậy và trường và kết quả phát triển sản phẩm mới giữa

có thể được sử dụng để kiểm định các giả thuyết.

Kết quả phân tích thống kê mô tả được trình bày

các nước

Kết quả phân tích tương quan được trình bày

trên Bảng 1 cho thấy các mức độ kiến thức về thị trong Bảng 3 cho thấy có mối tương quan giữa kiến

trường được xem xét dựa trên giá trị trung bình của thức về thị trường và kết quả phát triển sản phẩm

3 thang đo bao gồm kiến thức về khách hàng, kiến mới tại các DN sản xuất của 5 nước với mức ý nghĩa

thức về nhà cung cấp, kiến thức về đối thủ cạnh 0,01; trong đó: kiến thức về khách hàng (với hệ số

tranh có giá trị dao động trong khoảng từ 3,86 đến tương quan là 0,250); kiến thức về nhà cung cấp

3,95; trong đó kiến thức về nhà cung cấp được đánh (0,319); kiến thức về đối thủ cạnh tranh (0,421).

giá cao nhất trong kiến thức về thị trường. Kết quả Như vậy, các giả thuyết H1, H2 và H3 được chấp

phát triển sản phẩm mới cũng được đánh giá với giá nhận. Tiếp đến, kết quả phân tích tương quan giữa

trị trung bình là 3,51. Như vậy, các thang đo và biến kiến thức thị trường với từng chỉ số thuộc kết quả

quan sát đều đạt độ tin cậy và được nhóm tác giả phát triển sản phẩm mới tương ứng với từng nước

tiếp tục thực hiện

phân tích ANOVA.

5.2. Giá trị trung

Bảng 1: Kết quả kiểm tra độ tin cậy và thống kê mô tả

bình của các thang

đo theo từng nước

và

phân

tích

ANOVA

Kết quả trình bày

tại Bảng 2 cho thấy

Nguồn: Kết quả phân tích của nhóm tác giả

khoa học

thương mại

Số 152/2021

QUẢN TRỊ KINH DOANH

Bảng 2: Kết quả phân tích ANOVA

Nguồn: Kết quả phân tích của nhóm tác giả

cũng được trình bày chi tiết ở Bảng 3. Với mức ý

nghĩa ở mức 5%, số cặp có mối tương quan có ý

nghĩa đối với Việt Nam là 25 trên 33. Con số này lần

lượt là 5, 4, 2 và 1 đối với Trung Quốc, Đài Loan,

Nhật Bản và Hàn Quốc. Nhìn chung, các kiến thức

về thị trường đều có mối tương quan đáng kể đối với

ít nhất một trong 11 chỉ số của kết quả phát triển sản

phẩm mới. Kết quả phân tích cũng cho thấy kiến

thức về khách hàng không thể hiện tương quan với

các chỉ số về đáp ứng các chỉ tiêu kỹ thuật, khả năng

sinh lời, chi phí đơn vị sản xuất; kiến thức về nhà

cung cấp không thể hiện tương quan với chỉ số sự

hài lòng của khách hàng; kiến thức về đối thủ cạnh

tranh không thể hiện tương quan với chỉ số về đáp

ứng các chỉ tiêu kỹ thuật.

5.4. Phân tích hồi quy giữa kiến thức thị

trường và kết quả phát triển sản phẩm mới tại các

DN sản xuất tại Việt Nam

Bài viết thực hiện phân tích hồi quy tuyến tính

cho bộ dữ liệu các doanh nghiệp sản xuất Việt Nam.

Kết quả trình bày trên Bảng 4 cho thấy 3 yếu tố cấu

thành kiến thức thị trường có thể giải thích 19,5% sự

biến thiên của kết quả phát triển sản phẩm mới nói

chung (Bảng 4). Hệ số phóng đại phương sai VIF

nhỏ hơn 2 cho thấy hiện tượng đa cộng tuyến, nếu

có xảy ra, cũng không làm ảnh hưởng đáng kể về

mặt thống kê đối với phân tích hồi quy. Kết quả

phân tích hồi quy cũng cho thấy kiến thức về khách

hàng có mức ý nghĩa là 0,566 (lớn hơn 0,05). Do đó,

giả thuyết H4 không được chấp nhận. Giả thuyết H5

và giả thuyết H6 được

chấp nhận do yếu tố

kiến thức về nhà cung

cấp và yếu tố kiến thức

về đối thủ cạnh tranh

Bảng 3: Kết quả phân tích tương quan

(lần lượt có mức y

nghĩa 0,035 và 0,001)

đều nhỏ hơn 0,05.

6. Một số hàm ý

và kết luận

Kết quả phân tích

tương quan giữa kiến

thức thị trường và kết

quả phát triển sản

phẩm mới của các

doanh nghiệp tại 5

nước Châu Á, kết hợp

với kết quả phân tích

hồi quy về ảnh hưởng

của kiến thức thị

trường đối với kết quả

phát triển sản phẩm

mới tại các doanh

nghiệp sản xuất tại

Việt Nam, đã gợi ý

Nguồn: kết quả phân tích của nhóm tác giả

khoa học

thương mại

Số 152/2021

QUẢN TRỊ KINH DOANH

Bảng 4: Kết quả phân tích hồi quy cho dữ liệu doanh nghiệp sản xuất Việt Nam

Tuy nhiên, nghiên cứu

vẫn còn một số hạn chế

liên quan đến cỡ mẫu

nghiên cứu tương đối nhỏ

và cách thức thu thập

mẫu dựa trên bảng hỏi

đánh giá dựa trên cảm

nhận của cán bộ quản trị

trong các doanh nghiệp

*Biến phụ thuộc: kết quả phát triển sản phẩm mới

Nguồn: Kết quả phân tích của nhóm tác giả

sản xuất. Các nghiên cứu

tiếp theo có thể khắc phục

bằng cách sử dụng cỡ

một số hàm ý để cải thiện thêm hiệu quả phát triển

sản phẩm mới của các doanh nghiệp tại Việt Nam

tóm lược như sau:

mẫu điều tra có quy mô lớn hơn và thu thập dữ liệu

nghiên cứu kết hợp cả thứ cấp và sơ cấp. Điều này

sẽ cho phép sử dụng các kỹ thuật phân tích hiện đại

và phức hợp hơn để đánh giá cấu trúc quan hệ giữa

từng khía cạnh của kiến thức thị trường và từng khía

cạnh của kết quả phát triển sản phẩm mới.!

Thứ nhất, kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng kiến

thức về khách hàng không thể hiện ảnh hưởng có ý

nghĩa về mặt thống kê đến kết quả phát triển sản

phẩm mới. Điều này có thể được giải thích là do mô

hình của các doanh nghiệp sản xuất là sản xuất theo

đơn đặt hàng (make to order) của khách hàng (phần

lớn cũng chính là các doanh nghiệp). Vì vậy, việc

thấu hiểu khách hàng là điều bắt buộc và đương

nhiên của các doanh nghiệp sản xuất. Tất cả các

thông tin về khách hàng này phần lớn được truyền

tải vào trong thiết kế sản phẩm và dịch vụ của các

doanh nghiệp sản xuất. Vì vậy, yếu tố hiểu khách

hàng trong nhiều trường hợp không quyết định sự

khác biệt trong kết quả phát triển sản phẩm mới của

các doanh nghiệp (do tất cả các doanh nghiệp sản

xuất thường làm tương tự nhau).

Thứ hai, cần gia tăng thu thập và tích lũy kiến

thức của công ty về các nhà cung cấp. Doanh nghiệp

cần nghiên cứu và phân tích kỹ về xu hướng, về tình

hình phát triển kinh tế không chỉ trong nước mà còn

các nước bên ngoài để có thể tìm kiếm và mở rộng

các nhà cung cấp mới, nhiều tiềm năng. Quan trọng

hơn, các doanh nghiệp cũng cần ưu tiên tìm hiểu về

quy trình sản xuất của các nhà cung cấp, đây là một

vấn đề rất quan trọng. Cũng tương tự như tìm hiểu về

đối thủ cạnh tranh, các doanh nghiệp Việt Nam cũng

cần hiểu rõ các hoạt động R&D, các đặc trưng sản

phẩm và quy trình phân phối của các nhà cung cấp.

Thứ ba, doanh nghiệp sản xuất cần tăng cường

hiểu biết về đối thủ cạnh tranh về các khía cạnh đặc

điểm sản phẩm dịch vụ, quy trình phân phối sản

phẩm của đối thủ. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần

đặc biệt tìm hiểu về các hoạt động R&D cũng như

các chiến lược marketing hiện nay họ đang triển

khai. Nghiên cứu đối thủ cạnh tranh sẽ giúp nhà sản

xuất rút ngắn thời gian R&D, tạo ra các thiết kế sản

phẩm đột phá trên thị trường.

Tài liệu tham khảo:

1. Almeida, L. F., & Miguel, P. A. C. (2007),

Managing new product development process: a pro-

posal of a theoretical model about their dimensions

and the dynamics of the process, In: Loureiro G.,

Curran R. (Eds), Complex Systems Concurrent

Engineering. Springer, London. 239-246.

2. Ateke, Walter, B., Iruka, & Chijindu H.

(2015), Investigating the Relationship between

Customer Involvement Management and Marketing

Performance in the Manufacturing Industry,

International Journal of Research in Business

Studies and Management, 2(9), 22-34.

3. Campbell, A. (2003), Creating customer

knowledge competence: Managing customer rela-

tionship management programs strategically,

Industrial Marketing Management, 32(5), 375-383.

4. Claudy, M. C., Peterson, M. & Pagell, M.,

2016, The Roles of Sustainability Orientation and

Market Knowledge Competence in New Product

Development Success, Journal of Product Innovation

Management, November, 33(S1), pp. 72-85.

5. Drew, S. A. W. (1997), From knowledge to

action: The impact of benchmarking on organization-

al performance, Long Range Planning, 30(3), 427.

6. Humphreys, P. K., Li, W. L. & Chan, L. Y.,

2004, The Impact of Supplier Development on

Buyer-Supplier Performance, Omega, April, 32(2),

pp. 131-143

7. Johnson, W. H. A., & Filippini, R. (2010),

Collaboration practices, strategic capabilities and

performance in Japanese and American product

khoa học

thương mại

Số 152/2021

QUẢN TRỊ KINH DOANH

development: Do they differ?, Operations

Management Research, 3(1-2), 22-32.

20. Swink, M. L., & Song, M. (2007), Effects of

marketing-manufacturing integration on new prod-

8. Klein, M. (1995), Integrated Coordination in uct development time and competitive advantage,

Cooperative Design, International Journal of Journal of Operations Management, 25(1), 203-217.

Production and Economics, 38(1), 85-102.

21. Tseng, S, M., (2009), A study on customer,

9. Kohli, A., & Jaworski, B. J. (1990), Market supplier, and competitor knowledge using the

orientation: The construct, research propositions, knowledge using the knowledge chain model,

and managerial implications, Journal of Marketing, International Journal of Information Management,

54(1), 1-18.

10. Lau, A. K. W. (2011), Supplier and customer

Vol.29(6), pp.488-496

22. Zou, S., & Cavusgil, S. T. (2002), The

involvement on new product performance: GMS: A broad conceptualization of global market-

Contextual factors and an empirical test from man- ing strategy and its effects on firm performance,

ufacturer perspective, Industrial Management & Journal of Marketing, 66(4), 40–56.

Data Systems, 111(6), 910-942.

23. Zhu, Y., Alard, R., You, J., & Schönsleben,

11. Li, T. & Calantone, R. J., (1998), The P. (2011), Collaboration in the Design-

Impact of Market Knowledge Competence on New Manufacturing Chain: A Key to Improve Product

Product Advantage: Conceptualization and Quality, In Supply Chain Management - New

Empirical Examination, Journal of Marketing, Perspectives.

October, 62(4), pp. 13-29.

12. Liker, J. K., Kamath, R. R., Wasti, S. N.,

Nagamachi, M. (1996), Supplier involvement in auto-

motive component design: are there really large US

Japan differences?, Research Policy, 25(1), 59-89.

Summary

New product development is considered a

method of creating a competitive advantage in all

13. Modi, S. B. & Mabert, V. A., (2007), Supplier manufacturing enterprise in the world. Oustanding

Development: Improving Supplier Performance quality and innovative new products would help

through Knowledge Transfer, Journal of Operations businesses to add value to customers, increase cus-

Management, January, 25(1), pp. 42-64.

tomer satisfaction, expand market share and market,

14. Neto, G. Z., Pereira, G. M., & Borchardt, towards sustainable business development. This

M. (2015), What problems manufacturing compa- article presents the results of an empirical study ana-

nies can face when providing services around the lyzing the impact of market knowledge (including:

world?, Journal of Business & Industrial Marketing, knowledge about customers, knowledge of suppli-

30(5), 461-471.

ers, knowledge of competitors) on the new product

15. Olson, E., Walker, O. C., Ruekert, R. W., & development. performance of manufacturing enter-

Bonner, J. M. (2001), Patterns of cooperation dur- prises. Based data obtained from 118 manufacturing

ing new product development among marketing, enterprises in 5 Asian countries including Japan,

operations and R&D: Implications for project per- China, Korea, Taiwan and Vietnam, the results of

formance, The Journal of Product Innovation this study not only show a strong correlation

Management, 18(4), 258-271.

between the collection and exploitation of market

16. Owens, J. D., & Davies, J. (2000), The knowledge and new product development perform-

Importance of a New Product Development (NPD) ance in each country but also show the positive

process: Getting Started, 1^stEuropean Conference effect of supplier knowledge and competitor knowl-

on KM, Bled School of Management, Bled, edge on the results of high product quality, reduction

Slovenia.

of production costs, shorten design time of manu-

17. Petersen, K., Handfield, R., & Ragatz, G., facturing enterprises in Vietnam

(2003), A model of supplier integration into new

product development, Journal of Product Innovation

Management, 20(4), 284-299.

18. Porter, M. E. (1980), Competitive Strategy,

New York: The Free Press.

19. Simatupang, T. M., & Sridharan, R. (2002),

The collaborative supply chain, International

Journal of Logistics Management, 13(1), 15-30.

khoa học

thương mại

Số 152/2021

9 trang Thùy Anh 16/05/2022 1760

Download

Bạn đang xem tài liệu "Phát triển sản phẩm mới tại các doanh nghiệp sản xuất châu Á: Tiếp cận ở góc độ thị trường", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

File đính kèm:

phat_trien_san_pham_moi_tai_cac_doanh_nghiep_san_xuat_chau_a.pdf