Tài liệu Driver: Linh hồn của các thiết bị ngoại vi
Driver: Linh hồn của các thiết bị ngoại vi
Không phải khi nào bạn kết nối một máy in, máy scan, webcam
hay bất cứ một thiết bị ngoại vi mới nào vào máy tính là nó đều
có thể hoạt động ngay được. Chúng sẽ không thể hoạt động được
nếu thiếu driver, một dạng phần mềm điều khiển chức năng của
phần cứng. Vậy driver là gì, chúng có vai trò như thế nào với
phần cứng? Bài viết sau sẽ giúp bạn tìm ra câu trả lời.
Driver của thiết bị chính là một phần mềm đóng vai trò như một
cầu nối giữa hệ điều hành (HĐH) và thiết bị ngoại vi. Nói chung
Windows có thể tự nhận được phần lớn các loại máy in, máy
scan, ổ CD-ROM, ổ cứng, nhưng có một số thiết bị ngoại vi đặc
dụng mà chúng không thể điều khiển được nếu không có driver
riêng của hãng sản xuất. Một số HĐH Windows như Windows
XP của Microsoft được trang bị công nghệ Plug and Play (cắm là
chạy), có nghĩa là nó có khả năng tự động cài đặt driver riêng cho
thiết bị. Sở dĩ Windows XP có khả năng nhận dạng và tự động cài
đặt đại đa số các thiết bị ngoại vi là vì khi xây dựng chúng,
Microsoft đã tích hợp sẵn driver các thiết bị ngoại vi do nhà sản
xuất thiết bị đó cung cấp. Tuy nhiên, Windows XP sẽ không thể
tự động cài những thiết bị ngoại vi mà trước đó driver của nó
không được tích hợp vào hệ thống.
Cũng cần phải lưu ý một điểm là không phải loại driver nào cũng
có thể tương thích với các thiết bị khác nhau cho dù các thiết bị
đó do cùng một nhà sản xuất cung cấp. Chính vì vậy, biết đích
xác loại driver để cài đặt cho từng thiết bị sẽ là điều cần thiết nếu
bạn muốn chúng hoạt động một cách ổn định.
Cài đặt driver thông qua Windows
Có hai cách cài đặt driver. Bạn có thể tự cài đặt chúng bằng cách
sử dụng ổ CD, đĩa mềm hoặc có thể tải từ website cung cấp driver
khẩu là "all"); hoặc bạn có thể để Windows làm việc này.
Chẳng hạn khi bạn gắn một thiết bị ngoại vi vào máy tính với
HĐH là Windows XP, hệ thống sẽ báo cho bạn biết rằng nó đã
phát hiện một thiết bị ngoại vi mới. Đối với các thiết bị ngoại vi
bên trong, thông báo này sẽ hiển thị lần đầu tiên khi bạn khởi
động hệ thống với một thiết bị ngoại vi mới. Còn đối với các thiết
bị ngoại vi ngoài như USB, FireWire… thông báo sẽ hiển thị khi
bạn cắm thiết bị vào máy tính trong lần đầu tiên. Nếu máy tính đã
có sẵn driver cho thiết bị đó, nó sẽ tự động cài đặt bằng thông báo
"The Device Is Ready To Use" (thiết bị đã sẵn sàng sử dụng) và
bạn cứ thế mà làm việc. Còn nếu máy tính không có sẵn driver
cho thiết bị đó, nó sẽ khởi tạo trình cài đặt driver "Found New
Hardware Wizard", để tìm vị trí lưu driver của thiết bị.
Đầu tiên trình cài đặt (wizard) sẽ hỏi bạn có muốn nó cài đặt tự
động (đây là lựa chọn được khuyến nghị) hay sử dụng một file
đặc biệt. Nếu thiết bị ngoại vi có driver kèm theo đĩa CD, bạn hãy
cho đĩa CD vào ổ và chọn "Install The Software Automatically".
Trình wizard sẽ tìm driver trên ổ CD và trên Internet và sẽ cài đặt
chúng. Bạn có thể phải khởi động lại hệ thống trước khi sử dụng
thiết bị ngoại vi.
Sử dụng trình cài đặt của nhà sản xuất
Trình cài đặt này sẽ thay thế cho trình "Found New Hardware
Wizard" của Windows, và có thể được chứa trong đĩa CD hoặc có
thể tải từ website nhà sản xuất.
Cài đặt driver từ đĩa CD thường là cài trực tiếp, mặc dù thủ tục
cài đặt có thể khác nhau giữa các sản phẩm. Thông thường, bạn
sẽ cho đĩa CD vào ổ, nhấn Install (cài đặt) và chờ máy tính hoàn
tất quá trình, và rất có thể bạn sẽ phải khởi động lại hệ thống.
Tương tự, nếu bạn tải driver từ trên mạng xuống, bạn sẽ phải kích
hoạt quá trình cài đặt và thực hiện các bước hướng dẫn tiếp theo.
Hầu hết chúng ta không thích đọc tài liệu hướng dẫn về các thiết
bị ngoại vi vì cho rằng điều đó là mất thời gian. Tuy nhiên, hướng
dẫn này có vai trò khá quan trọng vì bạn có thể phải cài driver của
nhà sản xuất trước khi bạn kết nối thiết bị ngoại vi vào máy tính
lần đầu tiên. Đối với một số thiết bị ngoại vi, các driver mặc định
của Windows có thể không tương thích hoặc không thể thực hiện
chính xác các chức năng của thiết bị nếu cố tình được cài đặt.
Nếu bạn kết nối thiết bị trước khi cài đặt driver của nhà sản xuất,
rất có thể trình "Add New Hardware Wizard" sẽ xuất hiện và cố
cài đặt driver mặc định của Windows.
Một số người dùng có kinh nghiệm thường chỉ sử dụng đĩa CD
cài đặt các phần mềm gói kèm theo phần cứng nhưng không cài
đặt driver trên đĩa CD này. Thay vì đó, họ tải driver từ website
của nhà sản xuất vì phần cứng đó (thiết bị ngoại vi) có thể đã lưu
trong kho một thời gian, và trong thời gian đó, nhà sản xuất có thể
đã cho ra một phiên bản mới hơn với nhiều tính năng được nâng
cấp. Chính vì vậy, cài đặt driver từ website nhà sản xuất đôi khi
lại tốt hơn cả.
Các driver không được đăng ký
Khi cài đặt một số driver, rất có thể hệ thống sẽ thông báo cho
bạn rằng phần cứng được cài đặt không từng có trong quá trình
"Windows Logo Testing" (kiểm tra logo Windows) hoặc phần
cứng có sử dụng "Unsigned Driver" (driver chưa được ký tên).
Tiếp sau đó, máy tính sẽ xuất hiện thông báo "Continuing Your
Installation Of This Software May Impair Or Destabilize The
Correct Operation Of Your System" (Tiếp tục quá trình cài đặt
phần mềm này có thể khiến hệ thống hoạt động không ổn định).
Sở dĩ xảy ra lỗi trên là do driver đó không có dấu chứng thực
chính thức tương thích với hệ điều hành Windows mà bạn đang
sử dụng. Lỗi có thể xảy ra nếu bạn cố cài đặt driver cũ (thường là
các loại driver thiết kế cho Windows 95), đã không được bổ sung
các thay đổi trong hệ điều hành đó. Nếu bạn không muốn có rắc
rối phát sinh, bạn có thể ngừng quá trình cài đặt và tìm kiếm một
driver mới trên website của nhà sản xuất.
Cảnh báo "Unsigned Driver" cũng có thể xuất hiện khi cài đặt
driver sẽ tương thích với HĐH bạn đang sử dụng nhưng hãng sản
xuất driver đó lại không có chứng thực của Microsoft. Nếu trong
sách hướng dẫn nói rằng phần cứng tương thích với hệ điều hành
đang sử dụng, bạn có thể tiếp tục quá trình cài đặt mà không phải
lo lắng nhiều. Tuy nhiên, trong trường hợp xấu khi driver này làm
hệ thống hoạt động không ổn định, bạn hoàn toàn có thể sử dụng
trình System Restore (phục hồi hệ thống) để quay lại thời điểm
trước đây.
Trong Windows XP, bạn có thể tắt cảnh báo trên hoặc điều khiển
Windows không bao giờ cài đặt "Unsigned Driver". Để làm điều
này, bạn mở Control Pannel và nhấn vào Performance And
Maintainance, nhấn tiếp vào System và tiếp đến chọn tab
Hardware và nhấn vào nút Driver Signing, cuối cùng là nhấn vào
lựa chọn "Block".
Nâng cấp driver
Cũng giống phần mềm, driver cần được nâng cấp thường xuyên
để bịt các lỗi có thể phát sinh hoặc để bổ sung thêm các tính năng
mới. Bạn có thể truy cập vào website nâng cấp của Microsoft để
cập nhật một số driver (http://windowsupdate.microsoft.com).
Còn với các loại nâng cấp khác, bạn cần truy nhập vào website
của nhà sản xuất ra thiết bị ngoại vi để tải driver mới hơn.
Nếu bạn gặp vấn đề với thiết bị phần cứng, điều đầu tiên cần làm
là thử driver mới nhất của thiết bị. Mặt khác nếu hệ thống báo
rằng driver đã có nhưng phần cứng vẫn tương thích với driver cũ,
bạn cũng cần phải suy xét trước khi quyết định cài đặt driver cũ.
Thường thì mỗi nhà sản xuất đều có một bản mô tả các tính năng
mới trong phiên bản driver nâng cấp, bạn nên đọc kỹ trước khi
quyết định có cần nâng cấp chúng hay không.
Để biết bạn đang chạy phiên bản nào của driver, mở Control
Panel (trong Windows XP) và nhấn vào Performance And
Maintainance, tiếp đó nhấn vào System, chọn thẻ Hardware và
nhấn vào nút Device Manager. Bạn hãy tìm thiết bị ngoại vi trong
danh sách Device Manager, kích đúp vào biểu tượng đó, và chọn
thẻ Driver, bạn sẽ nhìn thấy số phiên bản và ngày xuất xưởng của
driver đó. Các nút chức năng bạn đang nhìn thấy sẽ cho phép tháo
cài đặt, nâng cấp và thậm chí cho phép quay trở lại phiên bản
driver cũ hơn. Tính năng này sẽ hữu ích trong trường hợp bạn
nâng cấp driver nhưng lại gặp rắc rối và cần quay lại phiên bản cũ
hơn.
Giải quyết xung đột driver
Vì hệ thống của bạn có rất nhiều driver được cài đặt nên xu
hướng các driver xung đột với nhau rất dễ xảy ra. Xung đột driver
có thể khiến cho hệ thống tê liệt, hoặc ngăn không cho thiết bị
ngoại vi hoạt động ổn định và chính xác. Bạn khó có thể truy tìm
được nguồn gốc của xung đột driver.
Nếu vấn đề phát sinh ngay sau khi bạn cài đặt một phần cứng
mới, cách tốt nhất là tháo cài đặt driver của thiết bị đó. Với rất
nhiều loại driver, bạn có thể tháo cài đặt bằng cách mở Control
Pannel, nhấn Add Or Remove Programs, chọn tên của driver phần
cứng và nhấn vào nút Add/Remove. Bạn cũng có thể sử dụng các
hướng dẫn vừa liệt kê bên trên để tháo cài đặt driver xung đột.
Trong một số trường hợp, rất có thể nhà sản xuất đã ban hành
phiên bản nâng cấp cho driver bị lỗi. Vì thế bạn có thể truy cập
vào website của nhà sản xuất tải phiên bản này về. Nếu điều này
không giúp ích được gì, bạn có thể cần liên hệ với nhóm hỗ trợ kỹ
thuật của nhà sản xuất. Nếu vấn đề vẫn phát sinh, cách còn lại là
sử dụng trình phục hồi hệ thống (System Restore) trong Windows
XP để máy tính quay lại thời điểm chưa phát sinh xung đột. Sử
dụng System Restore bằng cách vào Control Pannel, nhấn
Performance And Maintainance, và kích vào System Restore.
Kết
Driver của thiết bị là sợi dây kết nối vô hình giữa hệ điều hành
với phần cứng cài đặt. Bạn không cần phải quá lo nghĩ về chúng,
nhưng tốt nhất là bạn hãy đọc kỹ hướng dẫn của nhà sản xuất
trước khi cài đặt bất cứ một thiết bị ngoại vi nào.
Văn Hân
(Theo smartcomputing.com)
5 trang
05/05/2022
4260
Bạn đang xem tài liệu "Tài liệu Driver: Linh hồn của các thiết bị ngoại vi", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- tai_lieu_driver_linh_hon_cua_cac_thiet_bi_ngoai_vi.doc
