Bài giảng Lập trình mạng - Chương 5, Phần 1: Lập trình Web chạy ở Server

Tröôøng Ñaïi Hoïc Baùch Khoa Tp.HCM

LẬP TRÌNH WEB CHẠY Ở

SERVER

CHƯƠNG V

Baûn quyeàn ®2005- Khoa Coâng Ngheä Thoâng Tin

Trang 1

Tröôøng Ñaïi Hoïc Baùch Khoa Tp.HCM

Nội dung

z Lập trình Web với CGI

z Lập trình Web với Servlet

z Lập trình Web với JSP

z Lập trình Web với ASP (???)

z Lập trình Web với PHP (tự học)

Baûn quyeàn ®2005- Khoa Coâng Ngheä Thoâng Tin

Trang 2

Tröôøng Ñaïi Hoïc Baùch Khoa Tp.HCM

Lập trình web với CGI

z Trang HTML chỉ chứa các nội dung cố định hoặc có

thể thao tác thay đổi qua DHTML ở client.

z Nhu cầu sử dụng các trang web như một ứng dụng

(giao tiếp với user, tìm kiếm, nội dung thay đổi,

tương tác các ứng dụng, với database…)=> ứng

dụng web.

z CGI (Common Gateway Interface) là một chuẩn

(standard) để viết ứng dụng web.

Baûn quyeàn ®2005- Khoa Coâng Ngheä Thoâng Tin

Trang 3

Tröôøng Ñaïi Hoïc Baùch Khoa Tp.HCM

Lập trình web với CGI

z Các đặc điểm

– Là ứng dụng chạy trên nền web server.

– Nhận thông tin từ web browser và xuất thông tin để web

browser hiển thị thông qua web server.

– Ứng dụng có thể được viết với bất cứ ngôn ngữ lập trình

có standard input và standard output. (C/C++, Perl, Shell

script, Dos shell…)

Baûn quyeàn ®2005- Khoa Coâng Ngheä Thoâng Tin

Trang 4

Tröôøng Ñaïi Hoïc Baùch Khoa Tp.HCM

Lập trình web với CGI

z Cách thức hoạt động của ứng dụng web CGI

– Web server nhận request ứng dụng CGI từ browser.

– Web server gọi ứng dụng CGI, truyền các thông số bằng

các biến môi trường(thông qua standard input).

– Ứng dụng web CGI xử lý, giao tiếp với các ứng dụng

khác (database, mail…), xuất kết quả dạng HTML qua

standard output đến web server.

– Web server nhận kết quả và trả về cho browser.

Baûn quyeàn ®2005- Khoa Coâng Ngheä Thoâng Tin

Trang 5

Tröôøng Ñaïi Hoïc Baùch Khoa Tp.HCM

Lập trình web với CGI

z Hình vẽ minh họa hoạt động CGI

Baûn quyeàn ®2005- Khoa Coâng Ngheä Thoâng Tin

Trang 6

Tröôøng Ñaïi Hoïc Baùch Khoa Tp.HCM

Lập trình web với CGI

z Hình vẽ minh họa hoạt động CGI (Perl)

Baûn quyeàn ®2005- Khoa Coâng Ngheä Thoâng Tin

Trang 7

Tröôøng Ñaïi Hoïc Baùch Khoa Tp.HCM

Lập trình web với CGI

z Ví dụ (Perl)

#!/perl/bin/perl

#Remember : this path will vary depending on

#where Perl is located

print "Content-type:text/html\n\n";

print "<html><head><title>HELLO!</title></head>";

print "<body>\n";

print "<h2>Hello!</h2>\n";

foreach $key (sort(keys %ENV)) {

print "VARIABLE $key = $ENV{$key}<br>\n";

}

print "</body></html>\n";

Baûn quyeàn ®2005- Khoa Coâng Ngheä Thoâng Tin

Trang 8

Tröôøng Ñaïi Hoïc Baùch Khoa Tp.HCM

Lập trình web với CGI

z Các biến môi trường

Baûn quyeàn ®2005- Khoa Coâng Ngheä Thoâng Tin

Trang 9

Tröôøng Ñaïi Hoïc Baùch Khoa Tp.HCM

Lập trình web với CGI

z Các biến môi trường

z Ví dụ

Để in ra địa chỉ IP của máy khách:

print "IP Address = $ENV{'REMOTE_ADDR'}\n";

z Một số các ví dụ cụ thể

– Dùng phương thức GET: biến môi trường lưu ý là QUERY_STRING

– Dùng phương thức POST.

– Lưu các biến dùng COOKIE hoặc Session.

– Lập trình CGI kết nối với CSDL.

Baûn quyeàn ®2005- Khoa Coâng Ngheä Thoâng Tin

Trang 10

Tröôøng Ñaïi Hoïc Baùch Khoa Tp.HCM

Lập trình web với CGI

z Tài liệu tham khảo

– Perl Programming

– http://inconnu.isu.edu/~ink/perl_cgi/

– http://www.bewley.net/perl/

– http://jan.netcomp.monash.edu.au/ecommerce/perl_sessio

n.html

Baûn quyeàn ®2005- Khoa Coâng Ngheä Thoâng Tin

Trang 11

Tröôøng Ñaïi Hoïc Baùch Khoa Tp.HCM

Giới thiệu Servlet

z Java servlet là những chương trình độc lập platform

và nhỏ chạy ở phía server được lập trình để mở rộng

chức năng của web server(Web server phải hỗ trợ

Java).

z Cơ chế hoạt động theo mô hình CGI mở rộng.

z Chương trình servlet:

– Thường extends class HttpServlet. Không có method main.

– Phải được dịch ra ở dạng byte-code(.class) và khai báo với

web server.

Baûn quyeàn ®2005- Khoa Coâng Ngheä Thoâng Tin

Trang 12

Tröôøng Ñaïi Hoïc Baùch Khoa Tp.HCM

Giới thiệu Servlet

z Cần có package servlet.jar để biên dịch

(http://java.sun.com/products/servlet/)

z Các server hiện hỗ trợ Servlet:

– Apache Tomcat (http://jakarta.apache.org)

– Sun’s Java Web Server, free, hiện không cho download

(http://wwws.sun.com/software/jwebserver/)

– New Atlanta’s ServletExec, tích hợp ServletEngine vào các web

server(http://newatlanta.com)

– http://www.macromedia.com/software/jrun/trial/

– …

z Tham khảo các tài liệu về Servlet:

http://java.sun.com/products/servlet/docs.html

Baûn quyeàn ®2005- Khoa Coâng Ngheä Thoâng Tin

Trang 13

Tröôøng Ñaïi Hoïc Baùch Khoa Tp.HCM

Vòng đời của Servlet

Không tồn tại

Tạo ra

(Doses not exist)

(Instantiated)

Không sẳn

sàng

Sẳn sàng phục vụ

request (Instaniated &

Ready)

Unavailable

Huỷ

Phục vụ

(Destroyed)

(Service)

Baûn quyeàn ®2005- Khoa Coâng Ngheä Thoâng Tin

Trang 14

Tröôøng Ñaïi Hoïc Baùch Khoa Tp.HCM

Lập trình với Servlet API (t.t)

z Java Servlet API gồm:

– javax.servlet.*

z Chứa các class và interface độc lập với HTTP

– javax.servlet.http.*

z Chứa các class cụ thể cho HTTP

^zTất cả sevlet đều phải hiện thực giao diện

javax.servlet.Servlet.

z Tuy nhiên do chúng ta dùng giao thức HTTP nên

javax.servlet.http.HttpServlet là lớp hiện thực giao diện

Servlet, nên

z Vì vậy ta thường phải kế thừa từ lớp này và override các

method doGet()/doPost().

Baûn quyeàn ®2005- Khoa Coâng Ngheä Thoâng Tin

Trang 15

Tröôøng Ñaïi Hoïc Baùch Khoa Tp.HCM

Lập trình với Servlet API (t.t)

Mục đích

Class/Interface

Hiện thực servlet

javax.servlet.Servlet

javax.servlet.SingleThreadModel

javax.servlet.GenericServlet

javax.servlet.http.HttpServlet

javax.servlet.ServletConfig

Cấu hình sevlet

Servlet Exception

Requests

javax.servlet.ServletException

javax.servlet.ServletRequest

javax.servlet.http.HttpServletRequest

javax.servlet.ServletInputStream

Baûn quyeàn ®2005- Khoa Coâng Ngheä Thoâng Tin

Trang 16

Tröôøng Ñaïi Hoïc Baùch Khoa Tp.HCM

Lập trình với Servlet API (t.t)

Mục đích

Class/Interface

Responses

javax.servlet.ServletResponse

javax.servlet.http.HttpServletResponse

javax.servlet.ServletOutput

Session tracking

Javax.servlet.http.HttpSession

Java.servlet.http.HttpSessionBindingListener

Servlet context

Javax.servlet.ServletContext

Servlet collaboration

Javax.servlet.RequestDispatcher

Javax.servlet.http.Cookie

Java.servlet.http.HttpUtils

Khác

Baûn quyeàn ®2005- Khoa Coâng Ngheä Thoâng Tin

Trang 17

Tröôøng Ñaïi Hoïc Baùch Khoa Tp.HCM

Cơ chế hoạt động của servlet

z Web server nhận yêu cầu triệu gọi servlet từ client.

z Nếu servlet chạy lần đầu, web server load file

servlet tương ứng, khởi tạo các thông số bằng

qua method init()

z Nếu servlet đã được khởi tạo, tạo một thread

để xử lý yêu cầu.

z Gọi methods doXxx() để xử lý các request tương ứng

theo giao thức HTTP:

– doGet cho HTTP GET, doPost cho HTTP POST

Baûn quyeàn ®2005- Khoa Coâng Ngheä Thoâng Tin

Trang 18

Tröôøng Ñaïi Hoïc Baùch Khoa Tp.HCM

Cấu trúc đơn giản của một Servlet

import java.io.*;

import java.servlet.*;

import java.servlet.http.*;

public class Sample extends HttpServlet{

public doGet(HttpServletRequest request,

HttpServletResponse response)

throws ServletException,IOException{

//dùng đối tượng “request” để đọc dữ liệu từ client

//dùng đối tượng “response” để xuất dữ liệu cho client

PrintWriter out = response.getWriter();

//dùng đối tượng out để ghi (method print) dữ liệu cho client

}

Baûn quyeàn ®2005- Khoa Coâng Ngheä Thoâng Tin

Trang 19

Tröôøng Ñaïi Hoïc Baùch Khoa Tp.HCM

Một Servlet đơn giản

import java.io.*;

import javax.servlet.*;

import javax.servlet.http.*;

public class HelloWorld extends HttpServlet {

public void doGet(HttpServletRequest request,

HttpServletResponse response)

throws ServletException, IOException {

PrintWriter out = response.getWriter();

out.println("Hello World");

}

Baûn quyeàn ®2005- Khoa Coâng Ngheä Thoâng Tin

Trang 20

Bài giảng Lập trình mạng - Chương 5, Phần 1: Lập trình Web chạy ở Server - Nguyễn Cao Đạt