Bài giảng Quản lý và sử dụng năng lượng - Chương 1: Giới thiệu về quản lý và sử dụng hiệu quả năng lượng

Quản lý và Sử dụng hiệu quả Năng lượng

ThS. Trần Công Binh

ĐH BÁCH KHOA TP.HCM

Bài giảng: QUẢN LÝ VÀ SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG

Chương 1: Giới thiệu về quản lý và sử dụng hiệu

quả năng lượng

Giảng viên: ThS. Trần Công Binh

1/2013

0

Chương 1: Giới thiệu về quản lý và sử dụng hiệu

quả năng lượng

1. Quản lý sử dụng hiệu quả năng lượng

2. Kiểm toán năng lượng

3. Chi phí năng lượng

4. Phân tích kinh tế

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

1

ĐH Bách Khoa TP.HCM

1

Quản lý và Sử dụng hiệu quả Năng lượng

ThS. Trần Công Binh

I. Quản lý sử dụng hiệu quả năng lượng

1. Giới thiệu

2. Chương trình quản lý năng lượng

3. Cơ cấu tổ chức

4. Chính sách về năng lượng

5. Kiểm toán năng lượng

6. Huấn luyện kiến thức về năng lượng

7. Kế hoạch và chiến lược về năng lượng

8. Báo cáo và đánh giá

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

2

I. Quản lý sử dụng hiệu quả năng lượng

1. Giới thiệu

1. Các nguồn năng lượng ngày càng đắt đỏ

2. Chí phí năng lượng ngày càng cao

3. Tăng hiệu quả kinh tế gắn với tiết giảm chi

tiêu cho năng lượng

4. Giảm chi phí năng lượng nhờ quản lý tốt

5. Giảm chí phí năng lượng nhờ công nghệ mới

6. Cần có mục tiêu và chiến lược quản lý và sử

dụng năng lượng hiệu quả

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

3

ĐH Bách Khoa TP.HCM

2

Quản lý và Sử dụng hiệu quả Năng lượng

ThS. Trần Công Binh

I. Quản lý sử dụng hiệu quả năng lượng

1. Giới thiệu

1. Bóng đèn tròn, đèn compact, đèn huỳnh quang,

đèn đường 2 cấp, hệ thống quản lý chiếu sáng,

bố trí chiếu sáng hợp lý.

2. Động cơ chạy non tải. Động cơ hiệu suất cao.

Biến tần. _ Máy biến áp non tải. Tiết kiệm nước.

3. Hệ thống bồn nước nóng. _ Hệ thống lạnh trung

tâm. _ Trữ lạnh theo giờ thấp điểm. Cách nhiệt.

4. Nguồn năng lượng tái tạo: mặt trời, gió,

biomass… Tận dụng năng lượng thải loại, như

xác mía, đuôi lò hơi,

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

4

I. Quản lý sử dụng hiệu quả năng lượng

_ Trung bình của Việt Nam là 2

_ Trung bình của thế giờ là 1

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

5

ĐH Bách Khoa TP.HCM

3

Quản lý và Sử dụng hiệu quả Năng lượng

ThS. Trần Công Binh

I. Quản lý sử dụng hiệu quả năng lượng

Tốc độ tăng trưởng điện của Việt Nam cao hơn cả tốc độ

tăng trưởng GDP!

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

6

I. Quản lý sử dụng hiệu quả năng lượng

Tốc độ tăng trưởng điện của Việt Nam cao hơn cả tốc độ

tăng trưởng GDP!

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

7

ĐH Bách Khoa TP.HCM

4

Quản lý và Sử dụng hiệu quả Năng lượng

ThS. Trần Công Binh

I. Quản lý sử dụng hiệu quả năng lượng

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

8

I. Quản lý sử dụng hiệu quả năng lượng

2. Chương trình quản lý năng lượng

1. Xây dựng đội ngũ quản lý năng lượng

2. Đo đếm, thống kê, báo cáo, kiểm toán, và

đánh giá hiệu quả sử dụng năng lượng

3. Có kế hoạch, chiến lược và mục tiêu về sử

dụng tiết kiệm và hiệu quả năng lượng

4. Huấn luyện kiến thức cho nhân viên.

5. Cải tiến quy trình, nâng cấp công nghệ để

nâng cao hiệu quả năng lượng.

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

9

ĐH Bách Khoa TP.HCM

5

Quản lý và Sử dụng hiệu quả Năng lượng

ThS. Trần Công Binh

I. Quản lý sử dụng hiệu quả năng lượng

3. Cơ cấu tổ chức

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

10

I. Quản lý sử dụng hiệu quả năng lượng

7. Kế hoạch và chiến lược về năng lượng

1. Dựa trên kết quả kiểm toán năng lượng từ dữ

liệu đo lường được thống kê, và các chi tiêu

liên quan từ bộ phận tài chính-kế toán, phân

tích tình trạng năng lượng hiện hành

2. Và từ các đề xuất của các bộ phận (kỹ thuật,

vận hành, tài chính,…)

3. Bộ phận quản lý năng lượng xây dựng kế

hoạch và chính sách năng lượng cho đơn vị.

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

14

ĐH Bách Khoa TP.HCM

6

Quản lý và Sử dụng hiệu quả Năng lượng

ThS. Trần Công Binh

II. Kiểm toán năng lượng

1. Giới thiệu

2. Dịch vụ kiểm toán năng lượng

3. Các bước của kiểm toán năng lượng

4. Kiểm toán năng lượng công nghiệp

5. Kiểm toán năng lượng thương mại

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

16

II. Kiểm toán năng lượng

1. Giới thiệu

1. Xác định các chi phí dành cho năng lượng

của doanh nghiệp, nhà máy, cá thể.

2. Khảo sát, phân tích và chỉ rõ các nguồn phát

sinh tiêu tốn chi phí năng lượng.

3. Là cơ sở cho chương trình kiểm soát và tiết

giảm chi phí năng lượng, nâng cao hiệu quả

kinh tế.

4. Ý nghĩ không giống với kiểm toán kinh tế.

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

17

ĐH Bách Khoa TP.HCM

7

Quản lý và Sử dụng hiệu quả Năng lượng

ThS. Trần Công Binh

II. Kiểm toán năng lượng

2. Dịch vụ kiểm toán năng lượng (KTNL)

. KTNL được thực hiện theo nhiều cách cho

từng nhóm khác hàng khác nhau.

. Kiểm toán khu dân cư: phân tích hóa đơn

năng lượng hàng tháng, kiểm tra thiết bị tiêu

thụ năng lượng (điện, gas,…), cách nhiệt

tường, trần, ống dẫn khí, dây dẫn điện, máy

điều hòa, máy nước nóng, tủ lạnh, chiếu sáng,

bơm nước,…

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

18

II. Kiểm toán năng lượng

. Một số nước có chương trình KTNL miễn phí

từ chính phủ dành cho một số lĩnh vực như

điện, nước, gas; hay dành cho trường học,

bệnh viện, các cty vừa và nhỏ…

. Khách hàng công nghiệp hay thương mại có

thể dịch vụ KTNL chuyên nghiệp.

. Hay tự tổ chức đội ngũ KTNL nội bộ để nâng

cao hiệu quả sử dụng năng lượng bằng cách

áp dụng các công nghệ tiết kiệm mới nhất.

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

19

ĐH Bách Khoa TP.HCM

8

Quản lý và Sử dụng hiệu quả Năng lượng

ThS. Trần Công Binh

II. Kiểm toán năng lượng

3. Các bước của kiểm toán năng lượng

1. Các dụng cụ dùng để KTNL

2. Chuẩn bị cho KTNL

3. An toàn khi KTNL

4. Tiến hành kiểm toán thực tế

5. Phân tích dữ liệu

6. Lập báo cáo KTNL

7. Đề xuất giải pháp

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

20

II. Kiểm toán năng lượng

3.1. Các dụng cụ dùng để KTNL

1. Máy đo độ sáng (lux kế)

2. Máy đo nhiệt độ (không tiếp xúc)

3. Camera hồng ngoại

4. Volt kế, ampe kẹp, watt kế, cos-phi kế

5. Máy ghi năng lượng

6. Dụng cụ an toàn,…

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

21

ĐH Bách Khoa TP.HCM

9

Quản lý và Sử dụng hiệu quả Năng lượng

ThS. Trần Công Binh

II. Kiểm toán năng lượng

3.2. Chuẩn bị cho KTNL

1. Lên kế hoạch cụ thể, cam kết của lãnh đạo và

nhân viên hỗ trợ kiểm toán ngoài

2. Dữ liệu (số liệu, bảng biểu, đồ thị,…) chi tiết

năng lượng sử dụng trong 12 tháng (công suất,

chi phí, hóa đơn,…)

3. Hóa đơn năng lượng phải chi tiết (giá lũy tiến,

điện 3 giá, công suất phản kháng,…)

4. Dữ liệu về thiết bị và thông số vận hành gồm:

địa điểm, thời tiết, nhiệt độ, không gian hoạt

động, thời gian làm việc, danh sách và thông số

thiết bị sử dụng năng lượng.

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

22

II. Kiểm toán năng lượng

3.3. An toàn khi KTNL

1. Đảm bản an toàn khi KTNL.

2. Trang bị kiến thức và các dụng cụ bảo hệ an

toàn cho người và thiết bị. Thực hiện theo

quy trình an toàn nội bộ ở nơi KTNL.

3. Không vi phạm khu vực nguy hiểm. Hạn chế

tiếp làm việc với lưới điện sống. Đo lường

theo đúng quy trình. Sử dụng đồ bảo hộ lạo

động (áo, nón, che tai,…). Bảo đảm quy tắc

an toàn vệ sinh,...

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

23

ĐH Bách Khoa TP.HCM

10

Quản lý và Sử dụng hiệu quả Năng lượng

ThS. Trần Công Binh

II. Kiểm toán năng lượng

3.4. Tiến hành kiểm toán thực tế

1. Họp triển khai công việc, thông tin cách thức

tiến hành, và nêu mục đích của KTNL.

2. Phỏng vấn trực tiếp hay dùng bảng hỏi

3. Khảo sát thực tế

4. Thu nhận thông tin chi tiết (chiếu sáng, HVAC,

động cơ điện, nước nóng, tải tiêu thụ chính, các

nguồn năng lượng lãng phí,…)

5. Nhận dạng sơ bộ về cơ hội tiết giảm năng lượng

(ECO - Energy Conservation Opportunities)

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

24

II. Kiểm toán năng lượng

3.5. Phân tích dữ liệu

1. Dữ liệu thu thập được đánh giá, sắp xếp, tổ

chức, xem xét và tổng hợp lại. Thu thập thêm

dữ liệu còn thiếu.

2. Nhận dạng, xem xét và phân tích các ECO

3. Phân tích theo hiệu quả kinh tế theo thời gian

thu hồi vốn (SSP-Simple Payback Period).

Thường SSP nhỏ hơn 2 năm.

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

25

ĐH Bách Khoa TP.HCM

11

Quản lý và Sử dụng hiệu quả Năng lượng

ThS. Trần Công Binh

II. Kiểm toán năng lượng

3.6. Lập báo cáo KTNL

1. Tóm tắt ngắn gọn về các khuyến nghị và tiết

kiệm chi phí

2. Các thống kê về thiết bị, thực tế vận hành, và

tiệu thụ năng lượng.

3. Phân tích chí phí năng lượng

4. Cơ hội tiết giảm chi phí năng lượng

5. Đề xuất giải pháp cải tiến hiệu quả NL

6. Kết luận

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

26

II. Kiểm toán năng lượng

3.7. Đề xuất giải pháp

1. Không như kiểm toán kinh tế, KTNL đề xuất

các giải pháp để cải tiến cách thức sử dụng

năng lượng sao cho hiệu quả hơn.

2. Báo cáo KTNL chỉ ra các cơ hội tiềm năng

cho việc tiết giảm năng lượng.

3. KTNL còn đề xuất thêm các thiết bị giám sát

năng lượng, các dịch vụ, giải pháp cải tiến hệ

thống tiêu thụ năng lượng nhằm nâng cao

hiệu quả kinh tế.

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

27

ĐH Bách Khoa TP.HCM

12

Quản lý và Sử dụng hiệu quả Năng lượng

ThS. Trần Công Binh

III. Chi phí năng lượng

1. Giới thiệu

2. Cơ cấu giá điện

3. Khí thiên nhiên, dầu, than, hơi, nước

4. Phân tích hóa đơn năng lượng hàng tháng

5. Các biện pháp giảm tiền điện

6. Ưu đãi và giảm giá

7. Thị trường điện cạnh tranh

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

28

III. Chi phí năng lượng

1. Giới thiệu

1. Giá thành năng lượng ngày càng tăng cao.

2. Chi phí năng lượng thường khó thống kê một

cách chi tiết.

3. Và không được tính toán và phân tích cụ thể

như các chi phí đầu vào khác.

4. Nhà quản lý cần biết: nhu cầu tiêu thụ, công

suất, PF, thuế, cơ cấu giá năng lượng, các loại

năng lượng sử dụng,…

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

29

ĐH Bách Khoa TP.HCM

13

Quản lý và Sử dụng hiệu quả Năng lượng

ThS. Trần Công Binh

III. Chi phí năng lượng

2. Cơ cấu giá điện

1. Chí phí cầu thành giá điện: nhà máy, đường

truyền dẫn, trạm biến áp, hệ thống phân phối,

đo lường, quản lý, vận hành, nhiên liệu, lãi

vay, lợi nhuận,…

2. Cơ quan quản lý: quản lý giá điện, cân nhắc

giữa khách hàng tiêu thụ, nhà đầu tư và chiến

lược năng lượng quốc gia. Ở Việt Nam hiện

nay Chính Phủ phê duyệt giá điện.

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

30

III. Chi phí năng lượng

2. Cơ cấu giá điện

3. Phân loại khách hàng:

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

31

ĐH Bách Khoa TP.HCM

14

Quản lý và Sử dụng hiệu quả Năng lượng

ThS. Trần Công Binh

III. Chi phí năng lượng

2. Cơ cấu giá điện

3. Phân loại khách hàng và bảng giá: khách

hàng dân dụng, thương mại hay công nghiệp

chịu các biểu giá năng lượng khách nhau.

Bảng giá còn thay đổi theo loại khách hàng,

cấp điện áp, mức lũy tiến, tổng tiêu thụ, giá

nhiên liệu biến động, giờ cao/thấp điểm, quá

công suất đỉnh, hệ số công suất, thiết bị đo…

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

32

III. Chi phí năng lượng

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

33

ĐH Bách Khoa TP.HCM

15

Quản lý và Sử dụng hiệu quả Năng lượng

ThS. Trần Công Binh

III. Chi phí năng lượng

Bảng giá cho khách hàng dân dụng bình thường.

Bảng giá cho khách hàng dân dụng sử dụng ít:

_ Không quá 500kWh/tháng

_ Trong 1 năm chỉ được 2 lần quá 400kWh/tháng.

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

34

III. Chi phí năng lượng

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

35

ĐH Bách Khoa TP.HCM

16

Quản lý và Sử dụng hiệu quả Năng lượng

ThS. Trần Công Binh

III. Chi phí năng lượng

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

36

III. Chi phí năng lượng

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

37

ĐH Bách Khoa TP.HCM

17

Quản lý và Sử dụng hiệu quả Năng lượng

ThS. Trần Công Binh

III. Chi phí năng lượng

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

38

III. Chi phí năng lượng

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

39

ĐH Bách Khoa TP.HCM

18

Quản lý và Sử dụng hiệu quả Năng lượng

ThS. Trần Công Binh

III. Chi phí năng lượng

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

40

III. Chi phí năng lượng

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

41

ĐH Bách Khoa TP.HCM

19

Quản lý và Sử dụng hiệu quả Năng lượng

ThS. Trần Công Binh

III. Chi phí năng lượng

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

42

III. Chi phí năng lượng

Quản lý và Sử dụng Năng lượng

43

ĐH Bách Khoa TP.HCM

20

Bài giảng Quản lý và sử dụng năng lượng - Chương 1: Giới thiệu về quản lý và sử dụng hiệu quả năng lượng - Trần Công Binh